2016_12_01_pv_nl_pbcpeseu2020_

Belgisch platform tegen armoede
en sociale uitsluiting EU 2020
Datum: 01/12/2016
Notulen
Verslaggever: Fabrizio Leiva-Ovalle & Josée Goris
1. Aanwezigen
Zie aparte aanwezigheidslijst
2. Agenda
a.
b.
c.
d.
e.
f.
Goedkeuring van de notulen van de vorige vergadering
Opvolging van de plannen armoedebestrijding: Brussel, Wallonië, Fédération Wallonie-Bruxelles
Automatisering van de rechten
Studie van de impact van een verhoging van de sociale bijstand: Planbureau
Opvolging van de enquête van de Europese Commissie over de Pijler van de sociale rechten EN het
Europese semester.
Rondvraag
3. Verslag van de vergadering
3.1 De notulen van de vergadering worden goedgekeurd met de volgende opmerkingen:
-
-
Tijdens de vergadering van 08/09/2016 had het Belgisch platform beslist om een brief te
sturen naar de Eerste Minister om zijn aandacht te vestigen op de dringende dossiers in de
context van de begrotingsonderhandelingen. De brief werd verstuurd, maar we hebben nog
geen antwoord ontvangen.
De Interministeriële Conferentie is nog niet heropgestart.
De lijst van deelnemers moet bij de notulen worden gevoegd.
3.2 Voorstelling van de plannen armoedebestrijding van Brussel, Wallonië en de ‘Fédération
Wallonie-Bruxelles’.
3.2.1 Brussels plan, voorgesteld door Rocco VITALI van het Kabinet van Brussels Minister Céline
FREMAULT en Christine DEKONINCK van het Kabinet van Brussels Minister Pascal SMET (zie
PPT als bijlage).
-
-
Het voorgestelde ontwerp van plan moet nog goedgekeurd worden door de verschillende
regeringsinstanties (Gewest, COCOF, GGM, VGC).
Het actieplan is toegespitst op vijf assen:
De Welzijnsbarometer: er is een stijging van de armoede vastgesteld (armoederisico 38 %).
Themaverslag
Gekruiste blikken
Synthese van de ronde tafel
Het actieplan: Transversaal beleid; de bevoegdheden kruisen voor samenhangende
gegevens:
 Het probleem van de dakloosheid structureel behandelen via een nieuwe ordonnantie
die de steun aan daklozen zal organiseren. In dit kader zullen de budgetten van de
initiatieven Housing First verdubbeld worden.








De strijd opvoeren tegen de schuldoverlast van de gezinnen. Er zal gemeenschappelijke
software ingevoerd worden voor de diensten voor schuldbemiddeling. Het sociaal
fonds van de maatschappelijke dienstverlening zal versterkt worden.
De voedselhulp versterken. De projecten sociale kruideniers en gezinsbegeleiding
zullen ondersteund worden.
Via de Franse en de Vlaamse Gemeenschap zullen projecten die zich richten op
onderwijs eveneens ondersteund worden.
Preventieacties inzake tuberculose, verbetering van de gezondheid van prostituees
(zowel mannen als vrouwen). In het eerste trimester van 2017 worden de besluiten
verwacht van een studie over prostitutie bij jongeren en studenten.
Een betere tenlasteneming van ouderen (aandachtspunten voor personen met de
laagste pensioenen, de begeleiding verbeteren, kangoeroewoningen aanmoedigen). vii
De gemengde stad verbeteren (aandachtspunten zijn schoolverzuim, cultuur).
Bestrijding van discriminatie in de wijken. Sterke betrokkenheid van de MinisterPresident.
Werkgelegenheidsbeleid. Bestrijding van discriminatie op de arbeidsmarkt.
Onthaal van de nieuwkomers. Strijd tegen sociale uitsluiting. Aandachtspunt over de
toestand van de Roma. Personen in armoede die het woord nemen ondersteunen.
Betere coördinatie van het maatschappelijk welzijn. Aandachtspunt over de coördinatie
tussen de 19 OCMW’s. Het plan moet kaderen in een lange termijnlogica.
Uitwisseling met de deelnemers.
-
-
-
-
Wat met de verschillen tussen de gemeenten in verband met de ontwikkelingsdoelstellingen
van de sociale huisvesting? Zullen de huisvestingstoelagen moeilijker te beheren zijn? De
wachtlijsten zijn immers zeer lang; het verloop van de gebruikers van de sociale woningen is
laag. Er is een ontwikkelingsplan per gemeente, maar we willen geen jaren wachten. Er zijn
toelatingscriteria nodig voor de sociale huisvesting die bepaalde sociale doelgroepen
bevorderen: bijvoorbeeld vrouwen die het slachtoffer zijn van huiselijk geweld.
Er bestaan 30 overeenkomsten tussen de opvangtehuizen en de OVM (openbare
vastgoedmaatschappijen).
De toegang tot huisvesting wordt ook vergemakkelijkt via de sociale verhuurkantoren
(SVK). Er wordt voorzien in een verhoging van de subsidies in verband met de resultaten
van de huisvesting van daklozen. Een andere maatregel die de sociale inschakeling bevordert
via huisvesting is de glijdende huurovereenkomst. Het recht op de huurovereenkomst werd
overgedragen naar de Gewesten in het kader van de zesde Staatshervorming. Het doel van
de glijdende huurovereenkomst is de toegang bevorderen tot huisvesting van personen in
inschakeling, aan het einde van een overgangsperiode waarin de bewoner het statuut heeft
van onderhuurder alvorens bestaande huurder te worden.
De Brusselse overheden willen debatteren over de sociale onderbescherming (maart 2017)
en een zelfredzaamheidsverzekering invoeren. De ouderen zijn ongerust over de toekomst
van de tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden.
Het winterplan zal gevoelig versterkt worden. Er werden 2.500 daklozen geïdentificeerd in
Brussel. Iedereen beschermen tegen wanneer het slechte weer eraan komt, is prioriteit.
Housing First kan niet alles regelen. Alle betrokkenen doen het maximum om een
menswaardige en efficiënte opvang aan te bieden. De kwaliteit van de aangeboden
begeleiding is die van een context van hoogdringendheid.
2
3.2.2 Waals plan voorgesteld door Iliana Gonzalez, 1ste Attachée, Cellule des Stratégies
Transversales, Secrétariat Général, Service Public de Wallonie (PPT als bijlage).





Mevrouw Déborah DEWULF, Adviseur bij het Kabinet van Minister-President MAGNETTE,
is ziek en kan het Waals plan armoedebestrijding zelf niet voorstellen.
Het plan stoelt op enkele basisprincipes, waaronder: de subsidiariteit (elk niveau handelt op
zijn domein - federaal, FWB, Wallonië -); transversaliteit en coördinatie worden verzekerd
door de Minister-President.
Belangrijkste maatregelen: Vernieuwd systeem van toekenning van sociale woningen.
Regionaal fonds huurwaarborgen. Indicatieve huurtabel. Sociale hypothecaire leningen.
Premies en leningen door de renovatie van ongezonde woningen. Strijd tegen
voedselverspilling en steun voor de solidaire voedselhulp. Bescherming tegen
energiegebruikers. Sociaal waterfonds. Begeleiding en preventie. Toegang tot de
eerstelijnsgezondheidszorg. Steun aan de medische huizen die via een forfait werken.
Aandachtspunt over discriminatie van eenoudergezinnen. Nieuw model van kinderbijslag.
Gezinshulp en opvang van zieke kinderen. Gedifferentieerde toegang tot mobiliteit via de
tarieven van de TEC, collectieve taxi's of solidaire autorijscholen. Toegang tot ontspanning
en vrije tijd via toerisme voor iedereen. Administraties die beter gecoördineerd worden via
een netwerk van ambtenaren en die versterkt worden in hun rol door opleidingen die
worden voorbereid in samenwerking met de RWLP voor de ambtenaren. Tegen 2019
wordt een eindevaluatie verwacht van de Plannen voor Sociale Cohesie.
Deze maatregelen hebben tot doel: Een "universele" aanpak ontwikkelen en geen
"categoriale" en een aanpak die rechtstreeks impact heeft op het dagelijkse leven van de
personen in armoede of met een risico op armoede.
Deze maatregelen hebben GEEN betrekking op: het "tewerkstellings- en opleidingsbeleid"
dat zal worden behandeld in het kader van het "Tewerkstellingspact", noch op de
inkomensvorming die onder de bevoegdheid valt van de federale overheid.
Uitwisseling met de deelnemers.
-
-
-
-
Er moet worden opgemerkt dat vergelijkbare maatregelen worden voorgesteld in de
Federale Plannen en in het Vlaamse Gewest.
Bij het gedifferentieerd beheer van de toekenning van de sociale woningen blijkt het
moeilijk om een woning die overgelaten werd door een persoon met een beperking toe te
kennen aan een persoon met een beperking. De meer politieke vraag werd niet behandeld.
Zal de toegang tot de gezinshulp de uitkeringen voor ouderen in vraag stellen?
De maatregelen in verband met mobiliteit richten zich niet tot personen met een
beperking, waarom?
Er bestaat een zekere bezorgdheid over de opvolging van de maatregelen: bij gebrek aan
opvolging zullen de maatregelen niet werken. Deze vrees mag echter snel getemperd
worden, rekening houdend met de mobilisering van de Waalse administraties en ION.
De mogelijkheid om een beroep te doen op de medische huizen wordt bemoeilijkt door de
federale maatregelen (Maggie DE BLOCK). Minister ANTOINE maakt zich zorgen over
deze toestand. Er zou een belangenconflict kunnen ontstaan tussen beleidsniveaus. De
preventieve gezondheidsaanpak valt onder de bevoegdheid van de Gemeenschappen.
De problematiek van de afgeleide sociale rechten wekt veel interesse bij de collega's van de
SPW. Het onderwerp kan echter nog niet ontwikkeld worden naar aanleiding van deze
vergadering. Er zal een document bij de notulen worden gevoegd.
3
3.2.3 Plan van de Fédération Wallonie-Bruxelles, voorgesteld door Patrick Liebermann, van de
'Service général de Coordination et de Pilotage des Politiques Transversales', Ministerie van de
Fédération Wallonie-Bruxelles (PPT als bijlage).
-
-
-
-
-
Het plan wordt momenteel voorbereid. De heer Liebermann zal eveneens de algemene
principes voorstellen.
Het Plan is een initiatief onder de verantwoordelijkheid van Minister-president, Rudi
DEMOTTE.
De focus zal zich toespitsen op de materiële deprivatie op basis van de
gemeenschapsbevoegdheden. De aanpak is gericht op armoedebestrijding EN vermindering
van de sociale ongelijkheden. De regering beschouwt armoede als een transversale
prioriteit.
Via het plan zal aandacht worden besteed aan gezinnen, aan kinderen en aan jongeren, aan
gendervragen, aan uitsluiting in verband met culturele afkomst en aan personen die lange
tijd in instellingen hebben doorgebracht ('institutions publiques de protection de la
jeunesse', gevangenis, hospitalisatie in verband met de geestelijke gezondheid, enz.).
Het Plan spitst zich toe op 4 assen: de sociale lift laten werken, kinderen en jongeren
beschermen, sociale emancipatie bevorderen en het algemene bestuur verbeteren. Deze
oefening is nieuw voor de FWB. De regering hoopt een beroep te kunnen doen op de
overeenstemmende armoedeambtenaren in het kader van de opvolging en begeleiding van
de maatregelen (voorbeeld ONE). Een project om ervaringsgetuigen te betrekken loopt
eveneens.
De autoriteiten van de FWB wilden starten per overlegfase. Dit is in maart 2016 gestart.
Voorstellen voor dit overleg (meer bepaald met de RWLP en het Brussels Forum) worden
verwacht.
De werkzaamheden in verband met le Pacte pour un enseignement d’excellence vormen
een gelegenheid om te werken aan de processen die een impact hebben op de fenomenen
inzake armoede en sociale uitsluiting.
Uitwisseling met de deelnemers.

Het ontwerp van Plan vermeldt de personen met een beperking niet en dat is
verontrustend. De FWB voert een contactpunt dat zich met deze vraag bezighoudt.
3.3. Automatisering van de afgeleide sociale rechten. Dit punt wordt verdaagd naar een latere
vergadering.
3.4 Studie van de impact van een verhoging van sociale bijstandsuitkeringen voorgesteld door
Greet DE VIL, Michel ENGLERT, Filip VANHOREBEEK van het Planbureau (PPT als bijlage).



Julien VAN GEERTSOM herinnert er, bij wijze van inleiding aan, dat het federaal
regeerakkoord voorziet in de verhoging van de sociale uitkeringen naar het niveau van de
armoededrempel.
Het kabinet van mevr. E. SLEURS stelt voor om het verschil van 2 % voor personen met
een handicap aan te passen, maar de regering heeft dit voorstel niet weerhouden in het
kader van de begrotingsopmaak.
De studie die wordt voorgesteld, werd meer dan een jaar geleden uitgevoerd op vraag van
Staatssecretaris E. SLEURS, vóór de asielcrisis.
U vindt de presentatie als bijlage. Jean-Maurice Frère van het Planbureau vult aan dat een recentere
studie aantoont dat bij onveranderd beleid tegen 2018 een daling van de AROPE-indicator wordt
4
verwacht. Maar in absolute termen zou er een stijging van het aantal mensen in armoede en sociale
uitsluiting kunnen vastgesteld worden. Met de verhoging van het leefloon tot de
armoederisicodrempel zouden er 60.000 personen extra uit de armoede en sociale uitsluiting
gehaald kunnen worden.
Julien Van Geertsom geeft als voorzitter van het Belgisch Platform aan dat het Planbureau
belangrijke argumenten aandraagt voor het debat over de verhoging van de laagste uitkeringen. Op
basis hiervan kunnen er gerichte vragen gesteld worden, onder andere door de sociale partners.
Er wordt beslist dat het Platform aan Staatssecretaris Sleurs zal vragen om de simulaties uit te
breiden naar de doelgroep van gezinshoofden en dat andere sociale voordelen eveneens mee in
rekening worden gebracht.
3.5 Opvolging van de enquête van de Europese Commissie over de Pijler van de sociale rechten EN
het Europese semester, voorgesteld door Josée GORIS, POD Maatschappelijke Integratie (PPT als
bijlage).
In aanvulling op de informatie uit de presentatie vermeldt Julien Van Geertsom de resolutie van het
Europese Parlement (aangenomen op 19 januari 2017) over de Europese Pijler van sociale rechten
waarin de Commissie de lidstaten verzoekt te zorgen voor de snelle tenuitvoerlegging van de
aanbeveling van 2013 over "Investeren in kinderen: de vicieuze cirkel van achterstand doorbreken"
en concrete stappen te ondernemen voor een kindergarantie in alle lidstaten, zodat elk kind dat
momenteel het risico loopt van armoede, toegang heeft tot gratis gezondheidszorg, gratis
onderwijs, gratis kinderopvang, behoorlijke huisvesting en gezonde voeding; wijst op de
noodzakelijke koppeling met programma's die ondersteuning en mogelijkheden bieden voor de
ouders om te ontkomen aan situaties van sociale uitsluiting en om te integreren op de
arbeidsmarkt; erkent dat dit beleid toereikende financiering vereist op nationaal niveau en steun uit
het Europees Structureel en Investeringsfonds.
Op 23 januari 2017 zal er een Europese conferentie plaatsvinden over de Europese Pijler van
Sociale rechten.
3.6 Rondvraag
De volgende vergadering zal plaatsvinden op 9 februari 2017 om 9.30 uur.
5