OCR Document - Leidse Lezingen

Demonstrant, lobbyist of Gesprekspartner?
De presentie van de kerk in de samenleving,
diverse auteurs, Kok - Kampen 2004
Voorwoord
De verschijning van deze bundel heeft nogal wat voeten in aarde gehad. Aanvankelijk zou het boek
uitgegeven worden op de 13e studiedag van de Leidse Lezingen op 10 mei 2004 in de Hooglandse Kerk te
Leiden. Deze studiedag is toen vanwege de geringe belangstelling niet doorgegaan. De titel van zowel de
studiedag als van het boek luidde: Vernieuwing van het Leven, de Roeping van de Protestantse Kerk in
cultuur, maatschappij en kerk. De aanleiding tot de studiedag was het feit dat op 1 mei 2004 de Hervormde
Kerk, de Gereformeerde Kerken en de Lutherse Kerk zich in de Protestantse Kerk in Nederland hadden
verenigd. Nu de fusie van de kerken tot stand is gekomen is het goed om eens na te denken over de plaats,
functie en roeping van de nieuwe kerk in de samenleving In het artikel van de Nieuwe Kerkorde van de
PKN over de roeping van de kerk en gemeente staat: De kerk belijdt telkens opnieuw in haar vieren,
spreken en handelen Jezus Christus als Heer en Verlosser van de wereld en roept daarmee op tot
vernieuwing van het leven in cultuur, maatschappij en staat. Elders in de kerkorde wordt deze missie nader
omschreven: de kerk bevordert de meningsvorming over maatschappelijke vragen en kan zich daarover
uitspreken.
Dat deze bundel, zij het in iets gewijzigde, vorm alsnog verschijnt, en bovendien op een studiedag wordt
gepresenteerd, is te danken aan het feit dat het onderwerp is opgenomen in de serie colleges Theologie in
Dispuut, zoals deze wordt georganiseerd door Kerkelijke Opleiding van de Theologische Faculteit Leiden.
Ook de titel van het boek is gewijzigd: hij is ontleend aan het artikel van de theologen/politici: Mirjam Sterk
en Mariëtte van den Hoven. Zij zullen op de studiedag het dispuut aangaan met prof.dr. Gerrit de Kruijf,
hoogleraar christelijke ethiek te Leiden en dr. Bas Plaisier, scriba van de Protestantse Kerk in Nederland,
onder leiding van Willem Breedveld, journalist bij het dagblad Trouw.
In de artikelen wordt hier en daar gerefereerd aan de titel van de aanvankelijke studiedag. De nieuwe titel
suggereert geenszins een verschuiving in thematiek en inhoud. Het blijft gaan om dezelfde vragen. Hoe
kunnen wij de roeping van de kerk en de gemeente verstaan in onze tijd en onze multicultureel geworden
samenleving? Wat wordt er eigenlijk precies verstaan onder vernieuwing? Verraadt de formulering van de
kerkorde niet een verborgen theocratische agenda of legt de kerk zich neer bij het gegeven één van de vele
religieuze groeperingen te zijn? Wat kan de kerk bijdragen aan een goede samenleving een op welke wijze
zal deze bijdrage gestalte moeten krijgen? En wat verwacht onze samenleving ten aanzien van de kerk?
De meeste 'theologische' bijdragen zijn afkomstig van theologen van twee van de in de PKN gefuseerde
kerken. Helaas is het ons niet gelukt een bijdrage van een vertegenwoordiger van de Lutherse Kerk op te
nemen.
A.A. van Houwelingen
N.C. Smit
H.E. Wevers