Gemeente Nijmegen - Bouwstenen voor Sociaal

Gemeente Nijmegen
Inhoud
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Aanleiding
Onderzoekskader en probleemstelling
Methode
Theorie
Empirie
Theorie versus empirie
Conclusies
1. Aanleiding
Gemeente Nijmegen
•
•
•
•
Masteropleiding Planologie
Duaal-traject
Specialisatie locatie- en gebiedsontwikkeling
Vraag vanuit de gemeente Nijmegen
Gemeente Nijmegen
2. Onderzoekskader en probleemstelling
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Meervoudig ruimtegebruik
Commissie Dagarrangementen
Multifunctionele accommodaties
Gemeentelijk vastgoed
Corporaties
Krachtwijken: krachtwijkenbeleid
Kosten mfa’s
Financiering mfa’s
Netwerk en proces
2. Onderzoekskader en probleemstelling
Doelstelling:
Gemeente Nijmegen
Het onderzoeken van de theoretische mogelijkheden en de werking van de
praktijk van gebiedsontwikkeling / financiële verevening in (kracht)wijken
waarbij het toevoegen van functies en/of vrijkomende locaties van meerdere
betrokken partijen in financiële zin bij kunnen dragen aan de ontwikkeling
van nieuwe multifunctionele accommodaties (mfa’s),
om
aan de hand daarvan bouwstenen te ontwerpen waarmee het proces tot
realisatie van mfa’s met gebruikmaking van financiële verevening kan
worden vormgegeven.
2. Onderzoekskader en probleemstelling
Gemeente Nijmegen
Vraagstelling:
Wat is de actuele praktijk van financiële verevening in
(kracht)wijken bij de realisatie van multifunctionele
accommodaties en op welke manier kan dit proces
worden ingericht om tot een maximaal haalbare
financiële verevening te komen op de locatie van de
nieuwe mfa en/of tussen vrijkomende locaties en de
nieuwe mfa?
3. Methode
Bureauonderzoek
•
Literatuur
•
Documenten
Gemeente Nijmegen
Casestudy
•
Selectie van cases
•
Criteria
•
De Kopgroep
Gemeente Nijmegen
3. Methode
Cases
4. Theorie
• Gebiedsontwikkeling
– Synchroniseren van belangen, financieel koppelen van dossiers
• Wijken van waarde
Gemeente Nijmegen
– Integrale business case
• Financiële verevening
– Op locatie
– Tussen locaties
4. Theorie
Gemeente Nijmegen
Op locatie
Tussen locaties
4. Theorie
• Grondexploitatiewet
– Vrijwillige samenwerking (privaatrechtelijke overeenkomst)
– Exploitatieplan
• Kostensoortenlijst Bro
Gemeente Nijmegen
• Toetsingscriteria
• Netwerkbenadering
– Actoren netwerk
– Rollen van partijen in een netwerk
4. Theorie
• Netwerkbenadering
– Verdringen of verdichten
Gemeente Nijmegen
– Participatieniveau
4. Theorie
• Procesmanagement
– Fasen van een proces
– Kernelementen van een proces
• Openheid
• Bescherming van core values
• Voortgang
Gemeente Nijmegen
• Inhoud
4. Theorie
• Operationalisatie van kernelementen
– Van kernelementen naar variabelen
– Theoretisch wenselijke invulling
Gemeente Nijmegen
– Interview vragen
5. Empirie
• Per case
– Beschrijving wijk
– Partijen
– Programma
– Ruimtebehoefte
– Investering
Gemeente Nijmegen
– Betrokken locaties
– Potentiële vereveningsmogelijkheden
• Op locatie en tussen locaties
– Beleidskaders
– Vereveningsmogelijkheden gezien en benut
Betrokken locaties
M
M
M
M
Gemeente Nijmegen
Vrijkomende locatie 1
Vrijkomende locatie 2
M
$
M
Mogelijke locatie mfa
Vrijkomende locatie 3
M = maatschappelijke functies
$ = commerciële functies
5. Empirie
Gemeente Nijmegen
Vereveningsmogelijkheden in de zes cases
5. Empirie
• Bevindingen uit de interviews in de zes cases
• Vereveningsmogelijkheden gezien / benut
• Project informatie
• Invulling van de procesvariabelen
Gemeente Nijmegen
• Welke procesvariabelen bijdragen aan het zien en benutten van
vereveningsmogelijkheden
6. Theorie versus empirie
• Overeenkomsten / verschillen tussen theorie en
empirie m.b.t. procesvariabelen
• Succes procesmanagement in de zes cases
– Succes financiële verevening
Gemeente Nijmegen
– Succes verdichting
• Verklarende variabelen zien en benutten van
vereveningsmogelijkheden
Zien:
1.
Alle relevante partijen moeten betrokken zijn.
2.
Het moet mogelijk zijn om nieuwe partijen bij het proces te betrekken.
3.
Er dienen middelen aanwezig te zijn die voor de verevening ingezet kunnen worden.
4.
Het proces moet open en transparant zijn vormgegeven.
6. Theorie versus empirie
• Verklarende variabelen zien en benutten van
vereveningsmogelijkheden
Gemeente Nijmegen
Benutten:
1.
Het proces dient een hoge mate van openheid te kennen.
2.
De mate van beleidsvrijheid is bepalend om tot benutting te komen.
3.
De beleidsuitgangspunten moeten ruimte laten om te kunnen verevenen.
4.
Partijen kunnen elkaar prikkels geven om zich coöperatief te gedragen.
5.
Er dienen middelen aanwezig te zijn om daadwerkelijk te kunnen verevenen.
6.
Er dienen partijen (personen) aanwezig te zijn welke de vereveningslink weten te
leggen en die andere partijen hiervan weten te overtuigen.
Zien
Benutten
=
=
procesvariabelen
procesvariabelen + context
7. Conclusies
•
Wat is de actuele praktijk van financiële verevening in (kracht)wijken
bij de realisatie van multifunctionele accommodaties en op welke
manier kan dit proces worden ingericht om tot een maximaal haalbare
financiële verevening te komen op de locatie van de nieuwe mfa en/of
tussen vrijkomende locaties en de nieuwe mfa?
Gemeente Nijmegen
Op locatie:
–
het toevoegen van commerciële functies (kinderopvang, bso, horeca, fitness, fysiotherapeut,
middelbaar beroepsonderwijs, etc.);
–
het verhuren van multifunctionele ruimtes;
–
het toevoegen van woningen;
–
gedeeld ruimtegebruik.
Tussen locaties:
–
directe verevening van gelden uit herontwikkeling vrijkomende locaties naar de mfa;
–
indirecte verevening van gelden uit herontwikkeling vrijkomende locaties via beleidsprogramma
(onderwijshuisvesting) of via een Raadsbesluit naar de mfa;
–
gelden uit gebiedsontwikkeling inzetten voor bekostiging van onderdelen van de mfa;
–
indirecte verevening doordat investeringen worden gedaan en de opbrengsten hiervan later in andere
kasstromen (vastgoedwaarde, woningmutaties, vernielingen, etc.) terug zullen komen.
7. Conclusies
•
Wat is de actuele praktijk van financiële verevening in (kracht)wijken bij de
realisatie van multifunctionele accommodaties en op welke manier kan dit
proces worden ingericht om tot een maximaal haalbare financiële
verevening te komen op de locatie van de nieuwe mfa en/of tussen
vrijkomende locaties en de nieuwe mfa?
Gemeente Nijmegen
Invulling van de procesvariabelen op basis van
theoretische én empirische inzichten
Bouwstenen
Gemeente Nijmegen
Bouwsteen openheid
Gemeente Nijmegen
Bouwsteen bescherming core values
Gemeente Nijmegen
Bouwsteen voortgang
Gemeente Nijmegen
Bouwsteen inhoud
7. Conclusies
Bouwstenen geschakeld:
Gemeente Nijmegen
•
Aanbevelingen voor proces tot realisatie van een mfa
Tot slot
Gemeente Nijmegen
Vragen / opmerkingen?
Case Hatert
• De wijk Hatert
• Wijkactieplan Hatert: `Hatert Ontmoet´
Gemeente Nijmegen
• Betrokken partijen
• Beoogd programma
Gemeente Nijmegen
Case Hatert
Gemeente Nijmegen
Case Hatert: betrokken locaties
Gemeente Nijmegen
(Potentiële) vereveningsmogelijkheden case Hatert
•
Openheid
•
Voortgang
- betrokken partijen
- winstmogelijkheden
- participatiegraad
- prikkels coöperatiefgedrag
- procesafspraken
- personele bezetting
- transparantie
- omgeving proces benutten
- inzicht in afwegingen
- conflicten diep wegleggen
- inbreng middelen
- command and control als aanjager
- noodzaak tot samenwerking
Gemeente Nijmegen
•
Bescherming
•
Inhoud
- core values beschermd
- wijze van gebruik in het proces
- commitment aan proces
- inhoud staat vooraf niet vast
- uitstel commitment mogelijk
- randvoorwaarden zijn vooraf duidelijk
- exit-regels
- verloop van variëteit naar selectie