TRAUMA EN CULTUUR

Inhoud:
Wat is trauma
Cultuur aspecten
Psychologische
Fysieke aspecten
Geestelijke aspecten
Grenzen aangeven
Wat is een
trauma?
Trauma kan
cultuurafhankelijk zijn
Cultuur bepaalt
reactie
Cultuur aspecten:
Beeldende taal
Ontwijkende antwoorden
Niet komen met psychische klachten
Lichamelijke klachten
De plaats van
schuld en
schaamte
CULTUUR EN PSYCHOLOGISCHE
ASPECTEN
 Vanwege cultuur aspecten
kunnen trauma’s andere
uitingsvormen krijgen.
 PTSS is een
psychiatrische stoornis,
psychiatrische stoornissen
dienen altijd
geïnterpreteerd te worden
met inachtneming van
cultuur en religie.
TRAUMA EN CULTUUR
PSYCHOLOGISCHE ASPECTEN
Taboe
Seksuele misdaden of gevolg van
seksuele misdaden is in veel
culturen taboe om over te
spreken terwijl deze vaak
samen gaan met geweld en
onderdrukking.
Directe taal zoals we in Nederland
gebruiken is over de gehele
wereld “not done”. Ook ten
opzichte van andere westerse
landen zijn wij daarin
progressief.
TRAUMA EN CULTUUR
PSYCHOLOGISCHE ASPECTEN
Culturele opvattingen om emoties uit te
drukken en te verwerken
In de opvatting van veel vluchtelingen is er
geen onderscheid tussen psychische,
geestelijke, sociale en lichamelijke
klachten. Dit leidt tot een hoog niveau
van somatisering, i.e. lichamelijke
klachten.
In veel culturen is het een teken van
onvolwassenheid om te spreken over
trauma in het verleden en de
emotionele reacties daarop.
De westerse wijze van omgaan met
therapie is voor veel andere culturen
vaag en weinig bruikbaar
Somatische klachten
Therapie
PSYCHOLOGISCHE ASPECTEN
Wat bedoelen we met
“psychiatrisch ziektebeeld”
In de westerse cultuur beslaat
“psychiatrisch ziektebeeld” een
grote variatie aan psychische
verschijnselen.
In veel andere culturen betekent
“psychiatrisch ziektebeeld”
JE BENT GEK.
Het verschil in betekenis van
“psychiatrisch ziektebeeld” is een
grote belemmering om hulp te
vragen
PSYCHOLOGISCHE ASPECTEN
Schizofrenie/Psychose
PTSS/angststoornissen
Stemmingsstoornissen
PSYCHOLOGISCHE ASPECTEN
Onderzoek laat zien
dat al gauw 1/3 tot de
helft van de
vluchtelingen last
krijgen van PTSS,
andere
Angststoornissen en/of
Stemmingsstoornissen.
PSYCHOLOGISCHE ASPECTEN
Schizofrenie/Psychose:
Bij waandenkbeelden niet “de
waarheid” vasthoudend er tegen in
brengen
PSYCHOLOGISCHE ASPECTEN
Waandenkbeelden, Psychotisch:
Als er sprake is van
waandenkbeelden/psychotisch gedrag ga
je er niet tegen in. Immers dit gedrag
komt voort uit een toename van angst en
het niet meer op een rijtje kunnen krijgen.
Ontkennen van de dingen die zij zien of
horen versterkt de angst. Beter is om
begripvol te luisteren en dit als het ware
enigszins neutraal op te vangen
TRAUMA EN CULTUUR
 Eerste periode:
 De 1e periode van komen in een nieuw
Steun
Geen steun
land wordt opgevolgd door de wat de
meest kritieke fase in het migratieproces
wordt genoemd. De vluchtelingen zijn
hier het meest kwetsbaar voor het
opdoen van psychiatrische ziektebeelden
en hebben maximale steun nodig.
 Als zij in deze fase goede steun krijgen is
de kans dat zij beter een vaste plek
krijgen met succesvolle verwerking van
hun moeilijke dingen aanzienlijk groter.
 Zonder de steun in deze fase is de kans
dat er een psychiatrisch ziektebeeld
optreedt als gevolg van trauma en
scheiding van familie veel groter
PSYCHOLOGISCHE ASPECTEN
Er is geen vervanging voor betrokken,
empatisch, ruimdenkend luisteren.
Natuurlijk helpt het als we iets weten
van de cultuur, waarden, gebaren en de
achtergrond. Zelfs met deze
ondersteunende kennis is het meest
belangrijk dat we zonder vooroordeel
proberen te luisteren, met oprechte
interesse, zorg en nieuwsgierigheid. Met
een oprecht verlangen echt hun denken
en voelen te kennen. We kunnen leren
omgaan met de balans met aan de ene
kant de wetenschap dat mensen een
product zijn van hun cultuur en
ervaringen en aan de andere kant de
wetenschap dat we allen mensen zijn.
Betrokken,
Empatisch,
Ruimdenkend
luisteren
FYSIEKE ASPECTEN
Indien er betrokkenheid
is en de ander mag er zijn
zoals hij/zij is en kan zich
uitdrukken wordt er
serotonine (feel good
neurotransmitter)
afgegeven in het de
hersenen. Dit leidt tot
bevrediging van noden.
PSYCHOLOGISCHE ASPECTEN
Conclusie:
Zo veel als mogelijk betrokken en kwantitatieve inzet
in de fase van binnenkomen en settelen!
De mens bestaat uit
verschillende werkelijkheden;
de psychische, de lichamelijke
en de geestelijke.
In de westerse psychiatrie
worden alle verschijnselen
verklaart vanuit psychische en
lichamelijke verschijnselen,
naar verhouding in samenhang
met genetica, opvoeding en
omstandigheden.
GEESTELIJKE ASPECTEN
De geestelijke werkelijkheid:
In de Bijbel wordt er veel over angst
gesproken. Minder over trauma.
Wel over depressie en verdriet als gevolg
van trauma.
Daarin is vaak een opdracht:
Wees niet bang, want …
(Math 6:25-34)
Want je hebt niet een geest van angst
ontvangen
(2 Tim 1:7)
GEESTELIJKE ASPECTEN
De geestelijke wereld staat klaar om
zich bij de mensen te voegen om hun
schade te berokkenen. Zij hebben
een lichaam nodig om zich te
manifesteren. De boze heeft geen
enkele schaamte om mensen die
geweld wordt aangedaan nog verder
te verminken of tot dader te laten
verworden.
GEESTELIJKE ASPECTEN
Indien mensen geloven is
er een grote steun in samen
bidden, of bidden voor
slachtoffers.
Er is kracht in het gebed
omdat je bezig bent met het
hart van God, Hij wil om
zien naar de verdrukte, jij
bent het antwoord op Zijn
hartsverlangen.
GEESTELIJKE ASPECTEN
Neem in de naam van Jezus
autoriteit over geesteswereld,
dit in overeenstemming met je
hart en je geloof.
Samenvattend:
Bij God is er geen tegenstrijdigheid tussen
geestelijke, psychologisch en fysiek. Hij
heeft de mens gemaakt en wil op alle
gebieden zichzelf uitdrukken.
Samenvattend:
Luisteren, betrokkenheid tonen,
respect en fijngevoeligheid en bidden
Voorbede en autoriteit
nemen in groepen.
Interkerkelijk is de Heilige
Geest bezig samen te
voegen.
Het gebied van
vluchtelingenwerk en
eenheid in de kerk is een
krachtig samenkomen van
twee aspecten die God op
Zijn hart heeft.
Labelen van gedrag:
Aan de hand van bovenstaande informatie
kun je hopelijk gedrag iets meer leren
labelen
Grenzen van hulpverlening:
In Nederland is therapie
voorbeschikt aan mensen met een
opleiding en adequate registratie.
In het dagelijkse leven hebben
vrienden, buren en direct
betrokkenen gemiddeld meer
invloed, ook op het psychiatrisch
ziektebeeld.
Geef je eigen grenzen aan
Heb respect voor de grenzen van hulpverlening in
Nederland.
Besef dat jouw organisatie in ernstige problemen kan
komen door onverantwoord gedrag.
Zit je klem ga dan met een vertrouwenspersoon spreken.
Leer je eigen tendensen kennen, i.e. of je te veel het leed
van de ander kan voelen waardoor je over grenzen gaat.
Kijk hoe je een brug kan slaan tussen aansluiten bij
vluchteling en hulpverlening in Nederland.