Hartziekten en Hoogte

KILI-CHALLENGE
WIE BEN IK?
• Robert Kempers
• Sportarts, bewegingswetenschapper en
inspanningsfysioloog.
• Werkzaam bij SMA-SENECA,
CTO-Papendal, Belkin en KNWU
Inleiding
• Hoogte fysiologie.
• Hoogte en gezondheid.
• Trainingstips.
Kilimanjaro
•
•
•
•
Bestaat uit 3 kraters
de Kibo is de hoogste.
Het hoogste punt, Uhuru Peak, 5892 m.
Van tropisch naar poolklimaat.
• Machama-route -> 7 dagen.
Veranderingen op hoogte
• Luchtdruk
• Temperatuur
• Weersverandering
• zonnestraling
Luchtdruk
• Zeeniveau
• 2500m
• 4000m
760 mmHg
560 mmHg
462 mmHg
• Gevolgen lage druk:
• A :Partiele zuurstofdruk (PO2) ↓
159 mmHg →117 mmHg → 97 mmHg
→73 mmHg Kilimanjaro
Difussiegradient van O2 ↓→ sat ↓
• B: Luchtweerstand ↓
Hoogte (m)
Pbar (mmHg)
PO2 (mmHg)
Saturatie (%)
Rust
Inspanning
0
760
159
96
96
2000
596
125
92
89
2500
560
117
90
87
3000
526
110
87
84
3500
492
103
82
79
4000
462
97
78
75
http://www.bewegingsfysiologie.nl
Temperatuur
• Daling van 6.4 °C/km
• Temperatuur ↓ → Luchtdruk ↓
Vochtigheidsgraad
Vochtigheidsgraad ↓
↓
Vochtverlies via AH en zweten ↑
↓
Dehydratie en prestatie ↓
Effecten van hoogte
• O2 Saturatie ↓
• Dehydratie
Fysiologische effecten van hypoxy
• O2 Saturatie ↓ → hypoxie in weefsels
• Adaptatie:
– Sympatische activiteit ↑
• HF ↑ → HMV ↑
• AF ↑ → hyperventilatie → resp.Alkalose→
K↓
• Pulmonale hypertensie
• RR ↑
Hoogtepathologie
•
•
•
•
Acute Mountain Sickness (AMS)
High Acute Pulmonary Edema (HAPE)
High Acute Cerebral Edema (HACE)
High Acute Retinal Hemorrhage (HARH)
•
N. Eng J. Med 2001; 345:109-114
Acute Mountain Sickness
• Hoofdpijn
• Misselijk/braken
• Verminderde eetlust
• Duizeligheid
• Vermoeidheid
• Slecht slapen
Vanaf 2200-2500m → na 6 tot 12 uur
High Acute Pulmonary Edema
•
•
•
•
•
•
Meestal 2-4 dgn na hoogte > 2500m
Symptomen van AMS in 50%
Hoest, prikkelhoest → productief
Cyanose
Tachypnoe en tachycardie
ECG: sinustachycardie, RBBB en
rechterventrikel overbelasting
High Acute Cerebral Edema
•
•
•
•
Ataxie
Coma
Anorexie
Bewustzijnsverandering
– Apathie
– Verwardheid
– Bewustzijns ↓
Study protocol
•
•
•
•
•
Spiro-ergometrie at 540m
< 3 wk excursie → Jungfraujoch (3454m)
7uur → 10.30 aankomst
Na 1-3 uur spiro-ergometrie test.
RR; HR; 12 afl. ECG; VO2; VE
Results
540m
Hf rest
Hfmax
RRrest/max
RRsyst.exc
VE
VO2max
3454m
67
83
163
=
28.3
159
=
↑
22.9
Samenvatting
• Hoogte ↑ → luchtdruk ↓ → saturatie ↓
Hogere myocardiale zuurstofbehoefte:
– HF ↑
– Systolische RR ↑
WIE BEN IK?
• Vincent Bastiaans
• Bewegingswetenschapper en
inspanningsfysioloog.
• Werkzaam bij HAN SENECA
Trainingstips
• Wandelen
• Core stability
• Krachttraining
• Conditietraining
• Hoogtetraining
• Mentaal
Wandelen
• Grootste deel op de berg is wandelen
– Bereid lichaam voor op lange wandeltochten
– Simuleer omstandigheden (rugzak, kleding)
– Actief drinken, niet enkel bij dorst
Core Stability
• Rompspieren effectief gebruiken
• “Klappen” opvangen
• Balans van het lichaam
• http://www.sportzorg.nl/oefeningen/corestabilityoefeningen-rompstabiliteit
• App van HAN SENECA (bèta-versie alleen voor android)
Krachttraining
• Spieruithoudingsvermogen
• Veel herhalingen, laag gewicht
• Been, voet, enkel, nek en schouder
• Flexibiliteit
• Goede begeleiding is een must!
Conditietraining
• HF ↑ Lichaam aan laten wennen
• 3 x pw minimaal 20 min.
• Alle vormen mogen (fietsen, hardlopen
e.d.)
• Min. 75% max. HF
Hoogtetraining
• Zuurstofarme kamers
• Acclimatisatie
• Laagdrempelig
• Mogelijkheden o.a. bij Juliën in Lienden,
HAN SENECA in Nijmegen, Victorie Plaza
in Alkmaar
Mentaal
• WEES POSITIEF
• Geniet op de berg
EXTRA TIPS
• Sportmedisch Advies!!
• Zorg dat je voldoende drinkt op de berg
– Niet alleen drinken als je dorst hebt
• Zorg voor goede schoenen en controleer
ze voor vertrek
Contact
• [email protected]
• (024) 353 12 62
• www.han.nl/seneca
• Twitter: HAN_SenB