Het gebruik van Lutinus® Toelichting en praktische aanwijzingen Colofon Inhoudsopgave Ferring B.V. Polarisavenue 130 2132 JX Hoofddorp Postbus 184 2130 AD Hoofddorp Telefoon: 023 - 5680 300 Fax: 023 - 5680 390 Websites: www.ferring.nl © 2014, Ferring B.V., Hoofddorp, Nederland. Alle rechten voorbehouden. Onderdelen van deze uitgave mogen zonder schriftelijke toestemming van Ferring niet worden gebruikt of gekopieerd voor commerciële doeleinden of gebruik door derden. De uitgever en de auteur hebben alle mogelijke zorgvuldigheid betracht bij het samenstellen van deze publicatie. Desondanks kunnen fouten in de tekst niet geheel worden uitgesloten. De uitgever en de auteur zijn niet aansprakelijk voor eventuele type- of inhoudelijke fouten in de tekst of mogelijke schadelijke gevolgen of claims die hieruit, of uit het gebruik van deze publicatie voortvloeien. Deze uitgave is gepubliceerd door: Ariez B.V. Nieuweweg 108A 1531 AH Wormer Postbus 271 1520 AG Wormerveer Telefoon: 075-6429420 Fax: 075-6429421 Website: www.ariez.nl Inleiding04 1 De keuze voor Lutinus® 1.1 De menstruatiecyclus 05 1.2 De rol van progesteron bij zwangerschap 06 1.3 Aanvullende behandeling met progesteron 06 2 Het gebruik van Lutinus® 2.1 De toepassing van Lutinus 07 2.2 De toediening van Lutinus 08 2.3 Ongewenste effecten van Lutinus 09 3 Antwoorden op veelgestelde vragen 10 4 Handige websites en adressen 11 ® ® ® 05 07 3 1 Inleiding Je krijgt deze folder omdat je bezig bent met een in-vitro-fertilisatie (IVF) of intracytoplasmatische sperma-injectie (ICSI)-behandeling. Je wordt behandeld met verschillende hormonen en technieken om zwanger te worden. Deze folder gaat over Lutinus®, een hormoonpreparaat dat aan jou is voorgeschreven door je behandelend arts. Lutinus® wordt gebruikt aan het einde van een IVF- of ICSIbehandeling. In deze folder vind je informatie over waarom Lutinus® wordt voorgeschreven, hoe Lutinus® werkt, hoe je het middel dient te gebruiken en wat de bijwerkingen zijn. Tenslotte vind je antwoorden op de meest gestelde vragen en een lijst met adressen en websites waar je terecht kunt voor aanvullende informatie. Mocht je na het lezen van deze folder nog vragen hebben over jouw behandeling, dan kun je het beste je arts of apotheker raadplegen. Toelichting en praktische aanwijzingen ® De keuze voor Lutinus Het uitblijven van een natuurlijke zwangerschap heeft ervoor gezorgd dat je bent gestart met een invitrofertilisatie (IVF) of intracytoplasmatische spermainjectie (ICSI)-behandeling als zwangerschapstherapie. Om een mogelijke zwangerschap als gevolg van deze behandeling goed te laten verlopen, wordt Lutinus® 1.1 De menstruatiecyclus Eisprong Gele lichaam Menstruatie Eicel Menstruatie week 4 week 1 week 2 week 3 week 4 week 1 Figuur 1. Veranderingen in het baarmoederslijmvlies tijdens de natuurlijke cyclus. 4 voorgeschreven in de laatste fase van de behandeling. Om uit te kunnen leggen hoe Lutinus® werkt, is het handig om eerst iets te vertellen over de menstruatiecyclus en het begin van de zwangerschap. Tijdens de menstruele cyclus vinden onder invloed van geslachtshormonen veranderingen plaats in het baarmoederslijmvlies. Maandelijks rijpt een follikel (eiblaasje) met daarin een eicel in één van de twee eierstokken. Tijdens de ontwikkeling van de follikel wordt het slijmvlies van de baarmoeder opgebouwd. Na de eisprong wordt het slijmvlies gereed gemaakt voor de innesteling van het embryo. Wanneer er geen bevruchting plaatsvindt, wordt het baarmoederslijmvlies afgestoten; dit noemen we de menstruatie. Zie Figuur 1 voor het schema van de natuurlijke menstruatiecyclus. 5 lichaam progesteron in grote hoeveelheden blijft produceren en dat de zwangerschap in stand wordt gehouden. Na 7 tot 9 weken wordt de progesteronproductie van het gele lichaam overgenomen door de placenta. 1.2 De rol van progesteron bij zwangerschap Na de eisprong wordt de eicel via de eileiders naar de baarmoeder vervoerd. Als in deze periode actieve zaadcellen de eicel treffen, kan er een bevruchting plaatsvinden. Het follikel dat achterblijft na de eisprong, verandert in een geelachtige structuur, het zogenoemde corpus luteum of gele lichaam, en krijgt een andere functie. Het gele lichaam gaat het hormoon progesteron produceren waardoor het baarmoederslijmvlies zich zodanig ontwikkelt dat het geschikt wordt om een embryo te ‘ontvangen’. Als het embryo zich eenmaal heeft ingenesteld, zorgt het embryo er zelf voor (via het zwangerschapshormoon humaan choriongonadotrofine (hCG)) dat het gele 6 1.3 Aanvullende behandeling met progesteron Tijdens een IVF- of ICSI-behandeling worden medicijnen gebruikt die de aanmaak van het natuurlijk progesteron onderdrukken. Daarom wordt aanbevolen om extra progesteron te gebruiken in de laatste fase van deze behandelingen. Het progesteron zorgt er dan voor dat het baarmoederslijmvlies gereed wordt gemaakt voor de innesteling van het embryo dat geplaatst gaat worden en tevens ook voor de instandhouding van de zwangerschap. Je bent nu bezig met een IVF- of ICSI-behandeling. Om ervoor te zorgen dat je een extra hoeveelheid progesteron krijgt toegediend heeft jouw arts je Lutinus® voorgeschreven. 2 Het gebruik van Lutinus® Lutinus® is een tablet dat progesteron bevat en dat vaginaal moet worden toegediend. Na het inbrengen valt de tablet gemakkelijk uiteen en komt het hormoon progesteron vrij. Dit hormoon passeert de vaginawand en komt via het bloed direct in de baarmoeder terecht. Doordat Lutinus® vaginaal wordt toegediend is slechts een relatief lage dosis progesteron voldoende voor de werking. die driemaal daags rechtstreeks in de vagina wordt ingebracht, te beginnen op de dag waarop je eicellen zijn verzameld via het aanprikken van de follikels. Wanneer de zwangerschap is aangetoond ga je door 2.1 De toepassing van Lutinus® Lutinus® wordt voorgeschreven voor de ondersteuning van de fase na de punctie (het verzamelen van de eicellen) tot en met de vroege zwangerschap bij vrouwen die een IVF- of ICSI-behandeling ondergaan. Bij het gebruik van Lutinus® moet je nauwgezet het advies van je arts opvolgen. De gebruikelijke dosering is een tablet van 100 mg Figuur 2. De Lutinus®-applicator 7 1 met het gebruik van Lutinus®, zolang als jouw arts dat voorschrijft. Mocht je niet zwanger blijken, dan zal je arts je adviseren te stoppen met het gebruik van Lutinus®. Stop niet op eigen gelegenheid met het gebruik van Lutinus®. 2.2 De toediening van Lutinus® Lutinus® kan het best met het meegeleverde toedienings-systeem (de Lutinus®-applicator, zie Figuur 2, pagina 7) rechtstreeks in de vagina worden ingebracht. Handleiding toediening Lutinus® 1.Haal de Lutinus®-applicator en de Lutinus® tablet uit de verpakking. 2. Plaats één Lutinus®-tablet in de daarvoor be stemde holte aan het uiteinde van de Lutinus® applicator. De Lutinus®-tablet moet goed passen en mag er niet uit vallen. 3. De Lutinus®-applicator met de Lutinus®-tablet kan in de vagina worden ingebracht terwijl je 8 1 1 4 2 2 2 staat, zit of met opgetrokken knieën op je rug ligt. Breng voorzichtig het dunne uiteinde van de Lutinus®-applicator diep in de vagina. 4. Druk de zuiger in om de Lutinus®-tablet af te geven. 2.3 Ongewenste effecten van Lutinus® Zoals alle geneesmiddelen kan Lutinus® bijwerkingen veroorzaken. De meest voorkomende bijwerkingen zijn hoofdpijn, vaginale aandoeningen en baarmoederkrampen. Lutinus® heeft een geringe tot matige invloed op de rijvaardigheid en het vermogen om machines te bedienen. Het kan sufheid en/of duizeligheid veroorzaken; daarom is bij bestuurders van voertuigen en bij gebruikers van machines voorzichtigheid geboden. Voor overige bijwerkingen verwijzen wij je naar de bijsluiter. Mocht je bijwerkingen ondervinden, meld deze dan aan je arts of apotheker. 3 3 3 Belangrijk Verwijder de Lutinus®-applicator en spoel deze grondig met warm stromend water af. Droog de Lutinus®-applicator met een zachte tissue en bewaar deze voor later gebruik. 9 3 Antwoorden op veelgestelde vragen Hoe lang moet ik Lutinus® gebruiken? Wanneer de zwangerschap is aangetoond ga je door met het gebruik van Lutinus® zolang als jouw arts dat voorschrijft. Mocht je niet zwanger blijken, dan zal je arts je adviseren te stoppen met het gebruik van Lutinus®. Stop niet op eigen gelegenheid met het gebruik van Lutinus®. Wat moet ik doen als ik vergeten ben Lutinus® te gebruiken? Breng de dosis in zodra je eraan denkt en ga daarna verder met de behandeling zoals anders. Neem geen dubbele dosis om een vergeten dosis in te halen. Om het vergeten zoveel mogelijk te voorkomen is 4 Handige websites en adressen het handig de tabletten op vaste tijdstippen in te brengen. Bijvoorbeeld: • ’s Ochtends na het opstaan; ±8.00 uur • ’s Middags; ± 15.00 uur • ’s Avonds voordat u gaat slapen; ± 23.00. www.lutinus.nl Hier tref je de bijsluiter van Lutinus® aan en deze brochure als pdf. www.gynaecologie.nl Website met patiënteninformatie over gynaecologie en diverse links naar aanverwante websites. www.fertiliteit.info Algemene website over (on)vruchtbaarheid. Hoe moet ik Lutinus® bewaren? Freya Postbus 476, 6600 AL Wijchen Tel.: 024 645 10 88 Fax: 024 645 46 05 E-mailadres: [email protected] www.hulpbijzwangerworden.nl Website met specifieke informatie over hulp bij zwanger worden. Zie voor overige informatie over Lutinus® de bijsluiter of raadpleeg je arts of apotheker. www.freya.nl De website van de patiëntenvereniging voor mensen met vruchtbaarheidsproblematiek. Voor Lutinus® zijn geen speciale bewaarcondities. Bewaar Lutinus® in de oorspronkelijke verpakking en buiten het bereik en zicht van kinderen. www.fiom.nl Website van de Stichting Ambulante Fiom, voor onder andere hulp, informatie en advies over ongewenste kinderloosheid. 10 www.ivf-site.nl Persoonlijke pagina van een paar met vruchtbaarheidsproblemen. www.nvog.nl De website van de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie. www.vruchtbaarheid.startkabel.nl Startpagina over vruchtbaarheid. 11