Bij de zaak Beleggen in tijden van lage rente Waarom gedragsbiologie ons veel leert over beleggen Nieuwsbrief september 2016 Enkel voor onder nemers Een analyse van prof. dr. Jan A.R.A.M. Van Hooff > Peter Van Dessel, Verantwoordelijke ondernemers Hoe een primatoloog ons gedrag analyseert en inzicht geeft in beurzen, banken en beleggingen In de laatste editie van Bij de zaak vertelden we u dat we onze nieuwsbrief grondig gingen herwerken. Het resultaat daarvan hebt u vandaag in handen. De titel is onveranderd maar de inhoud is nieuw. Bij de zaak graaft voortaan dieper om u meer inzicht en meer opmerkelijke standpunten te bieden over een relevant onderwerp. In dit bankdossier is dat “Beleggen in tijden van lage rente.” Alleen brengen we u geen technisch verhaal of een financieel standpunt. U ontdekt de visie van prof. dr. Jan A.R.A.M. Van Hooff, emeritus hoogleraar primatologie en gedragsbiologie aan de Universiteit van Utrecht. We spraken met hem om inzicht te krijgen in menselijk gedrag bij beleggen. Welke emoties spelen er? Zijn we wel in staat om rationele beslissingen te nemen? Kan de mens op lange termijn denken? En hoe kan u in een klimaat van lage rente en volatiliteit toch rendement halen? U leest het hier. Ontdek De Raad der Wijzen van Bank J.Van Breda & C° Hoe kunnen we u meer inzicht bieden in actuele thema’s? Hoe brengen we u tegelijk een tijdloos verhaal over de kernwaarden van onze samenwerking? Om die vragen te beantwoorden, verzamelen we meermaals per jaar een Raad der Wijzen. Deze groep van experts van binnen en buiten onze bank stellen we samen op maat van het thema dat we behandelen. prof. dr. Jan A.R.A.M. Van Hooff Emeritus hoogleraar primatologie en gedragsbiologie Vic Pourbaix Verantwoordelijke cliëntenrelaties Lid van het directiecomité Wim Oste Chartered financial analyst Hedwig Van Reusel Specialiste betalingsverkeer en deposito’s Bij de zaak | Bank J.Van Breda & C° | september 2016 Beleggen in tijden van lage rente Tom Jansegers Key account manager ondernemers 3 Vogels runnen hun kolonie als een lowcostmaatschappij 4 Alle dieren handelen volgens een economische grondregel: elke investering moet in verhouding staan tot de opbrengst ervan. Waddenvogels kiezen de plaats van hun nest in functie van de winst die ze er kunnen maken. Ze wegen vliegduur en inspanning af in verhouding tot de kwaliteit van de prooi in de buurt. Weegt de winst van de betere kwaliteit op tegen de zoekinspanning? Precies zoals een lowcostmaatschappij handelt. Dat risicobesef is intuïtief maar blijkt erg economisch geïnspireerd. Het zit in de genen van mensen en dieren om voortdurend risico’s in te schatten en beslissingen te nemen. Daarin vertrouwen we op ons gevoel en onze waarneming. Dat zijn emotionele afwegingen die ons sturen in situaties waarin we rationele beslissingen moeten nemen. Conclusie: als u niet economisch bent, valt u evolutionair uit de race. U bent dan niet de meest geschikte, niet de meest aangepaste. De beurs is een plek waar de cijfers vooral emotie uitdrukken Ondanks de cijfers, procenten en rendementen is de beurs een emotionele spiegel van wat er weegt op het gevoel van de beleggers. Een beurskoers is het gemiddelde van alle meningen. Hoe trager we beslissen, hoe rationeler onze besluitvorming. Alleen kent de beurs vaak een dwingend klimaat. In die omstandigheden vallen we vaak terug op vuistregels die ons impulsiever en emotioneler maken. Beleggers zijn erfelijk belast: negatieve berichtgeving prikkelt ons om te handelen Slecht nieuws is onweerstaanbaar voor mensen: het dwingt ons om te handelen. Ook dat zit in onze genen, zo blijkt. Wanneer u ziet dat het rendement van uw gedrag afneemt, ontstaat migratie. Een bekend voorbeeld is dat van de lemmingen die migreren onder grote risico’s. Of een kudde gnoes die bij droogte de wolken achterna trekt op hoop van regen. Zoals dieren reageren op impulsen van de natuur, reageren beleggers op negatief economisch nieuws. De betekenis daarvan is een interpretatie gebaseerd op eerdere ervaringen. Die prikkels veranderen ons gedrag. Het is echter de evolutie die op dat moment spreekt, niet ons verstand. Beleggers zouden vaker moeten blijven zitten waar ze zijn en wachten op beterschap. Bij de zaak | Bank J.Van Breda & C° | september 2016 Economisch denken, is natuurlijk gedrag Leve de winterslaap: niets doen, kan soms buitengewoon handig zijn Als uw gedrag niet beloond wordt en uw investering niet rendeert, is het biologisch gezien verstandig om niets te doen. 5 Sommige diersoorten gaan in een dergelijke situatie waarin weinig te rapen valt, in een winterslaap. Dat is een erg slimme zet. Een time-out nemen en wachten op betere tijden is een evolutionaire strategie om energie te besparen en je genen te beschermen. Het equivalent voor beleggers? Niets doen. Niet verkopen, niet uitstappen. Maar gewoon wachten op herstel. Alleen maar problemen zien, is ook een probleem Een context van lage rente gecombineerd met hoge volatiliteit hoeft geen probleem te zijn. Biologisch gezien is er een oplossing: een ander gedrag stellen. U kan altijd groeikansen zien, zelfs in ogenschijnlijk slechte situaties kan een nieuw startpunt ontstaan. De natuur leert ons dat elk organisme bij gevaar twee dingen kan doen: zelf-beschadigend gedrag 6 stoppen en winstgevend gedrag opzoeken. Lage rente en volatiliteit als per definitie negatief zien, is ook een soort van conventie geworden die deel is gaan uitmaken van ons collectief onbewuste. Hoe komt dat? In populaties waar samenhang bestaat, is de kans groot dat de ervaring van anderen overgaat op de leervisie van de groep. Zo gebeurt het bij de mens. Bij de dieren is dat net zo. Gnoes die over de Afrikaanse vlaktes trekken, hebben bij traditie geleerd dat ze bij bepaalde signalen naar het Noorden moeten, bij andere tekens naar het Zuiden. Dergelijke traditievorming is geprogrammeerd gedrag. Conventies en conformisme kunnen grote invloed hebben op het groepsgedrag van hoog sociale dieren, zoals de mens. Vooral jongeren zijn daar gevoelig voor. Waarom zijn verstandige mensen soms zo irrationeel? Mensen reageren op vuistregels omdat we onmogelijk alle variabelen in een complex denkproces kunnen vatten. Dus vertrouwen we op vuistregels. Dat zijn beproefde scenario’s uit de evolutie, soms zelfs uit onze genen. Onder bepaalde omstandigheden kunnen die echter verkeerd uitpakken. Wij zijn bijvoorbeeld niet goed in het inschatten van waarschijnlijkheidsprocessen die nodig zijn om een belegging correct te waarderen. In tijden van lage rente en hoge volatiliteit grijpen we ook terug op die oeroude vuistregels omdat we denken dat dit de beste strategie is. Alleen is die context gevaarlijk om onze vuistregels op los te laten. Ons brein is geschakeld voor de korte termijn Kortetermijndenken is ons eigen. Pas als iets binnen onze horizon van onmiddellijke impact komt, trekken we het ons aan. Denk aan de klimaatproblematiek: waarschuwen voor effecten op lange termijn maakt weinig indruk. We zien de gevolgen niet en daarom vinden we dat het allemaal nogal meevalt. Daar moet u rekening mee houden. Onze menselijke kortetermijnvisie mag niet ten koste gaan van de signalen of de inzichten die de lange termijn ons geven. Bij de zaak | Bank J.Van Breda & C° | september 2016 ‘We vertrouwen op vuistregels uit de oertijd, niet op rationeel inzicht.’ Vuistregels die duizenden jaren geleden ontstonden in overlevingssituaties, bij de jacht of tijdens natuurrampen zijn doorgaans niet de inzichten die u nodig hebt om een belegging te beoordelen. Daarom is het belangrijk om de wetmatigheden te kennen en diep inzicht te verwerven in wat er écht speelt en wat statistisch de grootste kans op succes oplevert. Waarom zou u een langetermijnstrategie ontwikkelen als u hooguit dertig jaar oud wordt? Die context heeft de evolutie van het menselijk brein getekend. Vandaag worden we gemiddeld wel veel ouder dan dertig maar onze hersenen zijn daar biologisch, chemisch en psychologisch niet voor ontworpen. 7 De lange termijn heeft al heel lang gelijk Vic Pourbaix is Verantwoordelijke cliëntenrelaties en lid van het Directiecomité bij Bank J.Van Breda & C°. Hij tekent mee de strategische visie van de bank uit en is expert in beleggingsstrategie. Vic Pourbaix biedt inzicht in hoe Bank J.Van Breda & C° zich aan de huidige omstandigheden aanpast. Op basis van dit kernadvies rekent u ook in deze context van lage rente en hoge volatiliteit in vertrouwen op rendement. 8 We beleven historische tijden. De rente was nog nooit zo laag en de economische groei nog nooit zo veraf. U zou in een paniekreactie uw hele beleggingsstrategie kunnen omgooien en uw gevoel volgen. Maar de geschiedenis, psychologie én de biologie pleiten daartegen. Wat dan wel? Het antwoord is onverwacht en nog minder spectaculair: best doet u niets. In die zin dat u gewoon trouw blijft aan deze basisprincipes: spreid uw investeringen en beleg systematisch, ongeacht de marktcontext. Wij willen u zoveel mogelijk duiding bieden zodat u de beste keuzes kan maken. Vandaag is dàt de grootste meerwaarde van een bankier. Kiezen was nog nooit zo cruciaal als vandaag De risicovrije rente is zeer laag. Sommige banken rekenen zelfs geld aan voor deposito’s. Spaarboekjes zijn politiek begrensd met een minimumrentevoet op 0,11 procent terwijl de échte rente -0,40 procent bedraagt. In welke mate de commerciële rentevoet de reële rentevoet zal benaderen, is een economische en politieke discussie. Kiezen, is in deze omstandigheden nog belangrijker dan vroeger. Wilt u geen risico nemen, dan moet u aanvaarden dat u geen rente krijgt terwijl u vroeger zelfs bij een laag risico wel een zeker rendement kon halen. Vandaag staat rente dus altijd gelijk aan risico. Angst en hebzucht zijn de grootste risico’s De zucht naar winst en rendement stuurt sommigen onvoorbereid op pad. Slechte raadgevers en al te emotionele reacties brengen geen raad. En al helemaal geen rendement. Wie zonder helikoptervisie aan de slag gaat en zich laat leiden door angst en hebzucht zal meer verliezen. Die garantie hebt u vandaag wél. Hoe moet u het dan aanpakken? Wat emotioneel logisch lijkt, is irrationeel om te doen Wie zijn beleggingsstrategie aanpast aan de context handelt emotioneel en niet rationeel. Cijfers bewijzen dat u een strategie moet bepalen om uw doel te bereiken en u daaraan houden. Ongeacht de context. Onervaren beleggers verkopen vaak bij een dalende beurskoers terwijl dat net een geschikt moment is om in te stappen omdat de aankoopprijs van een aandeel dan vaak ondergewaardeerd is. Die afweging vereist kennis, vertrouwen en inzicht en vooral: de capaciteit om uw emoties te relativeren. Bij de zaak | Bank J.Van Breda & C° | september 2016 Blijf altijd trouw aan uw basisprincipes Emoties spelen erg krachtig in beleggingen. Onderzoek toont aan dat mensen meer belang hechten aan veranderingen in hun vermogen dan aan dat vermogen op zich. Ze zijn ook erg gevoelig voor de manier waarop een bank informatie presenteert. 9 Het verlies of het verschil van een investering heeft namelijk veel meer impact op het gevoel van de cliënt dan het totaalbedrag van zijn vermogen. Mensen nemen een ijkpunt en reageren emotioneel op de variaties daarop. Door de context te duiden en het ankerpunt anders te kaderen, creëren we ruimte voor meer rationeel gedrag. En dat is echt nodig om het doel te bereiken. U moet soms handelen tegen uw gevoel, tegen uw natuur. Als bankier zien we het als onze rol om u daarin te begeleiden. De lange termijn is de enige termijn waarop u moet denken Sinds 100 jaar is de langetermijnrente altijd hoger gebleken dat de kortetermijnrente. Dat is een feit waarop we ons advies voor de lange termijn ook vandaag kunnen bouwen. 10 Nog een feit: het is onvoorspelbaar wat de rente zal doen in de toekomst. Veel mensen wachten daarom op zogezegd betere tijden of hopen op een juiste gok. Beide strategieën leveren u geen winst op. De beste zet is om rationeel te spreiden in de tijd en in de aard van uw belegging. Op lange termijn haalt u daarmee altijd een beter resultaat. En wanneer moet het doel bereikt zijn? Dat staat centraal in onze werking. Zo ontstaat een andere dynamiek waardoor uw financiële situatie kan verbeteren. Dat is onze meerwaarde en daarvoor willen wij graag werken. Waarom is de visie van Bank J.Van Breda & C° zo onderscheidend? Bij Bank J.Van Breda & C° helpen wij onze cliënten om hun beleggingen maximaal te diversifiëren. Spreiden is altijd het sleutelwoord. Veel roerend vermogen staat op spaarboekjes waar het vandaag niet rendeert. In onze visie begeleiden we de cliënt om zijn vermogen te spreiden. Er zijn keuzes te maken op de lange en de korte termijn, in aandelen, deposito’s en andere beleggingsformules. U hoeft zeker niet alles op een spaarrekening te bevriezen en de huidige situatie uit te zweten tot er weer betere tijden aanbreken. Als u wacht, bent u altijd te laat. In de praktijk willen de meeste banken zoveel mogelijk producten verkopen aan hun cliënten. Daardoor denken ze niet vanuit het standpunt van hun cliënten maar werken ze vanuit hun eigen objectief. Dat is nooit compatibel met de belangen van de cliënt. Wij pushen geen producten en starten altijd met het doel van onze cliënt voorop: waar wil hij naartoe met zijn vermogen? Spreiden in de looptijd en de vorm Ons verhaal hoort u zelden, omdat het op korte termijn minder winst oplevert voor de bank. Maar op lange termijn winnen zowel de cliënt als de bank. Daarom willen wij onze visie uitdragen en meer mensen inzicht geven in de voordelen van een langetermijnstrategie om vermogen op te bouwen. Wie ons verhaal kent, vindt het vaak logisch. Toch blijkt het moeilijk om de ratio te volgen in een emotionele context. Daarom willen wij er ook zijn voor onze cliënten wanneer het net iets moeilijker gaat. Net dan moet u vertrouwen, inzicht en perspectief bieden. Dat is de kracht van een persoonlijke bank. Mensen veranderen van bank omdat ze geen begeleiding krijgen wanneer het slecht gaat. Wij tonen begrip en helpen u om rationele beslissingen te nemen. Dat is lastiger dan producten verkopen. Anderzijds: het is ook waardevoller. Daarom kiezen we ervoor om een persoonlijke bank te zijn met digitale ondersteuning, niet omgekeerd. Trager, stabieler en persoonlijker worden wanneer iedereen versnelt Bank J.Van Breda & C° wil haar service nog persoonlijker maken. Hoe beter we uw wensen en objectieven kennen, hoe beter we u kunnen begeleiden en helpen om uw doelen te realiseren. Die relatie is per definitie op de lange termijn gericht. Wij zullen meer dan ooit vertrekken vanuit uw specifieke situatie. Samen met u creëren we stabiliteit, rust en visie. Dàt noemen wij het ideale beleggingsklimaat. Bij de zaak | Bank J.Van Breda & C° | september 2016 ‘Wie zonder helikoptervisie aan de slag gaat en zich laat leiden door angst en hebzucht zal meer verliezen.’ De kracht van een persoonlijke bank 11 Een ongeziene economische situatie vraagt ongeziene maatregelen. Zoals moed en visie. 12 Wim Oste, chartered financial analyst is verantwoordelijke ALM en Treasury bij Bank J.Van Breda & C°. Zijn opdracht bestaat er ondermeer in om expertise en duiding te bieden aan medewerkers en cliënten. We spraken met hem om een beeld te krijgen van de macroeconomische situatie, wat ze betekent voor de rente en wat we mogen verwachten. Iedereen vraagt zich af of de rente laag blijft. Maar de precieze vraag is hoe lang ze nog zo laag blijft en of ze misschien nog verder gaat dalen. Wie zou u enkele jaren geleden geloofd hebben als u de huidige rentevoeten zou hebben voorspeld? Niemand waarschijnlijk. Vandaag zijn we vrij zeker dat de kortlopende rente tot een jaar nog zeker enkele jaren laag zal blijven. Zeker tot het afbouwen van het obligatie-aankoopprogramma van de Europese Centrale Bank. Dit is dus geen tijdelijk fenomeen maar een langdurige situatie waarmee u rekening moet houden. Net omdat we allicht nog een jaar of drie in dezelfde context blijven, is het belangrijk om niet te wachten met uw beleggingsplannen. Wel om een strategie te ontwikkelen en daarin de juiste keuzes te maken. De rente is nu laag. Dat is niet langer een verrassing, maar een gegeven waarmee we moeten leren omgaan. Dat kan gelukkig. Bijkomend: de Belgische banken hebben zich goed aangepast. Vandaag zijn de risico’s in België lager. Dat is een positief resultaat van de financiële crisis. De trend is dalend en dwingt ons tot innovatie Als u naar de groei kijkt van de afgelopen vijftig jaar ziet u zowel dalende als stijgende lijnen. Maar als u de trend bestudeert, stelt u vast dat de groei geleidelijk aan daalt. Precies daarom daalt de rente mee. Dat is een globaal fenomeen. De financiële crisis van 2008 is maar een deel van de oorzaak. De diepere oorzaak vindt u op maatschappelijk en demografisch niveau. De vergrijzing vertraagt de wereldeconomie en dus ook de groei. Zelfs in China zie je nu dat de groei vertraagt en de investeringen dalen. De vraag die we ons moeten stellen, is of we een Japans scenario kunnen vermijden in Europa. Japan: lage groei, lage rente, dalende bevolking Heel wat Europese ogen zijn gericht op Japan. En vooral die van de macro-economen. Japan zit al jaren in een crisis die u best kan verklaren als een algemene stilstand. Kunnen we het vermijden? Vast wel, maar de oplossing is niet vanzelfsprekend. Europa heeft nood aan een nieuwe maatschappelijke visie, aan innovatie op elk niveau. Niet aan het beschermen van de heilige huisjes. Maar dat vraagt om grote politieke moed in tijden waarin een kleine stap vooruit niet gemakkelijk is. Maar met een nieuwe mentaliteit in leven, werken en handelen, geraken we eruit. Wat als we van onze hi-tech maakindustrie een nieuwe groeipool maken? Wat als onze kennisindustrie nog aantrekkelijker en sterker wordt? Er is een kans voor innovatie en groei. Maar dat vraagt om een andere politiek en vernieuwde moed. Bij de zaak | Bank J.Van Breda & C° | september 2016 De rente zal nog jaren laag blijven 13 Termijnplan: Zeker van wat u hebt, klaar voor kansen die komen Hedwig Van Reusel is specialiste betalingsverkeer en deposito’s bij Bank J.Van Breda & C°. Zij geeft achtergrond bij het termijnplan, een nieuwe beleggingsformule waarmee u beter kan inspelen op de huidige economische context van lage rente. Sinds maart 2016 hanteert de Europese Centrale Bank een rentevoet van -0,40% voor deposito’s. Hoe kan u daarmee omgaan? 14 Spaarrekeningen leveren weinig op vandaag. Beleggen op lange termijn kan u meer opbrengen. Maar die beslissing is vaak lastig. Het termijnplan van Bank J.Van Breda & C° biedt u daarom een oplossing. En rendement. Het termijnplan is een formule waarmee u belegt op lange termijn met een jaarlijkse liquiditeit om flexibel te zijn of om in te spelen op nieuwe kansen. Ongeacht de rentecontext bent u daarmee zeker van rendement. Hoe werkt het termijnplan? De essentie van het termijnplan: een bedrag zo optimaal mogelijk spreiden over termijnrekeningen. Waar de meeste banken beleggingsplannen in fondsen aanbieden, werkt Bank J.Van Breda & C° ook met het termijnplan met termijnrekeningen voor een gegarandeerd rendement. Op zich kan een termijnplan ook een degelijk element zijn in een politiek van gespreide vermogensopbouw naast verzekeringsbeleggingen en beleggingen in aandelen. Sowieso adviseren wij u om altijd een gezonde mix na te streven tussen een vast en een dynamisch deel in elke beleggingsstrategie. Mikken op duurzame resultaten, geen quick wins We vertrekken altijd vanuit uw doel: tegen wanneer wil u welk vermogen vergaren? Op basis daarvan schetsen we uw risicoprofiel, uw beleggingshorizon en bepalen we een gezonde spreiding. De bedoeling is om uw langetermijnobjectief te realiseren. Met een termijnplan in uw beleggingsportefeuille kan u meegaan met de rente-evoluties. Anders bankieren: persoonlijk, systematisch, gespreid We zijn geen prijsbrekers. Wij willen een uitstekende persoonlijke service en advies op uw maat leveren. Niet op maat van onze groeimarges. Daarom moet u niet enkel naar de rentevoeten kijken, maar vooral naar uw einddoel. Uw vermogen hebt u met veel zorg opgebouwd en verdient persoonlijk advies. In een markt waarin spaarproducten en rentevoeten steeds meer naar elkaar groeien, maakt een persoonlijk advies net het verschil tussen rendement of niet. Bij de zaak | Bank J.Van Breda & C° | september 2016 Een belegging uitstellen, is rendement uitstellen Gezonde spreiding bij vermogensopbouw In tijden van lage rente is het belangrijk om extra spreiding in te bouwen. Ook in de zogeheten vastrentende component van een portefeuille. Daarin adviseren wij de helft van de deposito’s op een depositorekening te plaatsen, de andere helft gaat naar een termijnplan met een looptijd van 3 of 5 jaar. 15 Hoe werkt het termijnplan? Bij de start van uw termijnplan verdelen we uw inleg gelijk over 3 of 5 termijnrekeningen. Kiest u Waarom een depositorekening? Met een depositorekening blijft er steeds geld beschikbaar om flexibel in te spelen op eventuele veranderende omstandigheden. Zeker nu het verschil tussen de korte- en de langetermijnrente zo klein is geworden. 1 jaar X % 2 jaar X % voor een looptijd van 3 jaar dan openen wij voor 3 jaar X % u 3 termijnrekeningen. Voor een looptijd van 5 4 jaar X % jaar openen we 5 termijnrekeningen. Elke 5 jaar X % termijnrekening loopt een jaar langer dan de andere. De kortste loopt 1 jaar, de langste 3 of 5. Planmatig beleggen Op elke jaarlijkse vervaldag herbeleggen we het kapitaal en de intresten van uw vervallen termijnrekening samen met wat u door het jaar spaart via een beleggingsplan. Wat u op de vervaldag herbelegt in uw termijnplan geniet de rentevoet die op Als we de keuzestress en de onzekerheid bij het kiezen van een belegging verkleinen, zorgen we ervoor dat u een meer rationele beslissing neemt. Los van emoties en timing. dat moment van toepassing is. 5 jaar Y % 1 jaar X % ... 5 jaar Z % 2 jaar X % ... 5 jaar Y % 3 jaar X % ... 5 jaar Y % 4 jaar X % 5 jaar X % Uw herbelegging verdelen we zo evenwichtig mogelijk over de toekomstige vervaldagen binnen uw termijnplan. Jaarlijks komt een deel van uw inleg vrij. Zo bent u klaar om in te spelen op opportuniteiten of om opnieuw te beleggen. ... 5 jaar Y % ... Bij de zaak | Bank J.Van Breda & C° | september 2016 Waarom de strategie belangrijker is dan het rendement Tom Jansegers is key account manager voor ondernemers bij Bank J.Van Breda & C°. Hij adviseert dagelijks cliënten bij hun keuze voor een bepaalde belegging. Achter de procenten en rendementen van zijn cliëntenportefeuille voelt hij wat er leeft. Of hoe u trends ontdekt in de reacties, vragen en bedenkingen van cliënten. 17 We zijn het gewend dat geld niets meer opbrengt Een lange periode van lage rente creëert onverschilligheid. Cliënten zijn het gewend dat geld veel minder opbrengt dan vroeger. Dat willen we toch relativeren. De rente beoordeelt u best in verhouding tot de inflatie. Vandaag is de inflatie ook laag waardoor geld trager waarde verliest. Als daar een lage rente tegenover staat, betekent dat niet per se dat er geen opbrengst is. Iets meer is altijd beter dan iets minder Waar onverschilligheid heerst, is het belangrijk om te pleiten voor realisme. Misschien kan de rente ook nog wel wat lager zakken? Zelfs al veronderstellen we van niet, het is altijd mogelijk. Daarom is het belangrijk om beleggingen te spreiden in tijd, risico en product. Daarmee kan u wél een rendement halen, ook al ligt dat soms wat lager dan verhoopt: 0,3% is nog altijd 0,2% 18 meer dan 0,1%. In deze context is het termijnplan een ideale oplossing om in te spelen op de lage rente. De vergoeding is beperkt maar u kan wél inspelen op schommelingen waardoor u gemiddeld genomen een beter rendement krijgt. de aandelenkoersen op de beurs. Een gespreide portefeuille vangt de risico’s en de nadelen op. Ze probeert zoveel mogelijk investeringen te bevatten zodat de kans op groei en rendement zo groot mogelijk is. Zo verdeelt u de risico’s. Een goede belegging is altijd een persoonlijke belegging Zelfs bij succes in één product remmen we af als de strategie dat vraagt Wie rendement zoekt, moet altijd een risico inbouwen. Dat doen we samen met u tijdens een strategie-gesprek. Dat is het belangrijkste klantengesprek waarin we analyseren welke risico’s u verdraagt en welk gevoel u daarbij heeft. Daarom is een beleggingsportefeuille altijd persoonlijk, op uw maat samengesteld. Wij willen dat onze cliënten eerst een strategie bepalen en dan op lange termijn denken en handelen. Zelfs in een stuk waarin ze succes hebben, moeten we in principe afremmen. De koers en het rendement zijn niet de graadmeter, wél de gekozen strategie en de persoonlijke visie van de cliënt bepalen waar we de accenten leggen. Zo garanderen we dat op lange termijn de portefeuille in evenwicht blijft en het risico gespreid. Wie spreidt in product, is niet helemaal afhankelijk van de beurs Als u zoveel mogelijk spreidt in het soort beleggingen bent u veel minder afhankelijk van 4. De lange termijn is de enige termijn waarop u moet denken 2. Wie rente wil, moet een zeker risico aanvaarden 3. Handel rationeel en niet emotioneel Bij de zaak | Bank J.Van Breda & C° | september 2016 1. Uw doel bepaalt uw strategie, niet de markt 5. Spreid al uw beleggingen in tijd, vorm en risico 19 Hebt u alles wat u nodig hebt om de toekomst van uw werk en privéleven te optimaliseren? Maak een afspraak voor een persoonlijk gesprek 03 217 53 33 elke bankwerkdag van 9 tot 17u Bank J.Van Breda & C° Ledeganckkaai 7 2000 Antwerpen www.bankvanbreda.be/contact Bank J.Van Breda & C° NV | Ledeganckkaai 7, 2000 Antwerpen, tel. 03 217 53 33 BTW BE 0404 055 577, RPR Antwerpen, FSMA 014377 A | Ver. uitg.: [email protected] | Eindredactie: [email protected] Bank J.Van Breda & C° respecteert uw privacy. Uw gegevens werden opgenomen in ons bestand om u te informeren over onze diensten en aanbiedingen. U hebt inzage- en correctierecht. Indien u dat wenst, kan u verzet aantekenen tegen het gebruik van deze gegevens voor direct marketing. Uw gegevens kunnen worden doorgegeven aan derden met wie Bank J.Van Breda & C° contractueel of via haar aandeelhoudersstructuur verbonden is. Bijkomende inlichtingen: Openbaar Register Commissie Persoonlijke Levenssfeer. Enkel voor ondernemers en vrije beroepen