MRSA-bacterie kan afweer vernietigen Door onze redactie wetenschap ROTTERDAM, 13 NOV. De in ziekenhuizen beruchte bacterie MRSAdie ongevoelig is voor veel soorten antibiotica, maakt ook buiten ziekenhuizen steeds meer mensen ziek. En dat gebeurt steeds vaker door een variant van de bacterie die cellen van het menselijk afweersysteem (neutrofielen) aanvalt en doodt. De ziekenhuis bacterie MRSA veroorzaakte tot de eeuwwisseling eigenlijk alleen ziekte bij verzwakte patiënten die wonden hebben, of waar drains, katheters en infusen door de huid zijn ingebracht. In Nederland en andere NoordEuropese landen wordt die MRSA in ziekenhuizen bestreden door ontsmetting en isolatie. In andere landen zetten de artsen meestal moderne (en dure) antibiotica in, met het gevaar dat de MRSA ook tegen die antibiotica resistent wordt. Buiten het ziekenhuis, bij gezonde mensen, kon de MRSA zich tot nu toe niet handhaven. Hij werd verdrongen door andere bacteriën die met miljoenen op huid en slijmvliezen groeien. Sinds een aantal jaren zijn er MRSA-stammen die ook buiten het ziekenhuis weten te overleven. Ze heten CA-MRSA's, waarbij CA staat voor community associated. En sommige van die CA-MRSA-bacteriën veroorzaken ziekten. Er is één erg vervelende MRSA-stam die huidinfecties en longontstekin- gen veroorzaakt waarbij veel van het geïnfecteerde weefsel sterft. Deze necrotiserende longontstekingen zijn levensbedreigend. CAM RSAis in de Verenigde Staten inmiddels de bacterie die voor de meeste acute opnamen voor infectieziekten zorgt. In Europa is hij nog niet zo wijdverbreid, zeker de ernstig ziekmakende waarvan nu het mechanisme is gevonden niet. In Nederland komt de MRSA buiten het ziekenhuis in het noorden van het land meer voor dan in het zuiden. Hij veroorzaakt dan meestal steenpuisten. Een beroemde besmeting vond plaats binnen een voetbalvereniging in de provincie Utrecht, in 2005. Van de 35 trainingsmaten hadden er een tiental last van huidontstekingen. Zulke groepsinfectics zijn ook bekend binnen Amerikaanse sportteams. Amerikaanse onderzoekers, voornamelijk van het National Institute of Allergy and Infectious Diseases in Hamilton, Montana, hebben een tot nu toe onbekend mechanisme ontdekt waardoor CA-MRSA-bacteriën zo schadelijk kunnen zijn. Hun publicatie is afgelopen zondag online gezet door het tijdschrift Nature medicine. De necrotiserende stammen scheiden kleine eiwitten uit die cellen van het afweersysteem aantrekken en vernietigen. Vooral de neutrofielen zijn het slachtoffer en dat is het type afweercc1 dat eigenlijk bin- nengedrongen bacteriën moet opzoeken, verzwelgen en verteren. Neutrofielen zijn veelvoorkomende afweercellen en hun activiteit bij een wondinfectie zorgt voor het ontstaan van pus. Dat is eigenlijk de inhoud van door verteerde bacteriën afgedankte neutrofielen. De ontdekte eiwitjes zijn tot nu toe aan ieders aandacht ontsnapt, schrijven de onderzoekers. omdat de genen met de erfelijke code ervoor zo kort zijn dat ze onder de drempel voor de definitie van een gen vielen. Ze zijn ontdekt doordat de onderzoekers de eiwitinhoud van de MRSA-bacteriën met gaschromatografie en massaspectrometrie analyseerden.