Expertmeeting uitval telecommunicatie / ICT Veiligheidsregio Brabant-Zuidoost is een organisatie waarin brandweer, GHOR en RAV (Regionale Ambulancevoorziening) samenwerken om incidenten en rampen te voorkomen, beperken en bestrijden. Risicodiagram Risicoprofiel Brabant-Zuidoost (2014) 0,5 Zeer onwaarschijnlijk 3,5 Onwaarschijnlijk Mogelijk 6,5 9,5 Waarschijnlijk 12,5 Zeer waarschijnlijk 15,5 1,00 Pandemie Catastrofaal Luchtvaartincidenten in verstedelijkt gebied Zeer ernstig Ongeval spoorvervoer Incidenten in tunnels Chemisch incident Ongevallen vervoer gevaarlijke stoffen weg Impact Luchtvaartincidenten bij start of landing luchtvaartterrein Grootschalige ordeverstoringen Verstoring rioolwaterafvoer/ afvalwaterzuivering 0,10 Kernongevallen Ernstig Ongeval transport buisleidingen Overdraagbare dierziekten Extreme koude sneeuw en ijzel Verstoring energievoorziening Verstoring drinkvoorziening Extreme regenval Hoogwater Verstoring ICT en telecom Niet-overdraagbare dierziekten Aanzienlijk Grote brand in gebouwen met niet of verminderd zelfredzame personen Grote brand in gebouwen met een publieksfunctie Grote brand in bijzonder hoge gebouwen Beperkt 0,01 Waarschijnlijkheid Extreme hitte en smog Natuurbranden Storm en windhozen Expertmeeting • Opleveren van een rapportage waarmee de Veiligheidsregio • Haar inspanningen kan verantwoorden / legitimeren • Richting kan geven aan beleid • Beantwoorden van twee vragen: • Wat doen wel al om het risico te beheersen of de impact te verkleinen? • Wat kunnen we beter, meer, minder of anders doen? Definities….Telecom? ICT? • • • • Één sector? Eigenstandige domeinen Diensten, processen, infrastructuren… Grote verwevenheid! Telecommunicatie • Telecommunicatie is het overbrengen van informatie van de ene plek naar een andere zonder dat iets of iemand zich fysiek daar naartoe verplaatst. • Moderne vormen van telecommunicatie zijn: (mobiele) telefoon, radio, televisie en internet. • Voor een betrouwbare overdracht van informatie is een transportmedium nodig zoals koperkabels, een coaxkabel, glasvezel of vacuüm. I(C)T • • • ICT is een vakgebied dat zich bezighoudt met informatiesystemen, telecommunicatie en computers. HIeronder valt het ontwikkelen en beheren van systemen, netwerken, databaken en websites. Ook het onderhouden van computers en programmatuur en het schrijven van software valt hieronder. Het RPB definieert "IT" en "ICT" als volgt: Onder informatietechnologie worden hardware-, softwareproducten en diensten verstaan. Onder communicatietechnologie worden communicatieapparatuur- en diensten gerekend. Het onderscheid tussen IT en ICT is in de loop van de jaren vervaagd. Dus (?) • • • • Telecommunicatie: aantal aanbieders • uitval daarmee ‘snel’ herleidbaar naar partij Complexiteit ICT vele malen groter • maakt gebruik van telecom-infrastructuur • uitval telecom impliceert effecten op ICT • vice versa ook mogelijk • ICT sterker afhankelijk van stroom Scenario: 48 uur uitval van telefoonnetwerk (vast en mobiel) Direct gevolg: uitval van internet en telefoon Vertrekpunt • Eigen continuïteit (112, inzet hulpdiensten) moet geregeld zijn • Wat zijn de effecten waarmee we te maken krijgen? Quick scan • Meeste Vr’s: nauwelijks ervaring met uitval telecommunicatie • Wel ervaringen met stroomuitval, en • Continuïteitsmanagement (verzoek Minister V&J, Berenschot-project) • Ondertekening landelijk model convenant telecom gestagneerd • Literatuur wijst op toenemende afhankelijkheden en kwetsbaarheden • Internet biedt overzicht van casuïstiek • Vaak feitelijke beschrijving van oorzaak en gevolgen voor provider • “x-aantal klanten ondervond hinder” • Nauwelijks inzicht in maatschappelijke effecten • Ervaringen Waalhaven 2011 • VRRR, IVenJ & Agentschap Telecom, KPN Opzet expertmeeting • Focus op uitval telecommunicatie • Opzet: • Branche leren kennen • Inzichten verzamelen! • Waar zouden we mee aan de slag moeten? • Wat heb je nodig om succesvol op te kunnen treden? • Welke vragen heb je? • Hulpmiddelen: • scenariobeschrijving en rapportage (“wat weten we en doen we al”) • presentaties Inspectie VenJ / Agentschap Telecom en KPN • Werkvorm: wat betekent dit voor “warm” en “koud” Presentaties Het scenario: ervaringen Waalhaven 2011 (IV&J, Agentschap Telecom) • • • • • • Onderlinge afhankelijkheid providers Verschil tussen technische impact en maatschappelijke gevolgen Continuïteitsmanagement van vitale partners vaak op orde Risicoperceptie verschilt voor verschillende sectoren Vooral detailhandel wordt als kwetsbare sector gezien Totale uitval (NN/ NCV, C2000, P2000 en telefonie) is mogelijk KPN, inkijk bij een ketenpartner (KPN Critical Communications) • • • • • • Veel providers op de infrastructuur van drie grote providers Onderlinge opvang bij uitval nog niet geregeld, m.u.v. 112 Branche heeft grote verwevenheid met energievoorziening ‘Be Alert-procedure’ bij calamiteiten KPN heeft vooral kwantitatieve gegevens voorhanden Streven om branche eenduidig te organiseren bij crises (“single point of contact”) Bevindingen • • • Kans op langdurige verstoring (48u) is beperkt Geen voorbeelden van grote maatschappelijke onrust of verstoring Geen grote veiligheidsrisico’s op voorhand gedetecteerd • Bedrijfsleven/ overheden/ bedrijven: eigen verantwoordelijkheid voor continuïteit Probleemperceptie en preparatie verschillen • • • Gevolgen van uitval telecommunicatie voor fysieke en sociale veiligheid beheersbaar… Mits eigen continuïteitsmanagement goed op orde is! • • Samenwerking met telecomsector van groot belang Vervolgtraject ingezet met KPN (convenantonderdelen) Hoe verder • • • • Meer kennis over impact van uitval telecom/ ICT is nodig • Effecten op fysieke en sociale veiligheid • Breder benaderen dan vitale infrastructuur Meer (landelijke) aandacht voor risicocommunicatie • Risicoperceptie • Continuïteitsmanagement Regie op modelconvenant • Één convenant met alle veiligheidsregio’s? • Complex veld: welke providers in uw regio? • Uniforme afspraken met branche, vooral gericht op basisvereisten • Standaardisatie via LMO en regisseur convenanten? Organisatie binnen branche • Opvang van capaciteit • Samenwerking vanuit basisvereisten • Integraal crisismanagement En de Veiligheidsregio’s? • Focus op eigen continuïteitsmanagement • Organiseer je verbindingen • Organiseer alternatieven voor 112 • Samenwerking met telecom-sector • Melding en alarmering • Informatiemanagement • Liaisons in crisisteams • Of moeten we meer? [email protected] [email protected]