Depression dynamics

Netwerkbenadering
een nieuwe kijk op psychopathologie
Dr Anna Lichtwarck-Aschoff, Radboud Universiteit
Dr Karin Nijhof, Pluryn
Nicole Peulen & Maartje Eijlander
Het medische ziekte model
Boorsboom & Cramer 2013
So far so good…
• Waarom hebben we dan tot nu toe nog niet de essentie
van psychopathologie ontdekt?
• Hoe verklaren we al die comorbiditeit?
• Waarom bestaan er zo grote verschillen tussen personen
met dezelfde stoornis?
• Hoe kan het dat dezelfde stoornis zo verandert over tijd?
• Kan een stoornis bestaan zonder de symptomen?
Maar…
Stress
Piekeren
Concentratie
probl
Zelf
twijfel
Insomnia
Depressieve
stemming
Borsboom et al., 2011
Netwerk benadering
Geen essentie
Boorsboom & Cramer 2013
Comorbiditeit
Fried et al, 2016, under review
Individuele verschillen
Boorsboom & Cramer 2013
Individuele verschillen
Implicaties voor
behandeling
Treatment is a perturbation to a certain dynamic network
system, potentially triggering a reorganization in the
network topology. Clinical change involves breaking
down pathogenic feedback loops, by eliminating existing
nodes and introducing new nodes thereby changing the
network topology.
Zie ook Hayes et al., 2015
Implicaties voor
behandeling
Matched care
Inhoud
• Clinical case
conceptualization
Inhoud
Pilot onderzoek
• Zijn jongeren in staat om netwerk te maken?
• Wat vinden ze ervan?
Inhoud
Volwassenen
Gezinsgroep
(3)
Moeite met
Vertrouwen
(3)
School (2)
Momentje voor mezel nemen
(roken, film kijken, eten, lopen)
(2)
Moeite met leren (2)
Mama
(3)
Gepest (3)
Stress (3)
Geen zelfvertrouwen
over mijn uiterlijk
(2)
Helemaal niks voelen
of
juist heel veel voelen
(2)
Afreageren op mensen
als ik boos ben
(2)
Praten met bepaalde
mensen zoals mama,
gezinsgroepouders
(2)
Vader is probleem: Invloed op
school, werk, groep, mama
(3)
Verbeteren van
contact met papa (1)
Zus (2)
Toekomst: therapie
met papa om contact
te verbeteren (2)
Pilot onderzoek
• Zijn jongeren in staat om netwerk te maken?
• Wat vinden ze ervan?
• Komen netwerken jongeren – BC’ers overeen?
Inhoud
Relatie m.
Oudere Zus
1
Complexe
Relaties
2
Lagere
Intelligentie
1
Impulsief
2
(Seksueel)
Grensoverschrijdend
Gedrag
1
‘Spanningseter’
2
Grote
Aandachtsbehoefte
1
Vechtscheiding
3
Achterstand
Sociaal-Emotionele
Ontwikkeling
2
Veerkrachtig
3
Emotieregulatie
Problemen
3
Stemmingswisselingen
2
Beter in Staat
Grenzen te Bewaken
2
Veiligheid op
School
(Volwassenen)
2
Relatie m
Moeder
3
Paardrijden
2
Laag Zelfbeeld
2
Relatie
m. Vader
2
Relatie
m. Stiefmoeder
1
Zorgzaam /
Behulpzaam
2
Sporten
2
Veiligheid
in Groep
2
IdentiteitsProblemen
1
Relatie m.
Stiefvader
2
Creatief
Bezig Zijn
3
Vaktherapie
Positief Afgerond
3
Afstemming
School – Groep
2
Adequatere
Keuzes Maken
2
Pilot onderzoek
•
•
•
•
Zijn jongeren in staat om netwerk te maken?
Wat vinden ze ervan?
Komen netwerken jongeren – BC’ers overeen?
Evaluatie gesprekken
Inhoud
Structuur
Schiepek et al., 2015
Synergetic Navigation
System (SNS)
Voor ‘early warning
signals’ zie ook:
Van der Leemput et
al., 2014
Wichers et al., 2015
Heinzel et al., 2014
ziek
gezond
Cramer et al., under review
Structuur
Netwerk benadering
• Zorg & preventie op maat bieden
• Centrale nodes in het netwerk
• Structurele kenmerken en veranderingen in structuur
Matched care
Bedankt voor jullie aandacht
[email protected]
Literatuur:
•
Borsboom, D., & Cramer, A.O. (2013). Network analysis: an integrative approach to
the structure of psychopathology. Annual review of clinical psychology, 9, 91-121.
•
•
•
Meer artikelen via: http://psychosystems.org/
Bullmore, E. & Sporns, O. (2009). Complex brain networks: graph theoretical analysis
of structural and functional systems. Nature Reviews Neuroscience 10, 186-198.
Hofman, S.G., Curtiss, J. & McNally, R.J. (2016). A Complex Network Perspective on
Clinical Science. Perspectives in Psychological Science. 11, 597-605.