Workshop 2 congres 2016 VN-verdrag

VN-verdrag inzake personen met een handicap
Welkom en introductie
+ Judith Jansen, handicap + studie
+ Jenny E. Goldschmidt, Universiteit Utrecht
opening > welkom en introductie > deze workshop
Deze workshop
+ Het verdrag: waarom, wie, wat en hoe?
+ Wat kun je doen?
welkom en introductie > deze workshop > wat weet u al?
Wat weet u al?
+ Gebruik je smartphone
+ Ga naar kahoot.it
+ Log in met de gamepin die zo in beeld komt
deze workshop > wat weet u al? > VN-verdrag
VN-verdrag inzake de rechten van
personen met een handicap (1)
Waarom en wat
+ Het verdrag is in Nederland sinds 14 juli 2016 in werking.
+ Het verdrag bevat geen nieuwe rechten.
+ Een lidstaat heeft een actieve verplichting om inclusie te
bevorderen en personen met een handicap te beschermen
tegen belemmeringen die zij in het dagelijks leven
ondervinden.
+ Inclusie, persoonlijke autonomie en volledige participatie
staan hierbij voorop.
Wat weet u al? > VN-verdrag > inclusie in de praktijk
VN-verdrag inzake de rechten van
personen met een handicap (2)
In het onderwijs
+ (Hoger) onderwijsinstellingen zijn onderdeel van de
overheid en hebben daarmee een eigen verplichting om het
verdrag uit te voeren.
+ Recht op onderwijs is vastgelegd in verschillende wetgeving
en dus niet nieuw. Wel is met het verdrag het recht op
inclusief onderwijs vastgelegd, waarmee dit recht in rechte
afdwingbaar is geworden.
Wat weet u al? > VN-verdrag > inclusie in de praktijk
VN-verdrag inzake de rechten van
personen met een handicap (3)
Dit betekent
+ Het verdrag is de start van ‘anders denken’.
+ Inclusie en daarmee inclusief onderwijs is het uitgangspunt.
+ Diversiteit is de norm en uitsluiting wordt tegengegaan:
iedere student is bijzonder en daarmee uniek!
+ Vergroten van de toegankelijkheid is een proces waarbij
onderwijsinstellingen zorgen voor geleidelijke aanpassingen
van toegankelijkheid.
Wat weet u al? > VN-verdrag > inclusie in de praktijk
Inclusie in de praktijk van HOde betekenis van het VN
Gehandicaptenverdrag
Jenny E. Goldschmidt
([email protected])
Mensenrechtenperspectief
VN Gehandicaptenverdrag 2008: van kracht in
NL sinds deze zomer: verplichting voor overheid
 geldt voor alle organen van de overheid.
 omvat álle mensenrechten, ook onderwijs.
 geleidelijke verwezenlijking, maar wel concrete
stappen

Een andere manier van kijken naar
verschil
‘Erkennend dat het begrip handicap aan
verandering onderhevig is en voortvloeit uit de
wisselwerking tussen personen met
functiebeperkingen en sociale en fysieke
drempels die hen belet ten volle, effectief en op
voet van gelijkheid met anderen te participeren in
de samenleving’
Preambule e.
Beginselen








Nadruk op ‘empowerment’ in plaats van ‘kwetsbaarheid’
Eigen regie handelingsbekwaamheid en autonomie; ondersteuning
in plaats van waarneming.
Participatie; niet over ons zonder ons
Inclusie: samen werken, leren, wonen (binnen grenzen van het
redelijke)
Recht op eigen identiteit
Gelijke behandeling incl. recht op individuele aanpassing
Universeel ontwerp
Toegankelijkheid
Participatie


Niet over ons zonder ons
Art. 2 lid 3: nauw overleg met personen met
handicap en betrokkenheid van representatieve
organisaties!
Méér perspectieven
‘Zich voorts rekenschap gevend van de diversiteit
van personen met een handicap
Preambule i

•
Artikel 6 vrouwen: denk aan studerende moeders
bijvoorbeeld.
Geen woorden maar daden…en
verantwoording: betrokkenen


a.
b.
c.
Monitioring en data
Rapportage VN Comité
Overheid
College voor de Mensenrechten
Schaduwrapportage door NGO’s– Via
Alliantie voor VN verdrag (Ieder(in), Per
Saldo, Coalitie voor inclusie, LFB en
LPGGz, werkt samen met o.a. Wij staan op
(Hoger) onderwijs: artikel 24
Inclusief onderwijssysteem
 Redelijke aanpassingen en ondersteuning
 Lid 5: toegang tot algemeen universitair en
hoger beroepsonderwijs, beroepsonderwijs enz.
 Uitgewerkt in General Comment no.4, sept 2016

General Comment No. 4 Right to Inclusive
education: toegankelijkheid,
aanpaspaarheid, beschikbaarheid
Par. 21; totale onderwijsstelsel moet toegankelijk
zijn, niet alleen de gebouwen maar ook de informatie
en communicatie, materialen enz.
 par. 29 Flexibiliteit bij aanpassingen, b.v.
onderwijslocatie veranderen: zoveel mogelijk samen,
geen segregatie. Meer tijd, rustige omgeving enz.
zoeken naar maatwerk samen met student, als geen
redelijke aanpassing dan is er sprake van
discriminatie.
 Structurele verbeteringen

Structuren moeten aangepast
Casus van individuele studenten als
motor
• Geleidelijke maar wel gestage verandering vereist.
• Belang van data om te meten wat voortgang is zie ook par. 73 GC:
betrek er de doelgroep bij! Zie opmerkingen oostenrijk
• Denk ook aan communicatie: par 34 GC: doven, blinden
• Meer gehandicapten in personeelsbestand
• Uitbannen van stereotype beelden en vooroordelen (art 8)
• Bewustwording en deskundigheidsbevordering docenten e.a. zie
opm Belgie
• Klachtenprocedures (onafhankelijk)

Wat gebeurt er in den Haag?


*Kwartiermaker voor Implementatiebureau:
eerste bestuurlijk overleg met Staatssecretaris
over implementatieplan en procesplan.
Aanpassing WGBh/cz: nieuw artikel 2a in
werking per januari 2017: zorg dragen voor
geleidelijk realiseren van algemene
toegankelijkheid verplicht; termen moeten in
AMvB worden uitgewerkt in voorbereiding.
Geleidelijk en evenredig



Wel meteen wat meteen kan
Wel meteen bij nieuwe gebouwen, curricula enz.
Niemand is gehouden tot het onmogelijke….
maar moet dat wel aannnemelijk maken!
Casus Student met psychische problemen

Wie is waarvoor verantwoordelijk?
 Rol studieadviseurs e.a.
Inclusie in de praktjk van HOde betekenis van het VN
Gehandicaptenverdrag
Jenny E. Goldschmidt
([email protected])
Mensenrechtenperspectief
VN Gehandicaptenverdrag 2008: van kracht in
NL sinds deze zomer: verplichting voor overheid
 geldt voor alle organen van de overheid.
 omvat álle mensenrechten, ook onderwijs.
 geleidelijke verwezenlijking, maar wel concrete
stappen

Een andere manier van kijken naar
verschil
‘Erkennend dat het begrip handicap aan
verandering onderhevig is en voortvloeit uit de
wisselwerking tussen personen met
functiebeperkingen en sociale en fysieke
drempels die hen belet ten volle, effectief en op
voet van gelijkheid met anderen te participeren in
de samenleving’
Preambule e.
Beginselen








Nadruk op ‘empowerment’ in plaats van ‘kwetsbaarheid’
Eigen regie handelingsbekwaamheid en autonomie; ondersteuning
in plaats van waarneming.
Participatie; niet over ons zonder ons
Inclusie: samen werken, leren, wonen (binnen grenzen van het
redelijke)
Recht op eigen identiteit
Gelijke behandeling incl. recht op individuele aanpassing
Universeel ontwerp
Toegankelijkheid
Participatie


Niet over ons zonder ons
Art. 2 lid 3: nauw overleg met personen met
handicap en betrokkenheid van representatieve
organisaties!
Méér perspectieven
‘Zich voorts rekenschap gevend van de diversiteit
van personen met een handicap
Preambule i

•
Artikel 6 vrouwen: denk aan studerende moeders
bijvoorbeeld.
Geen woorden maar daden…en
verantwoording: betrokkenen


a.
b.
c.
Monitioring en data
Rapportage VN Comité
Overheid
College voor de Mensenrechten
Schaduwrapportage door NGO’s– Via
Alliantie voor VN verdrag (Ieder(in), Per
Saldo, Coalitie voor inclusie, LFB en
LPGGz, werkt samen met o.a. Wij staan op
(Hoger) onderwijs: artikel 24
Inclusief onderwijssysteem
 Redelijke aanpassingen en ondersteuning
 Lid 5: toegang tot algemeen universitair en
hoger beroepsonderwijs, beroepsonderwijs enz.
 Uitgewerkt in General Comment no.4, sept 2016

General Comment No. 4 Right to Inclusive
education: toegankelijkheid,
aanpaspaarheid, beschikbaarheid
Par. 21; totale onderwijsstelsel moet toegankelijk
zijn, niet alleen de gebouwen maar ook de informatie
en communicatie, materialen enz.
 par. 29 Flexibiliteit bij aanpassingen, b.v.
onderwijslocatie veranderen: zoveel mogelijk samen,
geen segregatie. Meer tijd, rustige omgeving enz.
zoeken naar maatwerk samen met student, als geen
redelijke aanpassing dan is er sprake van
discriminatie.
 Structurele verbeteringen

Structuren moeten aangepast
Casus van individuele studenten als
motor
• Geleidelijke maar wel gestage verandering vereist.
• Belang van data om te meten wat voortgang is zie ook par. 73 GC:
betrek er de doelgroep bij! Zie opmerkingen oostenrijk
• Denk ook aan communicatie: par 34 GC: doven, blinden
• Meer gehandicapten in personeelsbestand
• Uitbannen van stereotype beelden en vooroordelen (art 8)
• Bewustwording en deskundigheidsbevordering docenten e.a. zie
opm Belgie
• Klachtenprocedures (onafhankelijk)

Wat gebeurt er in den Haag?


*Kwartiermaker voor Implementatiebureau:
eerste bestuurlijk overleg met Staatssecretaris
over implementatieplan en procesplan.
Aanpassing WGBh/cz: nieuw artikel 2a in
werking per januari 2017: zorg dragen voor
geleidelijk realiseren van algemene
toegankelijkheid verplicht; termen moeten in
AMvB worden uitgewerkt in voorbereiding.
Geleidelijk en evenredig



Wel meteen wat meteen kan
Wel meteen bij nieuwe gebouwen, curricula enz.
Niemand is gehouden tot het onmogelijke….
maar moet dat wel aannnemelijk maken!
Casus Student met psychische problemen

Wie is waarvoor verantwoordelijk?
 Rol studieadviseurs e.a.
Aan de slag
+ Bekijk samen met een ander de infographic.
+ Geef bij de vijf stappen aan welke actie jouw instelling als
eerste kan gaan zetten.
+ Wat en wie heb je daarvoor nodig?
Eline Thijssen
[email protected]