Slide 1

Naar een duurzamer wereld?
Prof. dr. Jacqueline Cramer, Directeur USI
Grondstoffen/water
efficiency
Klimaatverandering
Biodiversiteit
Andere belangrijke
thema’s:
Water
Lucht
Bodem
Nieuwe risico’s
( zoals straling)
1. Van fossiele naar duurzame
energie-systemen en energiebesparing
2.Van een lineaire naar een circulaire economie
Sluit kringlopen (grondstoffen/water) en
voorkom lekverliezen (verontreiniging)
Besluitvorming op VN niveau
Kopenhagen: klimaat conferentie 2009
Besluitvorming op EU niveau
Energie-akkoord op nationaal niveau
Duurzaamheid: think global, act local
Steden als motor voor de vernieuwing
Steden als motor voor vernieuwing
• Wereldwijd groeit het aantal mensen dat in
steden woont.
• Vernieuwingen op grondstoffen- en energie
gebied komen samen in steden.
• Steden zijn bij uitstek geschikt om de energieen grondstoffen transitie uit te voeren samen
met burgers en bedrijven.
• Op stedelijk niveau kunnen systeeminnovaties
tot stand gebracht worden.
Duurzaamheid en innovatie
Duurzame ontwikkeling
Sprongsgewijze
innovaties
Stapsgewijze
innovaties
Tijd
Van stand alone naar systeem innovaties
Integrale aanpak op
wijk-/gebieds-niveau
1. Van fossiele naar duurzame
energie-systemen en energiebesparing
Voorbeeld: CS locatie Utrecht
Renovatie
CS gebied
Ondergronds
afgestemd op
Bovengronds
Warmte
Koude
Opslag
Voorbeeld: Energie nul woningen
• 111.000 woningen: energieneutraal in 2020
• Huurders, woningcorporaties, MKB en vier
bouwondernemingen werken samen.
• Ambitie regio Utrecht: 50.000 in 2020
Nieuwe financiële arrangementen
Revolving funds
Crowd funding
Coöperaties
2. Van een lineaire naar een circulaire economie
Niveaus van circulariteit (8 R’s)
•
•
•
•
•
•
•
•
Refuse: weigeren/voorkomen gebruik
Re-use: product hergebruik (2e hands)
Repair: onderhoud en reparatie
Refurbish: product opknappen
Remanufacture: nieuw product van 2e hands
Re-purpose: hergebruik product maar anders
Recycle: verwerking en hergebruik materialen
Recover: energie terugwinning
Herontwerpen van
producten en diensten:
Cradle to Cradle
Voorbeeld: tapijt
Ontwerpen
Produceren
Bouwen
Onderhouden
Voorbeeld: Bouw- en sloop
Slopen
Kringloopsluiting bouw- en sloopafval
• Meerwaarde: efficiency verbetering in
het sloop- en bouwproces, kostenbesparing, nieuwe banen en milieuwinst
• Voorwaarde: samenwerking in
consortium van bedrijven en toepassing
van nieuwe financiële arrangementen
Van grondstoffenrecycling naar kringloopsluiting
Verschuiving van een lineaire naar een circulaire
economie betekent dat producten ontworpen
moeten worden om na gebruik weer grondstof
te kunnen worden.
Dit vergt samenwerking met partners in de hele
keten of zelfs in nieuwe ketens
Rolverdeling tussen partijen
1. Bedrijfsleven: lef tonen, samenwerken in
clusters en ketens
2. Overheid: knelpunten wegnemen,
duurzaam inkoop-/aanbestedingsbeleid
invoeren, innovatie stimuleren en
reguleren (via wetgeving, belasting, etc.)
3. Financiële sector/juristen: ondersteuning
bieden in het opzetten van nieuwe
arrangementen
4. Consumenten/burgers: actieve deelnemers
in collectieve aanpak
Betrokkenheid in ontwerp/besluitvorming en
gedeeld eigenaarschap in b.v. duurzame energie
initiatieven: cruciaal
Duurzaamheid: think global, act local