Ontwikkelingen in de veehouderij innovaties en afwegingen Monica Commandeur 4 juni 2010 Inleiding De supermarkt prijzenoorlog voorbij Veehouderij in een duurzame ontwikkeling Multifunctioneel ruimtegebruik en (volks-) gezondheid Risico, ruimte en handelingsperspectief De “duurzame” supermarkt Factoren die de klantenbinding bepalen: investeringen in de relatie • intensiteit, intimiteit en klanttevredenheid investeringen in concurrentie investeringen in innovatie Maatschappelijk verantwoord ondernemen heeft: een positief effect op de klantenbinding bij innovatieve bedrijven geen enkel effect op de klantenbinding bij niet-innovatieve bedrijven N.B.: Dit geldt zowel voor consumenten die hier veel waarde aan hechten als voor consumenten die dat niet doen. Bron: Marnix Bügel, Proefschrift RUG, 3 juni 2010 Het begrip duurzaamheid in de veehouderij Synthetische duurzaamheid: synthetische energie (gas, elektriciteit, etc.) intensieve veehouderij opgave: zorgvuldige beheersing Ambachtelijke duurzaamheid: fysieke of door de mens geleide energie (mens, dier, mechanisch, etc.) extensieve veehouderij opgave: zorgvuldig beheer Ontwikkelingsschets Uitdaging voor de veehouderij Actualiteit (persoonlijke observatie) innovatie duurzame veehouderij in multifunctioneel ruimtegebruik er zijn novelties in het kleine segment en er is slagkracht bij de groters er is geen gebrek aan ideeën voor innovaties innovaties in het middensegment stagneren door gebrek aan marge Ontwikkelingen interessant, voorbeeld: praktijknetwerken www.verantwoordeveehouderij.nl hindernis, voorbeeld: megastallen (meer van hetzelfde) Nederland en intensief multifunctioneel ruimtegebruik Waar steeds alles met alles en iedereen met iedereen verbonden is, is elke plaag of ziektekiem een risico! Soorten risico’s: insleep / uitbraak –> verspreiding –> bestrijdingsmethode Uitdaging: omgaan met multifactoriële risico’s multifunctioneel ruimtegebruik met hoge aantallen dieren en mensen, hoogwaardige infrastructuur en (agro-) logistiek • integrale vraag: waarom zijn er mensen zo ziek met Q-koorts in Nederland? Intensieve landbouw Economische sterktegebieden Leefbaarheid Regelgebonden sector toeslagen en subsidies • • • • zorg natuurbeheer waterberging vernieuwing restricties • milieu • volksgezondheid? Multifunctioneel ruimtegebruik en dier- en volksgezondheid Multidisciplinaire beleidscombinaties voor de veehouderij 1991 Afschaffing preventieve vaccinaties in de veehouderij (economie) 1995 Schengen accoord voor open grenzen (economie) 1865 Ruimingen centraal in nationale crisisaanpak Oprekking van begrip “verdacht”: dier –> bedrijf –> afstandscircel (ruimen) Ruimtelijke reconstructie - LOG’s (n.a.v. varkenspest –> idee –> beleid) Internationalisering van (nieuwe) zoönosen Multiregulatie met beleidscategorieën Multidisciplinaire beleidscombinatie s Ruimtelijk beleid: EHS WCL Natura 2000 LOG’s Nationaal Park Provinciaal beleid Etc. Bron: LNV beleid in Beeld; Alterra rapport 807 (2003) Voegt meer beleid nog iets toe? Risico, ruimte en handelingsperspectief Insleep en uitbraak Verspreiding agrologistiek en multifactoriële plagen regionalisering (hygiënesluizen?) Randvoorwaarden, regulering en aanpak van de overheid preventief / bij uitbraak met welk beleid wordt welk probleem opgelost? – inzicht! • ruimtelijke reconstructie • afstanden tussen bedrijven en aantallen dieren per stal / locatie Handelingsperspectief van de sectoren innovatie bij verschillende opvattingen over duurzaamheid verantwoordelijkheid en inzicht in het eigen gedrag • veehouderij (en andere sectoren: landbouw, recreatie, natuur, water)