Onderdelen van een ondernemingsplan:

Ondernemingsplan
M&O
1 van 3
Een aantal leerlingen bij het vak M&O wil dat vak gebruiken om later een eigen bedrijf te starten of
over te nemen. Naast de vele voordelen van het ondernemer zijn, zoals eigen baas zijn, de winst voor
jezelf houden of baasje kunnen spelen, heeft het ondernemersschap ook nadelen. Maar voordat je
begint als ondernemer dien je daar zeer goed over na te denken. Het opstellen van een goed
ondernemersplan kan je er bij helpen goed van start te gaan.
Onderdelen van een ondernemingsplan:
Fase 1
Check persoonlijke kwaliteiten/
idee ontwikkeling
Fase 2
Check wettelijke voorschriften en regelingen
Fase 3
Marktverkenning
Onderbouwing v/d omzetverwachting
Kortom: een marketingplan
Fase 4
Openingsbalans
Debet: investeringsbegroting
- Pand
- Machines
- Inventaris
- Voorraden
- Kosten aanloopfase
-
beschik ik over de nodige capaciteiten
welk product/dienst
welke vestigingsplaats
met wie zet ik het bedrijf op
globale marktverkenning
-
vestigingsvergunningen (KvK)
rechtsvorm
vestigingsplaats
bestemmingsplan
bouwvergunning
hinderwet; etc.
-
doelgroep
aantal afnemers
aantal concurrenten
verwacht marktaandeel
omzetschatting
Credit: financieringsmogelijkheden
- eigen middelen
- familieleningen
- bankleningen
- leverancierskredieten
- subsidies/kredieten
Exploitatierekening
- Omzet
- Kosten: inkoopkosten, onderhoudskosten,
reclameadvieskosten, rentekosten etc.
Resultaat
Is het resultaat voldoende om aan rente- en
aflossingsverplichtingen te voldoen? Blijft er
voldoende over voor eigen levensonderhoud?
Fase 5
Beslissing: wel of niet starten
Let op: de eerste jaren is een kwestie van hard
werken en over het algemeen geen of weinig
winst!
Ondernemingsplan
M&O
2 van 3
Toelichting op de fasen van een ondernemingsplan:
Ad fase 1
Bij diverse banken en de Kamer van Koophandel is persoonlijk of via hun internetsite veel informatie
te vinden voor startende ondernemers. Bekijk bijvoorbeeld www.abn-amro.nl of www.kvk.nl. Veel
ondernemers starten met het idee dat ondernemer worden kinderspel is, wanneer ze een goed idee
hebben. Niet voor niets is 50% van de startende ondernemingen binnen een aantal jaren weer
opgedoekt. Failliet of een illusie armer. Een goed ondernemingsplan kan dat voorkomen.
Ad fase 2
Goed nadenken over de rechtsvorm kan al veel ellende voorkomen. Veel ondernemers starten in een
garage of vanaf een zolderkamer, daar past een eenmanszaak nog uitstekend bij, maar bij het groter
worden is het wellicht verstandiger over een BV na te denken. Trouwens, vanaf het huisadres mag
niet zomaar een bedrijf gestart worden (bestemmingsplan!), en niet elk bedrijf mag op elk
bedrijventerrein (vergunning!).
Ad fase 3
Alleen een goed product verkoopt nog niet, bovendien zijn er concurrenten die jouw productidee
binnen de kortste keren (goedkoper) na kunnen maken. Naast een octrooi of patent aanvragen voor
jouw product, zul je ook een marktonderzoek moeten houden. Je moet je toekomstige markt kennen.
Ad fase 4
Na alle voorbereidingen is nu het moment aangebroken de plannen in financiële zin te vertalen.
Globaal dient het financiële plan (fase 4) de volgende onderdelen te bevatten:
* Een investeringsbegroting: Hoeveel geld is er nodig voor vaste activa (het pand, machines,
inventaris en vervoermiddelen) en vlottende activa (voorraden, debiteuren, onderhanden werk en
liquide middelen ofwel kasgeld). Startende ondernemers hebben de neiging de benodigde
investeringen in vlottende activa te laag te schatten. Investeringen in vaste activa zijn gemakkelijk te
berekenen.
* Een financieringsplan. Het totaalbedrag als uitkomst uit de investeringsbegroting geeft ook de totale
financieringsbehoefte aan.
* De balans. De investeringsbegroting en de financieringsopzet vormen samen de openingsbalans.
* Een exploitatiebegroting. Hierin wordt een overzicht gegeven van de kosten en de mogelijke baten.
Hoeveel omzet denkt men te behalen en wat blijft er over na aftrek van alle kosten? Blijft er tenslotte
na aftrek van de belastingen, sociale premies en aflossingsverplichtingen nog een redelijk inkomen
over, waaruit privé-uitgaven en (vervangings-) investeringen kunnen worden betaald? In algemene
zin dient opgemerkt dat de startende ondernemer de baten overschat en de kosten onderschat.
Ad fase 5
Als het ondernemingsplan ingevuld is, zal moeten blijken of de beoogde bedrijfsactiviteiten
commercieel en financieel haalbaar zijn. Het ondernemingsplan kan o.m. beoordeeld worden door
medewerkers van de KvK of de accountant (die overigens ook behulpzaam kunnen zijn bij de
samenstelling van het ondernemingsplan). Als het plan overtuigend is, staat het sein op groen om
door te gaan. Het is dan als een visitekaartje te hanteren bij het bezoek aan de bank, andere
financiers of adviseurs. Er dient dus behoorlijk wat huiswerk verricht te worden, maar vergeet niet dat
op het eind van de rit een meer verantwoord besluit genomen kan worden om al dan niet door te gaan
met het starten van een eigen bedrijf. Men moet zich realiseren dat het ondernemingsplan tevens de
taakstelling is voor het eerste jaar van het bedrijf. Ook na de start zullen door de ondernemer
regelmatig plannen samengesteld dienen te worden, aan de hand waarvan nagegaan kan worden of
de taakstellende omzet inderdaad gerealiseerd wordt en de begrote kostenposten niet overschreden
worden.
Ondernemingsplan
M&O
3 van 3
Toelichting op uitvoering en beoordeling van de opdracht ondernemingsplan
Er kunnen oefeningen gegeven worden met de bedoeling om na te denken over de manier van
werken. Van deze oefeningen moet een beknopt verslag worden opgesteld.
De opdracht wordt groepsgewijs uitgevoerd. In principe stelt de docent de groepen samen.
Iedere leerling is in feite mede-ondernemer c.q. managementteamlid in de op te richten onderneming.
In de groep moet er een taakverdeling en een plan van aanpak met tijdlijnen worden afgesproken.
De vergaderingen van het managementteam moeten genotuleerd worden, waarbij uit de notulen moet
blijken wat er besloten is en welke af te handelen punten door wie wanneer afgehandeld moeten
worden.
Aan het eind van de rit dient het ondernemingsplan op papier te worden ingeleverd.
Digitaal in te leveren tijdens de uitvoering van de opdracht (let op gegeven tijdstippen)
 Het plan van aanpak met tijdslijnen
 De notulen van de vergaderingen (besluitenlijkst en afsprakenlijst)
 Verslaglegging van uit te voeren oefeningen
Digitaal in te leveren bij voltooiing van de opdracht:
 Het ondernemingsplan in Word
 Een zelfevaluatie / zelfbeoordeling van de groep als geheel
 Een kritisch reflectieverslag per individueel groepslid
 Het plan van aanpak met tijdslijnen
 De afgesproken taakverdeling
 De notulen van de vergaderingen
 Bronnen van informatievergaring en onderzoek
Voor het PWS is vooral ook belangrijk marktonderzoek en het analyseren van
bedrijfstakdocumentatie, waarbij een link gelegd zal moeten worden met (bedrijfs-)economische
theorievorming
De beoordeling omvat:
 Waardering van oefeningen – tijdig / conform opdracht?
 Waardering van werkwijze (via notulen) – volledig / tijdig / betrouwbaar?
 Waardering van resultaat. – correct / consistent / volledig?
 Waardering van leerproces. – zelfinzicht?
Veel succes met de onderneming!