Psychische diversiteit op het werk en de rol van de werkgever Literatuurstudie in opdracht van Samen Sterk Zonder Stigma Door Aukje Smit AUKJE SMIT // ADVIES EN ONDERZOEK VOOR DE INCLUSIEVE ARBEIDSMARKT // WWW.AUKJESMIT.NL Probleemschets OESO 2014 • Ongeveer 20% van de beroepsbevolking heeft een psychische aandoening. Exacte cijfers zijn niet bekend. • 68% van de mensen in Nederland met een psychische aandoening werkt. • Verzuim als gevolg van een psychische aandoening is hoog. • De kosten voor de samenleving zijn naar schatting 20 miljard. AUKJE SMIT // ADVIES EN ONDERZOEK VOOR DE INCLUSIEVE ARBEIDSMARKT // WWW.AUKJESMIT.NL Uitdaging voor beleidsmakers • Gebrek aan bewustwording, openheid en identificatie van psychische aandoeningen. • Niet duidelijk of meer identificatie altijd beter is of juist bijdraagt aan stigmatisering. • Mensen met een psychische aandoening ondersteunen is het belangrijkste. AUKJE SMIT // ADVIES EN ONDERZOEK VOOR DE INCLUSIEVE ARBEIDSMARKT // WWW.AUKJESMIT.NL Wat doet Stigma en Werk? • Spoor 1: Ondersteunen van werknemers met een psychische aandoening (werkambassadeurs). • Spoor 2: Bedrijven benaderen en ondersteunen: • Business Box met instrumenten tbv cultuurverandering • E-learning tool om awareness te vergroten • Voorlichting over de business case • Netwerkbijeenkomsten om ervaringen te delen • Literatuuronderzoek AUKJE SMIT // ADVIES EN ONDERZOEK VOOR DE INCLUSIEVE ARBEIDSMARKT // WWW.AUKJESMIT.NL Vraagstelling literatuurstudie • Wat is de houding en het gedrag van werkgevers ten opzichte van werknemers met een psychische aandoening? • Wat is het gewenste gedrag? • Wat zijn strategieën om de houding en het gedrag van werkgevers in positieve zin te beinvloeden? AUKJE SMIT // ADVIES EN ONDERZOEK VOOR DE INCLUSIEVE ARBEIDSMARKT // WWW.AUKJESMIT.NL Vooroordelen bij werkgevers • ….. kunnen niet voldoen aan de eisen die het werk stelt • ….. zijn gevaarlijk of onvoorspelbaar • ….. aandoening is legitimatie om verantwoordelijkheden te ontduiken • ….. kunnen niet tegen de stress die werk met zich meebrengt • ….. in dienst houden kost de werkgever extra tijd en geld AUKJE SMIT // ADVIES EN ONDERZOEK VOOR DE INCLUSIEVE ARBEIDSMARKT // WWW.AUKJESMIT.NL Vooroordelen bij collega’s en leidinggevenden hebben tot gevolg Bestendigt Minder promotiemogelijkheden, roddelen, uitsluiting, loonverschillen, minder kan bij reorganisatie etc. Uitval, ziekteverzuim waardoor werknemer Onderpresteren, werken onder hoge druk Wat kan leiden tot Er niet over praat uit angst voor de gevolgen. onvoldoende ondersteuning Hierdoor krijgt werknemer AUKJE SMIT // ADVIES EN ONDERZOEK VOOR DE INCLUSIEVE ARBEIDSMARKT // WWW.AUKJESMIT.NL Wat vraagt dit van werkgevers? • Diversiteitsbeleid, bevorderen inclusieve organisatiecultuur • Bespreekbaar maken van vooroordelen op de werkvloer • Investeren in management en leiderschap • Hulp bij ‘uit de kast komen’ van werknemers • Ondersteunende organisatorische condities AUKJE SMIT // ADVIES EN ONDERZOEK VOOR DE INCLUSIEVE ARBEIDSMARKT // WWW.AUKJESMIT.NL Beinvloedingsstrategieën • Wet- en regelgeving, zoals anti-discriminatiewetgeving • Maatregelen die stimulerend zijn voor goed werkgeverschap • Ontkrachten van mythes en vooroordelen • Bevorderen van direct contact tussen werkgevers en werknemers met een psychische aandoening AUKJE SMIT // ADVIES EN ONDERZOEK VOOR DE INCLUSIEVE ARBEIDSMARKT // WWW.AUKJESMIT.NL Randvoorwaarden • Noodzaak van maatregelen inzien, een zekere urgentie voelen • Makkelijk een beroep kunnen doen op informatie, training, advies en praktische ondersteuning AUKJE SMIT // ADVIES EN ONDERZOEK VOOR DE INCLUSIEVE ARBEIDSMARKT // WWW.AUKJESMIT.NL Aanbevelingen • Aandacht voor psychische diversiteit in uitingen en adviezen over diversiteitsbeleid. • Ontwikkeling van een nudge voor werkgevers. • Tegemoetkoming in de kosten van maatregelen. • Nader onderzoek naar psychische diversiteit op het werk en beinvloedingsstrategieën in de Nederlandse context. AUKJE SMIT // ADVIES EN ONDERZOEK VOOR DE INCLUSIEVE ARBEIDSMARKT // WWW.AUKJESMIT.NL