Bio-industrie en Volksgezondheid

Over
mensen,
dieren en
micro-organismen
Virussen
Bacteriën
Schimmels
15 april 2014
Een mens is nooit alleen
 Ons
lichaam barst van de beestjes
 Op de huid, in de neus, de keel, de oren,
in de darmen en de longen. Overal krioelt
het van leven
 Micro-organismen maken ons leven
mogelijk
 Een volwassen mens sleept al gauw 8 tot
10 kilo bacteriën met zich mee
Micro-organismen
 Virussen
-> varkens-, vogel-, mensengriep
 Bacteriën ->
Stafylococ (MRSA)
 Schimmels->
Aspergillus fumigatus
Het Griepvirus






Griep (is geen verkoudheid!)
Wereldwijd elk jaar 3 tot 5 miljoen ernstig
zieken en een kwart tot half miljoen doden
In ons land krijgt elk jaar een klein miljoen
Nederlanders de griep
Tussen de 250 tot 2.000 mensen overlijden
eraan.
Risicogroepen: ouderen (ca. 90% boven 65 jr)
en chronisch zieken
www.youtube.com/watch?v=Rpj0emEGShQ
Uitgebreide kleerkast







Buitenkant van het virus bestaat voornamelijk uit
9 verschillende N(euraminidases) -> N1, N2, etc
16 verschillende H(emagglutinines) -> H1, H2, etc
Elke griep heeft zijn eigen ‘kleding’:
De Spaanse griep, die rond 1918 aan miljoenen
mensen het leven kostte, had H1N1
De vogelgriep die zich vanuit Hongkong (1998)
over de wereld verspreidde ‘kleedde’ zich in H5N1
Subtypes N1 en N2 veroorzaken vaak grote
epidemieën bij de mens.
Bijna ongrijpbaar
 De
buitenkant/kleding verandert elk jaar
(door verandering van N, H of
combinatie)
 Daarom krijgt ons afweersysteem elk jaar
met een nieuw ‘onbekend’ griepvirus te
maken
 Daarom maken we elk jaar een nieuw
vaccin
Dynamisch Duo

De buitenkant van het virus (H+N) bepaalt
-bij wie het virus binnenkomt
-hoe besmettelijk het is
(dier op dier, dier  mens, mens op mens)

Alle combi’s H+N komen voor bij pluimvee
Sommige combinaties kiezen vooral het
varken (H1,H3,N1,N2)
Andere combinatie hebben ‘voorliefde’ voor
de mens (H1,H2,H3,N1,N2)


Dierlijk mengvat

Varkens (vogels, mensen) kunnen
geïnfecteerd worden door meer dan één
type griepvirus

Zo ontstaan soms (nieuwe) varianten die ook
overdraagbaar zijn van varken op mens. Of
van vogel op mens

…En soms varianten die veel zieker maken.
Verrassende Viruscocktail
 Waar
veel dieren (varkens, kippen) en
mensen dicht op elkaar zitten in een klein
gebied (Peelland/Deurne) zijn de
omstandigheden voor uitwisseling van
virusonderdelen optimaal.
 Mogelijk
recent voorbeeld in Nederland;
de entende dierenarts in 2003
Dierenarts overlijdt aan vogelgriep
Micro-organismen
 Virussen
-> varkens-, vogel-, mensengriep
 Bacteriën
-> Stafylococ (MRSA)
 www.youtube.com/watch?v=gEwzDydciWc
 Schimmels
-> Aspergillus fumigatus
Stafylococcus aureus
 Bacteriën
zoals de Stafylococ kun je
bestrijden met antibiotica (virussen NIET!)
 De
stafylococ zit vaak op de huid en
slijmvliezen van mens en dier (neusholte).
Dringt de bacterie door de huid heen,
dan kunnen huid- en wondinfecties
ontstaan. Ook urineweginfecties en
longontstekingen zijn mogelijk.
MRSA




Meticilline-resistente Staphylococcus aureus
(MRSA) staat bekend als 'ziekenhuisbacterie'.
De bacterie is ongevoelig (resistent) voor
behandeling met meticilline (en veel andere
antibiotica)
In 2006 controle op MRSA bij varkensboeren.
Binnen veehouderij komt MRSA regelmatig
voor. Van de varkenshouderijen is 70-90%
besmet met specifiek type (´varkens-MRSA´)
MRSA-dragerschap is vaak tijdelijk
Overdracht van mens op mens bij ´varkensMRSA´ lijkt vrij laag te zijn. Streng
ziekenhuisregime (isolatie) is recent bijgesteld.
De kip en ESBL
 Antibioticumresistentie
bij de mens:
spelen kippen een rol?
 www.youtube.com/watch?v=G-fHwsA0UWU
ESBL Uitwisseling
 ESBL
(Extended Spectrum BetaLactamase) is een enzym dat bepaalde
soorten antibiotica kan afbreken.
 De term ESBL wordt vaak gebruikt voor de
bacteriën die ESBL bevatten.
 Bacteriën met ESBL kunnen het ESBL-gen
uitwisselen met andere bacteriën. Zo kan
ESBL zich verspreiden naar andere
bacteriesoorten.
Micro-organismen
 Virussen
-> varkens-, vogel-, mensengriep
 Bacteriën
-> Stafylococ (MRSA)
 Schimmels
-> Aspergillus fumigatus
www.youtube.com/watch?v=sbaWbiFt_Go&list=PL51B2BB4BD
1F922D3
Resistente schimmels
12
10
200
8
Aantal patiënten
150
6
100
4
50
2
0
0
Aantal
Patients
Patiënten
Patiënten met een azoolresistente
% of patients with a resistant isolate
Aspergillus fumigatus (%)
Patiënten met een azoolresistente Aspergillus fumigatus schimmel (%)
250