Dag van de zorg

Polsslag 8, 10 juni 2009
Dag van de zorg
Hoe kunnen we weer zorgzaam worden?
Verpleegkundigen, medewerkers van de zorgadministratie en andere zorgprofessionals van het UMCG
willen weer ‘ouderwets’ zorgzaam kunnen zijn, bleek tijdens de Dag van de Zorg. “Kunnen we niet
gewoon vertrouwen op onze professionele deskundigheid in plaats van alles te willen vastleggen?”
Zo’n 75 verpleegkundigen, zorgassistenten, medewerkers van de zorgadministratie en managers Zorg bogen zich op
12 mei over het onderwerp ‘presentie’, een nieuwe term in de zorg die te maken heeft met het geven van aandacht
aan de patiënt. Bedenker Andries Baart hield zijn inleiding voor een ademloos publiek, dat kort daarvoor door Petrie
Roodbol een heel andere toekomst van de zorg voorgeschoteld had gekregen: kil, afstandelijk, bureaucratisch en
gedreven door protocollen en medische technologie. De zaal had gegruweld van dit gechargeerde perspectief, zo
bleek tijdens de terugkoppeling aan het eind van de dag. Dat is niet waarom we destijds voor dit vak gekozen
hebben, was keer op keer te horen. Waar blijft de ruimte voor het zorgzame, was de boodschap aan de Raad van
Bestuur en de directeuren.
Stel de mens centraal, niet het dossier
“Deze dag ging over wat we kwijtgeraakt zijn als gevolg van opgelegde protocollen en de grote aandacht voor
dossiervorming en administratie”, vatte een deelneemster de workshop ‘Presentie in de zorgpraktijk’ samen. “Zorg
gaat om mensen en niet om de dossiers. Dit gevoel moeten we hervinden en ziekenhuisbreed oppakken. Het UMCG
heeft een cultuuromslag nodig. Raad van Bestuur: graag breed aandacht voor presentie!” “Dankzij de
presentietheorie mogen we weer lief, aardig en zacht zijn, maar dat heeft toch altijd gemogen? Aandacht geven en
betrokkenheid tonen is ons grootste doel, maar dat raakt ondergesneeuwd omdat het werk teveel gaat over cijfers,
productie en prestatie-indicatoren. We hebben ook behoefte om als zorgprofessionals zelf meer zorg te ontvangen,
Raad van Bestuur”, was de conclusie van de workshop ‘Ja maar, over weerstanden bij verandering’.
Eva Danchell, manager Zorg bij Neurochirurgie en een van de organisatoren van de Dag van de Zorg voegde daar aan
toe: “Het is nodig dat zorgverleners, managers en bestuurders dezelfde taal gaan spreken. We moeten zoeken naar
wat ons bindt, zodat we elkaar onder moeilijke omstandigheden kunnen blijven ondersteunen.” En ze vroeg namens
de zaal aan de Raad van Bestuur en de directeuren: “We hebben lang gepraat over de patiënt centraal, gemotiveerde
medewerkers, ketenzorg en cohesie. Het is nu nodig om deze begrippen in de praktijk te brengen. Ook in de
organisatie gaat het om medemenselijkheid, samenwerking en gewoon persoonlijk contact.”
Leiderschap is voorwaarde, zegt RvB
“Wat u zegt, herkennen wij”, antwoordde Raad van Bestuur-lid Frans Jaspers op de kritiek van de zorgprofessionals.
“Goede zorg is naastenliefde én je vak verstaan.” Hij liet zien hoe men dat op RvB-niveau ziet. “We focussen als
ziekenhuis op Healthy Ageing. Dat lijkt tot nu toe vooral over onderzoek te gaan maar het gaat ook over basale
professionaliteit. We moeten meer aandacht hebben voor goede zorg aan kwetsbare mensen, een groot aantal van
onze patiënten — de ouderen - behoort tot deze groep.” Zonder bureaucratie gaat het echter niet, aldus Jaspers.
“Door de buitenwereld worden we hard afgerekend op dossiers en administratie. Vorig jaar kregen we van de
inspectie hierop nog een dikke onvoldoende.” Goed leiderschap van het eerstelijns management, zoals regie- en
hoofdverpleegkundigen, moet er volgens hem voor zorgen dat zorgprofessionals ondersteuning en waardering
krijgen voor de menselijke én de technische kwaliteit van de zorg. Jaspers deed de toezegging dat de verpleging en
de zorgadministratie betrokken zullen worden bij de ontwikkeling en inrichting van het praktische zorgbeleid,
voorvloeiend uit Healthy Ageing.