Verbinden en vernieuwen op de 3D`s - Provincie Noord

Verbinden en
vernieuwen op de
3D’s
Kosten- en risicoverdeling
binnen gemeentelijke
samenwerkingsverbanden
Gemeenten van de Toekomst | 17 februari 2014
Workshop Provincie Noord-Brabant
Wat is het doel voor vandaag?
• Het herkennen van kansen en risico’s bij
regionale samenwerking
• Het managen van kansen en risico’s bij
regionale samenwerking
• De rol voor de financieel expert in relatie
tot de drie decentralisaties en regionale
samenwerking
2
Gemeenten van de Toekomst
Verevening kosten en risico‘s
Op welke manier willen wij het doel bereiken?
• Inhoudelijke toelichting
• Spiegelvragen
• Korte terugkoppeling spiegeling
Spelregels:
• Actief deelnemen draagt bij aan
succes
• Respect voor elkaars meningen
• Constructieve insteek:
‘wat kan vooral wel?’
• Telefoons uit
3
Gemeenten van de Toekomst
Verevening kosten en risico‘s
Inhoudelijke toelichting
1.
2.
3.
4.
5.
4
Waarom is de regio van
belang?
Op welke schaal organiseren?
Budgetverdeling in de regio
Modellen voor verevening
kosten en risico’s
Rol van de financial
Gemeenten van de Toekomst
Verevening kosten en risico‘s
Waarom is de regio van belang?
Omdat het voor onderdelen wettelijk verplicht is regionaal samen te werken:
Jeugdbescherming
Jeugdreclassering
AMHK
Omdat de regio beleidsmatig het uitgangspunt is:
Arbeidsregio’s
Werkvoorziening wajongers en sw-geïndiceerden door 35 Werkbedrijven
Omdat het huidige aanbod sterk regionaal georganiseerd is:
Jeugdzorgaanbieders, onderwijsinstellingen
Sociale diensten, sociale werkplaatsen, werkpleinen
Aanbieders van huishoudelijke zorg en individuele hulpmiddelen
Omdat het vanuit de inhoud nodig is regionaal te organiseren
Sommige behandelspecialismen zijn schaars (specialisten, Jeugdzorg Plus)
Continue bereikbaarheid en beschikbaarheid zijn soms nodig (Kindertelefoon, pleegzorg)
Omdat het kostenvoordelen heeft om regionaal samen te werken
Betere inkooppositie (bv. Wmo)
Gezamenlijk in stand houden of instellen specialismen aan de vraagkant (bv contractering)
Voor sommige doelgroepen kleine aantallen en frequentie per gemeente
Mogelijkheid van risico- en kostenverevening bij dure behandelingen
5
Gemeenten van de Toekomst
Verevening kosten en risico‘s
Op welke schaal organiseren?
Samenwerken op beleidskeuzes, uitvoering en inkoop in het
voorzieningenaanbod van de Wmo-, Jeugd- en Participatiedomeinen
kan op verschillende niveaus.
• taken lokaal uit te voeren door elke gemeente: gemeentelijke
eerstelijnszorg en het bieden van een loketfunctie
• taken die beter in een samenwerkingsverband van ten minste
100.000+ inwoners kunnen worden opgepakt
• taken die bovenregionaal, of zelfs provinciaal
of landelijk dienen te worden georganiseerd
6
Gemeenten van de Toekomst
Verevening kosten en risico‘s
Regionale financiële keuzes.. waar begin je?
Handige startvragen…
• Wat is ons historisch verbruik als kleine/middelgrote/grote
(100.000+) gemeente?
• Zijn er schaalvoordelen te behalen bij samenwerking met andere
gemeenten?
• Wat is de gewenste schaal bij het
aangaan van inkooprelaties met
aanbieders?
• Wat is de prikkel rond verschillende
bekostigingsmodellen?
7
Gemeenten van de Toekomst
Verevening kosten en risico‘s
Samen inkopen.. heeft invloed op de afweging rond
risico-en kostenverevening
Verschillende varianten inkoopmodellen:
Beleidsarm
Stipter veilingmodel
Buurtzorg modellen
Indicatie integreren met uitvoering
Wijkgericht inkopen
Maatschappelijk en
bestuurlijk aanbesteden
• Regisseursmodel
•
•
•
•
•
•
8
Gemeenten van de Toekomst
Verevening kosten en risico‘s
Hoe dan het voorzieningenaanbod bekostigen bij
gezamenlijke inkoop?
Voorbeelden bekostigingsmodellen
• In het model van Productiebekostiging bepaalt de gemeente
samen met een aanbieder vooraf de prijs van aparte of een
verzameling van diensten, activiteiten of trajecten
• Het model van populatiegerichte bekostiging houdt in dat de
gemeente met een aanbieder voor een afgebakende groep burgers
een maatschappelijke taak of opdracht overeenkomt. Betaling
gebeurt bij het behalen van een (meetbaar) resultaat
• In functiegerichte bekostigingsmodel betaalt de gemeente voor
de beschikbaarheid van een met een aanbieder overeengekomen
functie
9
Gemeenten van de Toekomst
Verevening kosten en risico‘s
Keuzes gemaakt? Hoe gaan we de budgetten verdelen
in de regio?
Aandachtspunten regionale budgetverdeling
Is er een budgetverdeling tot stand is gekomen, die:
− Duidelijk is over de verdeling over verschillende typen zorg en diensten die
moeten worden georganiseerd
− Rekening houdt met verschillende type aanbieders:
instellingen/middelgrote aanbieders/groep van vrijgevestigden
− Rekening houdt met de uitvoeringskosten voor de regionale taken
− Onderschreven wordt door alle deelnemende gemeenten
Mogelijke knelpunten voor regionale budgetafspraken
−
−
−
−
10
Landelijke onduidelijkheid over budgetten
Onduidelijkheid over gegevens over zorggebruik/doelgroepen in de regio
Verschillende typen gegevensverzameling in het sociaal domein
Onduidelijkheid over inrichting en operationele bedrijfsvoering van de
regionale uitvoering
Gemeenten van de Toekomst
Verevening kosten en risico‘s
Houden we bij de budgetverdeling nog rekening
met de verevening van kosten en risico’s?
Solidariteit
Profijtbeginsel
Verzekeren,
solidariteitsbeginsel
Vlaktax, combinatievorm
Voordelen
Voordelen
Model is eenduidige
normstelling voor
deelnemende
gemeenten
Ingebouwde prikkel
om zorgverbruik in
toom te houden,
risico’s te spreiden
Duidelijke koppeling
met gebruik en prikkel
tot preventie
Nadelen
Nadelen
Model brengt mogelijk
hoge administratieve
kostenpost mee
Met name kleinere
gemeenten lopen
financiële risico’s
Nadelen
Gemeenten hebben
onvoldoende prikkel
om preventieve
aanbod uit te breiden
11
Mengvorm
Verrekenen,
woonplaatsbeginsel
Voordelen
Prikkels organiseren…zie de kansen!
De keuze voor modellen en systematiek voor kostenverdeling
en risicoverevening is meteen een keuze voor het ‘invoeren’
van bepaalde prikkels.
Deze prikkels hebben bijvoorbeeld invloed op:
• Het volume (aantallen cliënten)
• Toegankelijkheid van de functie (prikkel om cliënten zo min
mogelijk door te verwijzen bijvoorbeeld)
• Kwaliteit
• Inzet van middelen (levert het model een besparing of
stijgen de kosten juist?)
12
Gemeenten van de Toekomst
Verevening kosten en risico‘s
Rol van de financial
• Ken het beleid en de keuzes die tot nu toe zijn gemaakt in je eigen
gemeente en regio
• Vind iets van wat er nu ligt vanuit bedrijfsvoeringsperspectief en
breng je eigen aandachtspunten in (om je eigen rol goed te
kunnen vervullen)
• Ken de mensen die vanuit de inhoud hiermee aan de slag zijn en
zorg dat ze jou kennen, versterk elkaar
• Maak een ontwikkelagenda/plan van aanpak voor 2014+doorkijk:
– Wat zijn cruciale momenten en besluiten komende maanden?
– Wie en wat hebben we nodig om dat goed voor te bereiden? (beleid,
inkoop, control, marktpartijen..)
– Wanneer moeten we wat doen? (contracten afsluiten, inrichtingsplan
opstellen, verordeningen maken/aanpassen etc.)
Blijf niet ‘ronddraaien’ in je eigen discipline, maar zoek de
inhoudelijk projectleiders op
13
Gemeenten van de Toekomst
Verevening kosten en risico‘s
Oefening ‘spiegelvragen’
• Er worden maximaal 4 groepen samengesteld
• Per groep wordt jullie een ‘spiegelvraag’ gesteld
• Discussieer per groep wat een mogelijk beantwoording kan zijn van de
‘spiegelvraag’
• Er is geen goed of fout, het is de argumentatie die telt!
• U heeft hiervoor ## minuten
• Nadien wordt per groep een terugkoppeling verwacht waarin wordt
ingegaan op de beantwoording van de ‘spiegelvraag’ en welke
eventuele dillema’s daarbij een rol speelde
• Er wordt feedback aan elkaar gegeven.
## minuten
14
Gemeenten van de Toekomst
Verevening kosten en risico‘s
Vragen…
15
Gemeenten van de Toekomst
Verevening kosten en risico‘s