Liefelijke Haute-Loire lonkt

TOERISME
Tussen basalt en graniet in het groene zuiden van Auvergne
Liefelijke Haute-Loire lonkt
Vulkanische activiteit heeft in de Haute-Loire, de vergeten uithoek van
Auvergne, het grootste vulkanisch plateau van Europa gecreëerd. De Allier,
de Loire en hun zijrijvieren boetseerden er lieflijke valleien en diepe kloven.
Aan deze alchemie van water en vuur heeft de mens een rijk patrimonium
toegevoegd.
TEKST EN FOTO S: CHRIS VERCRUYSSE
Idyllisch plekje in Lavoûte-sur-Loire.
KERKEN, KLOOSTERS EN KASTELEN
van de familie Mercoeur. Je stapt, of liever je
bisschop had er niets te vertellen. Daarom is de
schrijdt door de poort, het dorp binnen. Rust
abdijkerk toegewijd aan Saint-Pierre. Mettertijd
Vanuit onze camping in
overvalt je. Een wandeling in het historische
gingen les dames de Blesle in huizen wonen
Lempdes-sur-Allagnon, een
dorp, een zakdoek groot, brengt je voorbij de
en met de Franse Revolutie verdween het
zijrivier van de Allier, gaat
kerk uit de 11de eeuw. In de diepte de vallei van
klooster.
het vroeg in de morgen de
de Allagnon met het kasteel van Torsiac.
De donjon van de Barons de Mercoeur, het
hoogte in naar Léotoing.
Met een scherpe bocht dalen we af naar Blesle
dorpscafé, de oude huizen zijn er stille getui-
Bij het naderen merk je hoe het kasteel boven
dat een van Les Plus Beaux Villages de France
gen. Het riviertje dat het dorp bevloeit werd
op een rots ooit heerste over de vallei: domi-
mag heten. Het dorp ontstond rond een van de
l emmerdant genoemd omdat de stank
ner et surveiller zoals vermeld staat. Je arriveert
oudste (9de eeuw) abdijen van benedictinessen
veroorzaakt door de lozingen bij het leerlooien
op een klein plateau met zicht op het kasteel
in Auvergne, direct afhankelijk van Rome, een
vaak niet te harden was.
FRANKRIJK
10 ¦ KAMPEERTOERIST.BE
De kerk in Saint-Cirgues met haar unieke
gebogen achthoekige toren.
Vroeg in de morgen de hoogte in naar Léotoing. Het kasteel van de familie Mercoeur boven op de
rots heerst over de vallei van de Allagnon.
SCHATTEN VAN DE
ROMAANSE KUNST
stroomt. De huizen aan de brug spiegelen
Op het plateau zelf, op 1.000 m hoogte, zijn
zich in het water. Een boogscheut verder ligt
een tiental landbouwers-veetelers van de
Op weg zuidwaarts naar Lavaudieu kunnen we
Chilhac als een versterkt dorp te zonnen bo-
Margeride aan het werk die met hun regionale
niet om Brioude heen. De basiliek Saint-Julien
ven op een basaltorgelrots, het resultaat van
producten de landelijke keuken alle eer aan
schittert er in veelkleurige vulkaansteen.
gestolde lavastromen van de Devès-keten.
doen. Dit te midden van een tiental oude
Binnenin een weelde aan fresco s uit de
Parkeer buiten het dorp, zeker met een zwerf-
windmolens en een koninklijk uitzicht over de
12de eeuw, zoals in de kapel Saint-Michel.
wagen en geniet van de natuurwonderen op
hele streek.
Op een van de kapitelen tracht een sirene je
je wandeling naar boven waar je het Musée
te verleiden. Het is de grootste romaanse kerk
de la Paléonthologie Christian Guth vindt, een
van Auvergne. Tip: op de bewegwijzerde gratis
van de belangrijkste paleontologische musea
Parking Centre Historique zijn plaatsen voor
van Frankrijk. Zeldzame fossiele resten zijn er
zwerfauto s voorzien.
ondergebracht van mastodonten, steppe-
kant van de N102, in Chavaniac-Lafayette. Een
Een zijweg van de N102 leidt naar Lavaudieu
mammoeten, gazellen, beren enz. die de
bezoek aan het Château de Chavaniac, dat in
(Vallis Dei; vallei van God zoals de vallei van de
Gorges de l Allier bevolkten twee miljoen jaar
de 14de eeuw oorspronkelijk een versterkte
Senouire genoemd werd), eveneens een van
terug.
woning was, leert je alles over de intrigerende
lijk van de abdij La Chaise-Dieu en gesticht in
Een historische dag wacht ons aan de andere
persoonlijkheid van generaal Marquis (Gilbert)
Les Plus Beaux Villages de France . We kijken
uit naar een benedictinessenklooster afhanke-
OP VISITE BIJ LAFAYETTE
DE MIJNEN VAN LA RODDE
de Lafayette die hier werd geboren. In 1780
vertrok Lafayette naar de VS waar hij bevriend
Wie kennis wil maken met antimonium, een
raakte met George Washington en zich en-
juweeltje is de vrij goed bewaarde romaanse
chemisch element meestal aangetroffen in
gageerde in de Onafhankelijkheidsstrijd en in
kloostergang (kapitelen!) en de fresco s in het
verbinding met andere metalen zoals zilver, kan
de strijd tegen de slavernij. De verschillende
refectorium die een Byzantijns accent hebben.
een bezoekje brengen aan de Gallo-Romeinse
kamers van het kasteel stralen een groots
In de abdijkerk Saint-André staan we oog in
mijn van la Rodde op het Plateau van Ally. Een
historisch verleden uit. Als toemaatje is er het
oog met het fresco (14de eeuw) La Mort Noire ,
avontuurlijke tocht in de ingewanden van de
bijbehorende park dat het label jardin remar-
zoals de pest werd genoemd: een geblind-
aarde waar in zware omstandigheden antimo-
quable kreeg.
doekte vrouw in rood gewaad vuurt haar
nium en zilver opgedolven werd, tot het begin
In de abdijkerk van La Chaise-Dieu (Casa Dei)
dodelijke pijlen af op eender wie, zonder on-
van de 20ste eeuw. Enkel met gids toegankelijk.
vinden we niet enkel het 14de-eeuwse
de 11de eeuw door Robert de Turlande. Een
º
derscheid van rang of stand. Een soort
dodendans avant la lettre.
Het best parkeer je de (kampeer)wagen beneden langs de rivier de Senouire. Eén nacht
blijven staan aan de overkant van de rivier
wordt getolereerd, maar niet aan de zijkant van
de abdij.
VERGETEN DORPJES
Verder zuidwaarts liggen drie dorpen onlosmakelijk met elkaar verbonden. In Saint-Cirgues
staat een schat van een kerkje toegewijd aan
de heilige Cyr of Cirgues, een driejarig kind dat
in 304 als martelaar stierf. De gotische klokkentoren is uniek: achthoekig en gebogen van lijn.
Binnenin zuiltjes met mysterieuze vrouwen- en
mannenkoppen, en verrassende fresco s.
Odilon de Mercoeur, geboren in Saint-Cirgues,
wordt in 994 de vijfde abt van Cluny en sticht
in Lavoûte-Chilhac een versterkte priorij op de
oever van de Allier die er in een lus omheen
Sfeervol dorpscafé in Blesle.
KAMPEERTOERIST APRIL 2015 ¦ 11
Één van de zeldzame fossiele resten in het Musée de la Paléonthologie
Christian Guth in het onooglijke dorpje Chilhac.
De abdij(kerk) van La Chaise-Dieu.
Een van de veelkleurige fresco s in de basiliek Saint Julien
in Brioude; hier in de zijkapel Saint Michel.
De wonderlijke wereld van Le(s) Ravin(s) de Corboeuf in Rosières voert je
veertig miljoen jaar terug in de tijd.
Van eitje tot zalm in het Conservatoire du saumon sauvage
in Chanteuges.
12 ¦ KAMPEERTOERIST.BE
In de Gallo-Romeinse mijn van la Rodde maak je kennis
met antimonium.
De versterkte priorij op de oever van de Allier in Lavoûte-Chilhac.
In Sauges verneem je alles over het legendarische bête du Gévaudan .
De wondermooi gelegen romaanse kapel Notre-Dame-de-Chazes in Saint-Julien-de-Chazes.
blazoen van de familie Lafayette terug, ook een
Via Monistrol-d Allier dat netjes tussen
Mont Mouchet. Tijdens de Tweede Wereldoorlog
verre voorouder uit de 15de eeuw, Maréchal
lavarotsen ingekaderd ligt, stranden we
verzamelden zich hier ongeveer 3.000 verzetslui
Lafayette, strijdgenoot van Jeanne d Arc, heeft er
uiteindelijk in Saugues. Je ontmoet er zeker
om de oprukkende Duitsers een hak te zetten.
zijn grafsteen. De abdij domineert er het gelijk-
Sint-Jakob-pelgrims die vanuit Le Puy-en-Velay
Het mocht niet baten: op 20 juni 1944 werden ze
namige middeleeuwse stadje dat ingebed ligt
vertrokken zijn. In het stadje word je gecon-
onder de voet gelopen. Het nieuwe monument
in een natuurlijk decor van bos en vallei, gevoed
fronteerd met het legendarische bête du
en museum dat een totaalbeeld van de oorlog
door de rivier Sénouire.
Gévaudan . Een wolfachtig mysterieus beest
schetst, wil een blijvende herinnering zijn.
De benedictijnenabdij werd in 1043 eeuw ge-
dat in de 18de eeuw in de streek tientallen
sticht door Saint-Robert de Turlande. Het meest
slachtoffers maakte. Je herbeleeft alles in de
merkwaardige, naast de Vlaamse wandtapijten
rue de la Tour.
(16de eeuw), is er de Danse Macabre als 26 m
Richting zuidoost in de Haute-Loire brengt ons
lange muurschildering. De boodschap van de
Dodendans is duidelijk: van bedelaar tot paus,
niemand ontsnapt aan Magere Hein. Op de Place
de l Abbaye, het plein voor de kerk, kan je nahuiveren in het Cabinet des Curiosités
(www.symbialys.fr). Vergeet niet een wandeling
te maken in het stadje met zijn karaktervolle
MACHTIGE MIDDELEEUWSE
HEILIGE STAD
Als een arend bovenop een rots
kijkt de vesting Rochebaron
neer op de Loire-vallei
honderden kilometer ver.
huizen.
in het Pays du Velay, een honderdtal gemeenten
en een rijk natuurgebied rond de parel Le Puyen-Velay. Op weg daarheen houden we eerst halt
bij de onneembare vesting van Polignac die tot
de 10de eeuw teruggaat. Ze schittert bovenop
een vulkanische schoorsteenpijp. Haar vierkante
toren heerst over de vallei van de Loire en de blik
reikt tot de torens van Le Puy-en-Velay.
In de romaanse kerk Saint-Médard tref je het
De ville haute is Unesco-werelderfgoed en
historisch polychroom beeld (15de eeuw) aan
startpunt van de Via Podiensis, één van de
We genieten van de Gorges de l Allier verder
van de maagd Maria als Sedes Sapientiae (troon
vier hoofdroutes naar Compostela. Meer dan
zuidwaarts en houden halt in Chanteuges om
van de wijsheid).
100.000 pelgrims per jaar komen hier voorbij;
twee totaal verschillende redenen. Er is vooreerst
Vanuit Saugues maken we een ommetje door
toch merken we hier opvallend weinig religieuze
het Conservatoire du saumon sauvage enig in
bebost gebied naar de 1.500 m hoge
commerce .
WILDE ZALM
º
Europa. Op een zijrivier van de Allier worden in
zoetwater de zalmeitjes in ongeveer drie maanden uitgebroed, in incubatieladen met ongeveer
10.000 eitjes per lade. Na ongeveer een jaar worden ze in verschillende rivieren uitgezet. Dit alles
om de wilde zalm als soort in stand te houden.
De benedictijnenabdij van Chanteuges boven op
een basaltkegel, is het tweede aantrekkingspunt.
Mijmer weg in het klooster, de kloostergang en
romaanse kerk.
TUSSEN BASALT EN GRANIET
De weg voert ons verder langs de Allier, met
aan de ene kant basaltrotsen en aan de andere
kant het nog oudere graniet dat zijn afspiegeling
vindt in de huizenbouw.
We rijden van Saint-Julien-de-Chazes met
zijn wondermooi gelegen kapel Notre-Damede-Chazes naar Prades met zijn bewaakte
zwemplaats in de Allier aan de beruchte Rocher
van Prades, een geologisch monument van bijna
100 m hoog.
De basaltorgelrots die het dorpje Chilhac schraagt, is een natuurlijk wonder.
KAMPEERTOERIST APRIL 2015 ¦ 13
Het Château de Chavaniac waar generaal
Marquis (Gilbert) de Lafayette geboren werd.
De drie blikvangers van Le Puy-en-Velay (v.l.n.r.): het gietijzeren standbeeld van Onze Lieve Vrouw,
de Rocher d Aiguilhe met de romaanse kapel en de kathedraal Notre-Dame-du-Puy.
romaanse architectuur met een fijn gesculp-
uit van een stevige wandeling van anderhalf
tuurd portaal. Vanbinnen heerst een mystieke
uur in een verrassend landschap. Je passeert
sfeer, tenminste als de toeristische drukte niet
het pittoreske dorpje Chastel waar het verle-
te groot is. Merkwaardig is dat de kapel geen
den tastbaar aanwezig is. De wandeling start
fundamenten heeft. De basis van de kapel
aan La Galoche, waar eertijds het station was.
volgt gewoon de rand van de rots.
Verder noordwaarts rijden we Retournac
Minder bekend is dat Le Puy-en-Velay tot diep
binnen waar zich het grootste kantwerkmu-
in de 19de eeuw werd geroemd om zijn kant.
seum van heel Auvergne bevindt: Musée des
Voor vele families broodnodig om te overle-
Manufactures de Dentelles. Het biedt je een
ven. Daarnaast is er de likeur Verveine op basis
historisch overzicht van het kantgebeuren
van 32 planten waaronder ijzerkruid (verbena).
in Europa, geïllustreerd met unieke kostbare
In de Espace Pagès verneem je er alles over.
stukken. Ook de sociale kant van het verhaal
wordt belicht. Begin 17de eeuw waren kant-
Kloostergang in de benedictinessenabdij van
Lavaudieu waar licht tot God voert.
IN VOGELVLUCHT DOOR
VULKAANLAND
klossers reeds volop actief in de Haute-Loire.
Op onze terugweg via de D46 wacht ons een
laatste verrassing in Bas-en-Basset: het middel-
Al gehoord van Le(s) Ravin(s) de Corboeuf in
eeuws kasteel van Rochebaron. Een niet te
Vier aantrekkingspunten rijzen boven de
Rosières? Sinds kort een beschermd landschap
onderschatten klim te voet doet je 200 m
stad uit. Vooreerst de barokke kathedraal
in de Haute-Loire. Op een plateau hebben
stijgen over ruim een kilometer. De beloning
Notre-Dame-du-Puy met prachtige fresco s.
rivieren veertig miljoen jaar terug in een meer
is groot. Als een arend bovenop een rots kijkt
Samen met het Hôtel-Dieu zijn beide
afbraakmateriaal afgezet, afkomstig van de
de vesting Rochebaron neer op de Loire-
Unesco-werelderfgoed. Het vroegere gast-
granietheuvels in de omgeving. Bij de instor-
vallei honderden kilometer ver. Het kasteel is
huis herbergt nog schatten zoals de oude
ting van dit plateau door vulkanische activiteit
een exploratie op zich waard. Naast tal van
apotheek, maar is nu volledig opnieuw
ontstonden diepe, veelkleurige insnijdingen
activiteiten zijn er van april tot november
ingericht als interactief infocentrum dat je
in het landschap. Een geologisch schouwspel
demonstraties met roofvogels als buizerds,
kennis laat maken met de stad en omgeving
dat varieert van moment tot moment volgens
valken, arenden, gieren in vrije vlucht. Hou het
in al zijn aspecten. Uiterst instructief. Drie is
de lichtinval. Het natuurfenomeen maakt deel
fotoapparaat in de aanslag.
het gietijzeren standbeeld van Onze Lieve
Vrouw, tronend boven de stad, op 747 m
hoogte. Het 16 m hoge beeld is gegoten
uit kanonnen buitgemaakt bij Sebastopol
tijdens de Krimoorlog. Daarom draagt het de
naam Notre-Dame de France. Indrukwekkend
maar voor sommigen een miskleun. Vier is
de Rocher d Aiguilhe. Waar twee miljoen jaar
terug een meer was, baande magma zich
een weg door een scheur in de aardkorst.
Uiteindelijk bleef een door erosie vrijgekomen
puntvormige basaltrots over, 82 m hoog,
die als een naald uit het landschap oprijst. In
de 10de eeuw liet de bisschop van Le Puy
bovenop de vulkaanrots een kapel bouwen
toegewijd aan aartsengel Michael, vandaar
Saint-Michel d Aiguilhe; 268 treden brengen
je erheen. De kapel is een schitterend staaltje
Cosy Camp in Chamalières-sur-Loire kadert in een uniek natuurdecor.
14 ¦ KAMPEERTOERIST.BE
1
2
4
3
5
7
8
6
9
10
11
Op 2 km van de A75, dichtbij de Gorges de
lawaaihinder, 85 plaatsen, ook tenten. Verharde
l Allagnon en bewegwijzerd bij het binnenrijden
plaatsen voor zwerfauto s. Enkele kinderspelen.
van het dorp. Op 5 min. wandelen tot de hoofd-
Wifi ook op het terrein. De wandel- en fietsweg
straat van het dorp waar je alle diensten vindt.
(voie verte) vertrekt hier ook. TV-ruimte, enkele
Verwarmd zwembad van 15 juni tot
snacks voor ter plaatse of meeneem, minibusje
15 september. Afgebakende plaatsen met
brengt je naar het centrum.
boom die schaduw geeft, uitleg bij iedere
boomsoort, speeltuigen voor kinderen, sportter-
Camping Le Vaubarlet****
reinen, ontspanningsruimte. Zwerfautozuil bij
Kawan Village
de ingang van de camping. CampingCard ACSI
D43 Route de Grazac
wordt aanvaard.
F-43600 Sainte-Sigolène
T + 33 4 71 66 64 95
kaartje
Haute-Loire
1. Lempdes-sur-Allagnon
2. Blesle
3. Brioude
4. La Chaise-Dieu
5. Ally
6. Lavoute-Chilhac
7. Bas-en-Basset
8. Retoumac
9. Lavoûte-sur-Loire
10. Le Puy-en-Velay
11. Saugues
Camping Les Gorges de l Allier***
www.vaubarlet.com
(Domaine le Pradeau)
14 ha groot terrein met grote plaatsen (min.
Rue Jean-Baptiste Tuja
120 m²), op 6 km van centrum Sainte-Sigolène,
F-43300 Langeac
op het einde van een vallei op 580 m hoogte,
T + 33 4 71 77 05 01
omgeven door beboste heuvels. Keurig onder-
www.campinglangeac.com
houden camping met verwarmd zwembad en
Zeer ruime camping langs de Allier met veel
apart peuterbad, kindvriendelijk sanitair, spelen
schaduw en een zandstrand. Op de camping
voor kinderen en solarium.
kan je terecht voor fietsenverhuur, kanovaren,
rafting, kayakken, mountainbiketochten, spelen
Cosy Camp****
voor kinderen, zwembad. Centrum Langeac op
Les Ribes
10 min. stappen over een voetpad vanop de
F-43800 Chamalières-sur-Loire
camping. In Langeac is er l Île de l Amour met
T + 33 4 71 03 91 12
ontspanningsmogelijkheden voor jong en oud,
www.cosycamp.fr
klein en groot.
Cosy Camp Gardens (4 ha), gelegen in een
uniek natuurlijk decor, is een apartje in zijn
Camping municipal Les Prades
soort met veel aandacht voor het ecologische
Route de Vichy
en botanische aspect. Er zijn thematische
F-43160 La Chaise-Dieu
tuinen en een deel wordt doelbewust wild
ADRESSEN
T + 33 4 71 00 07 88 eh + 33 4 71 00 01 57
gehouden voor speciale flora, insecten en
Comité Régional de Développement
www.campingchaisedieu.wordpress.com
biodiversiteit. Luide muziek en auto s worden
Touristique d'Auvergne
Anderhalve km van centrum. Natuurlijke aan-
geweerd, bagage wordt met trolleys ter
T +33 4 73 29 49 49
leg, geen afgebakende plaatsen. Licht golvend
plaatse gebracht. Wifi over het hele domein.
www.auvergne-tourisme.info
terrein met hoge pijnbomen, schaduwrijk,
Aparte plaatsen voor tenten, zwerfauto s (9)
www.auvergne-toerisme.nl
kinderspeelplein, vlakbij twee plans d eau met
en caravans (23). Gratis kano s ter beschikking,
ontspanningsmogelijkheden: zwemmen, pe-
fietsenverhuur, barbecuestel ter beschikking,
INFO
Maison du tourisme de la Haute-Loire
dalo s, klein strand.
s avonds kampvuur mogelijk. Kindvriendelijk
T +33 4 71 07 41 65
Zwerfautovriendelijke plaatsen aan het station
sanitair. Paardenmanège naast de camping.
www.auvergnevacances.com
van Chaise-Dieu. Werken zijn aan de gang voor
Visvergunning voor kinderen gratis. Biologische
een servicezuil (borne). Abdij op 500 m.
restauratie en snacks.
Twee zwembaden en Romeins bad; zwemmen
INTERESSANTE WEBSITES
www.la-chaise-dieu.info
Camping La Rochelambert***
en stoeien in de Loire. Natuuruitstappen met
www.ot-lepuyenvelay.fr
Route de Lanthenas
gids. Wandelkaarten en -fiches kunnen ontleend
www.ville-retournac.fr/musee/francais/
F-43350 St- Paulien
worden.
musee.html
T+ 33 4 71 00 54 02
www.chilhac.fr
www.camping-rochelambert.com
Camping municipal Les Gorges de la Loire***
www.ally43.fr/index.php/mines/
Keurig aangelegde en onderhouden camping
Le Port Buisson
mines-de-la-rodde
langs rivier in een park van 4 ha, op 3 km bui-
F-43110 Aurec-sur-Loire
www.chateau-lafayette.com
ten het dorp. Kinderspeelplein, kindvriendelijk
T + 33 4 77 51 81 48
www.rochebaron.org
sanitair, zwembad, net buiten de camping ser-
www.camping-aurec.fr
vicezuil voor zwerfauto s.
Mooi gelegen camping, verzorgd. Een pad langs
de Loire leidt naar het historische dorp.
KAMPEREN
Camping Municipal de Bouthezard**
Rue Bouthezard
ZWERFAUTOPLAATSEN
BEZOCHTE CAMPINGS
F-43000 Aiguilhe (Le Puy-en-Velay)
Wil je een lijst met alle zwerfautoplaatsen in de
Camping Le Pont d Allagnon***
T +33 4 71 09 55 09
Haute-Loire, zowel in als buiten de campings?
Rue René Filiol
Sympathieke ontvangst. Zeer geschikt voor
F-43410 Lempdes-sur-Allagnon
bezoek aan de stad en omgeving. Kathedraal op
Mail dan naar [email protected] met vermelding
T + 33 4 71 76 53 69
5 min. stappen.Goed onderhouden camping,
van je naam, adres, VKT-lidnummer en 'zwerf-
www.campingenauvergne.com
veel schaduw, redelijk van prijs, weinig
autolijst Haute-Loire'.
KAMPEERTOERIST APRIL 2015 ¦ 15