Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken

Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
Regels voor de vorm van uniforme titels
van klassieke muziekwerken
Muziekregelgeving
Bronnen:
-
FOBID Regels voor de titelbeschrijving, Deel 10: Regels voor catalogusbouw
geluid, Hoofdstuk IV: Regels voor de opbouw van de sorteertitel (1990)
-
PICA regelwerk (http://oclcpica.org/?id=13&ln=nl&par=p-461) PAR 461
kenmerkcode 321x uniforme titel (24/08/2001)
-
Invoerhandleiding OVINOB, Deel 13: Muziek, Hoofdstuk 5: De uniforme titel
(23/03/2004)
-
Handleiding invoeren van muziekwerken in WINOB (september 2003)
-
http://www.music.indiana.edu/collections/uniform/uniform.html
versie
Versie
Datum
Opmerkingen
1.0
2006
Concept
1.1
2007
1.2
2011
Start invoer muziek in Open Vlacc
Uitbreiding van de ‘Inleiding’ en toevoeging hoofdstuk
“Verzamelingen klassieke muziek”
auteurs
Werkgroep muziek Open Vlacc
op dit werk is een Creative Commons Licentie van toepassing
49 bladzijden
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 2/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
Inleiding .......................................................................................... 5
1
Niet-identificerende titel .............................................................. 9
1.1
1.1.1
Lijst van muziekvormen .....................................................................11
1.1.2
Taal .................................................................................................11
1.1.3
Enkelvoud of meervoud van de muziekvorm .........................................12
1.1.4
Cijfers of getallen ..............................................................................13
1.2
Algemeen .........................................................................................14
1.2.2
Aantal elementen van de bezetting......................................................15
1.2.3
Volgorde van de elementen van de bezetting ........................................16
1.2.4
Instrumenten ...................................................................................17
1.2.5
Instrumentale groepen ......................................................................19
1.2.6
Orkesten ..........................................................................................20
1.2.7
Stemmen .........................................................................................21
Volgnummer.....................................................................................23
1.3.2
Bibliografisch nummer .......................................................................23
1.3.3
Opusnummer....................................................................................24
1.3.4
Nummering binnen een bibliografisch nummer of opusnummer ..............24
1.4
TOONSOORT .......................................................................................25
1.5
OVERIGE GEGEVENS TER IDENTIFICATIE ...............................................26
Identificerende titel .................................................................. 27
OORSPRONKELIJKE TITEL .....................................................................28
2.1.1
Taal .................................................................................................28
2.1.2
Enkelvoud of meervoud van de titel .....................................................31
2.1.3
Cijfers of getallen in de titel ................................................................31
2.2
Bibnet
VOLGNUMMER, BIBLIOGRAFISCH NUMMER EN/OF OPUSNUMMER ..............22
1.3.1
2.1
3
BEZETTING .........................................................................................14
1.2.1
1.3
2
MUZIEKVORM ......................................................................................11
OVERIGE GEGEVENS TER IDENTIFICATIE ...............................................32
Toevoegingen bij de uniforme titel.............................................. 33
3/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
4
3.1
JAAR ..................................................................................................33
3.2
VERSIE ...............................................................................................33
3.3
ARRANGEMENT ....................................................................................34
3.4
ONDERDELEN EN FRAGMENTEN .............................................................35
3.5
BIJNAAM .............................................................................................36
Verzamelingen klassieke muziek ................................................ 38
4.1
DE MUZIEKDRAGER BEVAT HET VOLLEDIGE WERK ..................................38
4.1.1
Werkwijze ........................................................................................38
4.1.2
Vorm uniforme titel van de verzameling ...............................................38
4.1.3
CDR-records .....................................................................................39
4.1.4
Open Vlacc-records ...........................................................................41
4.1.5
Voorbeelden van uniforme titels voor het volledige werk ........................42
4.2
DE MUZIEKDRAGER BEVAT EEN AANTAL –VOLLEDIGE– ONDERDELEN ........44
4.2.1
Werkwijze ........................................................................................44
4.2.2
Onderdelen met een eigen opus/bibliografisch nummer .........................44
4.2.3
Onderdelen zonder eigen opus/bibliografisch nummer ...........................46
4.3
DE MUZIEKDRAGER BEVAT FRAGMENTEN OF BEWEGINGEN VAN EEN WERK
49
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 4/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
Inleiding
definitie klassiek muziekwerk
Een klassiek muziekwerk is een compositie met een eigen opusnummer of bibliografisch
nummer. Wanneer er geen opusnummer of bibliografisch nummer is toegekend, komt
een klassiek werk overeen met wat door de componist als een op zichzelf staande
compositie is bedoeld.
definitie uniforme titel
Klassieke muziekwerken worden aangeduid met zeer verschillende titels. De titel van een
klassiek werk verschijnt vaak in uiteenlopende opbouw, graad van volledigheid en in
verschillende talen, waardoor het moeilijk wordt om het aangeduide muziekwerk te
identificeren en te groeperen.
Een pianoconcerto van Mozart op een geluidsdrager kan bijvoorbeeld onder volgende
titels worden gepubliceerd:
Concerto in A major for piano, K. 488
Concerto pour piano 23
Konzert A Dur, KV. 488 für Klavier
Konzert 23 für Klavier und Orchester, K. 488
Piano Concerto in A Major, K. 488
Om deze verschillende titels via de catalogus onder één titel te kunnen groeperen, wordt
een unieke titel voor het intellectuele ‘werk’ bepaald. Deze titel wordt uniforme titel
genoemd. De uniforme titel voor het pianoconcerto van Mozart wordt:
Wolfgang Amadeus Mozart, 1756-1791
Concerto voor piano en orkest, nr. 23, KV. 488 in A gr.
240 _0|aConcerto|mvoor piano en orkest|nnr. 23, KV. 488|rin A gr.
[Op de geluidsdrager staat: Konzert A Dur, KV. 488 für Klavier]
(De uniforme titel wordt telkens in vet gepresenteerd. Daarna volgt de presentatie van de uniforme
titel in MARC21-formaat. De publicatietitel staat tussen vierkante haken, met de vermelding ‘Op de
geluidsdrager’.)
De uniforme titel is noodzakelijk om:
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 5/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
- een klassiek muziekwerk op een unieke manier te kunnen identificeren
- de verschillende uitvoeringen van éénzelfde klassiek werk te kunnen groeperen
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 6/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
types en manier van catalogiseren
Voor het opbouwen van een uniforme titel neemt men de oorspronkelijke titel als
uitgangspunt. De oorspronkelijke titel is in beginsel de titel die door de componist aan
het werk is gegeven. Het vaststellen van die oorspronkelijke titel gebeurt door het
raadplegen van de aangewezen bron, nl. The New Grove Dictionary of Music and
Musicians (http://www.grovemusic.com). Indien oorspronkelijke titels vertaald moeten
worden in het Nederlands (zie verder), dan gebeurt dit achtereenvolgens aan de hand
van:

Luister. – Amsterdam : Tijl Tijdschriften, 1952-

Groot operaboek / Leo Riemens ; bew., aangepast en uitgebr. door Peter Van der
Spek, Peter. - Abcoude : Uniepers, 1999 – ISBN 90-6825-157-0
Oorspronkelijke titels van klassieke muziekwerken kunnen worden onderscheiden in twee
types:

Niet-identificerende titels zijn titels op basis van een muziekvorm. Deze titels
hebben als belangrijkste element een muziekvorm zoals die voorkomt in de lijst
van muziekvormen.

Identificerende titels zijn titels die een werk zodanig aanduiden dat ze niet met
een ander werk kunnen worden verward. Identificerende titels komen niet voor in
de lijst van muziekvormen.
Als gevolg van het onderscheid tussen niet-identificerende en identificerende titels zijn er
twee verschillende werkwijzen voor het construeren van een uniforme titel, die hieronder
apart worden bekeken.
In het MARC21-formaat zijn er twee velden voor de uniforme titel: het veld 130 voor een
uniforme titel als hoofdingang (m.a.w. bij anonieme werken) en het (veel vaker
gebruikte) veld 240 voor een uniforme titel met een componist als hoofdingang.
Beide velden beschikken over de volgende subvelden:
subveld
Betekenis
Voorbeeld
|a
Muziekvorm
Mis
of
Bibnet
identificerende titel
Die Freischütz
|m
Bezetting
voor soli [4], koor en orkest
|n
Deelaanduiding
nr. 3, WAB. 28
7/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
|r
Toonsoort
in f kl.
|f
Jaar
1924
|g
Bijnaam
Noodlot
|p
Deeltitel
Ouverture
|k
Vormaanduiding
Sel.
|o
Aanduiding arrangement
Arr.
|s
Versie
herz. versie 1947
Uniforme titels van CDR
Door de samenwerking met CDR zijn er in Open Vlacc uniforme titels die niet zijn
opgebouwd zoals hierna beschreven.
We hanteren volgende stelregels:
1. De vorm van de uniforme titel van CDR heeft voorrang op de vorm zoals
voorgeschreven door de Open Vlacc regelgeving. Voor de laatste versie van de
CDR-uniforme titels raadpleegt men http://www.muziekweb.nl/
2. Indien een muziekwerk nog geen uniforme titel in Open Vlacc heeft, dan zoeken
we binnen het oeuvre van de componist naar een gelijkaardig werk door CDR
beschreven en gebruiken dezelfde beschrijvingsvorm.
3. Is er geen werk naar analogie te vinden of zijn er voldoende redenen om de CDRuniforme titel aan te passen (vb. de CDR-uniforme titel identificeert het werk
onvoldoende), dan wordt een uniforme titel gecreëerd volgens de hiernavolgende
regelgeving.
Anonieme composities
In navolging van CDR krijgen anonieme composities geen uniforme titel, behalve:
* Gregoriaanse muziek: uniforme titels in het Latijn
* oude Middeleeuwse muziek: enkel titels die in The Grove te vinden zijn
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 8/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
1 Niet-identificerende titel
Vele klassieke muziekwerken hebben een oorspronkelijke titel die gebaseerd is op de
muziekvorm van de compositie. Voor titelbeschrijvingen van dergelijke werken wordt
altijd een uniforme titel opgebouwd.
Voorbeelden van muziekvormen zijn:

Concerto

Mis

Trio

Sonate
Een muziekvorm alleen volstaat echter niet om een klassieke compositie uniek te
identificeren. Daarom worden de titels die gebaseerd zijn op een muziekvorm, nietidentificerende titels genoemd.
Niet-identificerende titels hebben dus nog bijkomende informatie nodig om een klassiek
muziekwerk te identificeren. De volledige uniforme titel wordt aan de hand van de
informatie uit de New Grove Dictionary opgebouwd met volgende bouwstenen:
1. Muziekvorm
2. Bezetting
3. Volgnummer, bibliografisch nummer en/of opusnummer
4. Toonsoort
5. Overige gegevens ter identificatie
Enkele voorbeelden van hoe de uniforme titel voor niet-identificerende titels wordt
opgebouwd:
Antonio Vivaldi, 1678-1741
Concerto voor blokfluit en orkest, RV. 312 in G gr.
240 _0|aConcerto|mvoor blokfluit en orkest|nRV. 312|rin G gr.
[Op de geluidsdrager staat: Recorder Concerto in G major RV 312]
Muziekvorm (|a)
Concerto
Bezetting (|m)
voor blokfluit en orkest
Volgnummer, bibliografisch en/of opusnummer (|n)
RV. 312
Toonsoort (|r)
in G gr.
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 9/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
Anton Bruckner, 1824-1896
Mis voor soli [4], koor en orkest, nr. 3, WAB. 28 in f kl.
240 _0|aMis|mvoor soli [4], koor en orkest|nnr. 3, WAB. 28|r in f kl.
[Op de geluidsdrager staat: Messe Nr. 3 in f-Moll]
Muziekvorm (|a)
Mis
Bezetting (|m)
voor soli [4], koor en orkest
Volgnummer, bibliografisch en/of opusnummer (|n)
nr. 3, WAB. 28
Toonsoort (|r)
in f kl.
Ludwig Van Beethoven, 1770-1827
Sonate voor cello en piano, nr. 5, op. 102, nr. 2 in D gr.
240 _0|aSonate|mvoor cello en piano|nnr. 5, op. 102, nr. 2|rin D gr.
[Op de geluidsdrager staat: Cello Sonata No. 5 in C major, Op. 102, nr.2]
Muziekvorm (|a)
Sonate
Bezetting (|m)
voor cello en piano
Volgnummer, bibliografisch en/of opusnummer (|n)
nr. 5, op. 102, nr. 2
Toonsoort (|r)
in D gr.
Alle onderdelen van de uniforme titel voor niet-identificerende titels worden hieronder
apart belicht.
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 10/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
1.1
Muziekvorm
1.1.1
Lijst van muziekvormen
Een niet-identificerende titel bevat een muziekvorm die voorkomt in de lijst van
muziekvormen.
1.1.2
Taal
HOOFDREGEL
Muziekvormen worden altijd in het Nederlands opgenomen. Ze worden letterlijk
overgenomen uit de lijst van muziekvormen.
UITZONDERINGEN EN OPMERKINGEN
a) Titels met daarin twee of meer muziekvormen die door het voegwoord ‘en’ worden
verbonden, worden als een niet-identificerende titel beschouwd en in het Nederlands
vertaald.
Johann Sebastian Bach, 1685-1750
Preludium en fuga voor orgel, BWV. 531 in C gr.
240 _0|aPreludium en fuga|mvoor orgel|nBWV. 531|rin C gr.
[Op de geluidsdrager staat: Präludium und Fuge BWV531]
b) Titels met twee of meer muziekvormen die op een andere manier met elkaar zijn
verbonden, worden eveneens als niet-identificerende titel beschouwd en in het
Nederlands vertaald.
Ludwig Van Beethoven, 1770-1827
Variaties en fuga voor piano, op. 35 in Es gr. “Eroica Variationen”
240 _0|aVariaties en fuga|mvoor piano|nop. 35|rin Es gr.|gEroica Variationen
[Op de geluidsdrager staat: Variationen mit einer Fuge]
c) Titels die samengesteld zijn uit één of meer muziekvormen gecombineerd met een
identificerend gedeelte, worden als identificerende titel beschouwd en volgens de
overeenkomstige regels behandeld.
Viktor Ullmann, 1898-1944
Variationen, Phantasie und Doppelfuge über ein kleines Klavierstück von
Schönberg, op. 3b
240 _0|aVariationen, Phantasie und Doppelfuge über ein kleines Klavierstück von
Schönberg|nop. 3b
[Op de geluidsdrager staat: Variationen, Phantasie und Doppelfuge über ein
kleines Klavierstück von Schönberg]
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 11/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
[Grove Dictionary: Orch.: Variationen, Phantasie und Doppelfuge über ein kleines
Klavierstück von A. Schönberg, op.3b, 1933 [version of op.3a]
d) Titels als ‘Pièces de clavecin’, ‘Pièces d’orgue’, ‘Pièces de violes’, ‘Toccate
d'intavolatura’, …van muziekwerken uit de 16de, 17de of 18de eeuw worden beschouwd
en behandeld als identificerende titels.
Jean-Philippe Rameau, 1683-1764
Pièces de clavecin en concerts, nr. 1-5
240 _0|aPièces de clavecin en concerts|nnr. 1-5
[Op de geluidsdrager staat: Pièces de clavecin en concerts nr.1-5]
[Grove Dictionary : Pièces de clavecin]
1.1.3
Enkelvoud of meervoud van de muziekvorm
HOOFDREGEL
Muziekvormen worden steeds in het enkelvoud opgenomen.
UITZONDERINGEN EN OPMERKINGEN
a) Bij een verzameling die één geheel vormt binnen het oeuvre van de componist en één
geheel vormt op de muziekdrager wordt de muziekvorm in het meervoud opgenomen.
Frédéric Chopin, 1810-1849
Preludes voor piano, op. 28, nr. 1-24
240 _0|aPreludes|mvoor piano|nop. 28, nr. 1-24
[Op de geluidsdrager staat: Piano Works]
b) Werken die gekend zijn als onderdeel van een verzameling, maar zelf beschikken over
een opusnummer, bibliografisch nummer of bijnaam, kunnen afzonderlijk opgenomen
worden. Voor invoerafspraken zie hoofdstuk 4 Verzamelingen klassieke muziek
Antonio Vivaldi, 1678-174
Concerto voor viool en strijkorkest, RV. 269, op. 8, nr. 1 in E gr. "La
primavera"
240 _0|aConcerto|mvoor viool en strijkorkest|nRV. 269, op. 8, nr. 1|rin E gr.|gLa
primavera
[Op de geluidsdrager staat: Le Quattro Stagioni – La primavera]
Antonio Vivaldi, 1678-174
Concerto voor viool en strijkorkest, RV. 315, op. 8, nr. 2 in g kl. "L’estate"
240 _0|aConcerto|mvoor viool en strijkorkest|nRV. 315, op. 8, nr. 2|rin g kl.|gL’
estate
[Op de geluidsdrager staat: Le Quattro Stagioni – L’estate]
Enz.
Gekend als onderdelen van de verzameling Le Quattro Stagioni.
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 12/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
Frédéric Chopin, 1810-1849
Prelude voor piano, op. 28, nr. 17 in As gr.
240_0|aPrelude|mvoor piano|nop. 28, nr. 17 |rin As gr.
[Op de geluidsdrager staat: Prelude nr.17]
Gekend als onderdeel van de verzameling Preludes voor piano, op. 28, nr. 1-24
1.1.4
Cijfers of getallen
HOOFDREGEL
Getallen aan het begin van een niet-identificerende titel worden niet opgenomen.
UITZONDERINGEN EN OPMERKINGEN
a) Cijfers die het aantal deeltjes van de volledige verzameling aanduiden, worden
opgenomen na het bibliografisch nummer of opusnummer.
Dmitri Sjostakovitsj, 1906-1975
Preludes voor piano, op. 34, nr. 1-24
240 _0|aPreludes|mvoor piano|nop. 34, nr. 1-24
[Op de geluidsdrager staat: 24 Piano Preludes]
Ook bij een selectie worden de cijfers opgenomen.
Dmitri Sjostakovitsj, 1906-1975
Preludes voor piano, op. 34, nr. 1-24. Sel.
240 _0|aPreludes|mvoor piano|nop. 34, nr. 1-24|kSel.
[Op de geluidsdrager staat: 8 Piano Preludes Nos. 1, 5, 9, 11-13, 21, 24)]
b) Een werk met een identificerende titel dat deel uitmaakt van een genummerde
verzameling niet-identificerende titels van eenzelfde componist, wordt voorzien van een
uniforme titel samengesteld als deze van een niet-identificerende titel.
Nikolaj Rimski-Korsakov, 1844-1908
Symfonie voor orkest, nr. 2, op. 9 in fis kl. "Antar"
240 _0|aSymfonie|mvoor orkest|nnr. 2, op. 9|rin fis kl.|gAntar
[Op de geluidsdrager staat: Antar Symphony]
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 13/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
1.2
1.2.1
Bezetting1
Algemeen
HOOFDREGEL
In niet-identificerende titels wordt na de muziekvorm beknopt de oorspronkelijke
bezetting, voorafgegaan door het voorzetsel ‘voor’, opgenomen. De bron voor de
oorspronkelijke bezetting is de New Grove Dictionary of Music and Musicians (de
bezetting die werd gevonden in de New Grove wordt ter illustratie bij de voorbeelden
opgenomen).
Frédéric Chopin, 1810-1849
Concerto voor piano en orkest, nr. 2, op. 21 in f kl.
240 _0|aConcerto|mvoor piano en orkest|nnr. 2, op. 21|rin f kl.
[Op de geluidsdrager staat: Piano concerto no.2]
[Bezetting in de Grove dictionary: piano with orchestra]
Wanneer de New Grove geen uitsluitsel geeft, wordt de bezetting opgenomen zoals die
wordt aangetroffen op de muziekdrager.
De bezetting wordt steeds in het Nederlands vertaald en komt voor in de lijst van
instrumentnamen.
UITZONDERINGEN EN OPMERKINGEN
a) Bij alternatieve bezettingen – bezettingen waarbij de componist de keuze laat uit twee
of meer specifiek aangeduide verschillende instrumenten of stemmen – wordt de
bezetting gecatalogiseerd zoals die voorkomt op de geluidsdrager.
Johannes Brahms, 1833-1897
Trio voor piano, altviool en cello, op. 114 in a kl.
240 _0|aTrio|mvoor piano, altviool en cello|nop. 114|rin a kl.
[Op de geluidsdrager staat: Trio for alto, cello and piano]
[Bezetting in de New Grove: cl/va, vc, pf]
Op een andere geluidsdrager wordt het werk uitgevoerd in de alternatieve bezetting en
die wordt beschreven als volgt:
Johannes Brahms, 1833-1897
Trio voor piano, klarinet en cello, op. 114 in a kl.
1
Zie ook afspraken bij 3.3 Arrangement
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 14/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
240 _0|aTrio|mvoor piano, klarinet en cello|nop. 114|rin a kl.
[Op de geluidsdrager staat: Trio for clarinet, cello and piano]
[Bezetting in de New Grove: cl/va, vc, pf]
b) De bezetting wordt ook opgenomen bij werken die een verzameling zijn van
composities met verschillende bezettingen.
Strozzi, Barbara 1619-c.1664
Madrigalen voor zangstemmen [2-5] en b.c., boek 1, 1644
240 _0|aMadrigalen|mvoor zangstemmen [2-5] en b.c.|nboek 1|f1644
[Op de geluidsdrager: Madrigalen 1644]
[Bezetting in de New Grove: 2-5vv, bc]
c) Het gedeelte van de bezetting dat ad libitum (Latijn voor ‘zoals het u bevalt’; de keuze
van de bezetting wordt aan de uitvoerder overgelaten) is, wordt niet opgenomen. Ad
libitum wordt in de New Grove aangeduid met de afkorting opt. of ad lib.
Antonio Vivaldi, 1678-1741
Sonate voor orgel, hobo en viool, RV. 779 in C gr.
240 _0|aSonate|mvoor orgel, hobo en viool|nRV. 779|rin C gr.
[Op de geluidsdrager: Oboe sonata]
[Bezetting in de New Grove: vn, ob, org (obbl), salmoè (opt.)]
d) De bezetting wordt niet opgenomen bij werken met een variabele bezetting, waarbij
de componist vrij de keuze laat uit niet specifiek aangeduide instrumenten,
zangstemmen of groepen daarvan en het aantal uitvoerenden.
1.2.2
Aantal elementen van de bezetting
HOOFDREGEL
Er worden in totaal nooit meer dan vijf elementen (combinatie van instrumenten,
groepen, orkesten en stemmen) van de bezetting opgenomen. Alle elementen worden
gescheiden door een komma en het laatste element wordt voorafgegaan door het
voegwoord ‘en’.
PRINCIPES VAN GROEPERING
Meerdere dezelfde instrumenten worden altijd samen gegroepeerd. De instrumentnaam
komt in het meervoud en het aantal komt, indien bepaald en kleiner dan negen, tussen
‘[ ]’.
Antonio Vivaldi, 1678-1741
Concerto voor trompetten [2] en strijkorkest, RV. 537 in C gr.
240 _0|aConcerto|mvoor trompetten [2] en strijkorkest|nRV. 537|rin C gr.
[Op de geluidsdrager staat: Concerto for 2 Trumpets RV537]
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 15/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
[Bezetting in de New Grove: Double concertos (with str, bc): 2 tpt]
Verschillende instrumenten worden, indien het aantal elementen van de bezetting groter
is dan vijf, gegroepeerd in instrumentale groepen (zie Instrumentale groepen). Het
aantal instrumenten komt, indien bepaald en kleiner dan of gelijk aan negen, ook tussen
‘[ ]’.
Strawinsky, Igor, 1882-1971
Concertino voor houtblazers [6], koperblazers [4] en strijkers [2]
240 _0|aConcertino|mvoor houtblazers [6], koperblazers [4] en strijkers [2]
[Op de geluidsdrager staat: Concertino]
[Bezetting in de New Grove: vn, vc, fl, ob, eng hn, A-cl, 2 bn, 2 tpt, trbn, b trbn]
Ook verschillende stemmen worden, indien het aantal elementen van de bezetting groter
is dan vijf, gegroepeerd in vocale groepen (zie Werken voor twee of meer solistische
zangstemmen).
Giuseppe Verdi, 1813-1901
Requiem voor soli [4], koor en orkest
240 _0|aRequiem|mvoor soli [4], koor en orkest
[Op de geluidsdrager staat: Requiem]
[Bezetting in de New Grove: S, A, T, B, mixed vv, orch]
Indien het aantal instrumenten of stemmen van de oorspronkelijke bezetting kan
variëren, wordt, indien bepaald, het minimum en maximum opgenomen tussen ‘[ ]’, bv.
[7-9].
1.2.3
Volgorde van de elementen van de bezetting
Indien de bezetting bestaat uit meerdere elementen, worden die opgenomen in volgende
vaste volgorde:
1. Zangstemmen
2. Solo-instrument (in combinatie met toetsinstrument)
3. Toetsinstrumenten (in combinatie met twee of meer instrumenten die geen
toetsinstrument zijn)
4. Overige instrumenten, in de volgorde: houtblazers, koperblazers,
tokkelinstrumenten, strijkers, slagwerk, b.c. (basso continuo)
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 16/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
Camille Saint-Saëns, 1835-1921
Septet voor piano, trompet en strijkers [5], op. 65 in Es gr.
240 _0|aSeptet|mvoor piano, trompet en strijkers [5]|nop. 65|rin Es gr.
[Op de geluidsdrager staat: Septet Op.65]
[Bezetting in de New Grove: pf, tpt, 2 vn, va, vc, db]
Zangstemmen
(niet van toepassing)
Solo-instrument (in combinatie met toetsinstrument)
(niet van toepassing)
Toetsinstrumenten
piano
Overige instrumenten
trompet en strijkers [5]
Dietrich Buxtehude, 1637-1707
Cantate voor bas, strijkers [4] en b.c., BuxWV. 73 "Mein Herz ist bereit"
240 _0|aCantate|voor bas, strijkers [4] en b.c.|nBuxWV. 73|gMein Herz ist bereit
[Op de geluidsdrager staat: Mein Herz ist bereit BuxWV.73]
[Bezetting in de New Grove: B, 3 vn, vle, bc]
Zangstemmen
bas
Solo-instrument (in combinatie met toetsinstrument)
(niet van toepassing)
Toetsinstrumenten
(niet van toepassing)
Overige instrumenten
strijkers [4] en b.c.
Béla Bartók, 1881-1945
Sonate voor viool en piano, BB. 28
240 _0|aSonate|mvoor viool en piano|nBB. 28
[Op de geluidsdrager staat: Violin sonata BB.28]
[Bezetting in de New Grove: vn, pf]
Zangstemmen
(niet van toepassing)
Solo-instrument (in combinatie met toetsinstrument)
viool
Toetsinstrumenten
piano
Overige instrumenten
(niet van toepassing)
1.2.4
Instrumenten
HOOFDREGEL
De bezetting van instrumentale muziek met afzonderlijke instrumenten wordt ingevuld
aan de hand van de lijst van instrumentnamen.
UITZONDERINGEN EN OPMERKINGEN
a) De aanduiding voor de stemming van een instrument wordt niet opgenomen: niet ‘es’klarinet, maar gewoon ‘klarinet’.
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 17/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
b) De aanduidingen ‘sopraan’, ‘alt’, ‘tenor’, ‘bas’ bij instrumentennamen worden niet
opgenomen, dus niet ‘altblokfluit’ of ‘tenorsaxofoon’ maar gewoon ‘blokfluit’ en
saxofoon. Uitzonderingen hierop vind je terug in de lijst van instrumentnamen, namelijk:
althobo, altviool, basklarinet, basviool en basgitaar.
c) Aanduidingen zoals ‘barok’ bij oude instrumenten worden niet opgenomen.
d) Toetsinstrumenten worden als volgt opgenomen:
Bezetting
Betekenis
piano
1 instrument, 2 handen
piano vierhandig
1 instrument, 4 handen
piano zeshandig
1 instrument, 6 handen
piano’s [2]
2 instrumenten, 4 handen
Sergej Rachmaninov, 1873-1943
Stukken voor piano vierhandig, op. 11, nr. 1-6
240 _0|aStukken|mvoor piano vierhandig|nop. 11, nr. 1-6
[Op de geluidsdrager staat: 6 morceaux for Piano, Four Hands op. 11]
[Bezetting in de New Grove: piano, 4 hands]
e) De aanduiding ‘toetsinstrument’ wordt opgenomen bij werken voor een niet specifiek
aangegeven toetsinstrument, of bij werken waarbij de componist de keuze laat uit
verschillende specifiek aangegeven toetsinstrumenten. Hetzelfde geldt voor melodieinstrument en basinstrument.
Orlando Gibbons, 1583-1625
Fantasie voor toetsinstrument, nr. 10 in a kl.
240 _0|aFantasie|mvoor toetsinstrument|nnr. 10|rin a kl.
[Op de geluidsdrager staat: Fantasia No.10]
[Bezetting in de New Grove: keyboard]
Wat betreft de werken voor toetsinstrument van Johann Sebastian Bach: BWV. 525-771
worden gerekend tot de werken 'voor orgel', BWV. 772-994 tot de werken 'voor
klavecimbel'.
f) De ‘basso continuo’ wordt aangeduid met de afkorting ‘b.c.’.
g) Als de instrumentensoort in het geheel niet is aangegeven, wordt ze ingevuld met
‘instrumenten’ eventueel gevolgd door het aantal tussen ‘[ ]’.
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 18/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
Florentio Maschera, c.1540-c.1584
Canzona voor instrumenten [4] "La Mazzuola"
240 _0|aCanzona|mvoor instrumenten [4]|gLa Mazzuola
[Op de geluidsdrager staat: Canzona La Mazzuola]
[Bezetting in de New Grove: niet gespecifieerd]
1.2.5
Instrumentale groepen
HOOFDREGEL
Indien de bezetting toch bestaat uit meer dan vijf elementen, worden instrumenten
gecombineerd in groepen van een enkelvoudige (of homogene) bezetting. Deze groepen
zijn:

toetsinstrumenten

houtblazers

koperblazers

blazers (= hout- en koperblazers)

tokkelinstrumenten

strijkers

slagwerk

elektronische instrumenten

instrumentaal ensemble (enkel bij een bezetting met instrumenten uit 6 of meer
verschillende groepen, of wanneer het principe van groepering het vereist)
Enkele voorbeelden van bezettingen met groepen:
Ludwig Van Beethoven, 1770-1827
Septet voor houtblazers [2], hoorn en strijkers [4], op. 20 in Es gr.
240 _0|aSeptet|mvoor houblazers [2], hoorn en strijkers [4]|nop. 20|rin Es gr.
[Op de geluidsdrager staat: Septet Op.20]
[Bezetting in de New Grove: cl, hn, bn, vn, va, vc, db]
Leos Janácek, 1854-1928
Liederen voor zangstemmen [9] en instrumentaal ensemble, nr. 1-18
"Rikadla"
240 _0|aLiederen|mvoor zangstemmen [9] en instrumentaal ensemble|nnr. 118|gRikadla
[Op de geluidsdrager staat: Rikadla]
[Bezetting in de New Grove: 2 S, 2 A, 3 T, 2 B, ocarina, fl, fl + pic, 2 cl, bn, bn +
dbn, child’s drum, db, pf]
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 19/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
UITZONDERINGEN EN OPMERKINGEN
Hoewel muzikale standaardterminologie, zijn titels als strijkkwartet, strijkkwintet,
blazerskwintet etc. geen muziekvormen. De correcte uniforme titel bestaat uit de
muziekvorm en de bezetting in afzonderlijke instrumenten.
Wolfgang Amadeus Mozart, 1756-1791
Kwartet voor violen [2], altviool en cello nr. 17, KV. 458 in Bes gr.
"Jagdquartett"
240 _0|aKwartet|mvoor violen [2], altviool en cello|nnr. 17, KV. 458|rin Bes
gr.|gJagdquartett
[Op de geluidsdrager staat: String Quartet KV.458]
[Bezetting in de New Grove: string quartet]
Johannes Brahms, 1833-1897
Kwintet voor violen [2], altviolen [2] en cello nr. 2, op. 111 in G gr.
240 _0|aKwintet voor violen [2], altviolen [2] en cello|nnr. 2, op. 111|r in G gr.
[Op de geluidsdrager staat: String Quintet Op.111]
[Bezetting in de New Grove: 2 vn, 2va, vc]
1.2.6
Orkesten
HOOFDREGEL
Instrumentale muziek bedoeld om te worden uitgevoerd in een meervoudige (of
heterogene) bezetting, wordt ingevuld met een van de volgende termen

orkest

strijkorkest

kamerorkest

minder vaak gebruikt zijn: harmonieorkest, fanfareorkest, blaasorkest, brassband,
big band, jazzorkest
Joseph Haydn, 1732-1809
Symfonie voor orkest, Hob.I, nr. 74 in Es gr.
240 _0|aSymfonie|voor orkest|nHob.I, nr. 74|rin Es gr.
[Op de geluidsdrager staat: Symphony No.74]
[Bezetting in de New Grove: f, 2 ob, bn, 2 hn, str]
Gustav Mahler, 1860-1911
Symfonie voor sopraan en orkest, nr. 4 in G gr.
240 _0|aSymfonie|mvoor sopraan en orkest|nnr. 4|rin G gr.
[Op de geluidsdrager staat: Symphony No.4]
[Bezetting in de New Grove: S, orch]
Berio, Luciano, 1925-2003
Concerto voor fluit, viool, piano's [2] en kamerorkest, 1959 "Tempi
concertati"
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 20/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
240 _0|aConcerto|mvoor fluit, viool, piano’s [2] en kamerorkest|f1959|gTempi
concertati
[Op de geluidsdrager staat: Concerto Tempi Concertati]
[Bezetting in de New Grove: fl, vn, 2 pf, small orch (in 4 groups)]
Bij werken voor (strijk)orkest en basso continuo wordt de basso continuo als onderdeel
van het orkest beschouwd en dus niet afzonderlijk in de bezetting opgenomen.
Antonio Vivaldi, 1678-1741
Concerto voor trompetten [2] en strijkorkest, RV. 537 in C gr.
240 _0|aConcerto|mvoor trompetten [2] en strijkorkest|nRV. 537|rin C gr.
[Op de geluidsdrager staat: Concerto for 2 Trumpets RV537]
[Bezetting in de New Grove: Double concertos (with str, bc): 2 tpt]
1.2.7
Stemmen
WERKEN VOOR ÉÉN SOLISTISCHE ZANGSTEM
Aangezien werken voor één zangstem met of zonder instrumentale begeleiding vaak
worden uitgegeven in verschillende stemsoorten, wordt de bezetting ervan aangeduid
met de neutrale term ‘zangstem’, gevolgd door de eventuele instrumentale begeleiding.
WERKEN VOOR TWEE OF MEER SOLISTISCHE ZANGSTEMMEN
Bij een bezetting van twee of meer zangstemmen worden de stemsoorten wel
afzonderlijk vermeld. De stemsoorten worden hieronder opgesomd:

zangstem

sopraan

mezzosopraan

alt

countertenor

tenor

bariton

bas-bariton

bas

spreekstem
Wanneer het aantal elementen in de bezetting groter is dan vijf, worden twee of meer
solistische zangstemmen samen gegroepeerd (zie de principes van groepering). De
gebruikte groepen zijn:

mannenstemmen

vrouwenstemmen

kinderstemmen
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 21/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken

zangstemmen (gemengde stemmen zonder een koor)

soli (gemengde stemmen in combinatie met een koor)
Het aantal stemmen wordt vermeld tussen ‘[ ]’.
Johann Sebastian Bach, 1685-1750
Cantate voor soli [4], koor en orkest, BWV. 147 "Herz und Mund und Tat
und Leben"
240 _0|aCantate|mvoor soli [4], koor en orkest|nBWV. 147|gHerz und Mund und
Tat und Leben
[Op de geluidsdrager staat: Cantata Herz und Mund und Tat und Leben]
[Bezetting in de New Grove: S, A, T, B, 4vv, tpt, 2 ob, ob d’amore, 2 ob da caccia,
str, bc]
Claudio Monteverdi, 1567-1643
Madrigalen voor zangstemmen [5], boek 4
240 _0|aMadrigalen|mvoor zangstemmen [5]|nboek 4
[Op de geluidsdrager staat: Quarto Libro dei Madrigali]
[Bezetting in de New Grove: 5 vv]
WERKEN VOOR KOOR
Als kooraanduiding worden onderstaande termen gebruikt. ‘Koor’ is veruit de meest
gebruikte term.

koor (gemengd koor)

mannenkoor

vrouwenkoor

kinderkoor

jongenskoor

meisjeskoor

kamerkoor

spreekkoor
1.3
Volgnummer, bibliografisch nummer en/of opusnummer
In uniforme titels wordt na de bezetting het volgnummer en bibliografisch nummer en/of
opusnummer opgenomen.
Sergej Rachmaninov, 1873-1943
Concerto voor piano en orkest, nr. 3, op. 30 in d kl.
240 _0|aConcerto|mvoor piano en orkest|nnr. 3, op. 30|rin d kl.
[Op de geluidsdrager staat: Piano Concerto No.3]
Johann Sebastian Bach, 1685-1750
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 22/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
Concerto voor hobo en strijkorkest, BWV. 1053 in F gr.
240 0 |aConcerto|mvoor hobo en strijkorkest|nBWV. 1053|rin F gr.
[Op de geluidsdrager staat: Oboe concerto in F major]
1.3.1
Volgnummer
Indien werken opeenvolgend genummerd zijn, wordt het volg- of rangnummer
opgenomen. Dit nummer wordt steeds voorafgegaan door ‘nr.’ met een spatie.
Het volgnummer sluit steeds onmiddellijk aan op de bezetting.
Brahms, Johannes, 1833-1897
Sonate voor piano, nr. 3, op. 5 in f kl.
240 _0|aSonate|mvoor piano|nnr. 3, op. 5|rin f kl.
[Op de geluidsdrager: Piano works]
Specifieke nummering van een componist wordt gerespecteerd en in die vorm
opgenomen.
Berio, Luciano, 1925-2003
Sequenza I
240 _0|aSequenza|nI
[Op de geluidsdrager Sequenza nr. I]
1.3.2
Bibliografisch nummer
Het bibliografisch nummer wordt opgenomen conform de bibliografische bron: bv. BWV.
232, KV. 453… Het bibliografisch nummer wordt voorafgegaan door de internationale
afkorting van de oeuvrecatalogi voor het bibliografisch nummer. Deze internationale
afkorting wordt gevolgd door een punt; tussen afkorting en nummer wordt een spatie
geplaatst2. De afkortingen van de bibliografische bronnen bevinden zich in de lijst met
bibliografische afkortingen.
Wanneer een werk gekend is onder meerdere bibliografische nummers van verschillende
biografen, worden enkel de bibliografische nummers opgenomen die voorkomen in de
lijst met bibliografische afkortingen, in de volgorde zoals in de lijst gepresenteerd.
Bartók, Béla, 1881-1945
Sonate voor piano's [2] en slagwerk [2], BB. 115, Sz. 110
240 _0|aSonate voor piano’s [2] en slagwerk [2]|nBB. 115, Sz. 110
[Op de geluidsdrager: Sonata for pianos and percussion]
2
Na Hob. of andere bibliografische afkortingen waar niet meteen een Arabisch cijfer op
volgt, komt geen spatie, bv. Concerto voor cello en orkest, Hob.VIIb, nr. 1 in C gr.
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 23/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
Wanneer een werk gekend is onder meerdere bibliografische nummers van dezelfde
biograaf, wordt het kleinste bibliografisch nummer opgenomen en de andere nummers
tussen haakjes geplaatst.
Wolfgang Amadeus Mozart, 1756-1791
Serenade voor houtblazers [6] en hoorns [2], nr. 12, KV. 388 (406) in c
kl.
240 _0|aSerenade|mvoor houtblazers [6] en hoorns [2]|nnr. 12, KV. 388
(406)|rin c kl.
[Op de geluidsdrager staat: Serenade KV.388]
1.3.3
Opusnummer
Het opusnummer wordt voorafgegaan door ‘op.’ en een spatie.
Dmitri Sjostakovitsj, 1906-1975
Trio voor piano, viool en cello, nr. 2, op. 67 in e kl.
240 _0|aTrio|mvoor piano, viool en cello|nnr. 2, op. 67|rin e kl.
[Op de geluidsdrager: Piano trio no. 2 in e minor, op.67]
Indien bibliografisch nummer en opusnummer gekend zijn, worden beide opgenomen:
eerst het bibliografisch nummer, gevolgd door het opusnummer en gescheiden door een
komma en een spatie.
Schubert, Franz, 1797-1828
Impromptu’s voor piano, D. 899, op. 90, nr. 1-4
240 _0|aImpromptu’s|mvoor piano|nD. 899, op. 90, nr. 1-4
[Op de geluidsdrager: Piano works]
Antonin Dvorak, 1841-1904
Kwintet voor piano, violen [2], altviool en cello, B. 155, op. 81 in A gr.
240 0|aKwintet|mvoor piano, violen [2], altviool en cello|nB. 155, op. 81|rin A gr.
[Op de geluidsdrager: Quintets]
1.3.4
Nummering binnen een bibliografisch nummer of opusnummer
De nummering binnen het bibliografisch nummer of opusnummer van een verzameling
die uit een aantal werken bestaat, wordt opgenomen na het opusnummer. Deze
nummering wordt steeds voorafgegaan door 'nr.' met een spatie. Tussen het
bibliografisch nummer of opusnummer en de afkorting 'nr.' worden een komma en een
spatie geplaatst. Bij de beschrijving van een verzameling met één bibliografisch of
opusnummer wordt na het bibliografisch of opusnummer het aantal als volgt
opgenomen:
Frédéric Chopin, 1810-1849
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 24/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
Nocturnes voor piano, op. 27, nr. 1-2
240 _0|aNocturnes|mvoor piano|nop. 27, nr. 1-2
[Op de geluidsdrager: Nocturnes]
Wanneer een werk uit een dergelijke verzameling afzonderlijk voorkomt op een
geluidsdrager, dan wordt het werk apart beschreven met de precieze nummering.
Frédéric Chopin, 1810-1849
Nocturne voor piano, op. 27, nr. 1 in cis kl.
240 _0|aNocturne|mvoor piano|nop. 27, nr. 1|rin cis kl.
[Op de geluidsdrager: Nocturne No.1]
Frédéric Chopin, 1810-1849
Nocturne voor piano, op. 27, nr. 2 in Des gr.
240 _0|aNocturne|mvoor piano|nop. 27, nr. 2|rin Des gr.
[Op de geluidsdrager: Nocturne No.2]
Verzamelingen die uit een aantal boeken bestaan, worden als volgt beschreven:
Claude Debussy, 1862-1918
Preludes voor piano, boek 1-2
240 _0|aPreludes|mvoor piano|nboek 1-2
[Op de geluidsdrager: Preludes]
Wanneer een werk uit een dergelijke verzameling afzonderlijk voorkomt op een
geluidsdrager, dan wordt het werk apart beschreven met de precieze nummering.
Claude Debussy, 1862-1918
Preludes voor piano, boek 1, nr. 1-12
240 _0|aPreludes|mvoor piano|nboek 1, nr. 1-12
[Op de geluidsdrager: Preludes livre 1]
Claude Debussy, 1862-1918
Prelude voor piano, boek 1, nr. 11 "La danse de Puck"
240 _0|aPrelude|mvoor piano|nboek 1, nr. 11|gLa danse de Puck
[Op de geluidsdrager: Prelude No.11]
1.4
Toonsoort
De toonsoort wordt opgenomen conform de bibliografische bron. Indien de bron geen
uitsluitsel geeft, wordt de toonsoort alleen opgenomen als deze met zekerheid kan
worden vastgesteld. Een werk in een grote toonaard wordt aangeduid met een
hoofdletter, gevolgd door ‘gr.’. Een werk in een kleine toonaard wordt aangeduid met een
kleine letter, gevolgd door ‘kl.’. Alle toonaarden worden vertaald in het Nederlands, aan
de hand van de lijst van toonsoorten.
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 25/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
1.5
Overige gegevens ter identificatie
Indien geen gegevens beschikbaar zijn inzake rangnummer, bibliografisch nummer,
opusnummer of toonsoort, dan worden, om het werk te kunnen identificeren van een
ander werk, een of zonodig meer andere elementen ter identificatie opgenomen (zie
Toevoegingen bij de uniforme titel, in de volgorde zoals daar beschreven).
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 26/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
2 Identificerende titel
Veel klassieke muziekwerken worden geïdentificeerd door hun oorspronkelijke titel,
zoals:
Giacomo Puccini,1858-1924
Tosca
240 _0|aTosca
[Op de geluidsdrager: Tosca]
Richard Strauss, 1864-1949
Also sprach Zarathustra, op. 30
240 _0|aAlso sprach Zarathustra|nop. 30
[Op de geluidsdrager: Also Sprach Zarathustra]
Ad te levavi
130 _0|aAd te levavi
[Op de geluidsdrager: Ad te levavi]
Deze titels worden ook wel ‘identificerende titels’ genoemd. Indien er een bibliografisch
en/of opusnummer aanwezig is, wordt dit altijd mee opgenomen in de uniforme titel.
Het verder aanvullen van specifieke titels met bijkomende informatie is alleen toegestaan
indien er verwarring mogelijk is met een ander werk.
Sommige identificerende titels beginnen met een lidwoord. Om het zoeken en sorteren
op dergelijke titels te vereenvoudigen wordt het aantal karakterposities dat een lidwoord
met een spatie erachter inneemt, met een non-filing indicator aangeduid (zie 2de
indicator 4 in onderstaand voorbeeld).
Joseph Haydn, 1732-1809
Die Schöpfung, Hob.XXI, nr. 2
240 _4|aDie Schöpfung|nHob.XXI, nr. 2
[Op de geluidsdrager: Die Schöpfung]
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 27/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
2.1
Oorspronkelijke titel
2.1.1
Taal
HOOFDREGEL
De oorspronkelijke titel is de titel welke de componist aan zijn werk heeft gegeven, in de
taal die hij ervoor heeft gekozen. Die kan dus verschillen van de moedertaal van de
componist
Vb. Les saisons van de Russische componist Tsjaikovski
Bij werken met een oorspronkelijke titel in de acht basistalen, nl. het Nederlands, Frans,
Duits, Engels, Italiaans, Spaans, Portugees of Latijn wordt de specifieke naam niet
vertaald. De bron voor de oorspronkelijke titel is The New Grove Dictionary of Music and
Musicians.
Enkele voorbeelden van identificerende titels die niet vertaald worden:
Manuel De Falla, 1876-1946
Noches en los jardines de España
240 _0|aNoches en los jardines de España
[Op de geluidsdrager: Nights in the gardens of Spain]
[Grove Dictionary: Noches en los jardines de Espana = een basistaal]
Flor Peeters, 1903-1986
Missa festiva, op. 62
240 _0|aMissa festiva|nop. 62
[Op de geluidsdrager: Missa festiva, op.62]
[Grove Dictionary: Missa festiva, op 62 = een basistaal]
Oorspronkelijke titels in alle andere talen worden wel vertaald in het Nederlands. De New
Grove Dictionary geeft doorgaans eerst de titel in de originele taal gevolgd door de
Engelse vertaling.
De bronnen voor Nederlandse vertalingen van oorspronkelijke titels zijn:
- Luister. – Amsterdam : Tijl Tijdschriften, 1952- Groot operaboek / Leo Riemens ; bew., aangepast en uitgebr. door Peter Van der Spek,
Peter. - Abcoude : Uniepers, 1999 – ISBN 90-6825-157-0
Modest Moessorgski, 1839-1881
Schilderijententoonstelling
240 _0|a Schilderijententoonstelling
[Op de geluidsdrager: Tableaux d'exposition
[Grove Dictionary: Kartinki s vïstavki [Pictures from an Exhibition]]
Antonin Dvorak, 1841-1904
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 28/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
Uit het Boheemse woud, B. 133, op. 68
240 _0|aUit het Boheemse woud|nB. 133, op. 68
[Op de geluidsdrager: Bohemian Forest op. 68]
[Grove dictionary: Ze Šumavy [From the Bohemian Forest]]
Namen van personen en plaatsen in de acht basistalen worden nooit vertaald
Georg Friedrich Händel, 1685-1759
Giulio Cesare in Egitto, HWV. 17
240_0|aGiulio Cesare in Egitto |nHWV. 17
[Op de geluidsdrager: Julius Cesar]
[Grove dictionary: Giulio Cesare in Egitto]
Namen van personen en plaatsen in andere talen dan de acht basistalen worden wel
vertaald
Sergej Prokofjev, 1891-1953
Ivan de Verschrikkelijke, op. 16
240_0|aIvan de Verschrikkelijke |nop. 116
[Op de geluidsdrager: Ivan der Schreckliche]
[Grove dictionary: Ivan Grozniy [Ivan the Terrible]]
Aram Katsjatoerjan, 1903-1978
Gayaneh. Sabeldans
240 _0|aGayaneh|pSabeldans
[Op de geluidsdrager: Gayaneh: Sabre Dance
Gayaneh is een persoonsnaam]
De alternatieve titel (eveneens te vinden in Grove dictionary) is een deel van de
identificerende titel. Hij wordt ingeleid door een komma gevolgd door ‘of’, ‘or’ e.d.
naargelang de taal van de hoofdtitel. Het eerste woord van de alternatieve titel begint
met een hoofdletter.
Ludwig Van Beethoven, 1770 -1827
Fidelio, oder Die eheliche Liebe
240 _0|aFidelio, oder Die eheliche Liebe
[Op de geluidsdrager: Fidelio]
Albert Lortzing, 1801-1851
Der Wildschütz, oder Die Stimme der Natur
240 _4|aDer Wildschütz, oder Die Stimme der Natur
[Op de geluidsdrager: Die Wildschütz]
UITZONDERINGEN
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 29/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
a) Een werk met een identificerende titel dat deel uitmaakt van een genummerde reeks
soortnamen van een zelfde componist wordt behandeld als een werk met een nietidentificerende titel. De specifieke naam kan dan worden opgenomen als bijnaam (zie
Toevoegingen bij de uniforme titel).
Sergej Prokofjev, 1891-1953
Symfonie voor orkest, nr. 1, op. 25 in D gr. "Klassieke symfonie"
240 _0|aSymfonie|mvoor orkest|nnr. 1, op. 25|rin D gr.|gKlassieke symfonie
[Op de geluidsdrager: Classical Symphony]
b) Variaties op een bepaald muziekwerk of thema krijgen een titel met een muziekvorm
als basis. De verwijzing naar het muziekwerk of thema waarop gevarieerd wordt, kan
worden opgenomen als bijnaam (zie Toevoegingen bij de uniforme titel).
Pjotr Iljitsj Tsjaikovski, 1840-1893
Variaties voor cello en orkest, op. 33 "Variaties op een rococo thema"
240 _0|a Variaties|mvoor cello en orkest|nop. 33|gVariaties op een rococo thema
[Op de geluidsdrager: Rococo Variations]
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 30/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
2.1.2
Enkelvoud of meervoud van de titel
Het gebruik van het enkelvoud of meervoud van een identificerende titel wordt bepaald
door de oorspronkelijke titel.
Werken die gekend zijn als onderdeel van een verzameling, maar zelf beschikken over
een opusnummer, bibliografisch nummer of bijnaam, kunnen afzonderlijk opgenomen
worden. Voor invoerafspraken zie hoofdstuk 4 Verzamelingen klassieke muziek
Johann Sebastian Bach, 1685-1750
Brandenburgisches Konzert, nr. 1, BWV. 1046 in F gr.
240 _0|aBrandenburgisches Konzert|nnr. 1, BWV. 1046|rin F gr.
[Op de geluidsdrager: Brandenburg Concerto nr.1]
Johann Sebastian Bach, 1685-1750
Brandenburgisches Konzert, nr. 2, BWV. 1047 in F gr.
240 _0|aBrandenburgisches Konzert|nnr. 2, BWV. 1047|rin F gr.
[Op de geluidsdrager: Brandenburg Concerto nr.2]
…
Gekend als onderdeel van de verzameling Brandenburgische Konzerte.
De afzonderlijke werken of delen ervan worden apart beschreven als ze, losstaand van
de volledige verzameling, voorkomen op een geluidsdrager.
Johann Sebastian Bach, 1685-1750
Brandenburgisches Konzert, nr. 5, BWV. 1050 in D gr.
240 _0|a Brandenburgisches Konzert|nnr. 5, BWV. 1050|rin D gr.
[Op de geluidsdrager: Brandenburg Concerto No.5]
2.1.3
Cijfers of getallen in de titel
Getallen aan het begin van een identificerende titel worden enkel opgenomen als ze een
onlosmakelijk onderdeel vormen van de specifieke naam.
In het eerste van onderstaande voorbeelden maakt ‘Vier’ geen onlosmakelijk onderdeel
uit van de specifieke naam, en wordt het telwoord dus niet opgenomen. In het tweede
voorbeeld maakt 'Vier' wel een onlosmakelijk onderdeel uit van de titel en wordt het wel
opgenomen.
Richard Strauss, 1864-1949
Letzte Lieder, AV. 150, nr. 1-4
240 _0|aLetzte Lieder|nAV. 150, nr. 1-4
[Op de geluidsdrager: Four last songs]
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 31/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
Heinrich Schütz, 1585-1672
Vier Hirtinnen, gleich jung, gleich schön, SWV. A1
240 _0|aVier Hirtinnen, gleich jung, gleich schön|nSWV. A1
[Op de geluidsdrager: Vier Hirtinnen, gleich jung, gleich schon, SWV.A1]
2.2
Overige gegevens ter identificatie
Indien twee of meer werken een identieke identificerende titel hebben, dient voor deze
werken een uniforme titel te worden gecreëerd. In deze uniforme titel wordt, uit de
onderstaande elementen en in de daar gegeven volgorde, dat element opgenomen
waardoor alle werken op unieke wijze worden onderscheiden:

bezetting

toonsoort

een ander element ter identificatie (zie Toevoegingen bij de uniforme titel)
Giacomo Puccini, 1858-1924
La bohème, 1896
240 _3|aLa Bohème|f1896
[Op de geluidsdrager: La Bohème]
Ruggero Leoncavallo, 1857-1919
La bohème, 1897
240 _3|aLa Bohème|f1897
[Op de geluidsdrager: La Bohème]
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 32/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
3 Toevoegingen bij de uniforme titel
3.1
Jaar
Het jaartal van een compositie wordt enkel toegevoegd ter identificatie van een identieke
identificerende of niet-identificerende titel of bij een herziening van een compositie (zie
Overige gegevens ter identificatie of Versie).
In MARC21-formaat komt het jaar van het werk in subveld f van de uniforme titel
3.2
Versie
In gevallen waarbij de componist veranderingen in de muziek heeft aangebracht zonder
dat er sprake is van een ander type bezetting of een arrangement, wordt na een komma
‘versie’ of ‘herz. versie’ opgenomen, zo mogelijk gevolgd door het jaartal. In MARC21formaat komt de versieaanduiging in subveld s van de uniforme titel.
Indien het jaar van herziening bekend is en het niet gelijk is aan het jaar van de
oorspronkelijke compositie, dan wordt het jaartal van herziening vermeld. Bij de
oorspronkelijke compositie wordt het jaar van uitgave niet vermeld.
Igor Strawinsky, 1882-1971
Le sacre du printemps
240 _3|aLe sacre du printemps
[Op de geluidsdrager: Rite of Spring]
Igor Strawinsky, 1882-1971
Le sacre du printemps (versie 1949)
240 _3|aLe sacre du printemps|sversie 1949
[Op de geluidsdrager: Rite of Spring version 1949]
Indien het jaar van herziening bekend is en het gelijk is aan het jaar van de
oorspronkelijke compositie, dan wordt ‘herz. versie’ opgenomen met het jaartal van
herziening.
Igor Strawinsky, 1882-1971
Apollon musagète (herz. versie 1947)
240 _0|aApollon musagète|sherz. versie 1947
[Op de geluidsdrager: Apollon musagète]
Indien het jaar van herziening niet bekend is, wordt enkel ‘herz. versie’ opgenomen.
Bibnet
33/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
Mark-Anthony Turnage, 1960Silent cities (herz. versie)
240 _0|aSilent cities|sherz. versie
[Op de geluidsdrager: Silent cities]
3.3
Arrangement3
Indien een arrangement wordt opgenomen onder de naam van de oorspronkelijke
componist, dan wordt aan de uniforme titel behorend bij het oorspronkelijke werk de
afkorting ‘Arr.’ toegevoegd. De toevoeging ‘Arr.’ wordt niet opgenomen bij uitwerkingen
van de basso continuo. De toevoeging ‘Arr.’ geldt ook voor arrangementen van de
componist zelf, indien kan worden vastgesteld welke bezetting de oorspronkelijke is. In
MARC21-formaat komt de aanduiding voor ‘Arr.’ in subveld |o van de uniforme titel.
Maurice Ravel, 1875-1937
Le tombeau de Couperin; Arr.
240 _3|aLe tombeau de Couperin|oArr.
[Op de geluidsdrager: Le Tombeau de Couperin]
(= oorspronkelijk voor piano, bewerkt voor orkest)
Arrangementen van de componist zelf waarbij de compositie naast een andere bezetting
ook een andere titel heeft gekregen, worden behandeld als zelfstandige werken.
Georges Bizet, 1838-1875
Jeux d'enfants, op. 22, nr. 1-12
240 _0|aJeux d'enfants|nop. 22, nr. 1-12
[Op de geluidsdrager: Jeux d’enfants]
Georges Bizet, 1838-1875
Suite voor orkest "Jeux d'enfants"
240 _0 |aSuite voor orkest|gJeux d'enfants
[Op de geluidsdrager: Jeux d’enfants]
(= oorspronkelijk voor piano vierhandig, bewerkt voor orkest)
Bijkomende informatie over het arrangement kan optioneel worden opgenomen in de
verdere beschrijving van het muziekwerk, maar niet in de uniforme titel.
3
Zie ook paragraaf 1.2 Bezetting
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 34/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
3.4
Onderdelen en fragmenten
Bij een deel of fragment uit een werk dat afzonderlijk wordt gepubliceerd, wordt
aan de uniforme titel van dat werk de aanduiding of titel van het deel of fragment
toegevoegd. In MARC21-formaat komt een onderdeel in subveld p van de uniforme
titel.
Wolfgang Amadeus Mozart, 1756-1791
Le nozze di Figaro, KV. 492. Non so più
240 _3 |aLe nozze di Figaro|nKV. 492|pNon so più
[Op de geluidsdrager: Non so più from The Marriage of Figaro]
Onderdelen die voorkomen in de lijst van muziekvormen (prelude, ouverture, …) worden
opgenomen in de vorm zoals die voorkomt in de lijst.
Richard Wagner, 1813-1883
Der fliegende Holländer. Ouverture
240 _4 |aDer fliegende Holländer|pOuverture
[Op de geluidsdrager: Overture to The Flying Dutchman]
Ook de afzonderlijke werken of delen van een genummerde verzameling worden apart
beschreven als ze, losstaand van de volledige verzameling, voorkomen op de
geluidsdrager. Zie ook hoofdstuk 4 Verzamelingen klassieke muziek, 4.2 De
muziekdrager bevat een aantal –volledige – onderdelen
Frédéric Chopin, 1810-1849
Nocturne voor piano, op. 27, nr. 1 in cis kl.
240 _0|aNocturne |mvoor piano|nop. 27, nr. 1|rin cis kl.
[Op de geluidsdrager: Nocturne No.1]
Onderdeel van de verzameling Nocturnes voor piano, op. 27, nr. 1-2
Onderdelen van een verzameling zonder eigen opus of bibliografisch nummer en met een
deeltitel die afwijkt van de verzameltitel, worden opgenomen met de verzameltitel in
subveld g voorafgegaan door het woord ‘uit’:
Georg Muffat, 1653-1704
Sonate voor strijkers en b.c. nr. 1 in D gr. uit Armonico tributo
240_0|aSonate|mvoor strijkers en b.c.|nnr. 1|rin D gr.|guit Armonico tributo
[Op de geluidsdrager: Armonico tributo No. 1]
Een onderdeel uit een groter geheel kan een bijnaam hebben. De bijnaam wordt in
subveld g opgenomen :
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 35/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
Arcangelo Corelli 1653-1713
Sonate voor viool en b.c., op. 5, nr. 12 in d kl. "La follia"
240 _0|aSonate|mvoor viool en b.c.|nop. 5, nr. 12|rin d kl.|gLa follia
[Op de geluidsdrager: Violin sonatas, op. 5, nr. 12]
Onderdeel van de verzameling Sonates voor viool en b.c., op. 5, nr. 1-12
Een onderdeel is soms beter gekend onder een populaire (Nederlandse) naam. Dit
gegeven wordt in subveld g opgenomen :
Wolfgang Amadeus Mozart 1756-1791
Die Zauberflöte, KV. 620. O Isis und Osiris "Priesterkoor"
240_4|aDie Zauberflöte|nKV. 620|pO Isis und Osiris|gPriesterkoor
[Op de geluidsdrager: Chor der Priester]
Wanneer een geluidsdrager drie of meer onderdelen of fragmenten uit hetzelfde
werk of verzameling bevat, wordt aan de uniforme titel de afkorting ‘Sel.’ (voor
‘Selectie’) toegevoegd. In MARC21-formaat komt de aanduiding ‘Sel.’ in subveld k van de
uniforme titel.
Henry Purcell, 1659-1695
The prophetess, or The history of Dioclesian, Z. 627. Sel.
240 _0|aDioclesian|nZ. 627|kSel.
[Op de geluidsdrager: Dioclesian Instrumental Tunes]
Het aantal onderdelen van de volledige verzameling (vb. 1-24) wordt opgenomen in
subveld n.
Dmitri Sjostakovitsj, 1906-1975
Preludes voor piano, op. 34, nr. 1-24. Sel.
240 _0|aPreludes|mvoor piano|nop. 34, nr. 1-24 |kSel.
[Op de geluidsdrager staat: Piano Preludes Nos 2-6, 9-13, 15, 19]
3.5
Bijnaam
Bijnamen van een klassiek werk, al dan niet toegekend door de componist, vormen strikt
genomen geen onderdeel van de uniforme titel. De meest gekende bijnaam kan wel
worden opgenomen als aanvulling bij de uniforme titel. De regels voor de taal van de
bijnaam zijn dezelfde als de regels voor de taal van de identificerende titel. Bijnamen
komen in principe enkel voor bij niet-identificerende titels. Vertalingen en varianten van
identificerende titels worden opgenomen in verwijzingen naar de uniforme titel. In
MARC21-formaat komt de bijnaam in subveld g van de uniforme titel.
Sergej Prokofjev, 1891-1953
Symfonie voor orkest, nr. 1, op. 25 in D gr. "Klassieke symfonie"
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 36/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
240 _0|a Symfonie voor orkest|mvoor orkest|nnr. 1, op. 25|rin D gr.|gKlassieke
symfonie
[Op de geluidsdrager: Classical Symphony]
Joseph Haydn, 1732-1809
Mis voor soli [4], koor en orkest, Hob. XXII, nr. 9 "Missa in tempore belli"
240 _0|aMis|mvoor soli [4], koor en orkest|nHob. XXII, nr. 9|gMissa in tempore
belli
[Op de geluidsdrager: Missa in tempore belli]
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 37/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
4
Verzamelingen klassieke muziek
Definitie: verzamelingen zijn muziekwerken die één geheel vormen binnen het oeuvre
van een componist.
Types en manier van catalogiseren
Verzamelingen klassieke muziek kunnen onder verschillende types voorkomen

Met of zonder identificerende titel

Met of zonder opus/bibliografisch nummer

Met opus/bibliografisch nummer voor het geheel of met opus/bibliografisch
nummer per onderdeel (al of niet opeenvolgend)
Het gegeven of een muziekdrager het volledige werk, volledige delen van het werk of
slechts fragmenten bevat, speelt een rol in de manier van catalogiseren.
4.1
4.1.1
De muziekdrager bevat het volledige werk4
Werkwijze
Er wordt een uniforme titel voor het geheel gemaakt, niet voor de afzonderlijke
deelwerken.
Vb. 240_0/aBrandenburgische Konzerte/nnr. 1-6, BWV 1046-1051
In geval CDR werkbeschrijvingen per deel gemaakt heeft, blijven die behouden.
4.1.2
Vorm uniforme titel van de verzameling

Indien er een CDR-uniforme titel aanwezig is, wordt deze overgenomen.

Is er geen CDR-uniforme titel, dan is de Grove dictionary de bron voor de
samenstelling van de uniforme titel.

Lange identificerende titels van verzamelingen uit de renaissance en (vroeg)
barok worden ingekort:
4
o
maximum 3 muziekvormen gevolgd door komma spatie 3 puntjes
o
bij een verzameling zonder opus en/of bibliografisch nummer nemen we
het jaar van uitgave (of druk) op in subveld f
vb.
Naast de verzameling kan op de muziekdrager eventueel nog een klein werk opgenomen zijn, maar het
hoofdwerk is de verzameling.
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 38/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
[Grove dictionary: Erster Fleiss allerhand neuer Paduanen, Galliarden, Balletten,
Mascharaden, françoischen Arien, Courenten und Sarabanden, 5 viols, bc
(Freiberg, 1636)
wordt :
240_0|aErster Fleiss allerhand neuer Paduanen, Galliarden, Balletten,
...|f1636
4.1.3
CDR-records
Bij CDR-records (bron 040|a CDR) met afzonderlijke werkbeschrijvingen per deel,
worden deze beschrijvingen behouden en wordt in het moederrecord van CDR de
uniforme titel voor het geheel toegevoegd.
Voorbeeld: muziekdrager met de 6 Brandenburgse concerten van J.S. Bach
CDR-record met werkbeschrijvingen per deel, uniforme titel voor het geheel in het moederrecord
toegevoegd
FMT
MU
LDR
00000ajm a2200000 4500
001
7689758
040
|aCDR
100
|a Bach, Johann Sebastian |d 1685-1750 |4 cmp
240 0
|a Brandenburgische Konzerte |n nr. 1-6, BWV. 1046-1051
245 4
|a Les six concerts brandebourgeois |h CD
260
|b Alia Vox |c 2010
werkbeschrijvingen van CDR blijven behouden: kindrecord 1
FMT
MU
LDR
00000aja a2200000 4500
001
7689752
005
20100901123016.0
008
100311s2010 und
035
|a ACX1982-0001
040
|a CDR |b dut |c Open Vlacc |9 PICA
100
|a Bach, Johann Sebastian |d 1685-1750 |4 cmp
240 0
|a Brandenburgisches Konzert |n nr. 1, BWV. 1046 |r in F gr.
245 0
|a Brandenburgisches Konzert, nr. 1, BWV. 1046 in F gr. |h TRACK
700
|a Savall, Jordi |d 1941- |4 cnd
710
|a Le Concert des Nations |4 prf
LKR
|a UP |b 007689758 |l VLC01 |r 773 |s 1 |n Les six concerts brandebourgeois / Bach, Johann Sebastian |m
Brandenburgisches Konzert, nr. 1, BWV. 1046 in F gr. / Bach, Johann Sebastian
Kindrecord 2
FMT
MU
LDR
00000aja a2200000 4500
001
7689753
005
20100901122921.0
008
100311s2010 und
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 39/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
035
|a ACX1982-0002
040
|a CDR |b dut |c Open Vlacc |9 PICA
100
|a Bach, Johann Sebastian |d 1685-1750 |4 cmp
240 0
|a Brandenburgisches Konzert |n nr. 2, BWV. 1047 |r in F gr.
245 0
|a Brandenburgisches Konzert, nr. 2, BWV. 1047 in F gr. |h TRACK
700
|a Savall, Jordi |d 1941- |4 cnd
710
|a Le Concert des Nations |4 prf
LKR
|a UP |b 007689758 |l VLC01 |r 773 |s 2 |n Les six concerts brandebourgeois / Bach, Johann Sebastian |m
Brandenburgisches Konzert, nr. 2, BWV. 1047 in F gr. / Bach, Johann Sebastian
Enz
Bij CDR-invoer (bron 040|a CDR) voor het geheel zonder afzonderlijke
werkbeschrijvingen per deel, moeten geen gegevens betreffende de verzameling
toegevoegd worden.
Voorbeeld: muziekdrager met de 24 preludes van Chopin aangevuld met twee andere
werken
CDR-moederrecord
FMT
MU
LDR
00000ajm a2200000 4500
001
7681018
005
20100314000000.0
008
100309s2010 und
0243
|a 4260085531837
028
|a 8553183
035
|a CAX11501
040
|a CDR |b dut |9 PICA
095
|a 20 |9 Toetsinstrument
097
|a K4 |9 Solo-instrumenten
098
|a CA
100
|a Chopin, Frédéric |d 1810-1849 |4 cmp
245 0
|a Préludes op.28 |h CD
260
|b AVI |c 2010
300
|a 1 cd
306
|a 01:07:26
518
|a 2009
690
|a piano/clavecimbelrecital |9 CDR
700 9
|a Arnold, Sheila |e piano |4 prf
CDR-kindrecord 1, de verzameling ‘preludes’
FMT
MU
LDR
00000aja a2200000 4500
001
7681016
005
20100314000000.0
008
100309s2010 und
035
|a CAX11501-0002
040
|a CDR |b dut |9 PICA
100
|a Chopin, Frédéric |d 1810-1849 |4 cmp
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 40/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
240 0
|a Preludes |m voor piano |n op. 28, nr. 1-24
245 0
|a Preludes voor piano, op. 28, nr. 1-24 |h TRACK
650
|a Preludes |9 mge
700 9
|a Arnold, Sheila |e piano |4 prf
LKR
|a UP |b 007681018 |l VLC01 |r 773 |s 2 |m Preludes voor piano, op. 28, nr. 1-24 / Chopin, Frédéric |n Préludes
op.28 / Chopin, Frédéric
CDR-kindrecord 2, een ander werk
FMT
MU
LDR
00000aja a2200000 4500
001
7681015
005
20100314000000.0
008
100309s2010 und
035
|a CAX11501-0001
040
|a CDR |b dut |9 PICA
100
|a Chopin, Frédéric |d 1810-1849 |4 cmp
240 0
|a Ballade |m voor piano |n nr. 1, op. 23 |r in g kl.
245 0
|a Ballade voor piano, nr. 1, op. 23 in g kl. |h TRACK
700 9
|a Arnold, Sheila |e piano |4 prf
LKR
|a UP |b 007681018 |l VLC01 |r 773 |s 1 |m Ballade voor piano, nr. 1, op. 23 in g kl. / Chopin, Frédéric |n
Préludes op.28 / Chopin, Frédéric
CDR-kindrecord 3, een ander werk
FMT
MU
LDR
00000aja a2200000 4500
001
7681017
005
20100314000000.0
008
100309s2010 und
035
|a CAX11501-0003
040
|a CDR |b dut |9 PICA
100
|a Chopin, Frédéric |d 1810-1849 |4 cmp
240 0
|a Ballade |m voor piano |n nr. 4, op. 52 |r in f kl.
245 0
|a Ballade voor piano, nr. 4, op. 52 in f kl. |h TRACK
700 9
|a Arnold, Sheila |e piano |4 prf
LKR
|a UP |b 007681018 |l VLC01 |r 773 |s 3 |m Ballade voor piano, nr. 4, op. 52 in f kl. / Chopin, Frédéric |n
Préludes op.28 / Chopin, Frédéric
4.1.4
Open Vlacc-records
Bij Open Vlacc invoer (bron 040|a Open Vlacc) wordt de uniforme titel voor het geheel in
de werkbeschrijving (kindrecord/track) opgenomen, de deelwerken van de verzameling
worden niet afzonderlijk ontsloten.
Voorbeeld: De vier seizoenen van Antonio Vivaldi
Moederrecord
FMT
MU
LDR
00000njm a22 4500
001
7005561
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 41/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
005
20100607090013.0
008
080528s2008 und
0243
|a 0044007344156
028
|a 00440 073 4415
040
|a Open Vlacc |b dut
095
|a 11 |9 Orkest met (solo)-strijkinstrument(en)
097
|a K2 |9 Orkest met solo-instrumenten
100
|a Vivaldi, Antonio |d 1678-1741 |4 cmp
245 4
|a The four seasons |h DVD-VIDEO
246 1
|a Le quattro stagioni
260
|b Deutsche Grammophon |c 2008
300
|a 1 dvd-video |e boekje
306
|a 00:42:00
518
|a 1981
700
|a Kremer, Gidon |4 cnd |e viool
700
|a Ledger, Philip |4 prf |e klavecimbel
710
|a English Chamber Orchestra |4 prf
Kindrecord met de verzameling als ‘muziekwerk’
FMT
MU
LDR
00000nja a22 4500
001
7005565
005
20100607124221.0
008
080528s2008 und
040
|a Open Vlacc |b dut
100
|a Vivaldi, Antonio |d 1678-1741 |4 cmp
240 0
|a Concerti |m voor viool en strijkorkest |n op. 8, nr. 1-4 |g Quattro stagioni
245 0
|a Concerti voor viool en strijkorkest, op. 8, nr. 1-4 "Quattro stagioni" |h TRACK
650
|a Vioolconcerti |9 mge
700
|a Kremer, Gidon |4 cnd
710
|a English Chamber Orchestra |4 prf
LKR
|a UP |b 007005561 |l VLC01 |r 773 |s 1 |n The four seasons / Vivaldi, Antonio |m Concerti voor viool en
strijkorkest, op. 8, nr. 1-4 "Quattro stagioni" / Vivaldi, Antonio
4.1.5
Voorbeelden van uniforme titels voor het volledige werk
EÉN OPUS/BIBLIOGRAFISCH NUMMER VOOR HET GEHEEL
a) Niet-identificerende titel
Frédéric Chopin 1810-1849
240_0|aPreludes |mvoor piano|nop. 28, nr. 1-24
240_0|aNocturnes |mvoor piano |nop. 27, nr. 1-2
b) Identificerende titel
Franz Schubert 1797-1828
240_4|aDie schöne Müllerin|nD. 795, nr. 1-20
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 42/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
Johannes Brahms 1833-1897
240_0|aHongaarse dansen|nWoO. 1, nr. 1-21
c)
Bijnaam
Antonio Vivaldi 1687-1741
240_0|aConcerti |mvoor violen [1-4], strijkers en b.c. |nop. 3, nr. 112 |gL'estro armonico
GEEN OPUS/BIBLIOGRAFISCH NUMMER VOOR HET GEHEEL
a) Niet-identificerende titel
Claudio Monteverdi 1567-1643
240_0|aMadrigalen |mvoor zangstemmen [1-6]|nboek 7
Claude Debussy 1862_1918
240_0|aPreludes |mvoor piano|nboek 1-2
b) Bijnaam
Georg Muffat 1653-1704
240_0|aSonates |mvoor strijkers en b.c. |nnr. 1-5 |gArmonico tributo
OPEENVOLGENDE OPUS/BIBLIOGRAFISCHE NUMMERS VOOR HET GEHEEL
a) Identificerende titel
Johann Sebastian Bach 1685-1750
240_0|aBrandenburgische Konzerte|nnr. 1-6, BWV. 1046-1051
Johann Sebastian Bach 1685-1750
240_4|aDas wohltemperierte Klavier|nBWV. 846-893
Heinrich Schütz 1585-1672
240_|a Symphoniae sacrae, |nop. 6, SWV. 257-276
b) Niet-identificerende titel
Johann Sebastian Bach 1685-1750
240_0| Partita's |mvoor klavecimbel |nnr. 1-6, BWV. 825-830
NIET OPEENVOLGENDE OPUS/BIBLIOGRAFISCHE NUMMERS PER ONDERDEEL
Antonio Vivaldi 1678-1741
240|aConcerti |mvoor viool en strijkorkest|nop. 8, nr. 1-4 |gQuattro
stagioni
[de bibliografische nummers en deeltitels voor de deelwerken worden niet
opgenomen
- RV 269 La primavera
- RV 315 L’estate
- RV 293 L’autunno
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 43/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
- RV 297 L’inverno]
4.2
4.2.1
De muziekdrager bevat een aantal –volledige– onderdelen5
Werkwijze

Er worden werkbeschrijvingen gemaakt per volledig onderdeel6

Naargelang de onderdelen eigen opus en/of bibliografische nummers hebben,
identificerende of niet-identificerende titels of titels die al dan niet gelijkaardig zijn
aan hun verzameltitel, verschilt de werkwijze.
4.2.2
Onderdelen met een eigen opus/bibliografisch nummer
Werkwijze: onderdelen met een eigen opus of bibliografisch nummer worden onder hun
eigen titel met opus/bibliografisch nummer opgenomen, zonder vermelding van
de verzameltitel.
DEELTITELS GELIJKAARDIG AAN DE VERZAMELTITEL
Verzameling:
Johann Sebastian Bach 1685-1750
Brandenburgische Konzerte nr. 1-6, BWV. 1046-1051
Deelbeschrijving voor een concert
240_0|aBrandenburgisches Konzert|nnr.
240_0|aBrandenburgisches Konzert|nnr.
240_0|aBrandenburgisches Konzert|nnr.
240_0|aBrandenburgisches Konzert|nnr.
enz.
1,
2,
4,
6,
BWV.
BWV.
BWV.
BWV.
1046|rin
1047|rin
1049|rin
1051|rin
F gr.
F gr.
G gr.
Bes gr.
DEELTITELS VERSCHILLEND VAN DE VERZAMELTITEL
Verzameling:
Johann Sebastian Bach 1685-1750
Das wohltemperierte Klavier, BWV. 846-893
Het werk bestaat uit twee cycli (2 boeken) met telkens 24 preludes en
fuga’s
5
De muziekdrager bevat niet het volledige werk
6Alle
onderdelen worden bij voorkeur apart beschreven. Drie of meer volledige onderdelen,
losstaand van de volledige verzameling, kunnen een uniforme titel met de afkorting ‘Sel.’ (voor
Selectie) krijgen.
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 44/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
Deelbeschrijving voor een cyclus/boek
240_4|aDas wohltemperierte Klavier|nBWV. 846-869
[op de geluidsdrager staat Das wohltemperierte Klavier, boek 1])
240_4|aDas wohltemperierte Klavier|nBWV. 870-893
[op de geluidsdrager staat Das wohltemperierte Klavier, boek 2])
Deelbeschrijving voor een prelude en fuga
240_0| Preludium en fuga|mvoor klavecimbel|nBWV.
240_0| Preludium en fuga|mvoor klavecimbel|nBWV.
240_0| Preludium en fuga|mvoor klavecimbel|nBWV.
gr.
240_0| Preludium en fuga|mvoor klavecimbel|nBWV.
kl.
enz.
846|rin C gr.
847|rin c kl.
848|rin Cis
849|rin cis
Verzameling:
Antonio Vivaldi 1678-1741
Concerti voor viool en strijkorkest op. 8, nr. 1-4 Quattro stagioni
Deelbeschrijving voor een concerto
240_0|aConcerto|mvoor viool en strijkorkest|nRV. 293, op. 8, nr.
3|rin F gr.|gL'autunno
[Op de geluidsdrager staat: Fall of the Four Seasons]
240_0|aConcerto|mvoor viool en strijkorkest|nRV. 315, op. 8, nr.
2|rin g kl.|gL'estate
[Op de geluidsdrager staat: Les 4 saisons : l'été]
enz.
Verzameling:
Antonio Vivaldi 1678-1741
Concerti voor violen [1-4], strijkers en b.c. op. 3, nr. 1-12 L'estro armonico
Deelbeschrijving voor een concerto
240_0|aConcerto|mvoor violen [4] en strijkorkest|nRV. 549, op. 3,
nr. 1 |rin D gr.
[Op de geluidsdrager staat: L’estro armonico nr. 1]
240_0|aConcerto|mvoor violen [4], cello en strijkorkest|nRV. 567,
op. 3, nr. 7|rin F gr.
[op de geluidsdarger staat: L’estro armonico nr. 7]
enz.
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 45/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
4.2.3
Onderdelen zonder eigen opus/bibliografisch nummer
DEELTITELS GELIJKAARDIG AAN VERZAMELTITEL
Werkwijze: in geval de deeltitels gelijkaardig zijn aan de verzameltitel worden de
onderdelen onder hun eigen titel –zonder vermelding van de verzameltitelopgenomen
Verzameling:
Frédéric Chopin 1810-1849
Preludes voor piano op. 28, nr. 1-24
één opus/bibliografisch nummer voor het geheel
Deelbeschrijving per prelude
240_0|aPrelude|mvoor piano|nop. 28, nr. 1|rin C gr.
240_0|aPrelude|mvoor piano|nop. 28, nr. 2|rin a kl.
enz
Verzameling:
Johannes Brahms 1833-1897
Hongaarse dansen WoO. 1, nr. 1-21
één opus/bibliografisch nummer voor het geheel
Deelbeschrijving per dans
240_0|aHongaarse dans|nWoO.
240_0|aHongaarse dans|nWoO.
240_0|aHongaarse dans|nWoO.
240_0|aHongaarse dans|nWoO.
enz.
1,
1,
1,
1,
nr.
nr.
nr.
nr.
1
2
3
7
|rin
|rin
|rin
|rin
g kl.
d kl.
F gr.
A gr.
Verzameling:
Claude Debussy 1862-1918
Preludes voor piano, boek 1-2
geen opus/bibliografisch nummer
Deelbeschrijving voor een boek
240_0|aPreludes|mvoor piano|nboek 1, nr. 1-12
240_0|aPreludes|mvoor piano|nboek 2, nr. 1-12
Deelbeschrijving voor een prelude
240_0|aPrelude|mvoor piano|nboek 1, nr. 2|gVoiles
240_0|aPrelude|mvoor piano|nboek 1, nr. 12|gMinstrels
enz.
240_0|aPrelude|mvoor piano|nboek 2, nr. 2|gFeuilles mortes
240_0|aPrelude|mvoor piano|nboek 2, nr. 3|gLa puerta del vino
enz.
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 46/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
DEELTITELS VERSCHILLEND VAN DE VERZAMELTITEL
Werkwijze: in geval de deeltitels afwijken van de verzameltitel, wordt de verzameltitel
in subveld a of g opgenomen.
a)
Identificerende verzameltitel en identificerende deeltitel
Werkwijze: de identificerende verzameltitel in subveld a, de identificerende
deeltitels in subveld p.

Liederencyclus
Verzameling:
Franz Schubert 1797-1828
Liederencyclus Die schöne Müllerin, D. 795, nr. 1-20
één opus/bibliografisch nummer voor het geheel
Deelbeschrijving per lied
240_4|aDie schöne Müllerin|nD. 795, nr. 1-20|pDer Jäger
240_4|aDie schöne Müllerin|nD. 795, nr. 1-20|pDie böse Farbe
enz
Verzameling:
Robert Schumann 1810-1856
Myrthen op. 25, nr. 1-26
één opus/bibliografisch nummer voor het geheel
Deelbeschrijving voor een selectie van meer dan drie liederen
240_0|aMyrthen |nop. 25, nr. 1-26 |kSel.
Deelbeschrijving per lied
240_0|aMyrthen |nop. 25, nr. 1-26 |pDer Nussbaum
240_0|aMyrthen |nop. 25, nr. 1-26 |pDie Lotosblume
240_0|aMyrthen |nop. 25, nr. 1-26 |pFreisinn
Enz.

Instrumentale verzameling
Verzameling:
Girolamo Frescobaldi 1583-1643
Canzoni per sonare, boek 1, B. 2, 1628
Deelbeschrijving per lied
240_0|aCanzoni per sonare|nboek 1, B. 2 |f1628 |p La
Tromboncina
Verzameling:
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 47/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
Guido Santórsola 1904-1994
Piezas latino-americanas, nr. 1-4
Deelbeschrijving:
240_0|aPiezas latino-americanas |nnr. 1-4 |pMalambo

Codex
Verzameling: Codex Calixtinus
Deelbeschrijving per onderdeel
130_0|a Codex Calixtinus |pAlma perpetui
b) Identificerende verzameltitel en niet-identificerende deeltitel
Werkwijze: niet-identificerende deeltitels uit een verzameling met identificerende
titel komen in subveld a, verzameltitel in subveld g ingeleid door het woord “uit”
Verzameling:
Georg Muffat 1653-1704
Sonates voor strijkers en b.c., nr. 1-5 Armonico tributo
Deelbeschrijving voor een sonate:
240_0|aSonate|mvoor strijkers
Armonico tributo
240_0|aSonate|mvoor strijkers
Armonico tributo
240_0|aSonate|mvoor strijkers
Armonico tributo
240_0|aSonate|mvoor strijkers
Armonico tributo
en b.c.|nnr. 1|rin D gr.|guit
en b.c.|nnr. 2|rin g kl.|guit
en b.c.|nnr. 3|rin A gr.|guit
en b.c.|nnr. 4|rin e kl.|guit
c) Niet-identificerende verzameltitel en identificerende deeltitels
Werkwijze: indien de uniforme titel van een verzameling geen identificerende titel
heeft dan worden de deeltitels in subveld |a beschreven zonder opname van de
verzameltitel.
Verzameling:
Johannes Brahms 1833-1897
Liederen voor zangstem, piano en altviool, op. 91, nr. 1-2
Beschrijving van onderdeel :
Gestille Sehnsucht, op. 91, nr. 1
240_0|a Gestille Sehnsucht |nop. 91, nr. 1
Uitzondering zijn Madrigalenbundels
Verzameling:
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 48/49
Open Vlacc | Regels voor de vorm van uniforme titels van klassieke muziekwerken
Claudio Monteverdi 1567-1643
Madrigalen voor zangstemmen [1-6], boek 7
geen opus/bibliografisch nummer
Deelbeschrijving per madrigaal
240_0|aMadrigalen|mvoor zangstemmen [1-6]|nboek 7|pA quest’
Olmo
240_0|aMadrigalen|mvoor zangstemmen [1-6]|nboek 7|pAmor,
che deggio far
enz
4.3
De muziekdrager bevat fragmenten of bewegingen van een werk
Zie hoofdstuk 3 Toevoegingen bij een uniforme titel 3.4 Onderdelen en fragmenten
Bibnet
Laatste wijziging: juni 2015 - 49/49