Begrip hebben is iets anders dan begrijpen

10 KADERWERK
In het hele land zijn bijna 300 vrijwilligers (kaderleden)
voor Ypsilon actief. In deze rubriek berichten zij over
interessante activiteiten en belevenissen in hun regio.
Zin in kaderwerk? Neem contact op met uw regio of
het landelijk bureau.
www.ypsilon.org/regio
GGZ+ SYMPOSIUM: High & intensive care
Begrip hebben is iets anders
dan begrijpen
‘een zieke patiënt laat je niet alleen’ lijkt
geen holle frase.
In de bestuurskamer van Arkin hangt een
tekening van de betrokken patiënt, vertelde Van Dam. Een oprechte en ontroerende poging om met een blik op deze
tekening tot dagelijks moreel besef aan
te zetten?
Bram Berkvens is de enige ervaringsdeskundige deelnemer. Zijn presentatie leidt
tot maar één wens: meer ervaringsdeskundigen aan het werk!
Het optreden van actrice én SPV Iris de
Vries was indrukwekkend. Een intense
uitbeelding van een psychose vanuit de
beleving van een patiënte. Het raakte aan
mijn eigen verdriet. Het lijden zo invoelend weergegeven. De angst, de reddeloosheid, de achterdocht en het totaal overspoeld worden. Onvergetelijk.
Tijdens de lunch zoek ik de saxofonist
op die het optreden van De Vries onder-
steunde met prachtige muziek.
Even praten met iemand buiten de psychiatrie, dacht ik. Lachend onthult deze
muzikant dat-ie ook psychiater is!
Ziekmakend systeem
’s Middags leid ik (in mijn rol van familielid) een workshop voor hulpverleners.
De - soms wat overtrokken - stellingen
zijn gericht op het betrekken van familie.
Het ziekmakende systeem en de lastige
familieleden ontbreken niet. Tot die laatste groep zullen ze mij ook vast rekenen.
Ik begrijp dat het niet altijd gemakkelijk
is om samen te werken. Ik heb dat als SPV
zelf ook meegemaakt.
Toen had ik ook wel eens verzuchtingen
maar ik haalde adem en zette soms mopperend en tobbend door omdat ik dacht
dat het altijd de moeite waard was.
Nu beide kanten van de toonbank me
KADERWERK
11
bekend zijn, weet ik dat het altijd de
moeite waard is.
Begrip hebben is niet hetzelfde als begrijpen. Het zijn verschillende dimensies.
Als we bereid zijn de handen naar elkaar
uit te strekken over die scheidingsbalie
heen, valt er veel te winnen voor alle partijen. Hoopvol gestemd vertrek ik naar
huis.
Mieke Dorleijn
Werkboek HIC - High en intensive care in de
psychiatrie. Uitgeverij De Tijdstroom, 2013.
ISBN 9789058982353. Prijs: E 25,-.
Donderdag 5 juni is er weer een symposium over
HIC. Informatie: www.ggzplussymposium.nl
Maandag 7 april houdt Frits Bovenberg op de
Ypsilonavond in Delft een presentatie over de
ontwikkelingen rondom High en Intensive Care.
Informatie: www.ypsilon.org/afdeling-delft
Liedjesprogramma
Mieke Dorleijn kent het belang van het betrekken van familie bij de zorg van twee
kanten. Ze is SPV én moeder van een dochter met een psychotische aandoening.
Op het symposium ‘High en Intensive Care - De nieuwe standaard’ is ze naast
spreker ook gretig luisteraar.
Er waren problemen rondom de behandeling van onze dochter op de gesloten
afdeling. De vraag of ik soms wilde dat
de behandelaar de wet zou overtreden
werd ons voorgelegd. Het leek ons als
betrokken ouders helemaal niet nodig
om wie dan ook tot wetsovertreding aan
te zetten, we wilden alleen maar uit een
impasse komen. Een radeloos makende
impasse.
Via Ypsilon kwam ik in het bezit van het
werkboek over intensive care in de psychiatrie. Door de heldere richtlijnen daarin
konden we een moeizame samenwerking
ombuigen naar een wat constructiever
beleid.
Aan Frits Bovenberg, een van de auteurs
van dit werkboek, meldde ik dit positieve
effect. Of ik er iets over wilde vertellen op
het symposium.
www.ypsilon.org
Kreukelmoeders en foute mannen
Te veel en te vaak hoorde ik verhalen van
gelijke strekking op de Ypsilonavonden,
tijdens de psycho-educatie en op de bijeenkomsten van de eerstepsychosegroep.
De kans om namens alle mensen achter
die verhalen op te treden mocht ik niet
laten lopen. Al zag ik er tegenop om als
naastbetrokkene mijn eigen - inmiddels
voormalige - beroepsgroep toe te spreken.
Wies van den Nieuwendijk zag ‘Hou me los’, een theatervoorstelling voor iedereen
die te maken heeft met psychische problemen. Zij herkende veel: ‘Een aanrader!’
Moreel besef
Vlieg!
Ik vertelde over onze betrokkenheid als
ouders, tijdens een eerdere periode van
separatie in de jeugdpsychiatrie en hoe
goed die gewerkt had. Ik hoopte de zaal
te overtuigen van het nut van samenwerking met en participatie van ouders,
partners of naastbetrokkenen.
Na mijn optreden zat ik opgelucht in
mijn stoel en luisterde naar de sprekers.
Enkelen raakten me bijzonder.
Delcour maakte eerder ‘Vlieg!’, een theatervoorstelling over een gezin waarin een
gezinslid aan psychoses lijdt. Ook Vlieg! werd met groot succes gespeeld voor veel
Ypsilonners.
De zaal in Terneuzen was gevuld met studenten en docenten van de mbo Zorg en
Welzijn en enkele cliënten, hulpverleners en familieleden. Het was muisstil.
De nabespreking leverde mooie vragen op. ‘Wie heeft iemand met een psychische
ziekte in z’n omgeving?’ Driekwart van de toehoorders stak een vinger op! ’s Avonds
zaten er familieleden en ‘Vrienden van Zeeuwse Gronden’ in de zaal. Zij lachten veel
uitbundiger, maar pinkten ook een traantje weg. Ook deze tweede keer heb ik genoten.
Troost, aanvaarding, machteloosheid, rouw, liefde, onbegrip en schuldgevoel, het
komt allemaal aan bod in een prachtige mix van theater, zang en muziek.
Zus-van en theatermaker Nynka Delcour zingt en vertelt op persoonlijke, ontroerende
én grappige wijze over loslaten en vasthouden, over haar grote verdwaalde broer, over
kreukelmoeders, foute mannen, zorgsoep en nog veel meer! Zij schreef de voorstelling
en zingt en speelt hem, met Rob Stoop op piano en accordeon.
Petra van Dam, nog even lid van de raad
van bestuur van Arkin, Amsterdam, vertelde over de vele en onverwachte bezoeken van de inspectie aan haar instelling
na een tragisch incident. Ik vind het verheugend dat de inspectie er een serieuze
taakopvatting op na houdt. Het motto
Rob Stoop en Nynka Delcour
Speellijst ‘Hou me los’:
27 maart - Pastoraal Café Zeist
16 april - Ypsilon Flevoland
24 juni - Maastricht
Informatie: www.krachtvanbeleving.nl/producties
Wies van den Nieuwendijk
Ypsilon Nieuws 1 | 2014