PowerPoint-presentatie

VERDER KIJKEN NAAR GRENSOVERSCHRIJDEND PENSIOENVERKEER
CIVIEL/PENSIOENRECHTELIJK EN FISCAAL
PROF. DR. ERIK LUTJENS EN DRS. ERIK SCHOUTEN CPC
‹#›
Het begint met een idee
PROGRAMMA

Voor pauze:
civiel/pensioenrechtelijk
Na pauze: fiscaal

Indeling

Wettelijk/juridisch kader
De werknemer
> De uitvoerder
>
>
Van werknemer: inkomende en uitgaande
werknemer
> Van uitvoerder: uitvoering NL
pensioenregeling door buitenlandse
uitvoerder en uitvoering buitenlandse
regeling door NL uitvoerder
>
‹#›
2
2
Het begint met een idee
Het begint met een idee
CIVIEL/PENSIOENRECHTELIJK
PROF. DR. ERIK LUTJENS
‹#›
3
Het begint met een idee
DE WERKNEMER
Kernpunt:
Wanneer is Nederlands pensioenrecht van
toepassing?
‹#›
4
Het begint met een idee
Het begint met een idee
EEN CASUS
HET BUITENLANDSE UITZENDBUREAU
- LAAT WERKNEMERS IN NEDERLAND WERKEN, BIJVOORBEELD IN
DE BOUW
- ZOWEL IN NL ALS BUITENLAND WONENDE WERKNEMERS
- WERKZAAMHEDEN ZIJN TIJDELIJK
- IS DE VERPLICHTSTELLING VAN BPF BOUW VAN TOEPASSING?
5
EEN ANDERE CASUS
DE NEDERLANDSE WERKGEVER
- VERRICHT WERKZAAMHEDEN IN NEDERLAND EN BUITEN
NEDERLAND, BIJVOORBEELD EEN ONDERNEMING IN HET
INTERNATIONAAL WEGVERVOER
- MET IN NL EN IN HET BUITENLAND WONENDE WERKNEMERS
- IS DE VERPLICHTSTELLING VAN BPF VERVOER VAN TOEPASSING
6
TOEPASSELIJK RECHT
1. GEEN NEDERLANDSE NORM
2. EVO VERORDENING BEPALEND
3. VOOR GEDETACHEERDE WERKNEMER: EU RICHTLIJN
BESCHERMING
7
EVO-VERORDENING
- HOOFDREGEL: RECHTSKEUZE – ART. 3
- MAAR: HIERDOOR NIET DWINGEND RECHT OPZIJ ZETTEN DAT
ZONDER RECHTSKEUZE VAN TOEPASSING ZOU ZIJN – ART. 8 LID 1
- WELK RECHT IS VAN TOEPASSING ZONDER RECHTKEUZE A. GEWOONLIJK WERKLAND – ART. 8 LID 2
B. BIJ AFWEZIGHEID: VESTIGING WERKGEVER – ART. 8 LID 3
- . UITZONDERING OP A/B: NAUWERE BAND MET ANDER LAND
- ART. 8 LID 4
8
RECHTSPRAAK
‹#›
9
Het begint met een idee
Het begint met een idee
HvJ EU 15 maart 2011, zaak C-29/10 (Koelzsch)
- ruime uitleg werkland
- arrest betrof een chauffeur in het internationale
wegvervoer.
- Hof: gewoonlijk werkland het land is waar de werknemer,
rekening houdende met alle elementen die de arbeid
kenmerken, ‘het belangrijkste deel van zijn verplichtingen
jegens zijn werkgever vervult’. Met name zijn de volgende
dor de nationale rechter in aanmerking te nemen
elementen volgens het Hof van belang: ‘in welke staat zich
de plaats bevindt van waaruit de werknemer zijn
transportopdrachten verricht, instructies voor zijn
opdrachten ontvangt en zijn werk organiseert, alsmede de
plaats waar zich de arbeidsinstrumenten bevinden. Hij
moet tevens nagaan in welke plaatsen het vervoer
hoofdzakelijk wordt verricht, in welke plaatsen de
goederen worden gelost en naar welke plaats de
werknemer na zijn opdrachten terugkeert.’
RECHTSPRAAK
De Rechtbank Midden-Nederland 18 maart
2015, PJ 2015/81 (Rimec)
op buitenlandse uitzendkrachten in dienst
van een buitenlands uitzendbureau,
Nederlands recht van toepassing moest
worden geacht nu deze uitzendkrachten
voor de duur van een bepaald project, de
werkzaamheden aan de A2 in Maastricht,
uitsluitend voor dit project in Nederland
arbeid verrichten.
‹#›
10
Het begint met een idee
Het begint met een idee
RECHTSPRAAK
Rechtbank Midden-Nederland 22 juli 2015,
ECLI:NL:RBMNE:2015:5393 (Mecra, voorheen
genaamd Rimec) ): ‘Deze arbeidsovereenkomsten
zijn enkel aangegaan voor werk in Nederland. […].
De arbeidskrachten die Mecra voor het A2-project
ter beschikking heeft gesteld, hebben evenwel de
overeengekomen werkzaamheden uitsluitend in
Nederland verricht. In zoverre worden de
werkzaamheden die op basis van de
arbeidsovereenkomst verricht worden niet tijdelijk,
maar steeds in Nederland verricht. Het enkele feit
dat sprake is van een arbeidsovereenkomst voor
bepaalde tijd maakt de werkzaamheden niet
tijdelijk
‹#›
11
Het begint met een idee
Het begint met een idee
RECHTSPRAAK
‹#›
12
Het begint met een idee
Het begint met een idee
Hof Den Bosch 10 april 2007, PJ 2007/145 (VUT
Vervoer) over chauffeurs in het internationale
transport. dat de chauffeurs in Turkije woonden en
vrijwel altijd van of naar Turkije reden. dat de
chauffeurs hun opdrachten vanuit de Belgische
vestiging van [geïntimeerde] ontvingen en op heel
Europa reden. gesteld noch gebleken dat (in
Turkije) een kantoor was van waaruit de
chauffeurs werkzaam waren en na iedere reis
terugkeerden. Evenmin is gesteld of gebleken dat
er een vaste plaats was waar de vrachtwagens
werden geladen en gestald. Het hof is op grond van
deze omstandigheden van oordeel dat geen plaats
in een specifiek land kan worden aangewezen waar
de arbeid gewoonlijk werd verricht.
RECHTSPRAAK
Arrest 12 september 2013, zaak C-64/12, ECLI:EU:C:2013:551
(Schlecker) heeft het HvJ EU richtsnoeren gegeven voor
toepassing van de exceptieregel.
- dat met “alle factoren die de arbeidsbetrekking
kenmerken” rekening moet worden gehouden
- ‘ 41. Onder de belangrijke factoren voor die aanknoping
dient allereerst rekening te worden gehouden met het
land waar de werknemer belastingen en heffingen op
inkomsten uit arbeid betaalt en het land waar hij is
aangesloten bij de sociale zekerheid en de verschillende
pensioen-, ziektekostenverzekerings- en
invaliditeitsregelingen. Bovendien dient de nationale
rechter rekening te houden met alle omstandigheden van
de zaak, zoals met name de criteria betreffende de
vaststelling van het salaris en de andere
arbeidsvoorwaarden.’
‹#›
13
Het begint met een idee
Het begint met een idee
RECHTSPRAAK
Hof Den Haag 22 oktober 2013, PJ 2013/200 (Bpf
Vervoer/Post Kogeko) betreft chauffeurs in dienst van een in
Nederland gevestigde werkgever die echter hoofdzakelijk in
Engeland hun arbeid verrichten. Het Pensioenfonds betoogde
dat er een kennelijk nauwere band met Nederland bestond,
maar dat verwierp het Hof: Er is sprake van chauffeurs die
wonen in Engeland, het belangrijkste deel van hun arbeid in
dat land verrichten, op wie de Engelse sociale
verzekeringswetten van toepassing zijn en die in Engeland
belastingplichtig zijn. De omstandigheid dat zij werken voor
een in Nederland gevestigde transportonderneming, rijden
op een Nederlandse vrachtwagen, en dat de transporten ook
wel eens in Nederland beginnen of eindigen, is hiertegenover
van onvoldoende gewicht
‹#›
14
Het begint met een idee
Het begint met een idee
BIJZONDER DWINGEND
RECHT?
- ART. 9 EVO VO.
- IS WET BPF ALS ZODANIG AAN TE MERKEN?
- 'ZOVEEL BELANG VOOR DE HANDHAVING VAN DE OPENBARE
BELANGEN, ZOALS ZIJN POLITIEKE, SOCIALE OF ECONOMISCHE
ORGANISATIE …'
15
DETACHERING
- BIJZONDERE REGEL IN 97 PENSIOENWET
- WERKNEMER KAN BLIJVEN DEELNEMEN IN REGELING LAND VAN
HERKOMST
- ZET OOK VERPLICHTSTELLING BPF OPZIJ
16
HANDHAVING
- PROCEDEREN TEGEN BUITENLANDSE WERKGEVER IN
BUITENLAND
- GEEN PREMIE GEEN PENSIOEN MOGELIJK (?)
- VERZET DWANGBEVEL IN NEDERLAND
17
DE UITVOERDER
Kernpunt:
1. Onder welke voorwaarden mag een
werkgever een pensioenovereenkomst
onder brengen bij een buitenlandse
uitvoerder
2. Mag een Nederlandse uitvoerder een
buitenlandse pensioenregeling uitvoeren
‹#›
18
Het begint met een idee
Het begint met een idee
PENSIOENOVEREENKOMST EN
BUITENLANDSE UITVOERDER
- ZIE ART. 23 PENSIOENWET; BTL VERZEKERAAR EN BTL IORP
- HANDHAVING PENSIOENWET: BEPALING IN
VERZEKERINGSCONTRACT (30 PW) OF PLICHT HANDHAVING NL
SOCIAAL EN ARBEIDSRECHT (199 - 202 PW)
- INSTEMMING OR (27 LID 1 A WOR/ 23 LID 4 PW)
19
NEDERLANDSE UITVOERDER VOERT
BUITENLANDSE REGELING UIT
- VOOR PENSIOENFONDS VERGUNNINGPLICHT – ART. 125 LID 1
PW
- MAAR VERDER TOEGESTAAN
- WEL TOEPASSEN BUITENLANDS SOCIAAL RECHT DOOR PF
- + PF GEBONDEN AAN NL TAAKAFBAKENING (DOMEIN,
PRODUCTEISEN, VERBOND RINGFENCEN)
- + GEBONDEN AAN NL GOVERNANCE EN FINANCIËLE REGELS
- (DEEL)OPLOSSING: PPI EN APF (?)
20
FISCAAL
DRS. ERIK SCHOUTEN CPC
‹#›
21
Het begint met een idee
PROGRAMMA

Wettelijk/juridisch kader

De werknemer
>

De uitvoerder
>
‹#›
22
22
Het begint met een idee
Het begint met een idee
Inkomende en uitgaande werknemer
Fiscale voorwaarden aan buitenlandse
aanbieders
WETTELIJK KADER
EUROPEESRECHTELIJKE ASPECTEN
NATIONALE WETGEVING
OESO-MODELVERDRAG, BELASTINGVERDRAGEN
23
EUROPEESRECHTELIJKE ASPECTEN (1)
DIRECTE BELASTINGEN: DOMEIN INDIVIDUELE LIDSTATEN
• MAAR: HVJ 14 FEBRUARI 1995, C 279/93, SCHUMACKER
INVLOED VAN EU OP DIRECTE BELASTINGEN:
• RECHTSPRAAK HVJ EU
• PENSIOENMEDEDELING EC 2001
• GROENBOEK OVER ADEQUATE, HOUDBARE EN ZEKERE
EUROPESE PENSIOENSTELSELS (2010)
• WITBOEK: EEN AGENDA VOOR ADEQUATE, VEILIGE EN
DUURZAME PENSIOENEN (2012)
24
EUROPEESRECHTELIJKE ASPECTEN (2)
UITZONDERINGEN OP VRIJ VERKEER
• OPENBARE ORDE
• OPENBARE VEILIGHEID
• VOLKSGEZONDHEID
RECHTVAARDIGINGSGRONDEN INBREUK OP VRIJ VERKEER
• NATIONALE COHERENTIE
• VERDRAGSCOHERENTIE
• CONTROLE
• FRAUDEBESTRIJDING
25
EUROPEESRECHTELIJKE ASPECTEN (3)
RECHTVAARDIGINGSGRONDEN INBREUK VRIJ VERKEER STEEDS
LASTIGER
• HVJ, 28 JANUARI 1992, C 204/90, BACHMANN
• HVJ, 11 AUGUSTUS 1995, C 80/94, WIELOCKX
• HVJ, 28 APRIL 1998, C 118/96, SAFIR
• HVJ, 3 OKTOBER 2002, C 136/00, DANNER
• HVJ, 26 JUNI 2003, C 422/01, SKANDIA
• HVJ, 11 MAART 2004, C 9/02, DE LASTEYRIE DU SAILLANT
• HVJ, 7 SEPTEMBER 2006, C 470/04, N
• HVJ, 30 JANUARI 2007, C-150/04, COMMISSIE/DENEMARKEN
• HVJ, 5 JULI 2007, C-522/04, COMMISSIE/BELGIË
26
DE WERKNEMER

Kernpunt:
>
‹#›
27
27
Het begint met een idee
Het begint met een idee
Wat zijn fiscale consequenties van
grensoverschrijdende pensioenopbouw?
BINNENLANDS OF BUITENLANDS
BELASTINGPLICHTIGE?
BINNENLANDS BELASTINGPLICHTIGEN
• NATUURLIJKE PERSONEN DIE IN NEDERLAND WONEN
BUITENLANDS BELASTINGPLICHTIGEN
• NATUURLIJKE PERSONEN DIE NIET IN NEDERLAND WONEN
MAAR WEL NEDERLANDS INKOMEN GENIETEN
IN WELK LAND INWONER? FEITEN EN OMSTANDIGHEDEN
28
BUITENLANDS BELASTINGPLICHTIGE
IN DE LB?
VOOR LB GEEN ONDERSCHEID
CRITERIUM
• GENIETEN VAN ARBEIDSINKOMSTEN DOOR EEN WERKNEMER
DIE IN DIENSTBETREKKING STAAT TOT EEN
INHOUDINGSPLICHTIGE
29
INTERNATIONAAL BELASTINGRECHT
HOOFDREGEL
• WOONLAND HEFT OVER WERELDINKOMEN
• WERKLAND HEFT OVER ARBEIDSINKOMSTEN
GEEN DUBBELE HEFFING
• VERDRAG TER VOORKOMING VAN DUBBELE BELASTINGHEFFING
• BESLUIT VOORKOMING DUBBELE BELASTINGHEFFING
VERDRAG: WERKLAND GEEN HEEFINGSRECHT INDIEN:
• VERBLIJF IN WERKLAND < 183 DAGEN
• BELONING BETAALD DOOR WERKGEVER UIT ANDER LAND DAN
WERKLAND
• BELONING NIET TEN LASTE VAN VASTE INRICHTING IN
WERKLAND
30
UITSTAPJE: INTERNATIONALE
ORGANISATIE
INTERNATIONALE AMBTENAREN
• INTERNE BELASTINGHEFFING
• PW NIET VAN TOEPASSING
BELASTINGHEFFING OVER INVALIDITEITSUITKERING
• RECHTBANK DEN HAAG, 3 FEBRUARI 2015 ECLI:NL:RBDHA:2015:2023
31
UITGAANDE WERKNEMER
CONSERVERENDE AANSLAG
PENSIOENMOGELIJKHEDEN
• NA AFLOOP UITZENDPERIODE INKOOP PENSIOEN
• PENSIOENOPBOUW MAG DOORGAAN BIJ NEDERLANDSE
UITVOERDER; VOORWAARDEN BELASTINGDIENST
- BINNEN OF BUITEN EU
• PENSIOENOPBOUW BIJ BUITENLANDSE
UITVOERDER
- WAARDEOVERDRACHT?
32
INKOMENDE WERKNEMER
PENSIOENMOGELIJKHEDEN
• PENSIOENOPBOUW MAG DOORGAAN BIJ BUITENLANDSE
UITVOERDER; VOORWAARDEN BELASTINGDIENST
- BINNEN/BUITEN EU
- RECHTBANK BREDA, 6 FEBRUARI 2009
ECLI:NL:RBBRE:2009:BI0064
• PENSIOENOPBOUW BIJ NEDERLANDSE UITVOERDER
- WAARDEOVERDRACHT?
30%-REGELING EN PENSIOEN
33
DC-REGELINGEN EN EXPATS
DNB: AANKOOP PENSIOENUITKERING = NIEUWE OVEREENKOMST
• GRENSOVERSCHRIJDENDE DIENSTVERLENING
VERZEKERAARS BIEDEN ZELDEN UITKERINGEN AAN
• NOTIFICATIE
• TOEPASSELIJK RECHT
• BEPALINGEN VAN ALGEMEEN BELANG
(FISCALE) GEVOLGEN VOOR EXPAT
OPLOSSINGEN?
34
HEFFING OVER PENSIOEN EMIGRANT
OUDE VERDRAGEN:
• “PENSIOENEN EN SOORTGELIJKE BELONINGEN” BELAST IN
WOONLAND
RECENTE VERDRAGEN:
• BEPERKTE BRONSTAATHEFFING
HEFFING OVER NETTOPENSIOEN EN NETTOLIJFRENTE
35
HEFFING OVER PENSIOEN EMIGRANT:
RECENTE JURISPRUDENTIE
HOGE RAAD, 1 MAART 2013
PENSIOEN UNIVERSITEITSMEDEWERKER IN THAILAND BELAST IN
NEDERLAND ECLI:NL:PHR:2013:BY2691
RECHTBANK ZEELAND-WEST-BRABANT, 19 JUNI 2013
LIJFRENTE-UITKERING VAN INWONER THAILAND IN NEDERLAND
BELAST ECLI:NL:RBZWB:2013:5593
GERECHTSHOF DEN HAAG, 25 MAART 2015
PENSIOEN GEDEELTELIJK BELAST IN PORTUGAL; TOCH MAG
NEDERLAND NIET HEFFEN ECLI:NL:GHDHA:2015:965
36
HEFFING OVER PENSIOEN EMIGRANT:
ONTSLAGVERGOEDINGEN
TOT 15 JULI 2014
ARBEIDSVERLEDEN BEPALEND VOOR BELASTINGHEFFING IN
GRENSOVERSCHRIJDENDE SITUATIE
• HOGE RAAD 11 JUNI 2004 ECLI:NL:HR:2004:AF7812 EN ECLI:HR:2004:AF7816
SINDS 15 JULI 2014
TOEREKENING OP BASIS VAN DE LAATSTE TWAALF MAANDEN VAN
UITOEFENING VAN DE DIENSTBETREKKING
• OESO-COMMENTAAR OP ARTIKEL 15 OESO-MODELVERDRAG
• BESLUIT 23 APRIL 2015, NR. DGB 2015/584M
37
HEFFING OVER PENSIOEN
IMMIGRANT
BESLUIT VOORKOMING DUBBELE HEFFING
• BESLUIT 31 JANUARI 2008, NR. CPP2007/98M
• DUBBELE HEFFING IN ECONOMISCHE ZIN, HR 9 JULI 2010
• BELANGHEBBENDE KAN DIT AANTONEN, HR 17 MEI 2013
38
HEFFING OVER PENSIOEN IMMIGRANT:
RECENTE JURISPRUDENTIE
GERECHTSHOF 'S-HERTOGENBOSCH, 27 MAART 2015 :
BELASTINGHEFFING OVER ROEMEENS STAATSPENSIOEN
ECLI:NL:GHSHE:2015:1300
GERECHTSHOF AMSTERDAM, 24 SEPTEMBER 2015:
NEDERLAND MAG BELASTING HEFFEN OVER BRITS STATE PENSION
ECLI:NL:GHAMS:2015:3
39
DE UITVOERDER

Kernpunt:
>
‹#›
40
40
Het begint met een idee
Het begint met een idee
Welke voorwaarden mogen worden gesteld
aan buitenlandse aanbieders?
FISCAAL TOEGESTANE BUITENLANDSE
PENSIOENUITVOERDER
MINISTERIE VAN FINANCIËN WIJST AAN ONDER VOORWAARDEN
(ART. 19A, LID 1, ONDERDEEL F WET LB 1964):
• VERSCHAFFEN VAN INLICHTINGEN OVER UITVOERING REGELING
• ZEKERHEID STELLEN VOOR INVORDERING VAN BELASTING
• GEVESTIGD IN EU-LIDSTAAT: GEEN ZEKERHEID MAAR
AANVAARDING AANSPRAKELIJKHEID
UITWERKING IN ART. 10D UITV.BESL. LB
41
EUROPEESRECHTELIJKE ASPECTEN
RECENTE JURISPRUDENTIE
HVJ, 21 FEBRUARI 2013, C-243/11, RVS LEVENSVERZEKERINGEN
NV/BELGISCHE STAAT
• BELGISCHE ASSURANTIEBELASTING OVER PREMIES
NEDERLANDSE LEVENSVERZEKERINGEN
HVJ, 23 JANUARI 2014, C-296/12, COMMISSIE/BELGIË
• PENSIOENPREMIE BIJ BUITENLANDSE VERZEKERAAR
AFTREKBAAR
HVJ, 11 DECEMBER 2014, C 678/11, COMMISSIE/KONINKRIJK
SPANJE
• FISCAAL VERTEGENWOORDIGER NIET TOEGESTAAN
42
UITSTAPJE: PAN-EUROPEAN
PERSONAL PENSION PRODUCTS
CONSULTATIEPAPER VAN EIOPA OVER PEPPS
• DERDE PIJLER PENSIOENPRODUCTEN
• CLUSTERS VAN BEPALINGEN VAN ALGEMEEN BELANG
• 29E / 2E REGIME VOOR ENKELE CLUSTERS
• BEGIN 2016 ADVIES EIOPA
43
VRAGEN?
‹#›
44
Het begint met een idee