Document

Zin en onzin van dieten
Esther Pekel, diabetes dietist VUmc
1
Stelling:
• Een streng dieet is de enige oplossing bij
overgewicht.
• Eens/ oneens
Welk dieet???
• Zelfhulpboeken
• Koolhydraatbeperkt dieet
• Very low calorie diet
3
Zelfhulpboeken
• Voorbeelden;
4
Modedieet 1: Zelfhulpboeken
• Voordelen;
• Laagdrempelig
• Meestal uitgewerkt menuplan
• Deelname is anoniem; geen verantwoording afleggen
wanneer het mislukt
• Positieve zaken; vezelrijk, groenten en fruit
5
Zelfhulpboeken
Nadelen:
•
•
•
•
•
Onvoldoende wetenschappelijke onderbouwing
Nodeloos ingewikkeld (scheiding van productgroepen)
Kans op deficienties op de lange termijn
Standaard dieet vergroot de kans op terugval
Koolhydraatinname kan sterk wisselen per maaltijd en per
dag
• Geen aanpassing medicatie bij gewichtsverlies
6
Modedieet 2: Koolhydraatbeperkt dieet
• Bekende koolhydraatbeperkte dieten zijn;
• Dr Frank dieet
• Atkins dieet
• South beach dieet
7
Wat is een koolhydraatbeperkt dieet?
• Het bevat 20-40 gram koolhydraten per dag
(bijv; 1 snee brood=15 gram en 2 glazen melk= 16 gram)
(Een gemiddeld eetpatroon bevat rond de 120-180 gram kh-en)
• Verder aangevuld met eiwitten, vetten en groenten
(zuivel, vlees, vis, noten)
8
Koolhydraatbeperkt dieet
• Voordelen;
• Verzadigend door veel eiwit en vet waardoor in het begin
minder uitval
• Minder diabetesmedicatie nodig
• Na 6 maanden meer gewichtsverlies vergeleken met een laag
vet/hoog koolhydraatdieet-> Echter!
• -> Na 12 maanden geen significant verschil
9
Koolhydraatbeperkt dieet
• Nadelen;
• Hoog in verzadigd vet -> effect op lipidenprofiel?
• Hoog eiwit-> Nierfunctie?
• Onvolwaardige inname (tekort aan B-vitamines, foliumzuur,
magnesium, vezels)
• Effect lange termijn?
10
Modedieet 3: Very low calorie diet
• Wat houdt het in?
• Minder dan 800 kcal per dag
• Meestal met maaltijdvervangers (bijv Modifast, Cambridge)
•
•
•
•
Hoe werkt het:
Strenge calorie-, vet- en koolhydraatbeperking
Maaltijdvervangers-> strikt en makkelijk?
Ketonvorming-> verzadigend
11
Very low calorie diet
• Voordelen;
•
•
•
•
Effectief op korte termijn
Gebruik maaltijdvervangers makkelijk ? -> minder uitval
Minder diabetesmedicatie nodig
Verzadigend
12
Very low calorie diet
• Nadelen:
• Effect lange termijn-> geen significant verschil met
conventioneel dieet
• Obstipatie agv tekort aan voedingsvezels
• Eenzijdig
13
Welk dieet is nu het beste????
Naar de dietist?
14
Meest effectieve interventies zijn multidisciplinair
• Voeding (dieet/gezond eten)
• Beweging
• Gedrag (cognitieve gedragstherapie)
15
Belang van kleine maar permanente veranderingen
1 biscuitje/dag = 50 kcal = 18250 kcal / jaar =
+ 2,5 kg /jaar
1 km lopen / dag = 50 kcal =
18250 kcal / jaar =
- 2,5 kg / jaar
16
Voedingsrichtlijn bij diabetes NDF 2010
• Overgewicht bij diabetes:
• Combinatie van dieet, beweging en verdere aanpassing van de
leefstijl 1e keus
• Energiebehoefte individueel bepaald
17
Onvoldoende gewichtsverlies?
• Wat is voldoende? -> 5% gewichtsverlies!!
• Bijvoorbeeld huidig gewicht 110 kg
• Gezondheidswinst bij 5 kg gewichtsverlies!!!
• Positief effect op->
Hba1c, cholesterol, bloeddruk, conditie, zelfvertrouwen,
welbevinden
18
Altijd belangrijk:
• Begeleiding in een multidisciplinair team
• Goede afstemming tussen patient, arts, dietist,
verpleegkundige, psycholoog ivm;




Verlaging/aanpassen medicatie
Frequent doorsturen en beoordelen van curves
Voorkomen deficienties
Gedragsbehoud gezonde voeding en beweging
19
Stelling:
• Een streng dieet is de enige oplossing bij
overgewicht.
• Eens/ oneens
Conclusie:
• Bij 5% gewichtverlies al gezondheidswinst!
• Meest effectief om een dieet te combineren met beweging en
persoonlijke begeleiding door hulpverlener, bijv vanuit het
Diabetesteam,
• Het aanpassen van voedingsgedrag/ gewoontes meer effectief
dan een streng dieet op de langere termijn.
21
Informatie
• Websites;
• www.voedingscentrum.nl -> eetmeter/ calorieteller
• www.puurgezond.nl
• Apps;
• Diapp
• Koolhydratenteller
22
Vragen?
• ??????????????????????????????????????????????????
??????????????????????????????????????????????????
??????????????????????????????????????????????????
??????????????????????????????????????????????????
??????????????????????????????????????????????????
?????????????????????