Waarom slaap je? De reden waarom we slapen is nog grotendeels onbekend. We weten alleen zeker dat we zonder slaap niet kunnen overleven. Toch weten we inmiddels genoeg om een paar theorieën op te stellen. de theorie = het idee Het simpele antwoord We slapen om uit te rusten en ons niet moe te voelen. Het is een prima antwoord, net als: we eten tegen de honger, drinken tegen de dorst en ademen om het niet benauwd te krijgen. Maar iedereen weet dat er meer achter zit. We eten om voedingsstoffen voor ons lichaam op te nemen, en we ademen om zuurstof op te nemen en kooldioxide af te voeren. Voor slapen is zo'n duidelijk antwoord moeilijker te geven. Hieronder volgen een aantal veelgenoemde theorieën, min of meer in historische volgorde. Ze geven allemaal een deel van de verklaring; ze zijn dus niet onwaar, maar ze kunnen niet het hele verhaal zijn. Wat we willen weten is de primaire reden waarom we slapen. Die reden waarom zelfs ééncelligen een miljard jaar geleden waarschijnlijk al een ingebouwde circadiane klok hadden. Energiebesparing Een vrij oude verklaring van het waarom van de slaap is dat we simpelweg slapen om energie te besparen: een dier dat slaapt, beweegt niet en verbruikt dus minder energie. Een van de factoren die de slaapduur bij zoogdieren enigszins voorspelt, is de grootte van het dier. Hoe groter, hoe korter het slaapt. En kleinere zoogdieren verbruiken verhoudingsgewijs veel meer energie om op temperatuur te blijven. Er zijn echter teveel uitzonderingen op deze regel om energiebesparing als echte verklaring te accepteren. En bovendien, als het gaat om energiebesparing, waarom slapen ze dan? Waarom liggen ze niet gewoon heel stil? Tijdens de slaap reageren dieren minder op prikkels van buitenaf. Het kan gevaarlijk zijn als zo’n prikkel een naderend roofdier is. Er is dus een reden waarom we tijdens slaap minder op prikkels reageren. Groep 8 Tekst 1 Waarom slaap je? Week 47-48 Bron: http://www.natuurinformatie.nl/nnm.dossiers/natuurdatabase.nl/i003489.html Bewerkt voor onderwijsdoeleinden door: RR de voedingsstof = het stofje dat voor energie en de opbouw van cellen in ons lichaam zorgt historische = van de geschiedenis de verklaring = de uitleg primaire = de belangrijkste Pagina 1 Herstel Wanneer we langere perioden achter elkaar niet slapen, zijn het de hersenen die daar het eerst onder gaan lijden. Ratten die permanent wakker worden gehouden, overlijden na enkele weken zonder dat er een duidelijke lichamelijke oorzaak voor is. Tijdens de slaap is het brein vrij ongevoelig voor prikkels van buitenaf. Misschien dat gedurende de slaap de hersenen zich herstellen van hun activiteit overdag. Het klinkt niet onredelijk, maar een duidelijk bewijs is er nog niet voor gevonden. Voor andere herstelprocessen in het lichaam is rust wel noodzakelijk, maar hoeven we niet per se te slapen. Wat ook niet goed verklaard wordt, is waarom sommige mensen zoveel meer slaap nodig hebben dan andere, en waarom de verschillen in slaapbehoefte tussen verschillende diersoorten zo enorm groot zijn. Alleen de enige echte trend: hoe kleiner het dier, hoe langer het slaapt, geeft enige houvast. Kleine dieren verbruiken veel meer energie om te functioneren: ze houden de warmte slechter vast. Door die hoge verbranding beschadigen de cellen sneller. De lange slaap spaart het lichaam dan. permanent = voor altijd de prikkel = iets waardoor je iets gaat doen de behoefte= wat je nodig hebt de trend = de ontwikkeling Bijtanken Tijdens de slaap tanken de hersenen nieuwe brandstof bij. Suikers in de vorm van glycogeen zijn de belangrijkste brandstof voor de hersenen. Die voorraad raakt gedurende de wakkere perioden langzaam op. Tijdens de slaap worden die voorraden aantoonbaar bijgevuld. Ook hier blijft weer de vraag waarom het ene organisme zoveel meer tijd nodig heeft om bij te tanken dan het andere. aantoonbaar = zichtbaar Wat denk jij? Wat is volgens jou de primaire reden dat we slapen? Groep 8 Tekst 1 Waarom slaap je? Week 47-48 Bron: http://www.natuurinformatie.nl/nnm.dossiers/natuurdatabase.nl/i003489.html Bewerkt voor onderwijsdoeleinden door: RR Pagina 2 Groep 8 Tekst 1 Waarom slaap je? Week 47-48 Bron: http://www.natuurinformatie.nl/nnm.dossiers/natuurdatabase.nl/i003489.html Bewerkt voor onderwijsdoeleinden door: RR Pagina 3