Nummering van de procedures - ZZG zorggroep

Samenwerkingsafspraak
Melden van infectieziekten
Bereikbaarheid arts infectieziektebestrijding bij de GGD
Tijdens kantooruren
024 – 329 71 26
verpleegkundige infectieziektebestrijding, evt. vragen naar
dienstdoende arts
Buiten kantooruren
024 – 379 48 04
MKA (Meld Kamer Ambulance), vragen naar dienstdoende
arts
Bereikbaarheid ZZG zorggroep
Zorgcentrale ZZG zorggroep (24/7)
23-7-2017
024-36 65 777
1/8
Samenwerkingsafspraak
Melden van infectieziekten
Inhoudsopgave
Doel: ............................................................................................................................................................. 3
Resultaat: ..................................................................................................................................................... 3
Toepassing: .................................................................................................................................................. 3
Verantwoordelijk: .......................................................................................................................................... 3
Definities:...................................................................................................................................................... 4
Meldingsplichtige: ..................................................................................................................................... 4
Meldingsplichtige aandoening: ................................................................................................................. 4
Ongewone verheffing van een niet-meldingsplichtige aandoening die gevaar op kan leveren voor de
volksgezondheid in verpleeg- en verzorgingshuizen: ............................................................................... 4
Meldingscriteria voor verpleeg- en verzorgingshuizen ................................................................................. 4
Handelswijze: ............................................................................................................................................... 5
Melden bij vermoeden: ............................................................................................................................. 5
Melden na vaststellen: .............................................................................................................................. 5
Melden ongewone verheffing: .................................................................................................................. 5
Gegevens die moeten worden gemeld: .................................................................................................... 5
Bereikbaarheid: ............................................................................................................................................ 6
Bereikbaarheid arts infectieziektebestrijding bij de GGD ......................................................................... 6
Bereikbaarheid ZZG zorggroep ................................................................................................................ 6
Referenties: .................................................................................................................................................. 6
Evaluatie:...................................................................................................................................................... 6
Samenwerkingsafspraak: ............................................................................................................................. 6
Bijlage A: Indeling meldingsplichtige infectieziekten .................................................................................... 7
Groep Infectieziekten A: ........................................................................................................................... 7
Groep infectieziekten B1 .......................................................................................................................... 7
Groep infectieziekten B2 .......................................................................................................................... 7
Groep infectieziekten C ............................................................................................................................ 8
23-7-2017
2/8
Samenwerkingsafspraak
Melden van infectieziekten
Doel:
Deze samenwerkingsafspraak beschrijft de handelwijze met betrekking tot het melden van
infectieziekten van ZZG zorggroep aan de GGD regio Nijmegen:

bij verdenking/uitbraak van een meldingsplichtige aandoening,

een van mens-op-mens overdraagbare aandoening waarvan de oorzaak niet kan worden
vastgesteld,

of een ongewone verheffing van een niet-meldingsplichtige aandoening die gevaar op kan
leveren voor de volksgezondheid.
Bij twijfel mag er altijd gebeld worden !
Resultaat:
Bovengenoemde aandoeningen worden door primair meldingsplichtigen (behandelend artsen en
hoofden van de instelling) conform de Wet Publieke Gezondheid van 2008 (WPG) gemeld.
Binnen ZZG zorggroep wordt het melden gedelegeerd aan de Specialist Ouderengeneeskunde die
verantwoordelijk is voor de medische zorg op de betrokken locatie in samenspraak met de
locatiemanager en teammanager medische dienst en/of aan de locatiemanager in samenspraak
met de huisarts.
Toepassing:
Alle verpleeg- en verzorgingshuizen van ZZG zorggroep.
Deze samenwerkingsafspraak hangt nauw samen met het Uitbraakplan Infectieziekten van ZZG
zorggroep. Hierin staat beschreven welke stappen ondernomen moet worden bij een uitbraak van
een infectieziekte.
Verantwoordelijk:
Meldingsplichtige infectieziekten volgens de WPG (ABC-ziekten)
Voor alle bewoners van ZZG zorggroep waar de Specialist Ouderengeneeskunde
hoofdbehandelaar is, is de Specialist Ouderengeneeskunde verantwoordelijk voor het melden van
meldingsplichtige infectieziekten.
Voor bewoners van het verzorgingshuis waar de specialist ouderengeneeskunde geen
hoofdbehandelaar is, is de huisarts verantwoordelijk voor het melden van een vermoedelijke of
vastgestelde infectieziekte die onder de meldingsplicht valt bij een patiënt waarvan hij
hoofdbehandelaar is. Dit in nauwe samenspraak met de locatiemanager van de betrokken locatie.
Ongewone verheffingen (zie pagina 4) (art. 26, o.a. uitbraken Norovirus)
Art. 26-instellingen (bijv. ziekenhuizen, verpleeghuizen, verzorgingshuizen) zijn wettelijk verplicht
ongewone verheffingen te melden.
Voor het melden van ongewone verheffingen in het verpleeghuis is de Specialist
Ouderengeneeskunde die hoofdbehandelaar is verantwoordelijk.
Voor het melden van ongewone verheffingen in een verzorgingshuis is de locatiemanager van het
verzorgingshuis verantwoordelijk. Het is de verantwoordelijkheid van de leidinggevende van
betreffende afdeling, de locatiemanager te informeren bij een verhoogd aantal zieken onder
bewoners of personeel op een afdeling.
23-7-2017
3/8
Samenwerkingsafspraak
Melden van infectieziekten
Definities:
Meldingsplichtige:



Specialist Ouderengeneeskunde
Huisarts
Locatiemanager
Meldingsplichtige aandoening:
In Nederland is in de WPG vastgelegd welke infectieziekten gemeld moeten worden en welke
instellingen meldingsplichtig zijn (volgens artikel 26).
Er zijn verschillende redenen waarom infectieziekten meldingsplichtig zijn:




Als sprake is van een open bron waartegen de omgeving zich niet of moeilijk kan
beschermen.
De infectieziekte heeft mogelijk internationale consequenties en moet worden gemeld aan de
Wereld Gezondheids Organisatie (WHO).
De melding is onmisbaar voor preventie en bestrijding en kan niet op andere wijze verkregen
worden.
Gegevens zijn van belang om risico’s voor de bevolking tijdig te signaleren.
In Bijlage A worden de betreffende meldingsplichtige infectieziekten genoemd.
Ongewone verheffing van een niet-meldingsplichtige aandoening die gevaar op kan
leveren voor de volksgezondheid in verpleeg- en verzorgingshuizen:
De locatiemanager van het verzorgingshuis of de Specialist Ouderengeneeskunde van het
verpleeghuis waar voor infectieziekten kwetsbare populaties verblijven of samenkomen voor een of
meer dagdelen per etmaal, is ervoor verantwoordelijk, dat de GGD van de gemeente waarin de
instelling gelegen is, op de hoogte wordt gesteld van het optreden van een ongewoon aantal zieken
in de desbetreffende populatie en/of bij het begeleidend of verzorgend personeel.
Het betreft:
 Maag- en darmaandoeningen;
 Geelzucht;
 Huidaandoeningen;
 Andere ernstige aandoeningen van vermoedelijk infectieuze aard.
Meldingscriteria voor verpleeg- en verzorgingshuizen
Aandoening
het te volgen beleid
maagdarmproblemen,
braken en/of diarree
melden bij een ongewoon hoge incidentie en in ieder
geval indien meer dan eenvijfde deel van de
bewoners/patiënten en/of personeel/verzorgers van één
unit binnen één week klachten heeft, of indien meer dan
eentiende deel van de instelling (bewoners/personeel)
binnen één week klachten heeft
-
geelzucht
schurft
huiduitslag
melden indien er drie mogelijke en/of bewezen gevallen
van schurft zijn, of één geval van scabies crustosa
-
overige ernstige aandoeningen
melden
(uit: LCI-draaiboek Wet Publieke Gezondheid Art. 26 meldingen instellingen)
23-7-2017
4/8
Samenwerkingsafspraak
Melden van infectieziekten
Handelswijze:
Melden bij vermoeden:


Polio, pokken of SARS of virale hemorragische koorts (allen groep A) bij vermoeden DIRECT
melden aan GGD.
Ziektebeeld met een volgens de stand van de wetenschap onbekende oorzaak en waarbij
gegrond vermoeden van besmettelijkheid en ernstig gevaar voor de volksgezondheid bestaat
onverwijld melden aan arts infectieziektebestrijding GGD.
Melden na vaststellen:




Humane infectie door dierlijk influenzavirus, difterie, rabiës melden binnen 24 uur aan arts
infectieziektebestrijding GGD
Rest van groep B1, B2 en C (zie bijlage) na vaststelling binnen een werkdag melden aan de
arts infectieziektebestrijding GGD.
Clusters van MRSA-infecties : zijn meldingsplichtig indien de bron buiten de instelling ligt. Een
afzonderlijke MRSA-ciënt hoeft niet gemeld te worden.
Voedselinfecties zijn meldingsplichtig indien vastgesteld bij minimaal 2 personen met een
onderlinge relatie wijzend op voedsel als bron.
Melden ongewone verheffing:

Bij vaststelling van een ongewoon aantal gevallen van een infectieziekte niet behorend tot
groep A, B of C, zoals eerder omschreven, deze verheffing binnen een werkdag melden aan de
GGD.
Gegevens die moeten worden gemeld:
De wetgever heeft vastgelegd dat de instelling de volgende gegevens moet doorgeven aan de GGD
bij een melding van een ABC-ziekte:1
 De naam, het adres, het geslacht, de geboortedatum, het burgerservicenummer en de
verblijfplaats van de betrokken persoon.
 De infectieziekte dan wel een beschrijving van het ziektebeeld, de eerste ziektedag, de
vaccinatietoestand, het gebruik van chemoprofylaxe, de vermoedelijke infectiebron, de datum
van vermoeden of vaststelling van infectie, de wijze van vaststelling van die infectieziekte.
 Indien nodig, of de betrokken persoon dan wel een persoon in zijn directe omgeving beroepsof bedrijfsmatig betrokken is bij de behandeling van eet- of drinkwaren of bij de behandeling,
verpleging of verzorging van andere personen.
Deze gegevens worden door de GGD ontdaan van de persoonsgegevens van de betrokkene en
doorgemeld aan het Centrum Infectieziektebestrijding van het RIVM.
Het bovenstaande staat er niet aan in de weg dat, in het belang van de patiënt of personen in zijn
omgeving, tijdens het overleg tussen de instelling en de arts infectieziektebestrijding meer
gegevens uitgewisseld worden. De arts infectieziektebestrijding kan immers altijd als specialist of
medebehandelaar geconsulteerd worden, waarbij goed hulpverlenerschap prevaleert.
De gegevens zoals in het voorgaande opgesomd betreffen alle dagelijkse meldingen. Bij de meeste
meldingen is daarmee, voor wat betreft de wettelijke verplichting, de zaak afgedaan.
Echter, in al die gevallen waar de arts infectieziektebestrijding oordeelt dat er een nadere risicoinschatting of bron- of contactonderzoek nodig is, of dat er sprake is van een uitbraak, kan de GGD
1
Dit geldt niet voor ongewone verheffingen
23-7-2017
5/8
Samenwerkingsafspraak
Melden van infectieziekten
op gezag van de burgemeester meer gegevens over patiënten opvragen. Dit kunnen medische
gegevens zijn, maar ook gegevens betreffende de sociale context van de patiënt.
Zie voor het handelen in het zeldzame geval van weigeren onderzoek door een (familie van) een
patiënt betreffende sector in onderstaande publicatie van het RIVM.
Bereikbaarheid:
Bereikbaarheid arts infectieziektebestrijding bij de GGD
Tijdens kantooruren
024 – 329 71 26
Buiten kantooruren
024 – 379 48 04
verpleegkundige infectieziektebestrijding, evt. vragen naar
dienstdoende arts
MKA (Meld Kamer Ambulance), vragen naar dienstdoende
arts
Bereikbaarheid ZZG zorggroep
Zorgcentrale ZZG zorggroep (24/7)
024-36 65 777
Referenties:
Bovenstaand protocol is gebaseerd op de RIVM-publicatie “melden van infectieziekten conform de
Wet Publieke Gezondheid (2008)” en op recente RIVM-folder Melden van Infectieziekten (nov.
2011)
Evaluatie:
GGD en ZZG-zorggroep komen met elkaar overeen dat deze samenwerkingsafspraak van kracht blijft tot 1
januari 2015. Voordat deze datum wordt bereikt, zal een evaluatie plaatsvinden op basis waarvan wordt
besloten of de afspraken worden verlengd. Indien de regelgeving wijzigt, zal de GGD daarover tijdig
informatie verstrekken. Indien nodig kan dit leiden tot wijzigingen in de samenwerkingsafspraak.
Samenwerkingsafspraak:
Samenwerkingsafspraak GGD Regio Nijmegen en ZZG zorggroep overeengekomen
op dd.:
Akkoord GGD Regio Nijmegen:
Akkoord ZZG zorggroep:
Datum:
Datum:
Naam: J.H.M.Cox-Claessens,
specialist ouderengeneeskunde
Functie: medisch directeur
Functie:
23-7-2017
6/8
Samenwerkingsafspraak
Melden van infectieziekten
Bijlage A: Indeling meldingsplichtige infectieziekten
Indeling van de 42 meldingsplichtige infectieziekten in groepen A, B1, B2 en C en
mogelijke wettelijke maatregelen die opgelegd kunnen worden door de GGD.
Groep Infectieziekten A:
- Pokken
- Polio
- Severe acute respiratory syndrome (SARS)
- Virale hemorrhagische koorts
Mogelijke wettelijke maatregelen A
Gedwongen opname tot isolatie of thuisisolatie, gedwongen
onderzoek, gedwongen quarantaine (inclusief medisch toezicht),
verbod van beroepsuitoefening.
Groep infectieziekten B1
- Humane infectie met dierlijk influenzavirus
- Difterie
- Pest
- Rabiës
- Tuberculose
Mogelijke wettelijke maatregelen B1:
Gedwongen opname tot isolatie of thuisisolatie, gedwongen
onderzoek, verbod van beroepsuitoefening.
Groep infectieziekten B2
- Buiktyfus (typhoid fever)
- Cholera
- Hepatitis A, B en C (recent opgelopen)
- Kinkhoest
- Mazelen
- Paratyfus
- Rubella
- Shigatoxineproducerende Escherichia coli/ enterohemorragische Escherichia
coliInfectie
- Shigellose
- Invasieve groep A-streptokokkeninfectie
- Voedselinfectie voor zover vastgesteld bij 2 of meer patiënten met een
onderlinge
relatie wijzend op voedsel als bron
Mogelijke wettelijke maatregelen B2:
Verbod van beroepsuitoefening
23-7-2017
7/8
Samenwerkingsafspraak
Melden van infectieziekten
Groep infectieziekten C
- Antrax (miltvuur)
- Bof
- Botulisme
- Brucellose
- Ziekte van Creutzfeldt-Jakob (klassieke en variantvorm)
- Gele koorts
- Invasieve Haemophilus influenzae type b-infectie
- Hantavirusinfectie
- Legionellose
- Leptospirose
- Listeriose
- Malaria
- Meningokokkenziekte
- MRSA-infectie (clusters buiten het ziekenhuis)
- Invasieve pneumokokkenziekte bij kinderen t/m 5 jaar
- Psittacose
- Q-koorts
- Tetanus
- Trichinose
- West-Nilevirusinfectie
Mogelijke wettelijke maatregelen C:
Dwingende maatregelen kunnen niet opgelegd worden. Maar melding en
persoonsgegevens zijn nodig om de inzet van vrijwillige/te adviseren maatregelen rondom
de patiënt of anderen in de gemeenschap mogelijk te maken.
Uitgebreide toelichting per ziektebeeld kan worden nagelezen in de betreffende RIVMpublicatie.
Ook te vinden op internet via de link:
http://www.rivm.nl/bibliotheek/rapporten/215072001.html
en
http://www.rivm.nl/Bibliotheek/Algemeen_Actueel/Uitgaven/Infectieziekten/Meldingskaart_
infectieziekten (oa meldingsformulier)
23-7-2017
8/8