PROGRAMMA en WORKSHOPS Voormiddag 09.30 - 9.40 uur Welkom Katrien Verhegge, administrateur-generaal Kind en Gezin 09.40 - 10.00 uur Pedagogische ondersteuning binnen een competent systeem Jan Peeters, directeur VBJK, senior researcher CoRe en Eurofound Als pedagogisch ondersteuner werk je op verschillende niveaus. Je kan individuele medewerkers of teams binnen één en dezelfde organisatie ondersteunen of je kan verantwoordelijken/medewerkers uit verschillende organisaties samenbrengen rond een gezamenlijk thema. Recent onderzoek leert dat ondersteuning op alle niveaus noodzakelijk is als je vernieuwing wilt introduceren. Pedagogisch ondersteunen doe je ook best vanuit een wetenschappelijk onderbouwd raamwerk. 10.00 - 10.45 uur Keynote 1 Bouwstenen van de lerende organisatie in de kinderopvang IJsbrand Jepma, senior onderzoeker Sardes (NL) en co-auteur van het boek ‘Lerenderwijs’ Een pedagogisch ondersteuner heeft als opdracht de pedagogische kwaliteit van een kinderopvangvoorziening te vergroten. Werken aan de pedagogische kwaliteit vraagt een cultuur van permanent leren. De auteurs van het boek ‘Lerenderwijs’ gaan in deze keynote concreet in op de bouwstenen van een lerende organisatie. Hoe introduceer je vernieuwing binnen de voorziening? Hoe bouw je aan een open cultuur die het samen leren en werken in team mogelijk maakt? Hoe kan je de pedagogische kwaliteit verhogen? Wat betekent pedagogisch leiderschap? Welke rol neemt een lerende organisatie op naar de ouders en de ruimere buitenwereld? Als ondersteuner krijg je heel wat inzichten om lerende organisaties te ondersteunen in het versterken van hun professionaliteit. 10.45 -11.15 uur Koffiepauze Vervolg q 11.15 - 12.00 uur Keynote 2 Investeren op lange termijn in een competent systeem Chris De Kimpe, VBJK Pedagogisch ondersteunen is niet nieuw. Het werd in Vlaanderen geïntroduceerd in de jaren tachtig. In deze keynote vertelt Chris De Kimpe ons over haar jarenlange ervaring met lerende kinderopvangorganisaties. Ze zal het onder meer hebben over haar ervaring met veranderingsprocessen en de rol die verantwoordelijken hierin kunnen spelen. Daarnaast vertelt ze over collega-groepen, over conferenties waarin collega’s hun vernieuwingen aan elkaar voorstellen, over studiedagen waaraan alle medewerkers van de kinderopvangvoorziening participeren. Kortom het competente systeem in beeld! 12.00 - 12.15 uur Videogetuigenissen over een competent systeem Steven Brandt, doctoraatsonderzoeker en praktijklector aan de Hogeschool Gent 12.15 - 13.15 uur Lunch Namiddag 13.15 - 14.45 uur: Workshops tijdsblok 1 14.45 - 15.00 uur: Wissel 15.00 - 16.30 uur: Workshops tijdsblok 2 Let op! Salon 1 gaat enkel door tijdens tijdsblok 1 Salon 2 gaat enkel door tijdens tijdsblok 2 Workshop 5 (De DECET-principes: een leidraad voor ondersteuning op het vlak van toegankelijkheid en inclusie) neemt twee tijdsblokken in beslag Alle andere workshops gaan door tijdens tijdsblok 1 en worden herhaald in tijdsblok 2 Workshops: ter plaatse inschrijven 1)Salon over de lerende organisatie IJsbrand Jepma De deelnemers gaan een discussie aan met IJsbrand Jepma, de eerste keynote spreker. Zowel de thema’s die hij aanhaalde in zijn keynote over de lerende organisatie als ideeën die aan bod komen in zijn boek ‘Lerenderwijs’ kunnen onderwerp van gesprek zijn. 2)Salon over ‘Investeren op lange termijn in een competent systeem’ Chris De Kimpe In dit salon met de tweede keynote spreker kunnen de deelnemers dieper ingaan op hoe een competent systeem in de praktijk vorm kan krijgen. Welke vormen van permanent leren kunnen aangeboden worden op team niveau, op niveau van de voorziening en op het niveau van kinderopvangorganisaties? Daarnaast zal in dit salon ingegaan worden op de rol van de leidinggevende en de rol van de coach/ondersteuner. Vervolg q 3)Kinderbegeleiders ondersteunen op hun pad naar een kwalificatie, pedagogische ondersteuning binnen de eigen voorziening Medewerkers Kinderopvang Elmer Kinderopvang Elmer heeft een jarenlange ervaring in het opleiden op de werkvloer van kortgeschoolde medewerkers uit kansengroepen. Het openstaan om nieuwe dingen te leren en voortdurend te reflecteren over de eigen praktijk dient als leidraad bij selectie en begeleiding van nieuwe medewerkers in Elmer. Daarna volgt een traject op maat dat kan leiden tot een kwalificatie in het volwassenen- of het hoger onderwijs. Elke medewerker in opleiding heeft nood aan een begeleiding op maat. Elmer wil graag zijn ervaringen delen in deze workshop. 4) Pedagogisch begeleiden op de werkvloer: observeren om te reflecteren Nima Sharmahd, onderzoeker bij VBJK en pedagogista in Firenze Voor kinderbegeleiders die met jonge kinderen en hun ouders werken is het belangrijk dat ze hun pedagogische praktijk kritisch observeren om zo tot nieuwe pedagogische praktijken te komen. De pedagogisch ondersteuner heeft hierbij een sleutelrol. Hij of zij is het ‘extra paar ogen’ dat toelaat het proces vanop een afstand te bekijken. In deze workshop zal Nima een vorm van observatie toelichten, die binnen een groep van kinderbegeleiders het reflecteren over de praktijk in gang zet en die de praktijkmedewerkers helpt om betekenis te verlenen aan hun praktijk vanuit een bottom-up benadering. Nima deelt ook haar ervaringen die ze als ‘pedagogista’ opdeed in Italië. 5)De DECET-principes: een leidraad voor ondersteuning op het vlak van toegankelijkheid en inclusie Neelke Dewulf, Dienst Kinderopvang Gent, inclusiecoach Centrum voor Inclusieve Kinderopvang Stad Gent Als pedagogisch ondersteuner, zet je in op het respectvol en bewust omgaan met diversiteit. Om de toegankelijkheid voor alle gezinnen te optimaliseren en kwalitatieve opvang te bieden, werkt de stad Gent samen met verschillende organisaties en wordt sterk ingezet op collegiaal leren. De DECET-principes zijn een belangrijke leidraad om een inclusieve kinderopvang met een sociale functie te realiseren via reflectie op de praktijk. In deze workshop ga je actief aan de slag met de DECET-principes en met een reflectiemethodiek. Vervolg q 6)Een lerend netwerk opstarten Bart Declercq & Mieke Daems, medewerkers ‘t OpZet, ondersteuningsstructuur ondernemers in de kinderopvang (CEGO KU Leuven) Karolien Persyn (PTO Felies) en Linda Govaerts (Regionaal Verantwoordelijke Kinderopvang en PTO Felies) Collegiaal leren stond centraal in de projecten ‘VoorZet’ en ‘Onthaalouders sterker maken’. Deze vorm van peer-learning is meer dan een uitwisseling van ervaringen: het is het in vraag stellen van de eigen pedagogische praktijk en de eigen waarden. ‘Diep’ leren gebeurt in verbinding en interactie met anderen en collegiaal leren is daarom een rijke aanvulling bij de traditionele trainingen en opleidingen. In deze workshop gaan we dieper in op contactgroepen en lerende netwerken als specifieke vormen van collegiaal leren: Welk processen vinden er plaats? Welke begeleiding vraagt dit? Wat is de meerwaarde ervan om het netwerk te verbreden en te verdiepen? Wat zijn de mogelijkheden en uitdagingen? Het geheel wordt ondersteund met een praktijkverhaal van een groep waar aangesloten en zelfstandig onthaalouders samen in een lerend netwerk gestapt zijn. 7) Wanda voor beginners Vicky Cauwels, Artevelde Hogeschool, Wandacoach Waarderende praktijkanalyse is een hefboom voor professionele groei en ontwikkeling! In deze workshop maak je kennis met Wanda. Wanda is een intervisiemethodiek die beoogt praktijkervaringen van een groep studenten, onthaalouders, kinderbegeleiders, … kritisch te analyseren en te bekijken vanuit verschillende invalshoeken, om zo tot reflectie te komen. We staan stil bij de bouwstenen en inspiratiebronnen en verdiepen ons in de methodiek. 8) De sociale functie versterken in voorzieningen Barbara Devos, stafmedewerker kinderopvang Vlaams Welzijnsverbond Vanuit het Vlaams Welzijnsverbond werd in 2010 gestart met de werkgroep diversiteit en sociale functie, een lerend netwerk van verantwoordelijken en pedagogische medewerkers uit kinderdagverblijven, initiatieven voor buitenschoolse opvang en diensten voor onthaalouders. Dit lerend netwerk ging na hoe weerstanden kunnen omgebogen worden en welke methodieken ingezet kunnen worden om kinderbegeleiders en onthaalouders te motiveren om kinderen uit kansengroepen meer toegang te verlenen tot de kinderopvang. Aan het einde van deze workshop worden de gehanteerde begeleidingsmethodieken op hun bruikbaarheid voor de deelnemers getoetst.