Digitale presentaties

Pensioenactualiteiten
Buitenlandse Zaken
Den Haag, 30-11-2016
S. Jongbloed, Bestuursbureau ABP
Agenda
• Kerncijfers ABP
• Premie 2017
• Indexatiebeleid
• Wanneer verlagen?
2
Pensioenactualiteiten BZ
KERNCIJFERS ABP
3
Kerncijfers ABP (ultimo 2015)
•
aantal deelnemers:
•
•
•
•
pensioenvermogen:
pensioenverplichtingen:
beleids DG (12-mnds)
actuele DG (UFR)
•
•
premie inkomsten 2015 € 7,5 miljard
pensioenuitkeringen 2015 € 9,9 miljard
•
premie OP/NP 2016:
4
2,9 miljoen
€ 351 miljard
€ 362 miljard
98,7%
97,2%
17,8% (2015: 19,6%)
+ 1% opslag per 1-4-2016
Ontwikkeling actuele dekkingsgraad 2005 - 2016
Verloop dekkingsgraad en rente
(UFR)
5
Financiële situatie: de dekkingsgraad
bedragen in € mld
eind 2013
belegd vermogen:
300
pensioenverplichtingen:
283
actuele dekkingsgraad:
106%
beleidsdekkingsgraad:
rekenrente (UFR):
2,7%
eind 2014
344
340
101%
105%
1,85%
eind 2015
351
362
97%
99%
1,67%
okt 2016
376
405
93%
92%
1,14%
Verloop dekkingsgraad en rente
rendement
dekkingsgraad =
belegd vermogen
pensioenverplichtingen
rekenrente
levensverwachting
de dekkingsgraad is sterk afhankelijk van de rekenrente
6
De dekkingsgraad?
1. Actuele dekkingsgraad
– Actuele vermogen gedeeld door de actuele verplichtingen
2. Beleidsdekkingsgraad is de graadmeter voor beleid
– 12-maands voortschrijdend gemiddelde van de actuele dekkingsgraad
– pensioenverplichtingen op basis van rentetermijn-structuur inclusief UFR
3. Overige dekkingsgraden:
De reële dekkingsgraad, de nominale dekkingsgraad, de kritische dekkingsgraad A,
de kritische dekkingsgraad B, de vereiste dekkingsgraad, de minimaal vereiste
dekkingsgraad, de dekkingsgraad waarboven indexatie is toegestaan, de
dekkingsgraad voor bestendige indexatie, de dekkingsgraad voor premiekorting.
Berekend obv marktrente of UFR (met middeling)?
7
Ontwikkeling dekkingsgraden 2015 - heden
8
Ontwikkeling van de dekkingsgraad ABP
• De dekkingsgraad wordt bepaald door:
• Ontwikkeling van het vermogen
• Ontwikkeling van de pensioenverplichtingen
9
Ontwikkeling vermogen ABP 1993-2015
10
Rendement ABP 1992-2015 (1)
Rendement ABP 1992-2015 (2)
7,3% / jaar
5,2% / jaar
3,6% / jaar
Ontwikkeling van de pensioenverplichtingen
Wijziging Pensioenverplichtingen door:
• Afname: jaarlijkse pensioenuitkeringen
• Toename: jaarlijkse nieuwe pensioenopbouw
• Aanpassing levensverwachting (en andere relevante
kansverdelingen)
• Rentemutatie
13
Gevolgen extra premie en rentemutatie
•
•
14
1% opslag op de premie
– Extra inkomsten pensioenfonds in 1 jaar:
– Effect op de dekkingsgraad:
350 mln.
0,10%-punt
1% rentemutatie:
– Rentestijging van 1%, dekkingsgraad
– Rentedaling van 1%, dekkingsgraad
+ 14%
- 14%
Pensioenactualiteiten BZ
PREMIE 2017
15
Pensioenpremies ABP
•
Regeling voor Ouderdomspensioen:
•
Nabestaandenpensioen
OP
•
bij overlijden voor 65 jaar:
NP67-
•
bij overlijden na 65 jaar:
NP67+
• Aanvullende Arbeidsongeschiktheidsregeling:
AAOP
• ANW-hiaat
ANW
•
Prepensioenregeling:
•
•
16
Door VUT-fonds (tot 2016)
• Door ABP (VPL tot 2023)
Sectorale aanvullingen
VUT/FPU
(voorwaardelijke) Inkoop
Premiebeleid ABP
 Premie OP/NP is gebaseerd op nieuwe pensioenopbouw
(“kapitaaldekking”)
 Premies inkoop OP/NP oude diensttijd, AOP en Anw op
verwachte nieuwe toekenningen (“rentedekking”)
 Premiehoogte hangt af van het rendement op de premie-inleg
waarmee gerekend mag worden
 ABP hanteert via de disconteringsvoet een verwacht reëel
rendement voor de vaststelling van de premie: 3,6% in 2016
17
Situatie eind 2015
• Loonruimteakkoord 2015:
– Verzoek Sociale partners aan ABP:
• indexatie van loon naar prijs
• premie obv “maximale parameters” (3,6%)
• geen opslag op de premie
– Reactie ABP:
• wel premieopslag (obv financiële positie ultimo 2015)
• dringende oproep tot verminderen van spanning op de
driehoek
=> Dekkingsgraad ultimo 2015 leidt tot opslag van 1%-punt
18
Omstandigheden begin 2016
• Financiële positie ABP verder onder druk:
– Lagere economische verwachtingen
– Teruglopende dekkingsgraad (97% ult 2015; 90% ult maart ‘16)
– “Premiedekkingsgraad”
• Gevolgen:
– Kans op korten neemt toe
– Verwacht reëel rendement naar 2,8% (obv prijsinflatie)
– Spanning op de driehoek neemt verder toe
19
Overleg Bestuur – Sociale Partners
• Pensioenkamer:
– Onderkent de te grote spanning op de driehoek
– Begrijpt de overstap naar een disconteringsvoet van 2,8%
– Komt niet tot een aanpassing van de ambitie van de regeling
=>Dringend verzoek tot fasering door de grote premiesprong
• Bestuur:
– Bereid tot fasering (mits binnen de uitgangspunten)
– Fasering in combinatie met opslag
20
Premie en opslag
Premie 2016-2017:
Jaar
Basis Premie OP/NP
Premieopslag
Totaal: feitelijk premie OP/NP
Effecten op premie 2017:
2016
2017
17,8%
21,1%
1%
0%
18,8%
21,1%
•
•
•
•
•
Effect lager verwacht rendement?
Effect ‘fasering’?
Effect sterfte?
Effect ontwikkeling bestand?
Effect verhoging AOW-leeftijd?
Uitgangspunten opslag komende jaren:
– In 2017 geen opslag
– Hoogte opslag 1,5% vanaf 2018 tot een Beleids-DG van 110%
– Vanaf 2019 extra opslag van 0,5% ter compensatie van de
fasering, ook tot een Beleids-DG van 110%
21
Pensioenactualiteiten BZ
INDEXATIEBELEID
22
Indexatieambitie ABP
 Bestendige en volledige indexatie op basis van:
 Looninflatie (tot 1 januari 2016)
 Prijsinflatie (vanaf 1 januari 2016)
 Onder nFTK: Indexeren vanaf een dekkingsgraad van 110%
 Volledig indexeren vanaf de grens ‘toekomstbestendige indexatie’
(120% tot 130%, sterk afhankelijk van de rentestand).
23
Indexatiepercentages 2004-2016
jaar
Contractloon
Dekkingsgraad jr-1
Indexatie
correctie
2004
2,65%
118%
2005
0,15%
2006
2007
Korting
Indexatie
Gemiste
indexatie
67%
1,77%
0,88%
125%
80%
0,12%
0,03%
0,38%
121%
45%
0,17%
0,21%
3,66%
120%
77%
2,82%
0,84%
134%
1,96%
2008
2,05%
140%
100%
2,05% + 1,96%
2009
4,73%
90%
0%
0%
4,73%
2010
2,20%
104%
12%
0,28%
1,92%
2011
1,16%
106%
0%
0%
1,16%
2012
0,25%
91%
0%
0%
0,25%
2013
0,70%
92%
0%
-0,5%
0%
0,70%
2014
0,22%
104%
0%
+0,5%
0%
0,22%
2015
0,63%
101%
0%
0%
0,63%
2016
1,61%
97%
0%
0%
1,61%
Achterstand
11,70%
24
Indexatie ABP 2003-2016
5.00%
4.50%
4.00%
3.50%
3.00%
2.50%
2.00%
1.50%
1.00%
0.50%
0.00%
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
indexatie
25
gemiste indexatie
na-indexatie
Na-indexatie
•
Onderdeel indexatieambitie, vanaf grens ‘toekomst-bestendige
indexatie’ (120% tot 130%).
•
1/5 deel van de ruimte boven de grens ‘toekomstbestendige
indexatie’.
•
Onder voorwaarde van deelnemerschap op moment indexatiekorting
•
Geen nabetaling gemiste uitkeringen
•
Per 1 januari 2017 maximaal 11,9% indexatie-achterstand
26
Indexatieachterstand en levensverwachting
Ontwikkeling levensverwachting 65-jarige
•
Huidige indexatieachterstand:
maximaal 11,9%
opgelopen in periode 2008 – 2016
•
Stijging levensverwachting:
ca. 10%
in de periode 2008 – 2016
27
Maar hoe zet dit zich in de toekomst voort?
CBS geeft een voorspelling tot 2060 (levensverwachting 65-jarige)
• De in december 2014 gepubliceerde CBS-cijfers wijken nauwelijks af van de prognose CBS 2012.
• ABP stapt over op de AG prognosetafel voor het financiële beleid vanaf 2017 (i.c. premie 2017 en VPV ult. 2016).
28
Pensioenactualiteiten BZ
WANNEER VERLAGEN?
29
Het Herstelplan, de spelregels
• Herstelplan moet opgesteld worden indien de
beleidsdekkingsgraad ultimo jaar < dan het VEV (ca. 128%)
• Indienen voor 1 april bij DNB
• Herstelplan toont de wijze waarop het fonds in een periode van
maximaal 10 jaar (2016: 11 jaar), het VEV bereikt
• Deterministische doorrekening op basis van:
– Fondsbeleid t.a.v. premie en indexatie
– Parameters (rente en rendementen) uit het FTK
– Korten is de ultieme maatregel om tijdig te herstellen
• Bestuur legt het herstelplan voor advies voor aan het VO
30
Het Herstelplan, noodzaak tot verlagen
• Indien het herstel niet tijdig plaatsvindt, dan maatregelen
treffen om het herstel te “versnellen”:
– Doorrekenen van minder / geen indexatie tijdens de herstelperiode
– Extra premie?  premieopslag staat in principe 5 jaar vast
– Ultieme maatregel: het verlagen van de aanspraken
– Er zijn twee situaties waarin een verlaging noodzakelijk is
31
Het Herstelplan: noodzaak tot verlagen
1. Het herstel tot het niveau van VEV vindt niet binnen 10
jaar plaats
– Als actuele dekkingsgraad ultimo jaar < ‘kritische dekkingsgraad B’
– Verlaging mag over 10 jaar (duur herstelplan) worden gespreid
– Verlaging in 1e jaar is onvoorwaardelijk. In jaar 2 wordt opnieuw een
herstelplan gemaakt.
2. Het pensioenfonds heeft gedurende 5 jaar (zes meetpunten) een beleids-DG lager dan het MVEV (104,2%)
– ABP had ultimo 2015 voor het eerst een BDG lager dan 104,2%, dus
zesde meetmoment is ultimo 2020
– Ook de actuele DG ultimo 2020 moet lager zijn dan 104,2%
– Verlaging is onvoorwaardelijk, maar mag over 10 jaar gespreid
worden doorgevoerd in aanspraken en rechten
32
Herstelplan 2016 ABP
• Beleids DG eind 2015:
98,7%
• Vereiste DG:
ca. 128%
• Dekkingsgraad eind 2015:
97,2%
• Kritische dekkingsgraad B:
ca. 90%
• Gevolgen herstelplan voor 2016




33
Verlaging:
Opslag op de premie:
indexatie 2016:
na-indexatie:
geen
1% a.g.v. kritische DG (A)
geen (pas vanaf DG > 110%)
geen (vanaf grens volledige indexatie)
Indien verlagen: wanneer en hoeveel?
Als er a.g.v. de DG eind 2016 sprake is van een verlaging:
• ABP stelt een herstelplan op vóór 1 april 2017
• DNB beoordeelt het plan binnen twee maanden
• Doorvoeren 1 maand na communicatie naar deelnemers
Hoe groot is de korting?
• Verschil tussen de kritische grens (ca. 90%) en de actuele
dekkingsgraad
• Verschil mag over 10 jaar gespreid worden
• Na eerste jaar stelt ABP een nieuw herstelplan op
34
De kritische dekkingsgraad B
Kan de kritische dekkingsgraad nog wijzigen?
• Rente ultimo 2016
• Hersteltermijn 10 of 11 jaar?
• Hoogte van de premie voor 2017
35
Vragen
36