Examenbrochure Derde Bachelor Rechten ´07-´08 1ste semester Datum bekendmaking examenroosters: 14 dec ’07 (17.00 u) (www.law.ugent.be) Europees recht Contact Vakgroep Europees Gemeenschapsrecht(RE07) Assistenten : Purdey Devisscher (09 264 69 07) Leen Goossens (09 264 69 07) Benodigdheden Syllabus (incl. Bijlagen) Ondervragingsvorm Schriftelijk, geen wetboek toegelaten maar de nodige artikels van het EG-Verdrag worden in bijlage aan het examen zelf toegevoegd. Examen theorie op 10 punten: 1 grote algemene vraag op 5 punten en 5 kleinere vraagjes telkens op 1 punt (voor deze laatste vraagjes geldt een giscorrectie) casus op 10 punten : opgepast! Rechtsbescherming : altijd de rechstinstantie vermelden(HvJ, Gerecht 1ste A, Nat Rechter) maar –2 indien fout! Tijdens de laatste praktische oefening(herhalingsoefening) wordt de examencasus van vorig jaar als voorbeeld gegeven. De PO’s zijn zeer belangrijk als voorbereiding op het examen. Zie www.freewebs.com/problagio bij gebrek aan eigen nota’s hiervan. * Examenvragen EG-recht eerste zit '01 - '02: Bespreek de controle van de Commissie op de Lidstaten. - Wat is het belang van de Beaulieu-beschikking? - Wat is de EER? - Waarin verschilt Turkije als kandidaat-lidstaat met de andere kandidaten? - Relatie Deggendorf-nietigheidsprocedure. - Belang van het arrest Camera Care van 't HvJ voor de commissie. casus. Zie laatste PO. * Examenvragen EG-recht eerste zit '02 - '03: Grenzen directe werking - volkswagenarrest - conclusie van kopenhagen: turkije - verdrag van nice: grootste verwezenlijking/grootste teleurstelling - sevince arrest - wat is er veranderd in de procedure van art. 81-82 door Verdrag van Nice? casus. Zie laatste PO. *Examenvragen 2e zit '02-'03: Bespreek de bevoegdheidsverdeling tussen de nationale rechter en het Hof van Justitie in de prejudiciële procedure. -Waarom is het Hof bevoegd om te oordelen over akkoorden die de EG sluit met derde landen ? - Wat is het belang van het Moser arrest ? - Wat is het belang van de NMBS arresten ? - Wat zijn de componenten om een machtspositie te bepalen op de relevante markt ? - Waarom is het Hof bevoegd om te oordelen over vragen van directe werking? casus Bijzondere overeenkomsten Contact Vakgroep burgerlijk recht(RE03) Assistenten : M. Dambre: woe, van 15u.00 tot 17u.00; [email protected] Dorien Van Driessche: do, 15u.00 tot 17u.00; [email protected] Benodigdheden Syllabus (te verkrijgen bij de vakgroep burgerlijk recht) Ondervragingsvorm Schriftelijk examen op 18, geen wetboek toegelaten (naar ‘goede’ gewoonte van prof Engels) Overige 2 punten waren te verdienen met taak en test over lastgeving. (Lastgeving niet meer te kennen voor het examen!) Examen *Vragen eerste zit '01-'02. Theorie: - Wat is het belang van het tijdstip van eigendomsoverdracht (pg. 5) 4 punten - Bespreek het verhaal van de besteller tegen de onderaannemer en omgekeerd. Wat is hun onderlinge relatie? (pg. 235) 3 punten - Bespreek de verkoop van een onroerend goed dat als handelspand verhuurd wordt en dat tijdens het huurcontract? (pg. 207) 2 punten Casus: 1) woninghuur van korte duur (pg.172): in casu van 2 jaar. Eerst was er stilzwijgende wederverhuring (pg. 117) maar na enige tijd wil verhuurder toch opzeggen. Huurders gaan akkoord. Vragen: vergoeding ? wanneer einde van de overeenkomst ? positie partijen? 4.5 punten 2) Frans geeft op 1/1/1 de opdracht bij lastgeving aan Bart om de auto van Albert te kopen. Albert gaf op 6/1/1 een aankoopoptie aan Dieter om de auto te kopen tot 14/1. Op 7/1 verkoopt Albert de auto aan Chris die betaalt en de auto wordt direct geleverd. Albert gaf aan Evelien op 5/1 een voorkooprecht op de auto. Aan wie behoort de auto en wat kunnen de anderen doen? (pg. 15 + vooral pg. 17 g&h) 4.5 punten *Vragen tweede zit '01-'02. 1) 2) 3) 4) overdracht van schuldvordering => vormvereisten + problematiek tegenwerpelijkheid. Nav sluiten van een huurct: beschrijving van het goed. 10 jarige aansprakelijkheid plicht verhuurder bij schimmel, slechte verwarming, etc *Vragen eerste zit '02-'03. 1) koop, prijs w niet betaald, kunnen er intresten gevraagd worden ? (4 punten) 2) wat is oplevering ? (5 punten) 3) casus aangaande verborgen gebreken/aanvaarding (4.5 punten) 4) casus woninghuur overdracht verhuurde goed, problematiek (4.5 punten) *Vragen tweede zit '02-'03. 1) vrijwaring voor eigen daad bij koop (4.5 punten) 2) wat is "huur met vaste dagtekening"? (4.5 punten) 3) casus plaatsbeschrijving: wat bij onwillige huurder, voorwaarden en belang (4.5 punten) 4) casus overdracht van schuldvordering bij koop, geen zuivering excepties, bezit geldt als titel (4.5 punten) *andere voorbeeldexamenvragen 1) vereisten om verborgen gebrek in te roepen 2) wat zijn de verplichtingen van een aannemer om de overeenkomst goed uit te voeren. 3) Omar Sharif, een illegale vluchteling, huurt een caravan op een camping. Het gaat om een huurovereenkomst voor één jaar die start op 1 april, als ook het toeristisch seizoen start. Jaarlijks zal een nieuw contract voor één jaar aangegaan worden. Omdat er regels zitten aan te komen om permanent verblijf op campings tegen te gaan, zegt de uitbater het contract op. Sharif vreest dat hij geen andere verblijfplaats zal vinden. Wat raad je als prodeo advocaat aan. 4) NV C verkoopt een wagen met vermelding 'tweedehands' aan garage B, B controleert de wagen en een week later verkopen ze hem aan mevrouw P. Ze merkt dat de motor sputtert en de deuren niet goed sluiten, een onafhankelijk diagnosecentrum ziet op het zicht dat het om een ongevalwagen gaat. Garage B neemt de wagen terug van mevrouw P en eist van de NV C teruggave van de prijs en schadevergoeding. NV C weigert dit. Wat raadt u B aan? *Eerste zit 2004-2005 1- Situering: De verkoper kan ontbinden: art 1654 Is dit absoluut? Bespreek de mogelijkheden. (Tss partijen mildering 1655 - 1656; tav derden samen met voorrecht en revindicatie; wet verbiedt dat soms.) 2- Dading en dwaling: bespreek (nietigheid indien omtrent feiten, niet omtrent het recht) 3- casus: woninghuur langer dan 9 jaar, overdracht, mogelijkheden om over goed te beschikken (wilden woning ombouwen tot kantoorruimte => bestemming respecteren ) 4- casus waarbij de mogelijke gebreken (en sancties) ivm koop moesten besproken worden !Voor de rode bollen die dit jaar door prof Engels aangegeven zijn in de les : zie wederom www.freewebs.com/problagio! Personen- en Familierecht Contact Vakgroep Burgerlijk recht (RE03) Tel: 09 264 68 60 [email protected] Benodigdheden *Prof Verschelden heeft meermaals benadrukt dat de talrijke dia’s + nota’s het perfecte blokschema zijn om de stof in te studeren. Alles wat in de cursus staat en niet in de dia’s is ter verduidelijking en wat de prof betreft niet te kennen. Wordt weldra verwacht : de gloednieuwe cursus! (voorlopig nog work in progress…) *Een recente codex privaatrecht.(editie ’07-’08 is sterk aan te raden wegens de vele veranderingen) Ondervragingsvorm *Examen zelf op 18 punten, deel schriftelijk(casus erfecht+casus vereffening/verdeling) en deel mondeling op dezelfde dag. Wetboek is toegelaten op het examen, dus memoriseer het noodzakelijke = wat niet in het wetboek staat of al te evidente basiskennis is. *PO1 over erfrecht op 1 punt. *PO2 over vereffening/verdeling van het wettelijk huwelijksvermogensstelsel wordt getoetst op 1 punt op 19 december 19u15 tot 20u in aud 1 en 2 van de ledeganck! De opgave ligt volledig in de lijn van degene die u op het examen kan verwachten. Voor de individuele casusoplossing is een B.W. noodzakelijk. Daarnaast mag je gebruik maken van het handboek en uw lesnotities. Voorbeeldoefeningen mogen evenwel niet worden gebruikt. Wettelijk erfrecht en vereffening/verdeling wordt enkel schriftelijk ondervraagd. Onderwerpen voor het mondeling examen liggen meer in de trant van primair stelsel, bestuur, huwelijk, echtscheiding, adoptie… !Geen voorbereidingstijd op het mondeling! Er zal wel een codex liggen. Examen Belangrijk : het praktisch belang van de theorie, op examen enkel toepassingsgerichte vragen. De hoofdzaken moeten parate kennis zijn, voor de rest met wetboek werken. Enkele tips en potentiële examenvragen in de les gegeven door prof Verschelden zelf : Vaststelling van vaderschap : 316 Bis BW van toepassing? (conditioneert vaderschapsregel) Leg uit : Vaderschapsconflict na nieuw huwelijk van de moeder kort na echtscheiding. Vaderschapsconflict bij bigamie. 331 septies BW = residubepaling want niks id W. Vermoedens ivm verwekking : ‘Valt kind krachtens 315 BW onder vaderschapsregel bij x aantal dagen?’ Vb kind geboren 180d na ontbinding huwelijk ja, vaderschapsregel van toep. Vaststelling vaderschap buiten huwelijk : ‘kennelijk strijdig met belangen kind’ = Marginale toetsing van de rechter. Gerechtelijke vaststelling van het vaderschap : ‘Rechtsgevolgen van de onrechtmatige weigering een onderzoek te ondergaan’ feitelijk vermoeden uit af te leiden dat in combi met andere elementen uit het dossier leidt tot ger vastst vaderschap Procedureregels : Vertegenwoordiging van het minderjarige kind. Vb. Als moeder verweerder is want zij wordt in het geding opgeroepen kan zij geen wettelijke vertegenwoordiger zijn van de eiser. Vb. Vader leidt eis in, moeder en kind zijn verweerder.Moeder treedt op in eigen naam én in de hoedanigheid van wettelijke vertegenwoordiger van haar kind. Gevolgen van de afstamming : Familienaam : Wat zou een billijke systeem zijn (in deze tijd, itt tot de historische patriarchale opvatting? (Vb. Dubbele naam, maar deze is minder eenvoudig of enkele naam? En welke eventueel eerst?) opm : recht op een naam= persoonlijkheidsrecht, maar recht om een naam door te geven is geen grondrecht. Geef praktische voorbeelden van namen Vb afgeleid uit de omstandigheden(‘Niemandskindt’ ‘Verpackt’, feitelijke gegevens(‘Bruynooghe’) Alimentatie : Let op voor een eventuele natuurlijke verbintenis. Alimentatie : ‘Wie moet het eerst worden aangesproken?’ ‘Onderhoudsgeld laat geen achterstallen’ = niet juist vermoeden van behoeftigheid MAAR weerlegbaar : 2277BW : Ook al ben je 10j behoeftig, maximaal voor 5j retro-actief onderhoudsgeld Juist of fout : ‘De onderhoudsvordering 336BW ingesteld 6j na geboorte is steeds gegrond.’ =fout! Ontvankelijk ja, gegrond nee. Bespreek welke familierechten de grootouders kunnen uitoefenen tov hun kleinkinderen. ‘Is het mogelijk dat oorspronkelijke afstamming wordt vastgesteld na adoptie tav de adoptant?’ Vb. Kind is geadopteerd door een man en diezelfde man zijn vaderschap wordt nadien gerechtelijk vastgesteld(of erkenning nadien). Antw : Ja, maar met gevolgen want maakt ex nunc een einde aan de adoptie. Het kind wordt kind van de adoptant in oorspronkelijke afstamming. ‘Tav een derde?’ Vb man A adopteert en man B erkent met toestemming moeder. Onderscheid gewone vs volle adoptie. Bij gewone heeft de erkenning slechts gevolgen in geval niet strijdig met adoptie. ‘Zal kind de naam van B krijgen als gevolg van de afstamming?’ Antw : Neen, want is een gevolg strijdig met de adoptie. ‘Zal ouderlijk gezag A vervangen worden door B?’ Antw : Nee, ook strijdig met adoptie. ‘Zal kind erfrecht verkrijgen van B?’ Antw : Ja, kind zal 2x erven, is niet strijdig. Onderhoudsgeld gevraagd in kader voorlopige en dringende maatregelen door moeder aan de vader. Stel : Afstamming kind staat niet vast bvb omdat echtgenoot vrouw het vaderschap betwist. Kan de vrederechter over die afstammingsvraag uitspraak doen? Neen, vrederechter moet wachten(geding schorsen) met uitspraak tot vonnis Rb 1e Aanleg in kracht van gewijsde is getreden. Primair huwelijksstelsel : bescherming gezinswoning : gehuurde gezinswoning : 1 brief voor de 2 met ontvangstbewijs ondertekend door beide echtgenoten is genoeg, 2 aangetekende brieven zijn niet nodig als de zich tot hen richt. Primair stelsel : Bij crisis in het huwelijk : Vrederechter is enkel bevoegd als er nog geen echtscheidingsprocedure is ingeleid. Nadat echtscheidingsprocedure is ingeleid is de voorzitter van de Rb van 1e Aanleg bevoegd. (223 BW, 1280 BW) Vb. Modaal gezin, regime van conc. bestuur en man wil een miljoenenjacht kopen met gemeenschapsgeld. Hoe kan de vrouw dit verhinderen? antw : Bestuur : Beveiligingsmaatregelen en sancties : Rechterlijk verbod = preventief. Gevolgen van de EOO Vb. ‘Wie kan er een uitkering krijgen?’ 2 gronden en 2 procedures tot echtscheiding : dus leg de link tussen BW en GerW EOO : duur van de uitkering (niet meer Win for Life zoals vroeger) Advocaat van de gerechtigde heeft er belang bij om de echtscheidingsprocedure te rekken want uitkering gebaseerd op duur huwelijk en huwelijk duurt tot echtscheidingsvonnis in kracht van gewijsde is gegaan. Term ‘samenlevingscontract’ enkel te gebruiken bij feitelijke samenwoners! (die hun patrimoniale verhoudingen conventioneel vastleggen) Wettelijke samenwoning = Lege doos?? –> argumenten geven Vb. Enige patrimoniale bescherming : na eenzijdig op straat gezet te zijn kan je binnen de 3m ger maatregelen krijgen van de vrederechter die 1 jaar kunnen duren. Voor de rest is de regeling van de WS qua bescherming inhoudloos. Let op!!! Volgende examenvragen zijn vooral nuttig om de vraagstelling van Prof Verschelden te leren kennen. In 2007 is het familierecht praktisch volledig hervormd, dus de cursus van vorig jaar is haast volkomen nutteloos geworden. *Vraag 2 (4 p.) Duid de juiste stellingen aan: De rechter die zich voegt naar de rechtspraak van het Arbitragehof O zal oordelen dat een overspelig kind a patre erfgerechtigd is in de nalatenschap van zijn vader indien deze overleden is in 1984 O moet bevelen dat het minderjarige kind de naam van zijn homoseksuele erkenner zal dragen als deze samen met de moeder, binnen het jaar na de erkenning, een verklaring daartoe heeft afgelegd voor de ambtenaar van de burgerlijke stand daartoe, ondanks verweer van de echtgenoot van de erkenner O moet een onderhoudsvordering tegen de vermoedelijke verwekker steeds gegrond verklaren, ook al werd deze vordering ingesteld meer dan 3 jaar na de geboorte van het kind of het staken van de hulp O zal kunnen toelaten dat twee lesbische vrouwen gezamenlijk het ouderlijk gezag uitoefenen indien zij beiden een bijzondere affectieve band met het kind hebben en al meer dan 3 jaar op permanente en affectieve wijze samenleven Vraag 3 (2 p.) U wordt geraadpleegd door Marina, een 58-jarige vrouw, die na een auto-ongeluk niet meer kan werken en geen eigen spaargeld heeft. Zij heeft recht op een onderhoudsuitkering van haar exechtgenoot Ronny, die zijn alimentatieplicht (na echtscheiding op grond van grove beledigingen) evenwel niet spontaan nakomt. Marina’s zoon Rudy en haar moeder Julia zijn zonder twijfel wel vermogend. Hetzelfde geldt voor haar kersverse (tweede) echtgenoot Eddy. Welke onderhoudsplichtige(n) kan Marina aanspreken om alimentatie te bekomen, op welke rechtsgrond en in welke volgorde? Naam onderhoudsplichtige Rechtsgrond 1. art. 2. art. 3. art. 4. art. Vraag 4 (2 p.) Een man erkent een kind dat door een andere man al gewoon werd geadopteerd. Deze situatie wordt geregeld door art. … Na deze erkenning: JA - zal het kind de naam van de erkenner krijgen - zal de erkenner het ouderlijk gezag over het kind uitoefenen - zal het kind recht op levensonderhoud van zijn erkenner verkrijgen - zal het kind principieel erfgerechtigd zijn in de nalatenschap van de bloedverwanten van de erkenner Bevestig of ontken deze stellingen via een kruisje in de kolom met JA of NEEN Vraag 5 (2 p.) A. Vertaal: “Aliments n’arréragent pas” “Marriage by proxy B. Geef de juridische betekenis van: - het aan Loysel toegeschreven gezegde “En mariage il trompe qui peut” - een echtscheiding die de plano wordt uitgesproken Vraag 6 (2 p.) Is scheiding van tafel en bed o.g.v. drie jaar feitelijke scheiding mogelijk? Geef één vorm van publiciteit die gegeven wordt aan: - een verklaring van voorkeur omtrent een aan te wijzen voorlopige bewindvoerder - de gerechtelijke onbekwaamverklaring Arbeidsrecht contact assistenten : Inger De Wilde ([email protected]) Filip Van Overmeiren ([email protected]) Isabel Plets ([email protected]) NEEN Benodigdheden *Handboek Belgisch Arbeidsrecht *Codex Sociaal Recht !!! kruisverwijzingen toegelaten(wel geen extra tekst) !!! Ondervragingsvorm *Schriftelijk examen op 18 punten. *Taak over beëindiging van de arbeidsovereenkomst op 2 punten. Examen Geen blokvak, maar een inzichtsvak : Studeren met syllabus, slides maar vooral CODEX! Voorbeeldexamenvragen 1) CAO op sectoraal niveau, is de onderneming gebonden? (b) Kan ze een ondernemings cao sluiten voor sect cao, na cao voor alg verb verkl, na alg verb verkl (c) indien de onderneming een cao sluit die 10 ct loon per uur vermindert voor 2 jaar, kan de WN daarna zijn oude hogere loon terugvragen? 2)Stakingsrecht is absoluut => cao die uitoefening beperkt, die bepalingen zijn nietig: juist of niet juist en leg uit waarom 3) Schrijf een zo ruim mogelijk concurrentiebeding voor de WG in de AO met deze werknemer en leg bondig uit waarom 4) structuur verhandeling over europees recht 5) opinie over de huidige regeling van overwerk 6) Casus: mondelinge overeenkomst over AO voor bepaalde tijd voor werkman aangenomen op 1 juni 2005 WG geeft ontslag via gerechtsdeurwaarder op 13 juni 2005, begin: maandag 13 juni, duur: 7 dagen. Analyseer de situatie en zeg wat de werkman kan doen Voorbeeldexamen VRAAG 1. PRAKTISCHE OEFENINGEN 4p over beëindiging van de arbeidsovereenkomst VRAAG 2. REDACTIONELE VRAAG 2p Deze vraag kan ook worden vervangen door een “actievraag”: wat zou je (hetzij als werkgever, hetzij als werknemer doen als je wordt geconfronteerd met de volgende situatie). Stel aan de hand van de volgende gegevens een geldig en zo ruim mogelijk concurrentiebeding op en verklaar bondig je antwoord. Mevrouw X is burgerlijk ingenieur in een Belgisch baggerbedrijf. Zij werkt uitsluitend in Singapore, Hongkong en Australië. Zij verdient maandelijks 6.000 euro. VRAAG 3. BEOORDELINGSVRAAG 1p De aangetekende brief uitgaande van een Franse onderneming die het ontslag om dringende reden bevat van een enkel Frans sprekende werknemer van Franse nationaliteit, die tewerkgesteld is in het Belgisch filiaal van die onderneming in Affligem, mag zowel in het Nederlands als in het Frans zijn opgesteld. Is die stelling correct of niet? Licht je antwoord toe. VRAAG 4. STRUCTURELE VRAAG 2p Veronderstel dat je een verhandeling moet schrijven over “Inspraak van werknemers in de onderneming”. Welke onderwerpen zou je daarin dan behandelen? Maak m.a.w. een soort inhoudsopgave van de verhandeling, met enkele verduidelijkingen in de vorm van trefwoorden tussen ronde haakjes b.v. als volgt I. .......................... (................) A. .................... (..........) 1. .................. 2. ................. B. ..................... II. ........... VRAAG 5. SITUERINGS- EN DUIDINGSVRAAG 2p Situeer en verklaar bondig artikel 106bis van de Herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen (blz. 815 van de Codex). Waarover gaat die bepaling, wat is de bedoeling en het gevolg ervan enz. VRAAG 6. TOEPASSINGSVRAAG 2p Een bedeler van reclamedrukwerk en publiciteitsbladen werkt 16 uur per week. Hij heeft in 2001 daarvoor een aannemingsovereenkomst gesloten met zijn opdrachtgever. In de overeenkomst staat vermeld dat hij de instructies en controles door de opdrachtgever nauwgezet moet volgen, dat hij eventuele ziekte moet melden en bewijzen aan de hand van een medisch attest en dat hij vakantie voorafgaandelijk met zijn opdrachtgever moet overleggen. Er wordt hem maandelijks een vaste vergoeding van 500 euro betaald. De bedeler betaalt zelf zijn socialezekerheidsbijdragen als zelfstandige en heeft een BTW-nummer. Van de ene op de andere dag beëindigt de opdrachtgever in april 2003 de overeenkomst met onmiddellijke ingang. De bedeler vraagt u om advies. Wat adviseert u hem? Veel succes gewenst met de komende examens van het hele pro blagio-team ! Claudia, Andres, Sofie, Olivier, Christophe, Eveline, Gael en Katherine. Voor bijkomende studievragen : [email protected] Voor algemene vragen : [email protected] www.freewebs.com/problagio PRO BLAGIO : Eén en al ernst ! Voor meer info : 0475/94 18 36