Organische stof beheer

ORGANISCHE STOF BEHEER
Weet wat je bodem eet!
Anna Zwijnenburg
van A tot Z landbouwadvies
EVEN VOORSTELLEN
•
•
•
Zelfstandig landbouwadviseur voor de
akkerbouw/groenvoeder gewassen voor de thema’s
bodem, vruchtwisseling en bemesting
• Gangbaar en biologisch
Werkzaam voor o.a.:
• Akkerbouwers/veehouders
• Komeco
• OCI Nitrogen
Samenwerken/contact met:
• Louis Bolk, PPO, ILVO, Inagro en collega’s
Kennis wordt alleen meer als je kennis deelt!
HORIZON
Eigenschappen van Horizon:
•
•
Door compostering van organische mest ontstaat een
stabiel product
Stikstof en fosfaat in organische verbindingen aanwezig
komen vrij door mineralisatie
Kippenmest
Organische
stof
60,0 %
N
P2O5
K2O
5,0 %
2,0 %
2,1 %
+ calcium + magnesium + borium + mangaan + zink + ijzer +
koper + etc. etc.
Kortom, met organische mest geef je meer dan alleen NPK!
COMPOSTEREN, DROGEN OF VERS
Composteren
Onkruidzaden afgedood
Drogen
Onkruidzaden worden
niet afgedood
Ammonia N omgezet
naar organische N
Valt snel uit elkaar
(neemt water op)
Bacteriën worden
afgedood
Weinig volume
Verlies door
vervluchtiging van N
Valt minder snel uit
elkaar
Bacteriën kunnen blijven
leven
Weinig volume
Antibiotica vrij
Kan antibiotica bevatten Kan antibiotica
bevatten
Geur
Geur
Geur-arm
Vers
Onkruidzaden
worden niet
afgedood
Meer minerale N
Inwerken in de grond
Bacteriën kunnen
blijven leven
Veel volume
HOE ZIT DAT NU MET MEST?
Werkingscoëfficiënten elementen in Horizon (n.a.v. 16 weken
incubatietest):
Werkingscoëfficiënten
De ‘akkerbouwkijk’: In de gesloten
Stikstof
46 %
• Stikstof:
verhouding
Nmin/Norg, lengte teelt en
teelten betere klimaatbeheersing, dus
Fosfaattoedieningstijdstip
10 %
meer mineralisatie (meer profijt) ?
Kali 60 %
Maar
ook afbraak
organische
stof……
?
• Fosfaat: in 1e jaar
60-80%
voor compost
en vaste
mest
Magnesium
37 %
•
Kali goed beschikbaar 90 % - 100 %
Kijk altijd naar eigen grond en omstandigheden!
•
Bodemanalyses
•
Structuur en bodemleven
•
Koud of droog
Conclusie: Bemesting is misschien een lastige
rekensom……maar levert wat op!
CONCLUSIES
 Fosfaatbeschikbaarheid stijgt
 Deel wordt vastgelegd en komt door mineralisatie weer
vrij in volgende jaren
 Sporenelementen (nog) niet direct beschikbaar
 Mogelijk vastgelegd in de bodem en/of nog niet
gemineraliseerd.
 Door gebruik van organische mest/compost
verbetert de bodemstructuur
 Sporenelementen worden makkelijker opgenomen door
beter wortelstelsel waardoor het risico op
gebreksverschijnselen verkleint
OUDE KRACHT
De snelheid van mineralisatie hangt af van:
Bodemtemperatuur, vochtgehalte, C/N verhouding
mest/gewasresten, bodemleven, etc.
Bij gebruik van
meerdere jaren
organische
mest/compost wordt
‘oude’ kracht
opgebouwd door de
mineralisatie van
nutriënten uit
voorgaande giften.
OUDE KRACHT ‘IN BEELD’
1e rotatie
2e rotatie
Rode lijn: N opname
Groene lijn: N mineralisatie
ORGANISCHE STOF OF HUMUS
• Organische stof: het afgebroken organisch materiaal,
plantenresten, compost, dood bodemleven, etc.
• Humus: de stabiele fractie van organische stof
• Effectieve organische stof: de hoeveelheid toegediend
organisch materiaal dat na 1 jaar nog over is
• Plantenresten 25%
• Stalmest 50%
• Compost 80%
Mest
Horizon
GFT compost
Champost
Vaste rundveemest
Rundveedrijfmest
Kg e.o.s. /ton
540
218
89
74
30
ORGANISCHE STOF: BODEMANALYSE
Bijna alle
indicatoren
hebben een
relatie met
organische stof!
Of zijn te
stimuleren met
aanvoer van
organische stof!
Aandachtspunt:
beschikbaar is
niet gelijk aan
opneembaar!
Relatie met pH.
CONCLUSIE ORGANISCHE STOF
• Bodembeheer: Er leiden meerdere
wegen naar Rome!
• Organische stof heeft een sleutelrol in
bodemvruchtbaarheid
• Wees kritisch: uw bodem(met het
bodemleven) is geen afvalverwerker!
• Geen bemestingsplan, maar een
bodem- EN bemestingsplan
• Eet gevarieerd!
VRAGEN OF OPMERKINGEN?
Een kijkje in de
keuken van een
andere sector
geeft nieuwe
inzichten!
Dank daarvoor!