Boob-bib: Fysiologische geelzucht bij je baby - Boobs-`n

Boob-bib: Fysiologische
geelzucht bij je baby
Geelzucht klinkt voor veel jonge mama’s onrustwekkender dan het in de meeste gevallen is.
Voor iedereen die wil weten wàt het precies is en hoe het komt, hebben we hier wat weetjes
verzameld.
Je hoort het best wel vaak, een pasgeboren kindje
waarvan de eerste bezoekers al meteen zeggen:
“oooh, wat een mooi kleurtje heeft ie al !”. Misschien
gaat het gewoon om een gezonde blos, maar soms
is er ook sprake van fysiologische geelzucht.
Een pasgeboren baby heeft een verhoogde afbraak
van rode bloedcellen. Het “foetale” hemoglobine,
het eiwit dat zuurstof vervoert in de rode
bloedcellen, wordt vervangen door “volwassen”
hemoglobine (baby’tje ademt nu anders dan in de
buik!) en daardoor is de afbraak van rode bloedcellen 2 à 3 keer zo hoog in een pasgeborene in
vergelijking met een volwassen persoon. Dit is een
natuurlijk en normaal proces.
Bij de afbraak van rode bloedcellen komt een gele
kleurstof vrij, bilirubine. In de baarmoeder wordt
bilirubine van de baby afgevoerd via de placenta
en zo naar de lever van de mama. Na de geboorte
moet de pasgebore zélf bilirubine gaan afvoeren
door het in zijn eigen lever te verwerken en
vervolgens via de darm uit te scheiden. Dit gaat in
het begin een beetje lastig omdat de lever nog niet
op volle toeren werkt en het leverenzyme dat
verantwoordelijk is voor de verwerking van de
bilirubine (glucuronyltransferase) niet opgewassen
is tegen de hoge stromen bilirubine. Zo kan er in
het begin relatief veel bilirubine in het bloed
blijven circuleren wat kan leiden tot een gele kleur
van de huid en oogwit van je baby. Dit noemen we
“fysiologische geelzucht”. (vrij vertaald: je kindje
ziet geel maar het is daarom niet ziek). Dit
fenomeen zie je optreden vanaf de tweede dag na
geboorte. Op dag 3 tot 7 na de geboorte bereikt het
zijn hoogtepunt om nadien weer langzaam te
verdwijnen.
Fysiologische geelzucht komt meer voor bij kindjes
die moedermelk drinken. Het piekt dan wat later,
tussen dag 10 en dag 21, en kan tot 3 maanden
aanhouden. Dit doet echter niks af aan de kwaliteit
van moedermelk of het succes van je borstvoeding.
Iets in de moedermelk lijkt de afbraak van
bilirubine wat tegen te werken (men weet nog niet
precies wat) maar het is een natuurlijk fenomeen en
zolang baby goed groeit en ontwikkelt is er geen
reden tot bezorgdheid.
SOS BANAAN - WAT TE DOEN BIJ
GELE BABY’S?
Het belangrijkste is dat je baby voldoende en
heel regelmatig moet drinken. Zo is er meer
ontlasting en zo wordt de verwerkte bilirubine
afgevoerd via de stoelgang. Is er te weinig
EN NOG VEEL MEER
FLESWEIGERIEN
HOEVEEL MELK
FREQUENT VOEDEN
FYSIOLOGISCHE GEELZUCHT
onder invloed van het licht, afgebroken wordt.
Deze behandeling is eenvoudig en pijnloos.
Kunstvoeding bijgeven is zelden een goed idee.
Het is net beter om moedermelk te geven. De
moedermelk van de eerste dagen, het colostrum,
bevordert de stoelgang, het werkt lichtjes
laxerend. Extra aanleggen en/of afkolven is dus
de boodschap! Borstcompressie kan ook helpen
om je baby meer melk te laten drinken. Laat je
zeker begeleiden bij het goed aanleggen van je
kindje. Er is meestal wel genoeg melk beschikbaar, het is vaak de techniek van het kindje die
nog niet op punt staat om alle melk uit je borst te
halen.
WANNEER ARTS/VROEDVROUW
RAADPLEGEN?
Bij een hoge bilirubinespiegel kan je kindje een
beetje suf zijn. Let dus goed op dat je baby
voldoende vaak en efficiënt drinkt. Hoe meer het
drinkt, hoe beter de bilirubine wordt afgevoerd
en hoe wakkerder baby zal worden. Soms kan het
dus nodig zijn een gele baby wat extra te
stimuleren om te drinken.
TIPS OM EEN SLAPERIGE BABY
VOLDOENDE WAKKER TE MAKEN
ZODAT HIJ EFFICIËNTER DRINKT:
Is je baby te suf om voldoende te drinken dan zal
de arts een bloedanalyse doen. Blijkt hieruit dat
je kind een bilirubinewaarde heeft die bepaalde
grenzen overschrijdt, dan noemen we dat
“pathologische geelzucht” (vrij vertaald: je kindje
ziet geel en dit moet behandeld worden – in
tegenstelling tot “fysiologische geelzucht”). De
arts zal je baby dan onder een UV-lamp leggen.
Deze fototherapie zorgt ervoor dat de bilirubine,
Heeft je kindje donkere urine dan zou dit samen
met de gele kleur op andere leveraandoeningen
kunnen duiden. Raadpleeg je arts.
Heb je een suffe baby die onvoldoende drinkt?
De baby zou minimaal 8 volwaardige voedingen
per 24 u moeten nemen, maar eigenlijk liever
veel meer.
Indien je vindt dat je baby terug geler kleurt dan
voorheen: zoek hulp.
Kijk eens goed naar je baby wanneer hij slaapt. Je
zult zien dat de verschillende slaapfasen elkaar
afwisselen. De beste tijd om een baby wakker te
maken is in een fase van lichte slaap. Hij zal dan een
beetje bewegen, misschien een geluidje maken, af en
toe zijn wenkbrauwen fronsen en het kan zijn dat
soms zijn mondje wat open en dicht gaat. Nu kan je
met je duimen de onderkant van zijn voetjes
masseren. Dat is een heel efficiënte manier om hem
wakker te maken. Zachtjes kriebelen is vaak niet
voldoende omdat het zenuwstelsel van baby’s nog
niet voldoende ontwikkeld is.
LEES OOK:
BORSTONTSTEKING
REFLUX
BORSTWEIGEREN
stoelgang, dan wordt de bilirubine terug
opgenomen in het bloed.
© Boobs-’n-Burps, met de gewaardeerde medewerking van La Leche League Vlaanderen.
Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd en/-of verspreid zonder schriftelijke toestemming van
Boobs-’n-Burps NV. Slechts een niet commercieel privé gebruik is toegestaan in het kader van de
wetgeving op auteursrecht.