De aarde of de zon... INLEIDING: De klas wordt verdeeld in: 8

De aarde of de zon...
INLEIDING:
De klas wordt verdeeld in:  8 geocentristen,  8 heliocentristen,  4 journalisten en  2 debatleiders
De geocentristen en de heliocentristen gaan in het debat het geocentrische respectievelijk het heliocentrische
wereldmodel presenteren en verdedigen. Dat doen ze door verschillende waarnemingen die vanaf de aarde
gedaan kunnen worden met hun model zo overtuigend mogelijk te verklaren. Uiteraard vallen ze daarbij het
wereldmodel van hun tegenstanders aan.
De journalisten volgen het debat en stellen kritische vragen aan beide partijen. Daarnaast maken ze korte
aantekeningen over de gebruikte argumenten. Aan het eind van het debat bepalen de journalisten welke partij
het debat gewonnen heeft.
De debatleiders zitten het debat voor en bewaken de tijd strikt. Ze houden de structuur en de spelregels in de
verschillende rondes goed in de gaten. In rondes waar geïnterrumpeerd mag worden bepalen de debatleiderswie wanneer het woord krijgt.
VOORBEREIDING (les 1):
Tijdens de eerste les bereiden de verschillende groepen zich voor op het debat. Elke groep krijgt daarbij een
overzicht van zowel het geocentrische als het heliocentrische model + een lijst van waarnemingen die vanaf
de aarde gedaan kunnen worden (en die dus met de modellen verklaard moeten kunnen worden) + een
overzicht de structuur van het debat. De geocentristen en de heliocentristen krijgen daarnaast nog een lijst met
argumenten die ze kunnen gebruiken om hun eigen model te promoten. Alle groepen kunnen de informatie uit
§10.1 en §10.2 uit SOLAR gebruiken.
Aan het eind van deze les dienen de groepen het volgende te kunnen/gedaan te hebben:
geocentristen/heliocentristen:
. Beschrijven hoe het eigen model in elkaar steekt.
. De verschillende waarnemingen die vanaf de aarde gedaan kunnen
worden verklaren met het eigen model.
. Argumenten aandragen waarom het eigen model beter is dan het andere. Probeer je daarbij ook in te leven in de tegenstanders om tegenargumenten paraat te hebben.
. Afspreken wie in welke ronde van het debat het woord gaat voeren.
Daarbij is het heel goed mogelijk verschillende ‘experts’ in te zetten bij
het verklaren van de verschillende waarnemingen.
journalisten: . Van beide modellen weten hoe ze in elkaar steken.
. Bij beide modellen kritische vragen kunnen stellen, zowel over de verklaringen van de
verschijnselen als over de andere gebruikte argumenten. Daarvoor is het nodig van te voren
te bedenken welke verklaringen en argumenten je kunt verwachten.
. Afspreken wie tijdens het debat wat gaat doen: vragen stellen of aantekeningen maken.
debatleiders: .
.
.
.
Van beide modellen weten hoe ze in elkaar steken.
Weten (en snappen!) welke waarnemingen er verklaard moeten worden.
De structuur van het te voeren debat precies kennen.
Deze structuur op zo’n manier voor zichzelf opschrijven dat daar tijdens het debat ten alle
tijden op teruggegrepen kan worden.
. Een inleidend praatje voor de opening van het debat voorbereiden.
. Afspreken wie tijdens het debat wat gaat doen (voorzitten, tijd bewaken, verklaarde verschijnselen doorstrepen).
waarnemingen vanaf de aarde:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Dagelijkse opkomst van zon, maan en sterren.
Schijngestalten van de maan in de loop van 29½ dag.
Zons en maansverduisteringen.
Achterblijven van de maan bij de zon.
De achterkant van de maan is nooit te zien.
Venus en Mercurius staan altijd in de buurt van de zon. Mars, Jupiter en Saturnus kunnen overal langs de
ecliptica staan.
7. We zien Venus altijd even helder.
8. De planeten beschrijven lusbewegingen tussen de sterren.
9. Zomers zien we andere sterrenbeelden als ‘s winters.
10. Tot op 0,005 nauwkeurig gemeten vertonen de sterren geen parallax.
HET DEBAT (les 2):
Opening:
Inleiding door de debatleiders. (2 min.)
ronde 1:
De geocentristen en de heliocentristen presenteren om de beurt hun model. (2  3 min.)
De journalisten kunnen vragen om verheldering van onduidelijkheden (maar vragen nog niets
over het verklaren van waarnemingen).
ronde 2A:
De geocentristen verklaren een waarneming.
De heliocentristen verklaren dezelfde waarneming (en mogen daarbij de verklaring van de
tegenpartij aanvallen).
ronde 2B:
De heliocentristen verklaren een volgende waarneming.
De geocentristen verklaren dezelfde waarneming (en mogen daarbij de verklaring van de
tegenpartij aanvallen).
ronde 2C t/m 2?: Idem, om de beurt mogen de beide partijen als eerste. Dit gaat door tot alle waarnemingen
verklaard zijn of de tijd op is (hele ronde max. 20 min.)
De journalisten (en ook alleen zij) mogen tijdens ronde 2 interrumperen om een vraag te
stellen. Ze doen dat door hun vinger op te steken en te wachten tot ze van de voorzitter het
woord krijgen.
ronde 3:
Discussieronde tussen van beide partijen twee vertegenwoordigers over andere (bv. godsdienstige en esthetische) argumenten. Ook hier mogen de journalisten interrumperen om een
vraag te stellen. Een ieder die het woord wil vraagt dat door zijn vinger op te steken en te
wachten tot hij van de voorzitter het woord krijgt. (5 min.)
ronde 4:
Slotpleidooi van de heliocentristen, gevolgd door het slotpleidooi van de geocentristen. Er
mogen geen nieuwe argumenten worden aangedragen en er mag door niemand worden geïnterrumpeerd. (2  3 min.)
Afronding: Na een korte schorsing (3 min.) waarin de journalisten zich beraden maken zij de winnaar van het
debat bekend (met motivatie). (5 min.)