Verkiezingsprogramma 2014 – 2018 Delfzijl DUURZAAM DEMOCRATISCH DAADKRACHTIG DEGELIJK DUIDELIJK DICHTBIJ “ Veroudering kun je niet tegenhouden, vernieuwing wel ” (Hans van Mierlo) Dit is geen tijd om stil te gaan zitten, stilstand is achteruitgang. Een Gemeente als Delfzijl, druk doende met de fusie met meerdere gemeenten, zou bijna niet meer toekomen aan noodzakelijke acties. Deze gemeenteraadsverkiezingen gaan natuurlijk over het bereiken van het gewenste resultaat van deze fusie; beter, bereikbaar en meer betrokken. Maar een fusie leidt meestal tot een periode met de focus op interne organisatie en weinig oog voor urgente problemen bij onze inwoners. We moeten onze bestuurders ertoe aanzetten nú in actie te komen om de problemen aan te pakken. Wat hebben we bereikt? D66 Delfzijl heeft een directe link met de landelijke politieke in Den Haag. Dat betekent dat vanuit de gemeente te allen tijde de problematiek van Delfzijl en haar regio meegenomen kan worden naar Den Haag. Datzelfde geldt ook voor de provincie. Daarnaast hebben we de afgelopen jaren veelvuldig gebruik gemaakt van deze korte lijnen met Den Haag en de provincie. Pechtold en andere Tweede Kamerleden hebben een bezoek gebracht aan dit gebied, evenals de Gedeputeerde van de provincie. Ook burgers waren daarbij van harte welkom. Inwoners van Delfzijl zijn door middel van thema-avonden betrokken bij de ontwikkelingen in de gemeente Delfzijl. De vorm behoeft nog verbetering. Stappen gezet wat betreft digitale dienstverlening, website van de gemeente is toegankelijker en overzichtelijker. D66 heeft met succes de wegbezuiniging van de BOA ’s kunnen verhinderen. Er is sprake in Delfzijl van goede samenwerking van bedrijven bevolking en politie. In het gemeentelijk beleid wordt werk gemaakt van efficiënt herof dubbelgebruik of te koop zetten van gemeentelijke gebouwen. Aandacht voor schuldenproblematiek van jongeren, daarom samen met Christen Unie motie (aanvaard) ingediend om te komen tot preventie/voorlichting op scholen. Papierloos vergaderen door raad en college op initiatief van D66 Seaports is geprivatiseerd. Sterk ingezet voor goede balans tussen duurzaam en commercieel ondernemen. Vestiging van een aan de vaste wal gelegen waddencentrum in ontwikkeling. Ontwikkeling van maritiem karakter Delfzijl wordt verder ontwikkeld. Betaald parkeren is afgeschaft. Blauwe zone nu nog beperkt tot Commandementsplein. Moties ingediend om energie te bezuinigen in gemeentelijke gebouwen, afval beter te scheiden, verlichting te vervangen door LED verlichting, bewonersprojecten groenvoorziening. Al deze moties zijn aangenomen en in ontwikkeling. In overleg met diverse sportverenigingen gekomen tot een sportclustering in de plaats Delfzijl en in de buitendorpen vergaande onderhandelingen over de privatisering van sportvelden en -kantines. Dit resulteerde in het raadsbesluit van mrt. 2013 om het sportpark Uitwierde af te stoten en het sportpark centrum te verrijken met 2 ½ kunstgrasveld en een upgrading van de sportaccommodaties en verbetering parkeergelegenheid. Er is een aantal grotere sportevenementen naar de havenstad gehaald, te weten Eurocup Delfzijl, Zeemijlenloop, Energiewachttour. In 2015 mogelijk de Enecotour. Ondanks de bezuinigingen op cultuur is er een kwaliteitsslag gemaakt voor wat betreft de leesvoorzieningen. Steeds meer leesvoorzieningen worden ondergebracht bij scholen. Daarnaast is een aantal evenementen nieuw leven ingeblazen, zoals de Havendagen. Nieuw cultureel evenement is het Muziekfestival in september en de Uitdag. In 2014 wordt “De laatste vriend van Napoleon” een groots gebeuren in het kader van 200 jaar bevrijding Delfzijl. Op het recreatief gebied is de verhuizing van het VVV agentschap naar het centrum een feit geworden waarbij een verruiming van de openingstijden een feit is en zijn er toeristische bewegwijzeringen gekomen. Verder is er een camperplaats gerealiseerd in Delfzijl en binnenkort in Termunterzijl. Apps zijn in ontwikkeling. Jaarlijks op Valentijnsdag een taart mogen uitreiken om vrijwilligers in het zonnetje te zetten. Het opzetten van een Jongerenraad begint vorm te krijgen. We hebben het initiatief genomen om samen met de PCOB en ANBO een thema-avond te organiseren aangaande de nieuwe ontwikkelingen in de ouderen zorg. De minderheden is onze gemeente vertegenwoordigd door een motie in te dienen en toezeggingen te vragen, door rijksbeleid vervallen verplichte gemeentelijke inspanningen. Door middel van motie is er een sociaal leenstelsel voor educatieve doeleinden ingesteld. Dit is een leenfaciliteit die het mogelijk maakt een opleiding te volgen. Het thema herindeling is op de raadsagenda gezet. Met de fracties van D66 Appingedam en D66 Loppersum hebben we samen een herindelingdebat en een themamiddag “Krimp als kans”georganiseerd. Verkiezingsprogramma – 2018 2014 De D66 Richtingwijzers Vertrouw op de eigen kracht van mensen Wij vertrouwen op de eigen kracht en ontwikkeling van mensen. Daarom zien we de toekomst met optimisme tegemoet. Mensen zijn zo creatief dat ze steeds opnieuw zelf oplossingen vinden. Wij willen dat de overheid deze kracht, vindingrijkheid en creativiteit van mensen ondersteunt en ruimte geeft. De sleutel voor verandering ligt bij mensen zelf en wij willen dat de overheid daarbij aansluit. Wat mensen voor zichzelf en anderen kunnen doen is veel belangrijker en effectiever dan wat de overheid kan doen. Denk en handel internationaal Samenlevingen zijn op steeds meer verschillende manieren met elkaar verbonden. Wij staan open voor de gehele wereld en sluiten niemand uit. Bij alles wat we doen, vragen we ons steeds af welke effecten dat heeft op anderen in deze wereld. Wij onderkennen dat Europa steeds meer ons binnenland wordt. Internationale samenwerking en economische vooruitgang zijn de sleutels naar een wereld met minder oorlog en conflicten. Daarbij handelen wij steeds pragmatisch, nuchter en op basis van feiten. Beloon prestatie en deel de welvaart Mensen zijn niet gelijk, wel gelijkwaardig. Mensen zijn verschillend en wij willen dat de overheid ruimte laat voor die verschillen. Wij streven naar economische zelfstandigheid voor zoveel mogelijk mensen en vinden dat mensen die uitmuntend presteren daarvoor een beloning verdienen. Wij willen een dynamische, open samenleving waarin iedereen de ruimte krijgt om zijn eigen beslissingen te nemen en iedereen zich op zijn eigen manier kan ontwikkelen. Wij vinden het vanzelfsprekend om welvaart met elkaar te delen. We willen dat zoveel mogelijk mensen meedoen in het maatschappelijke en economisch proces, want daar worden we allemaal beter van. Voor mensen die zichzelf niet kunnen redden dragen we een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Streef naar een duurzame en harmonieuze samenleving Wij willen de wereld om ons heen tegemoet treden met respect en mededogen. Dat geldt voor de mensen om ons heen en voor onze omgeving. De aarde is niet van ons en dus geen gebruiksartikel. We willen stoppen met het uitputten en vervuilen van onze leefomgeving. We willen dat in de discussie over natuur en milieu niet het behoud, maar de aantasting van natuur en milieu beargumenteerd wordt. Koester de grondrechten en gedeelde waarden De fundamentele waarden van onze samenleving zijn vrijheid voor en gelijkwaardigheid van ieder mens, ongeacht opvattingen, geloof, seksuele geaardheid, gerichtheid of herkomst. Lichamelijke integriteit, geweldloze oplossing van belangenconflicten en een respectvol gehanteerde vrijheid van meningsvorming en uiting, inclusief respect voor onze democratische rechtsstaat, zijn voor ons centrale waarden. Die waarden zijn universeel en zonder meer bovengeschikt. Wij beschermen de grondrechten van onszelf en anderen. Betrokkenheid, informatie en dienstverlening D66 Delfzijl heeft vertrouwen in het inzicht van de inwoners, inwoners die de spil moeten vormen bij het vaststellen en uitvoeren van het gemeentelijke beleid.D66 Delfzijl wil de inwoners van Delfzijl betrekken bij de politiek in hun gemeente en houdt daarom openbare fractievergaderingen ook op locatie in de gemeente, waar een ieder van harte welkom is om mee te praten. D66 Delfzijl vindt bewonersinitiatieven serieus moeten worden genomen en gefaciliteerd. D66 Delfzijl ziet wijk- en dorpsverenigingen (plaatselijk belang) als belangrijke schakels voor het organiseren van inspraak en betrokkenheid van de inwoners van de buurten/dorpen op de inrichting en sociale cohesie binnen hun eigen leefomgeving. D66 Delfzijl wil de dienstverlening dichter bij de burger brengen door in te zetten op (dorps)lokale dienstverlening met plaatselijke ondernemers en organisaties. D66 Delfzijl wil geen weigerambtenaren in Delfzijl. D66 Delfzijl is van mening dat een gemeente in de 21e eeuw de eigentijdse mogelijkheden optimaal dient te benutten en dient aan te sluiten bij de ontwikkelingen en competenties van de moderne mens en haar samenleving. Dit vraagt ondermeer om een verbetering van de digitale dienstverlening en veel meer interactie tussen burger en bestuur met gebruikmaking van sociale media. Om de privacy van mensen adequaat te beschermen, is D66 Delfzijl voor een verplichte (laagdrempelige) klachtenregeling bij zowel private als publieke organisaties, die persoonsgegevens gebruiken. Bestuur en gemeenteraad Voor D66 Delfzijl staan de inwoners van de gemeente centraal. Het gemeentebestuur dient open te staan voor ideeën, plannen en wensen van onze burgers, bedrijven en organisaties. De basishouding van de gemeente moet er één worden van “Ja, mits…” in plaats van “Nee, tenzij…”. D66 Delfzijl is voorstander van een hoogwaardige en doelmatige gemeentelijke organisatie, inclusief een uitgekiend dynamisch personeelsbeleid waarbij het mens en werkaanbod in balans is. Zo ontstaat een compacte en slagvaardige organisatie waarin ieder zijn verantwoordelijkheden kent en neemt. D66 Delfzijl is een voorstander van een slagvaardig collegeteam met portefeuilles voor de burgemeester. D66 Delfzijl blijft alert op het waarborgen van democratische processen en besluitvorming. De gemeente is er voor de burgers en niet andersom. De professionaliteit en efficiency van het ambtenarenapparaat waarborgt een goede en betaalbare dienstverlening. D66 Delfzijl wil meer ruimte bieden voor een thematische benadering van de politieke en democratische verantwoordelijkheid van de gemeenteraad. Thema-avonden, forums en burgerraadplegingen worden vaste onderdelen van het politiek handelen van de raad. Wij vinden het belangrijk dat de burger vanaf het begin goed duidelijk gemaakt wordt wat met de inbreng wordt gedaan. Digitale peilingen gaan zorgen voor de mogelijkheid om mee te denken over alternatieven. Via digitale nieuwsbrieven op thema en op geografisch gebied kunnen inwoners op maat op de hoogte blijven van hetgeen de gemeente gaat ondernemen, ontwikkelen of veranderen. Veiligheid en tolerantie Bij D66 Delfzijl staat de veiligheid voor alle inwoners voorop. We hebben daarbij zeker oog voor de onderlinge tolerantie . Dat betekent acceptatie en verdraagzaamheid ten opzichte van alle mensen, ongeacht ras, achtergrond of seksuele geaardheid. Dat gaat samen met een vrije keuze van levensbeschouwing, politieke richting en een vrije beoefening van wetenschap en kunst. Wij leven in een tijd van individualisering. D66 Delfzijl neemt afstand van populisme en intolerantie. D66 Delfzijl wil het accent leggen op het nut van de regels. Als een regel niet uit te leggen is, moet hij worden geschrapt. Door de centralisatie komen de politie, brandweer en GGD steeds verder van de burgers af te staan. D66 Delfzijl wil deze afstand verkleinen en de hulpverleners dicht bij de burgers laten werken (bv. wijkagent). Op deze manier willen we het gevoel van veiligheid teruggeven. D66 Delfzijl is van mening dat het handhavingsbeleid gericht moet zijn op het handelen naar de geest van de wetten en regelingen en niet naar de letter ervan; dus meer preventie en minder repressie. D66 Delfzijl wil een actieve betrokkenheid van de locale gemeenschap op de sociale en fysieke veiligheid in de eigen omgeving; een actieve rol voor plaatselijke belangen en dorpsinitiatieven die ook de eigen jeugd verbindt. De jeugd die medeverantwoordelijkheid krijgt bij het voorkomen van vernielingen en baldadigheden. Voor D66 Delfzijl zijn deze zaken van grote waarde voor de sociale cohesie en D66 Delfzijl wil dat de gemeente dit actief stimuleert in het kader van het dorpenbeleid. Financiën, Economie en Toerisme Het uitgangspunt van D66 Delfzijl is een sluitende begroting. Alle keuzes die het gemeentebestuur maakt, moeten daarom voorzien zijn van een financiële verantwoording. D66 Delfzijl vindt dat de lasten van de inwoners van Delfzijl zo laag mogelijk moeten zijn, maar nooit hoger dan het gemiddelde van de rest van Nederland. D66 Delfzijl wil de sterke kanten van Delfzijl, de haven en de industrieterreinen verder versterken. D66 Delfzijl ziet mogelijkheden om Delfzijl en omgeving als aantrekkelijke toeristenplaats op de kaart te zetten. D66 Delfzijl vindt dat herstructurering tot een compact centrum van Delfzijl de koopcentrumfunctie van deze regio versterkt. Een goede balans tussen commercieel en duurzaam ondernemen is essentieel. Ontwikkelingen rond zaken die de gemeente op afstand heeft gezet, zoals De Molenberg en SBSD (Stichting Brede Scholen Delfzijl) laten zien dat wanneer zaken op afstand worden gezet, het nodig is om vooraf prestatieafspraken te maken en daarop af te rekenen. Goed internet is essentieel voor burgers en bedrijven, met name door het plattelandskarakter van de gemeente. D66 Delfzijl is voorstander dat alle inwoners de beschikking kunnen krijgen over snel en breed dekkend internet. Dit is de basis van de ontwikkeling naar een aantrekkelijke gemeente om in te wonen en te werken. D66 Delfzijl is van mening dat koopzondagen bevorderend zijn voor de economie en de aantrekkingskracht van de kernen voor toeristen en de regionale inwoners versterken. Delfzijl dient daarom optimaal gebruik te maken van de wettelijke mogelijkheden met betrekking tot winkelopenstelling op zondagen in overleg met de winkeliers. D66 Delfzijl wil dat Delfzijl ruimte biedt voor evenementen met een grote aantrekkingskracht waarbij de gemeente stimulerend en zo nodig faciliterend handelt bij initiatieven van ondernemers, stichtingen en verenigingen. Evenementen met een bovenregionale en landelijke uitstraling kunnen een belangrijke bijdrage aan de locale economie leveren. D66 Delfzijl streeft naar vooruitgang en zelfontplooiing. Het stimuleren en promoten van innovatieve initiatieven bij bedrijven en particulieren door de locale overheid kan een belangrijke bijdrage leveren aan de economische en innovatieve ontwikkeling van de regio. D66 Delfzijl wil kleine ondernemers stimuleren en ruimte en kansen bieden aan de ontwikkeling van het MKB en zzp-ers. Maatschappelijk ondernemerschap en particuliere initiatieven in zorg en welzijn worden waar mogelijk versterkt en bevorderd. Bereikbaarheid, Omgeving en Milieu D66 Delfzijl vindt het belangrijk dat Delfzijl zich manifesteert als een goed bereikbare verkeersveilige en leefbare havenplaats. Wij vinden het ook belangrijk dat wij zelf uit kunnen maken waar wij wonen, werken en recreëren. D66 Delfzijl streeft naar een CO2 neutrale gemeente. Wij verkiezen duurzame energie boven fossiele energie. D66 Delfzijl vindt de kwaliteit van de omgeving met schone lucht en voldoende groen belangrijk. Goed onderhoud zal de aantrekkelijkheid van waterplassen en meren in onze gemeente verbeteren. D66 Delfzijl wil een goede samenhang tussen milieubeleid, beheer openbare ruimte en stads-, industriële (chemie) en havenontwikkeling. We willen de tegenstelling tussen economie en milieu ombuigen naar ‘onlosmakelijke verbondenheid’ D66 Delfzijl vindt het belangrijk dat de inwoners van de eigen gemeente, maar ook de bezoekers uit de regio en toeristen graag naar Delfzijl komen en is voorstander van onbetaald parkeren, maar wel met parkeerschijf op Oude Schans, Vennenplein en Commandementsplein. D66 Delfzijl is van mening dat de gemeente zelf standaard duurzaam moet inkopen en energiebewust moet handelen. D66 Delfzijl is van mening dat mobiliteit belangrijk is voor plattelandbewoners zeker waar steeds meer winkels en voorzieningen uit de kernen verdwijnen. D66 Delfzijl wil dat alle eigen dorpskernen bereikbaar zijn met openbaar vervoer zoals een (elektrische) beltaxibus tussen de woongebieden/voorzieningen, niet alleen voor ouderen. D66 Delfzijl is een voorstander van het principe "de vervuiler betaalt" en wil een meer gescheiden systeem van het ophalen van huisvuil. D66 Delfzijl is groot voorstander van alternatieve energie zoals o.a. zonne- en windenergie, mits goed ingepast in de werk- en leefomgeving. D66 Delfzijl wil tegenover mogelijkheden voor “grootschalige” duurzame opwekking ook “kleinschalige” of decentrale opwekking stimuleren. D66 Delfzijl is voorstander van familiebedrijven en wil geen uitbreiding van de intensieve dier- en veehouderij. De landbouwsector is belangrijk voor Delfzijl en is een fundament van de samenleving op het platteland. Het landbouwbeleid wordt in de eerste plaats vorm gegeven door de Rijks- en Europese overheid. De belangen van de landbouw moeten, vooral bij ruimtelijkeordeningsvraagstukken, worden betrokken. D66 Delfzijl ziet veel in brancheverbreding:de agrariër als ondernemer die ook een aantal niet strikt agrarische activiteiten ontplooit om zijn of haar bedrijf rendabel te houden, te denken valt aan: recreatie, zorgboerderijen, natuurbeheer . D66 Delfzijl is op dit moment zeker geen voorstander van het proefboren naar schaliegas. Er is nog veel te veel onduidelijk over de risico’s en de mogelijke voordelen ervan. Om echter nu al te zeggen dat we ook in de toekomst nooit naar schaliegas mogen boren, is niets anders dan populisme. Techniek rond boringen ontwikkelt zich, onderzoeken worden nog gedaan en alternatieven zijn belangrijk. Het onderzoek van de commissie Meijer aangaande de aardbevingen ondersteunt D66 Delfzijl volledig. Wij vinden dat de adviezen van deze commissie voortvarend opgepakt moeten worden. Wonen en ruimtelijke ordening De demografische ontwikkelingen van onze gemeente trekken een grote wissel op de leefbaarheid. D66 Delfzijl vindt dat het gemeentelijk beleid er op gericht moet zijn dat de gevolgen van de krimp zo goed mogelijk worden opgevangen en dat van bedreigingen kansen worden gemaakt. D66 Delfzijl erkent krimp als een gegeven en ziet ondanks en zelfs dankzij krimp mogelijkheden kwalitatieve stappen voorwaarts te zetten. Te denken valt aan het bundelen van voorzieningen en het verder ontwikkelen van brede scholen.D66 Delfzijl wil dat de gemeente Delfzijl zich ontwikkelt tot een aantrekkelijke gemeente voor inwoners en bezoekers. Het is belangrijk dat Delfzijl intensief samenwerkt met andere buurgemeenten en een lange termijn visie hanteert: Woon-en leefbaarheidplan DEAL en de daaruit vloeiende nota’s,Actieplan Centrum en Actieplan Wijken en Dorpen. D66 Delfzijl wil dat de gemeente bij inrichting van openbare gebouwen en de openbare ruimtes nadrukkelijk rekening houdt met de mogelijkheid van toegankelijkheid voor alle inwoners. Delfzijl krijgt de komende jaren steeds meer oudere inwoners ( de zilveren generatie). Dit vraagt om levensloopbestendige woningen en toegankelijke voorzieningen. Ook initiatieven voor kleinschalige ouderenhuisvesting zullen naar onze mening ondersteund moet worden D66 Delfzijl kiest voor een milieuvriendelijke onderhoudsbeleid m.b.t. tot het openbaar groen. Initiatieven vanuit de bevolking, particulieren en locale organisaties om hier een bijdrage aan te leveren worden gestimuleerd. Onderwijs en jongeren D66 Delfzijl ziet een goede opleiding als een basisvoorwaarde om volwaardig in de samenleving mee te doen. Alle kinderen en jongeren hebben recht op goed onderwijs dat hen opleidt voor een baan die bij hun talenten aansluit. Talent moet volop gestimuleerd worden en een actief beleid is vereist om kwetsbare jongeren op school te houden. Ze ziet het als taak van de gemeenten om vroegtijdige schoolverlaters te helpen, zodat zij niet op jonge leeftijd het contact met de arbeidsmarkt dreigen te verliezen. Leerlingen moeten zowel tijdens als na hun schooltijd in een overzichtelijke en veilige omgeving kunnen werken aan hun ontwikkeling. Onderwijs is de beste basis voor een goede toekomst. Voor kinderen, maar ook voor volwassenen kan om- of bijscholing een manier zijn om een betere toekomst voor zichzelf te bereiken. D66 Delfzijl wil zich blijven inzetten om het mogelijk te maken dat kinderen met een (dreigende) taalachterstand of sociale achterstand de peuterspeelzaal of kinderopvang blijven bezoeken. Deze kinderen zullen in een taalrijke omgeving voorbereid moeten worden op het basisonderwijs. D66 Delfzijl vindt het belangrijk dat voor alle kinderen (en ouders) binnen een aanvaardbare afstand een goede basisschool beschikbaar is. De komende jaren ligt het in de lijn der verwachting dat er scholen zullen moeten sluiten omdat zij niet meer beschikken over het minimale aantal leerlingen. D66 Delfzijl vindt dat ouders beter betrokken moeten worden bij dergelijke ingrijpende besluiten. Door tijdige en heldere communicatie weten ouders waar ze aan toe zijn en kunnen op basis daarvan hun keuzes maken. D66 Delfzijl vindt dat als er scholen moeten sluiten in een van de kleinere kernen van de gemeente er wordt gekeken naar de mogelijkheden tot fusie met andere basisscholen. Veel ouders werken tegenwoordig allebei. Ouders hebben daarom lang niet altijd meer de mogelijkheid om hun kinderen tussen de middag en direct 's middags na schooltijd op te vangen. D66 Delfzijl is voor de ontwikkeling van zogenaamde kindcentra. Door goede samenwerking tussen school en kinderopvang wordt het mogelijk om binnen een gezamenlijk pedagogisch klimaat een verantwoord “dagarrangement” voor kinderen te ontwikkelen. De kindcentra kennen naast het onderwijs door de leerkrachten, een breed aanbod van activiteiten op het gebied van cultuur en sport, maar ook huiswerkbegeleiding en remedial teaching dat verzorgd wordt door de professionele kinderopvang. Het is de rol van de gemeente deze kindcentra in onze kernen en wijken te stimuleren. Sport, cultuur en recreatie D66 Delfzijl ziet sport als onmisbaar onderdeel van onze samenleving, enerzijds ter bevordering van de lichamelijke en de geestelijke gezondheid en anderzijds voor het verkrijgen en onderhouden van sociale contacten. Ze ziet cultuur, in al haar verschijningsvormen, als een belangrijk onderdeel van de mens in ontwikkeling. Cultuur draagt bij aan de samenhang van Delfzijl en geeft het zijn identiteit. Ze streeft naar een hoge kwaliteit van wonen en werken en vindt dat dit pas goed tot zijn recht komt als ook de mogelijkheid tot recreëren op een even hoog pijl staat. Kunst levert volgens D66 Delfzijl een belangrijke bijdrage aan de kwaliteit en de leefbaarheid van de samenleving. Kunst brengt innovatie en innovatie is goed voor duurzame ontwikkeling. D66 Delfzijl streeft naar een creatieve omgeving waar iedereen zich thuis voelt. Culturele en educatieve activiteiten worden zoveel mogelijk ontwikkeld vanuit samenwerking van organisaties voor kunst en cultuur (IVAK) en het onderwijs. D66 Delfzijl wil door afstemming en samenwerking komen tot Integrale Cultuuragenda voor de hele regio. Dat voorkomt concurrentie en kan leiden tot seizoensverlenging. D66 Delfzijl is voorstander van sportbeoefening en beweging voor iedereen. Sporten in verenigingsverband moet voor iedereen betaalbaar zijn. Sportverenigingen zijn zelf verantwoordelijk voor het gebruik van accommodaties. Maatschappelijk gebruik van accommodaties buiten sporturen (bijvoorbeeld kinderopvang) dient mogelijk gemaakt te worden. D66 Delfzijl wil het krachtig stimuleringsbeleid behouden om sport en cultuur onder de aandacht van met name de jongeren te brengen. Zowel sport als cultuur behoren serieus de aandacht in het onderwijspakket te krijgen. Veel evenementen in Delfzijl hebben een meervoudig doel. Ze worden ingezet als vermaak voor de eigen inwoners maar ook ingezet in het kader van toeristisch recreatieve promotie, zoals De laatste vriend van Napoleon (2014) en Delfsail (2016). D66 Delfzijl is een voorstander van het verbinden van beleidsterreinen: financier kunst, cultuur en sport met een opdracht. Laat ze samen optrekken met jongeren organisaties en ouderen organisaties om gezamenlijk zelfredzaamheid, welzijn en leefbaarheid te bevorderen. D66 Delfzijl stimuleert verenigingen en organisaties die aantoonbaar en succesvol projecten ontwikkelen om ouderen en jongeren te betrekken met extra ondersteuning in de uitvoering van projecten. Welzijn en zorg Per 1 januari 2015 moet de langdurige zorg zijn overgeheveld van het Rijk naar de gemeente. Dat is één van de grootste decentralisaties die sinds tijden plaats vindt. Tegelijkertijd zullen de nieuwe taken gepaard gaan met forse bezuinigingen: 15 tot 40% van het budget, voor ouderen én jongeren. Hoe zal dat gaan? Het vertrouwen in de eigen kracht van mensen staat centraal bij D66. Ons uitgangspunt is altijd dat de behoefte aan zorg en ondersteuning zo wordt ingevuld, dat de eigen mogelijkheden worden gestimuleerd en optimaal benut. Voor D66 betekent dit in de eerste plaats dat we compassie moeten hebben. Bijna iedereen heeft op momenten in zijn of haar leven (extra) zorg of ondersteuning nodig. Sommige mensen zijn zelfs langdurig aangewezen op solidariteit van de samenleving. Er zal in ieder geval straks minder hulp zijn. Problemen die we zelf kunnen oplossen, zullen we ook zelf moéten oplossen. Het geld moet dus nóg effectiever worden ingezet. Op buurtniveau moet nóg meer worden samengewerkt. In de tweede plaats wil D66 de bezuinigingen verzachten en werken aan een vangnet voor hen die dat nodig hebben. Voor hen die onvoldoende mogelijkheden hebben om het zelf op te vangen, moet er altijd een vangnet zijn. D66 Delfzijl vindt het belangrijk dat inwoners van Delfzijl kwalitatief hoogwaardige ziekenhuiszorg moeten kunnen krijgen. Het beddenhuis verhuist op korte termijn naar het nieuw te bouwen ziekenhuis in Scheemda. D66 Delfzijl vindt het essentieel dat poliklinische zorg in onze gemeente onder verantwoordelijkheid van specialisten wordt uitgevoerd. Specifiek de langdurige zorg: D66 Delfzijl wil dat kwaliteit van zorg gewaarborgd is, verzorgingstaken zullen moeten verricht door medewerkers die daarvoor voldoende zijn opgeleid. D66 Delfzijl ziet het persoonsgebonden budget als volwaardig alternatief naast door de gemeente ingekochte zorg-in-natura. De zorgvrager moet zelf tussen pgb(persoonsgebonden budget) en zorg-in-natura kunnen kiezen. De meest persoonlijke zorg is wat D66 Delfzijl betreft de mantelzorg, gegeven door mensen dichtbij de zorgbehoevende: familie en vrienden. Daarna komen kennissen en pas daarna zorgverleners. Deze familie, vrienden en kennissen dient de gemeente goed te ondersteunen, bijvoorbeeld door hen een aantal dagen per jaar toegang te geven tot vervanging door zorgverleners, zodat ook zij met vakantie kunnen. Daarbij maakt de gemeente wat ons betreft niet alleen beleid over mantelzorgers maar ook beleid met mantelzorgers. D66 Delfzijl wil dat er een onafhankelijk meldpunt komt voor zorggerelateerde klachten, en dat die klachten en de afhandeling ervan meegewogen worden in nieuwe aanbestedingen. Kortom, geen klachtentelefoon bij de zorginstelling zelf, maar bij de gemeente of bij de Wmo-raad. D66 Delfzijl vindt het goed voor het welzijn van ouderen als zij zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen. De gemeente ondersteund wat ons betreft huisvesting van ouderen in de wijken, zodat zij gemakkelijk mee kunnen blijven doen in de wijk waar ze wonen. D66 Delfzijl is er een voorstander van om de mogelijkheden te verbeteren om wooneenheden te realiseren voor zowel eenpersoonshuishoudens als voor meergeneratiehuishouden. Ook moet het mogelijk worden om zogeheten “mantelzorg-units” bij bestaande woningen te plaatsen. Specifiek de jeugdzorg: Naast transitie vindt D66 Delfzijl vooral een transformatie van de Jeugdzorg van belang. De overheveling van de taken naar de gemeenten moet ertoe leiden dat de zorg voor jongeren ook echt beter wordt. Dus naar de situatie waarin per betrokken gezin sprake is van één plan met één duidelijke regisseur. Bij de uitvoering van de jeugdzorg stelt D66 Delfzijl nadrukkelijk het kind centraal. Dat klinkt vanzelfsprekend, maar dat is het helaas niet. D66 Delfzijl is voorstander van decentralisatie van de verantwoordelijkheid voor jeugdzorg naar gemeenten omdat de overheid zo de zorg voor het kind zoveel mogelijk in de eigen omgeving kan worden georganiseerd en het eenvoudiger wordt een verbinding tussen school en werk tot stand te brengen. Jeugdzorg moet vooral gebruik maken van de eigen kracht van gezinnen. Door effectieve gezinshulp moeten uithuisplaatsingen zo veel mogelijk voorkomen worden. Ook moet er meer aandacht zijn voor waarheidsvinding. Bij melding van verwaarlozing en misbruik handelt de overheid snel, uiteraard met oog voor de specifieke situatie. D66 Delfzijl wil voorkomen dat kinderen onnodig lang in dergelijke situaties verblijven. D66 Delfzijl vertrouwt op de eigen kracht van professionals, ouders en het kind. Professionals, ouders en het kind kunnen in een wederkerige relatie beter preventief te werk gaan dan ambtenaren. D66 Delfzijl wil dan ook dat de gemeente en de professionals kijken naar “wat wel kan” in plaats van “wat niet kan”, en daarbij zoveel mogelijk met het kind praten en niet over het kind. Daarnaast wil D66 Delfzijl aandacht voor de ‘match’ tussen gezinsvoogden en gezinnen: als het niet klikt, moet de gemeente op zoek naar een andere voogd. Wat D66 Delfzijl betreft voert de gemeente of het samenwerkingsverband geen protocollen of urenschema’s in voor professionals. De overheid geeft professionals de ruimte om met het kind, de ouders en andere partijen een individuele aanpak te creëren om maatwerk te kunnen leveren. D66 Delfzijl is voorstander van een wijkgerichte aanpak. Hulpverleners kennen de mensen in de wijk en de problemen die daar spelen. Zij moeten dus wat ons betreft vooraan staan en een leidende rol krijgen in de jeugdhulp, bijvoorbeeld als de regisseur/het aanspreekpunt. D66 Delfzijl wil de verwijsrol van de huisarts behouden. De huisarts is een professional en moet kunnen blijven doorverwijzen indien hij dat nodig vindt. D66 Delfzijl wil dat de gemeente investeert in vroege signalering van problemen en preventie. Door eventuele problemen al in een vroegtijdig te signaleren, bijvoorbeeld op scholen en consultatiebureaus, kunnen latere problemen worden voorkomen. Dit komt bijvoorbeeld tot uiting in het huisvesten van Centra voor Jeugd en Gezin in scholen, zodat de drempel om naar hulpverleners toe te stappen zo laag mogelijk is. D66 Delfzijl wil dat de kwaliteit van de zorg is gewaarborgd. Omdat het hier gaat om kwetsbare groepen, willen we goed opgeleide jeugdzorgwerkers. D66 Delfzijl zal het college aanspreken op de zorgtaken van het onderwijs, en het aanhaken van deze taken op jeugdtaken. Vanuit het onderwijs kan een sterke preventieve werking uitgaan en hiermee kan de aanspraak op jeugdzorg worden verminderd. D66 Delfzijl wil dat de taken jeugdzorg en onderwijs onder één wethouder vallen, omdat de taken sterk met elkaar verbonden zijn. Werk en inkomen: Werken is een manier om deel te nemen aan de maatschappij. Voor die mensen die niet zelf in staat zijn om werk te vinden moet er de mogelijkheid zijn om een handje te helpen. En als 'normaal' werk niet tot de mogelijkheden behoort, is het zaak om mensen toch op een andere manier zoveel mogelijk te laten participeren en te betrekken bij de maatschappij. Uitgangspunt is dat iedereen aan kan kloppen voor begeleiding; niemand wordt tegen zijn zin afgeschreven. Maar de gemeente eist ook dat inwoners die voor ondersteuning aankloppen (financieel of anders) zich maximaal inzetten om weer op eigen benen te staan. D66 Delfzijl bepleit een regierol van de gemeentelijke overheid bij de samenwerking tussen onderwijs en arbeidsmarkt: hoe beter de aansluiting, hoe beter de sectoren die mensen nodig hebben (zorg, techniek) kunnen groeien, des te minder mensen bij een uitkeringsloket komen. D66 Delfzijl wil bij de uitvoering van de wettelijke taak met betrekking tot werk en inkomen dat de gemeente extra aandacht besteedt aan blijvende participatie door een samenhangende inzet op werk, onderwijs en inkomen. Een sociaal vangnet is er alleen voor die mensen waarbij al het andere (tijdelijk) niet lukt. D66 Delfzijl weet dat iedereen talenten heeft om op zijn of haar eigen manier deel te nemen aan de maatschappij. Dit betekent dat bijstandsgerechtigden ook meedoen en zich blijven ontwikkelen. Zo kan iedere bijstandsgerechtigde twee dagen in de week vrijwilligerswerk verrichten dat zoveel mogelijk aansluit bij de talenten van de bijstandsgerechtigde. Er kan gekozen worden uit allerlei taken op verschillende plekken, bijvoorbeeld aan de bibliotheekbalie, de voetbalvereniging of een bejaardentehuis. Maar ook groenonderhoud en verbetering van de stad en leefomgeving behoren tot de opties. Zo houdt de bijstandsgerechtigde het werkritme vast en kan hij of zij zich tevens breder ontwikkelen. D66 wil dat de taken economische zaken en arbeidsbeleid (Participatiewet) onder één wethouder vallen, omdat de taken sterk met elkaar verbonden zijn. De verbinding tussen de gemeente, de inwoners en werkgevers is essentieel in het slagen van het beleid onder de Participatiewet en zal bijdragen aan het makkelijker behalen van de besparingen die de wet beoogt. Daarbij wil D66 dat de gemeentelijk diensten zoveel mogelijk ontkokerd gaan werken. D66 wil een intensieve fraudeaanpak. Helaas wordt er nog steeds gefraudeerd met bijstandsuitkeringen. Fraude is funest voor het draagvlak van onze sociale voorzieningen en verspilling van gemeenschapsgeld. Lokale voorbeelden tonen aan dat er met intensieve zoekacties veel fraude opgespoord kan worden, wat ook nog eens geld oplevert. D66 wil dat de gemeente in haar armoedebeleid specifiek aandacht besteedt aan gezinnen met kinderen. In lijn met het advies van de Kinderombudsman wil D66 dat de gemeenten een kindpakket ontwikkelen dat voorziet in de meest noodzakelijke behoeften, aangevuld met zaken die noodzakelijk zijn om mee te kunnen doen in de samenleving. Daarbij kan het bijvoorbeeld gaan om zwemlessen, school- en/of kledingpakket of het lidmaatschap van een vereniging. Herindeling: Van 4 O’s naar 6 D’s Achtergrond: D66 Delfzijl is altijd heel duidelijk geweest als het gaat om herindelingen. Wij hebben grote moeite met de hoeveelheid gemeenschappelijke regelingen (GR) die we als gemeenten zijn aangegaan. Deze regelingen zijn Ondemocratisch, Ontransparant, Onbeheersbaar en ook Onbetaalbaar. Herindeling is niet het doel maar wel een middel om de O’s om te buigen. Herindeling is voor ons niet de oplossing van alle kwalen maar geeft wel structuur om opnieuw te bouwen aan een goed woon, leef, werkklimaat. D66 Delfzijl omarmt het visitatierapport van de commissie Jansen. Hierin wordt uitgegaan van de vorming van een DAL+ gemeente. (Loppersum, Appingedam, Delfzijl met Eemshaven), we hebben daarbij de opmerking gemaakt graag verder te willen met de gehele gemeente Eemsmond. De commissie Jansen geeft ook aan dat de variant DAL+ wat betreft inwonersaantal (draagvlak voor voorzieningen) en financiële en maatschappelijke opgaven enigszins ongunstig af steekt tegen de overige nieuw te vormen gemeenten in de provincie Groningen . Voor Hoogelandvariant geldt hetzelfde. Dit heeft tot gevolg gehad dat met instemming van de raden er een verkenning heeft plaatsgevonden om de mogelijkheid van één gemeente DEAL-BMW te onderzoeken . Deze verkenning is nog niet afgerond, maar heeft voldoende punten opgeleverd die het waard zouden zijn verder te onderzoeken, zo geven de verkenners aan. Op3 december heeft onze fractie daarom ingestemd met het verdere verkenning van een mogelijke herindeling van BMW-DEAL tot één Hoogeland-Eemsdeltagemeente. In de volgende raadsperiode kunnen we op grond van de bevindingen die de verkenning oplevert een dan een weloverwogen en onderbouwd besluit nemen aangaande de uiteindelijke fusiepartners. Visie nieuwe gemeente: D66 Delfzijl gaat middenin de crisis niet afwachten tot er antwoord is wie met wie en ook het fusieproces doorlopen is. We moeten nu aanpakken, nu stappen vooruit maken die ten goede komen aan onze inwoners en bedrijven. D66 Delfzijl zet in dit verband in op 6 D’s: een duurzame, democratische, daadkrachtige, degelijke, duidelijke gemeente die dichtbij de burger staat. Een gemeente die, om aan de behoeften van inwoners tegemoet te komen, sterk inzet op samenwerking met bewoners en bedrijven. Een sterke gemeente die zich inzet voor een duurzaam groene-economie met duurzame werkgelegenheid en doorlopende ontwikkeling van alle mensen die in onze gemeente wonen. De inwoners en het bestuur van onze gemeente gaan straks als het ware een nieuw contract aan. Wat ons betreft dient de nieuwe opzet na de herindeling te voorzien in een goede samenwerking, actieve participatie, co-creatie en een dienstbare democratie. Een contract dat concrete afspraken met de samenleving vormgeeft. De komende herindeling moet opleveren dat het opgaan in een groter geheel voor de burger juist kleinschaligheid creëert. Het grotere geheel moet in staat zijn de noodzakelijke bestuurlijke/strategisch opgaven aan te kunnen. De komende herindeling moet benut worden voor een nieuwe verhouding tussen samenleving en overheid. Benutten van de vitaliteit en kracht van de samenleving. De nieuwe grote gemeente heeft meerdere serviceloketten in de buurt en dienstverlening aan huis in plaats van één gemeentehuis. De nieuwe grote gemeente heeft een goede relatie met haar buren, ook over de grens waarbij samengewerkt wordt en elkaars kracht gebruikt. In de nieuwe gemeente moeten de specifieke opgaven van de (chemische) industrie in Delfzijl en de havens van Delfzijl met betrekking tot veiligheid en economische ontwikkeling geborgd zijn. In de nieuwe gemeente blijven de besluiten van het Integraal Investeringsplan, de Ontwikkelingsvisie Eemsdelta en het Woonleefbaarheidsplan recht overeind staan.