PowerPoint-presentatie

3.1 Rusland als veelvolkerenstaat
Vele volken, één Rusland?
Rusland ligt in Europa en Azië (de scheiding is
het Oeralgebergte
De meeste inwoners in het westen. Het oosten en noorden zijn zeer
dun bevolkt
142 miljoen inwoners. 80% is Rus, 20% behoort tot andere
etnische groep
Etnische groepen verbonden door
culturele identiteit.
Etniciteit = dezelfde afkomst, hetzelfde
geloof, dezelfde taal.
Nationaliteit = onderlinge
verbondenheid van een volk
Er zijn wel 160 etnische bevolkingsgroepen in Rusland, waaronder
Tataren, Oekraïners, Nentsen en Osseten.
Eén land, één volk?
Vroeger was Rusland onderdeel van de SovjetUnie.
Sovjet-Unie: 15 republieken
Russificatie = alle republieken laten opgaan in
één groep, met één taal en één cultuur
(Russisch
Sovjet-Unie viel in 1991 uiteen in 15 landen.
Hierdoor wonen miljoenen Russen buiten
Rusland.
Groeit de bevolking van Rusland?
Sinds 1991 is er sprake van bevolkingskrimp
in Rusland.
Jaarlijks worden er 1,7 miljoen baby’s geboren.
Jaarlijks sterven er 2 miljoen Russen.
Levensverwachting: vrouwen 75 jaar,
mannen 63 jaar.
Na 1991: Veel jonge Russen verhuizen naar
buitenland.(ca. 30 miljoen Russen wonen
buiten Rusland.)
De Russische regering stimuleert het krijgen
van kinderen
vooral de levensverwachting bij de mannen is erg laag; 15 jaar lager
dan in Nederland.
Bespreek de oorzaken: alcoholgebruik, ongezonde voeding, kanker en
(zelf)moorden
3.2 Het bestuur van Rusland
Te groot voor één bestuur
Rusland is federatie. Federale regering in
Moskou. President aan het hoofd.
Federale regering regelt alleen zaken die het
hele land aangaan
(defensie, veiligheid en buitenlands beleid).
Op de kaart zijn de 83 verschillende gebieden van de Russische Federatie te zien
Rusland in delen
Rusland is onderverdeeld in 83 gebieden.
21 deelrepublieken, met veel autonomie. (Ontstaan in 1991. Vaak
met een grote etnische minderheid.) Deelrepubliek heeft een eigen
president en parlement.
46 oblasten, met minder autonomie.(Vergelijkbaar met
Nederlandse provincies.)
4 autonome gebieden. (Oorspronkelijke etnische groep is in de
minderheid. Bestuur door Russen.)
Een autonome Joodse provincie
Twee stadsprovincies: Moskou en Sint-Petersburg. En nog
een aantal territoria
21 autonome deelrepublieken, 46 oblasten, 4 autonome districten, 1 autonome Joodse provincies en 2 stadsprovincies maakt nog geen 83
gebieden.
Russische overheersing?
Grote culturele verschillen. Vooral de Russen hebben veel
macht. Etnische groepen voelen zich vaak gediscrimineerd.
Separatisme: veel volkeren willen hun eigen staat oprichten.
Bijvoorbeeld: de republiek Tsjetsjenië heeft zich in 1991
onafhankelijk verklaard. Dit leidde tot een oorlog.
Een stukje Rusland in de Oekraïne
De Krim was het land van de Tataren. Ze werden in
1944 gedeporteerd en toen ze terug mochten (1988)
waren ze sterk in de minderheid. Ze worden
gediscrimineerd, bijvoorbeeld als het om werk gaat.
3.3 Minderheden in Rusland
Russische minderheden
Minderheden: mensen andere cultuur (taal, geloof, gewoontes en tradities)
dan de meerheid (dat zijn de Russen).
Grote verschillen in welvaart en welzijn. Minderheden hebben vaak een lagere
sociaaleconomische positie. Russen hebben de beste banen en verdienen het meeste geld.
Sint-Petersburg: veel Russen, weinig
werkloosheid.
Dagestan: 15% van de beroepsbevolking
is werkloos.
Een voorbeeld is Dagestan, waar ruim 30 etnische groepen wonen, die 35 talen spreken. Ze spreken ook allemaal
Russisch.
Geen enkele etnische groep heeft de meerderheid
Iedereen een gelijke behandeling?
Gelijke behandeling alleen op papier.
Mensenrechten worden officieel worden niet geschonden.
Maar:- persvrijheid is sterk ingeperkt.
- journalisten worden geïntimideerd of vermoord.
- rechters doen vaak wat de politiek wil (geen scheiding van machten).
- verdachten worden bijna altijd veroordeeld.
Demonstraties alleen met goedkeuring.
Daarom ‘speelgoeddemonstratie’, zoals in
Barnaul (Siberië). Dit is nu ook verboden.
Volgens Amnesty International kent Rusland 1 miljoen onterechte gevangenen
Spanningen en conflicten
Niet-blanke (donkere of aziatische) Russen krijgen de schuld van
alle problemen in Rusland (hoge werkloosheid, corruptie enz).
Xenofobie = angst voor vreemdelingen. Ontstaat door
vooroordelen = onjuist negatief beeld. (Bijv. ‘alle minderheden zijn
terroristen’.) Zo’n fout beeld = stereotype
3.4 Ruzies om gebieden
Eigen volk eerst?
Nationalisme: liefde voor eigen land en volk.4 november: Dag van
de Eenheid van het Volk. Ingesteld door de federale regering om
nationalistische gevoelens te stimuleren. Maar loopt vaak uit op
nationalistische demonstratie.
Oorzaken territoriale conflicten
Territoriale conflicten door omgang regering
met minderheden.
Russische regering beperkt autonomie van
etnische groepen om separatisme te
voorkomen.
Ze krijgen zeker geen macht als er grondstoffen
aanwezig zijn.
Voorbeeld: Noord-Ossetië (Rusland) en Zuid-Ossetië
(Georgië) willen graag één land vormen. Maar er zit veel
olie in de grond.
Tsjetsjenië als voorbeeld
In Tsjetsjenië zijn al lang conflicten.
Maatregelen van de Russische Federatie lijken dit
conflict te verergeren
1944: Stalin stuurt 500.000 ‘lastige’ Tsjetsjenië
naar werkkampen in Kazachstan. Onderweg
stierven 70.000 mensen. Jaren ’50: terugkeer,
zonder excuses van de Russische regering.
1991: Tsjetsjenië roept de onafhankelijkheid uit.
1994-96 en sinds 1999: oorlog.
Rusland noemt de strijd van de Tsjetsjenen
terrorisme.
2004: Gijzeling school in Beslan (Noord-Ossetië) door
Tsjetsjeense rebellen.
3.5 Bronnen: Over de grens
Het noordpoolgebied
Groot deel van dit gebied is bedekt met ijs.
Alaska en Groenland: landijs.
Verder: zee-ijs (bevroren oceaanwater).
Zee-ijs is tussen 1 en 4 meter dik.
Verder bestaat het noordpoolgebied uit
uitgestrekte toendragebieden.
Verdeling van de Noordelijke IJszee
In de zomer smelt er meer zee-ijs dan er in de
winter aangroeit. Daardoor:
- nu al 40% bevaarbaar (in de zomer)
- in 2050 ijsvrij in de zomer.
Alle landen aan de Noordelijke IJszee zien
kansen (grondstoffen en visserij).
Zeerecht: regels om conflicten over eigendom
zee te voorkomen.
Vis, een belangrijke bron van inkomsten
Visserijrecht: regels over wie waar mag vissen.
Denk ook aan de visserijrechten en aan de term EEZ.
Rusland vangt 25% van alle vis in de wereld en wil dit graag uitbreiden
Gebied van zee en ijs
De Noordpool = Arctica, bestaat uit Noordelijke IJszee met eilanden
Op Groenland: landijs. Kan meer dan 3 km dik worden.
Gletsjer: bewegend landijs (een soort traag stromende ijsrivier).
Bij zee breken er brokken van de gletsjers af: ijsbergen.
Zee-ijs: bevroren zeewater. IJsschollen: brokken zee-ijs.
Pakijs: ijsschollen die tegen en over elkaar heen liggen
Unieke natuur
Het noordpoolgebied heeft unieke flora en fauna.
Dieren (zoogdieren, vissen en vogels) zijn aangepast
aan de extreme omstandigheden.
Ten noorden van de poolcirkel geen bomen, alleen grassen,
mossen en struikjes (in de zomer). Omdat het te koud is
De ijsvlakte speelt een belangrijke rol in het klimaat
IJs weerkaatst de zonnestralen terug de ruimte in.
Oceanen weerkaatsen minder en houden meer
warmte vast.
Als het noordpoolgebied (permafrost) ontdooit, komt er veel
methaan vrij.
Methaan is broeikasgas. Het is een schadelijker gas dan
koolstofdioxide.
Beide gassen werken als een deken die de warmte van de
aarde vasthouden.
De spelregels
De VN hebben het internationaal zeerecht
vastgesteld.
Territoriale wateren: 12 zeemijl (22 km) vanaf de
kust. Hier gelden de wetten van de kuststaat
Exclusieve economische zone (EEZ): 200 zeemijl (370
km), incl. de territoriale wateren.
Kuststaat heeft hier de visserijrechten en het recht
om grondstoffen te winnen
Landen in het noordpoolgebied die hun grondgebied
willen uitbreiden, moeten aantonen dat de
zeebodem behoort tot hun continentaal plat.
De Trans-Alaskapijpleiding
Oliewinning is de belangrijkste inkomstenbron van
Alaska.
Er loopt een pijpleiding van de olievelden (noorden)
naar de haven (zuiden).
De inheemse bevolking en milieu-activisten waren
tegen deze pijpleiding
De Noordpool is van …?
Denemarken, de VS, Canada, Noorwegen en Rusland
hebben elk een EEZ in het poolgebied, maar die reikt
bij geen enkel land tot de Noordpool.
De Russen proberen te bewijzen dat de
Lomonosovrug bij Rusland hoort. Ze hebben alvast
een vlag geplaatst.
Denemarken, Noorwegen en Canada claimen
hetzelfde gebied.
De EEZ’s van de genoemde landen reiken.
De Noordpool ligt op een uitloper van de Lomonosovrug.
Deze bergrug komt op Groenland boven water
Bescherm de Noordpool!
Ngo’s (non-gouvernementele organisaties), zoals
Greenpeace en het Wereld Natuur Fonds (WNF) dringen
aan op bescherming van het noordpoolgebied.
Greenpeace wil een verbod op oliewinning en
grootschalige visvangst.
Greenpeace wil een ‘vlag voor de toekomst’ plaatsen
op de zeebodem van de Noordpool
WNF wil de scheepvaart, overbevissing en winning
van olie en gas tegengaan
Arctische olie en Arctisch gas
Al meer dan 400 gas- en olievelden.
Gas: vooral vasteland van Rusland.
Olie: vooral vasteland van Noord-Amerika.
Olie- en gaswinning technisch nog niet mogelijk.
Huidige techniek: tot 3 km diep.
Noordelijke IJszee: is 4,3 km diep.
Boren in het poolgebied: duur en risicovol.
Regelgeving in Canada het strengst
Wanneer er iets misgaat bij een olieboring is de
schade in het noordpoolgebied groter dan elders.
Aardolie is een natuurlijke stof die wordt afgebroken.
Maar in de ijskoude omstandigheden van het
poolgebied gaat dit zeer traag.