Vakgroepprofiel intensivisten 19-01-2000

centrum intensive care
vakgroepprofiel intensivisten
De vakgroep intensive care van het Medisch Centrum Leeuwarden (MCL) is in oktober 1998
van start gegaan en functioneert volgens het ‘intensivist-directed’ (intensivist-geleid)
principe. Het team heeft een gestage groei doorgemaakt tot 13 leden (9,6 FTE). De
intensivisten hebben verschillende achtergronden: interne geneeskunde (7), anesthesiologie
(5) en neurologie (1). Twee van hen hebben een 50% aanstelling gecombineerd met een
functie als cardio-anesthesioloog binnen de vakgroep cardio-anesthesiologie MCL. Vier
intensivisten zijn gepromoveerd. De vakgroep heeft een gespreide leeftijdsopbouw en telt 9
mannen en 4 vrouwen. Zij zijn in loondienst, volgens de AMS.
Naast de inzet voor de patiëntenzorg en de centrumorganisatie, opleiding van arts-assistenten,
co-assistenten en verpleegkundigen, wetenschappelijk onderzoek en taken op het gebied van
organisatie en ketenzorg streven we regionale samenwerking na . De activiteiten zijn niet
beperkt tot het centrum, maar strekken zich uit binnen het MCL en daarbuiten.
De vakgroep streeft naar volledige invulling van het STZ profiel. Juist door de combinatie van
onderwijs/opleiding en wetenschappelijk onderzoek in relatie met de patiëntenzorg ervaren
wij de progressieve ontwikkeling van optimale patiëntenzorg.
Patiëntenzorg
Binnen het centrum kunnen alle patiënten behandeld worden met uitzondering van kinderen,
neurochirurgische patiënten en patiënten met uitgebreide brandwonden.
Intensive Care geneeskunde is bij uitstek ketenzorg. Juist omdat in het MCL naast een
gespecialiseerde afdeling chirurgie ook thoraxchirurgie, interventie cardiologie, interventie
radiologie en interventie gastro-enterologie vertegenwoordigd zijn kunnen de meest complexe
patiënten behandeld worden.
De intensivist is hoofdbehandelaar en eindverantwoordelijk voor alle op de intensive care
opgenomen patiënten. Opname en ontslagbeleid zijn geprotocolleerd en in de organisatie
ingebed. De intensivist leidt de dagelijkse multidisciplinaire patiëntenbespreking. Buiten het
centrum wordt de expertise ingezet bij consulten op de verpleegafdeling, SEH en de
multidisciplinaire hartteambespreking voor speciale klepchirurgie (TAVI, MitraClip).
Centrumorganisatie
De intensive care is binnen het MCL een eigen centrum. Eén van de intensivisten is de
medisch manager en vormt samen met de algemeen manager, het duale management. Zij
beheren samen de begroting en geven met de intensivisten en de teamleiders richting aan de
beleidsdoelstellingen. Er wordt resultaat gericht gewerkt vanuit een beleidsplan, een
actieplanning en periodieke overzichten van de resultaten, zowel op organisatorisch als op
gebied van kwaliteit van zorg.
Binnen het centrum werken arts-assistenten vanuit de opleiding tot internist, chirurg, SEHarts, longarts en cardioloog. Om een continu rooster mogelijk te maken heeft het centrum
februari 2016
1
eigen ANIOS. Zij zijn aangesteld voor een jaar en vormen de continue factor voor de
organisatie en ervaring binnen deze groep. De totale formatie is 9.5 FTE.
Het centrum heeft nu 20 behandelplaatsen waar de volledige behandeling kan plaatsvinden.
Om zorgvernieuwing mogelijk te maken wordt gewerkt vanuit werkgroepen. Door een
intensivist, een leidinggevende verpleegkundige en IC verpleegkundigen wordt doelgericht
een onderwerp aangepakt. Zo is in januari 2012 een nazorgpolikliniek intensive care van start
gegaan. Voor de zorgvernieuwing wordt ook actief input geleverd door 6 “practitioners”: één
renal-, 2 circulation-, 2 ventilation- en een fysiotherapeut/verpleegkundige.
Niveau van de intensive care
De vakgroep heeft bij de kwaliteitsvisitatie van de NVIC in november 2011 de niveau 3
erkenning verkregen.
Regio
In de Trauma Regio Noord Nederland is het UMCG het coördinerende centrum. Binnen de
regio bestaan samenwerkingsafspraken welke door de directies zijn bevestigd.
In de eigen provincie Friesland is met de omliggende ziekenhuizen een eigen regionaal
samenwerkingverband gemaakt. In de verschillende ziekenhuizen kan niet dezelfde zorg
geboden worden. Het doel van regionale samenwerking is de plaatsing van de patiënt op het
“juiste bed”..
Voor de transporten wordt gebruik gemaakt van de MICU van het UMCG en de ISALA
kliniek. Het MCL participeert niet in de MICU.
Twee intensivisten vervullen voor de Regio Noord Nederland de positie van donatie
intensivist. Georganiseerd vanuit het masterplan orgaandonatie adviseren zij de ziekenhuizen
op het gebied van orgaandonatie en donorpreservatie.
Vakgroeporganisatie
Werken op een intensive care betekent functioneren in teamverband, waarbij de zorg voor een
patiënt wordt doorgegeven als het stokje in een estafette ploeg. Om het centrum goed te laten
functioneren zijn een groot aantal taken binnen de vakgroep benoemd en verdeeld. Dit zijn
taken die passen bij ieders persoonlijke interesse, maar ook activiteiten die verricht moeten
worden voor het algemene nut. Het is de laatste jaren een goede gewoonte geworden om een
aantal malen per jaar het functioneren van het team en z’n spelers met een externe coach te
bespreken. Hierbij komt ook de taakverdeling aan de orde.
De vakgroep vergadert drie keer per maand, waarbij tenminste 1x per maand een medisch
inhoudelijk onderwerp wordt geagendeerd. De groep heeft een goede en nauwe
samenwerking met elkaar. De teamleden ondersteunen elkaar, maar kunnen ook kritisch naar
elkaar zijn. Er worden open discussies gevoerd over de inhoud en de uitvoering van het
actuele medisch beleid, maar vooral ook over hoe de medische zorg en functioneren van de
vakgroep steeds verder verbeterd kunnen verbeteren.
Opleiding
De intensivisten hebben een royale opleidingstaak. Allereerst de IC-stage voor arts-assistenten
interne geneeskunde, longziekten, heelkunde en SEH artsen in opleiding maar ook breder
binnen het arts-assistenten onderwijscurriculum.
februari 2016
2
Co-assistenten van het UMCG komen op de afdeling voor de stage van 4 weken en/of voor
een semi-arts stage. De intensivisten participeren ook in het cursorisch onderwijs voor de coassistenten en in de coachgroepen.
Verder participeert de vakgroep in onderwijs en bijscholing van verpleegkundigen, zowel
binnen de organisatie als regionaal en landelijk. Ook worden lessen en lezingen verzorgd in
het kader van de landelijke opleiding tot intensivist onder verantwoordelijkheid van de GIC
(Gemeenschappelijke Intensivisten Commissie).
Samenwerking met andere vakgroepen
Door de aard van het werk op de Intensive Care zijn er zeer frequente contacten met andere
vakgroepen/maatschappen in het ziekenhuis. De contacten zijn zowel van medisch
inhoudelijke als van organisatorische aard. Het centrum werkt nauw samen met Hartcentrum
Friesland.
Ook zijn er gestructureerde contacten met ondersteunende specialismen binnen het MCL
zoals de klinisch chemici, de apothekers, de medisch microbiologen en de afdelingen ICT en
MID.
Wetenschap en onderzoek
De vakgroep verricht klinisch wetenschappelijk onderzoek. De afdeling participeert in
nationale en internationale multicentre trials. Hiernaast is de focus vooral op eigen opgezet
geinitieerd onderzoek zowel binnen het MCL als in multicentre verband. Dit betreft
onderzoek op het gebied van de microcirculatie, postreanimatie, delier, beademing en zorg
rond het levenseinde. Dit onderzoek wordt uitgevoerd in samenwerking met o.a. het UMCG,
het AMC, Erasmus MC, Universiteit van Lund in Zweden en Aarhus in Denemarken. Het
onderzoek resulteert in publicaties en presentaties in vakbladen en op congressen. Een van de
leden van de vakgroep is gepromoveerd op klinisch onderzoek welke op de eigen afdeling is
uitgevoerd. Een volgend lid is daar nu mee bezig. Verder werken twee arts-assistenten aan
hun promotie, een derde arts-assistent is recent gepromoveerd op onderzoek dat volledig in
het MCL is uitgevoerd. De ANIOS worden actief gestimuleerd om onderzoek te doen, zodat
ze met een eigen publicatie, poster of presentatie verder kunnen in hun carrière. We proberen
een aantal maal per jaar een wetenschapsmiddag te organiseren waar iedereen die betrokken is
bij onderzoek op de IC zijn resultaten kan presenteren. Het centrum is een erkende plek voor
de wetenschapsstage van co-assistenten. Het onderzoek wordt ondersteund door een klinisch
epidemiologe.
Een aantal leden van de vakgroep is redacteur en reviewer van vakbladen op het gebied van
Intensive Care.
Kwaliteitsbewaking.
Kwaliteitsbewaking vindt plaats middels de Nederlandse Intensive Care Evaluatie (NICE).
Hierbij wordt bij opname verwachte mortaliteit (predicted mortality) vergeleken met de
werkelijke uitkomst (observed mortality ratio). Op de medisch inhoudelijke vergaderingen, in
aansluiting op de refereerbijeenkomst wordt vernieuwing en ontwikkeling van medisch beleid
besproken. Verder worden hier de resultaten van NICE geëvalueerd aan de hand van status
onderzoek. Eenmaal per maand wordt tijdens de vakgroepvergadering een complicatie en
necrologie bespreking gehouden. De multidisciplinaire complicatiebespreking van het
Hartcentrum is ook een essentieel onderdeel van de continue cyclus van evaluatie en
verbetering.
februari 2016
3
Overige taken
De medisch manager is als gemandateerde intensivist lid van de rompstaf. De vakgroep
participeert in het bestuur van het Hartcentrum Friesland.
Een van de leden van de vakgroep is voorzitter van de vereniging medische staf.
Het voorzitterschap van de donatiecommissie wordt door een intensivist vervuld. De
intensivisten nemen deel aan de VIM commissie, de necrologiecommissie, de
voedingscommissie, de reanimatie commissie, de infectie-preventie commissie, de centrale
opleidingscommissie en de wetenschapscommissie. De vakgroep is nauw betrokken bij de
initiatieven in relatie tot het Veiligheidsmanagementsysteem (VMS). Twee van de leden van
de vakgroep zijn lid van de RTPO.
Op landelijk/internationaal niveau is er deelname van vakgroep leden aan:
Editorial board van The Netherlands Journal of Critical Care
lid commissie Gezondheidsraad: vaststellen van de dood voor orgaandonatie
Gemeenschappelijke Intensivisten Commissie
Wetenschappelijke Raad van de Nederlandse Reanimatieraad; voorzitter
NVIC Werkgroep Neuro Intensive Care; voorzitter
NVIC Commissie Ethiek;
ESICM section on Ethics, chair
Protocollencommissie NVIC
Commissie Nazorg van de NVIC
FCCS
Donatie intensivisten
Programma commissie Venticare
Programma commissie NVIC
visitatie commissie van de NVIC
februari 2016
4
Persoonsprofiel intensivist
Januari 2016
Kwalificaties:
De intensivist heeft naast een basisspecialisme een antegraad verkregen, door de GIC
erkende, registratie in het aandachtsgebied Intensive Care.
Het basisspecialisme van de intensivist is niet van doorslaggevend belang; de specifieke
expertise van de intensivist zal belangrijker worden gevonden, zeker als deze expertise een
aanvulling is op die van de huidige vakgroep. De huidige intensivisten zijn 7 internisten, 4
anesthesiologen ( waarvan 2 cardio-anesthesiologen met een 50 % aanstelling op de intensive
care) en een neuroloog.
Hij/zij is door de European Society of Intensive Care Medicine erkend als intensivist door
middel van een met succes afgelegd Europees IC-examen (EDIC – zowel het schriftelijke als
het mondelinge deel van het examen).
Het bezit van ATLS en/ of APLS certificaat strekt tot aanbeveling.
De intensivist heeft aantoonbare wetenschappelijke belangstelling en ervaring.
Vakinhoudelijk
Hij/zij oefent de intensive care geneeskunde in de volle breedte uit en is in staat de voor de
intensive care noodzakelijke medisch-technische procedures zelfstandig uit te voeren.
Verwacht wordt dat hij/zij een positieve instelling heeft ten opzichte van de manier van
werken van de zittende intensivisten. Er wordt een actieve houding gevraagd in het bijhouden
van literatuur en bezoeken van congressen.
Onderwijs en wetenschap
De intensivist draagt bij aan het onderwijs aan coassistenten, arts-assistenten en
verpleegkundigen. Hij/zij initieert en/of is betrokken bij de uitvoering van klinisch
wetenschappelijk onderzoek.
Communicatie
Gezien de aard van de functie is een open en eerlijke attitude onontbeerlijk. Zowel naar het
eigen verpleegkundig team als naar de medisch specialisten in huis en in de regio moet
makkelijke communicatie mogelijk zijn.
Organisatorisch functies
De taakverdeling binnen de vakgroep is vastgelegd, van ieder lid van de vakgroep wordt
verwacht dat hij/zij op meerder gebieden actief wil zijn. Binnen de staf zal de intensivist
zitting nemen in geëigende commissies en op den duur ook verder binnen de staf actief
worden.
februari 2016
5