PowerPoint-presentatie - Verenigde Verenigingen

Impact van Europa op werk en
werking van het verenigingsleven
in Vlaanderen
FORUMDAG VERENIGDE VERENIGINGEN
11 FEBRUARI 2011
ANNE VAN LANCKER
Europa en verenigingen: overzicht
 Europese sociale dialoog
 Dialoog met maatschappelijk middenveld:
Nieuwe regels Verdrag Lissabon
Raadplegingen, petitierecht, burgerinitiatief
Lobbyen!
Europese besluitvorming: een ingewikkeld kluwen
Europa en verenigingen: overzicht
 Europa: ook een zaak van verenigingen:





Sociaal beleid: gelijke kansen, armoede, ESF
Milieu: klimaat, milieu-informatie, LIFE+
Consumenten: levensmiddelen, chocolade, GGO’s, testen
Vluchtelingen: gemeenschappelijk asielbeleid, terugkeer,
arbeidsmaigratie, integratie
Interne markt: dienstenrichtlijn
 Hoe transparant is Europa?
 Laat uw stem horen in Europa!
Europese sociale dialoog
Artikel 152
De Unie bevorderd dialoog sociale partners. Tripartite Top groei en
werkgelegenheid
Artikel 154 VWEU
1. Commissie bevordert raadpleging van de sociale partners op het
niveau van de Unie en dialoog tussen de partners.
2. Commissie raadpleegt de sociale partners over mogelijke richting
van EU-optreden alvorens voorstellen inzake sociale politiek in te
dienen.
3. De Commissie raadpleegt de sociale partners over de inhoud van
het voorstel. De sociale partners geven advies of aanbeveling.
4. Sociale partners kunnen zelf onderhandelingen beginnen
(maximaal 9 maanden tenzij verlenging)
Artikel 155 VWEU
Deze dialoog kan leiden tot overeenkomsten (ouderschapsverlof…)
Dialoog met maatschappelijk middenveld
Verdrag Lissabon Artikel 11 VEU
1. De instellingen bieden de burgers en de representatieve
organisaties langs passende wegen de mogelijkheid hun
mening over alle onderdelen van het optreden van de Unie
kenbaar te maken en daarover in het openbaar in discussie
te treden.
2. De instellingen voeren een open, transparante en
regelmatige dialoog met representatieve organisaties en
met het maatschappelijk middenveld.
3. Ter wille van de samenhang en de transparantie van het
optreden van de Unie pleegt de Europese Commissie op
ruime schaal overleg met de betrokken partijen.
Dialoog met kerken, religieuse en nietconfessionale verenigingen
 Artikel 17 VWEU
1. De Unie eerbiedigt de status die kerken en religieuze
verenigingen en gemeenschappen volgens het nationaal
recht in de lidstaten hebben, en doet daaraan geen afbreuk.
2. De Unie eerbiedigt tevens de status die de
levensbeschouwelijke en niet-confessionele organisaties
volgens het nationaal recht hebben.
3. De Unie voert een open, transparante en regelmatige
dialoog met die kerken en organisaties, onder erkenning
van hun identiteit en hun specifieke bijdrage.
Laat uw stem horen over het EU-beleid
 Wilt u betrokken zijn bij Europese besluitvorming? U kunt
deelnemen door openbare raadplegingen, het indienen van
verzoekschriften bij het Europees Parlement, of het deelnemen aan
enquêtes en debatten. Binnenkort kunt u ook een Europees
burgerinitiatief lanceren.
 Openbare raadplegingen
Wanneer de Europese Commissie begint te werken aan een initiatief
voor nieuw beleid of bestaande wetgeving wil herzien, start ze
gewoonlijk een openbare raadpleging over het onderwerp voor
overmaking aan Europees Parlement en Raad.
 Petitierecht
Burgers en organisaties kunnen verzoekschrift richten aan Europees
Parlement over Europese materie
 Europees burgerinitiatief
1 miljoen inwoners uit ¼ van de lidstaten kunnen aan Europese
Commissie vragen wetten voor te stellen
Europa: ook een zaak voor verenigingen!
Gelijke kansen
 Gelijke behandeling van mannen en vrouwen: een doelstelling
sedert de oprichting van Europa
 Gelijke kansen en behandeling M/V in arbeid en beroep
(2006):
gelijk loon, toegang arbeidsproces, beroepsopleiding, promotie en
arbeidsvoorwaarden, sociale zekerheid, ‘omkering’ bewijslast,
oprichting gelijke kansen organen in lidstaten
 Gelijke behandeling M/V toegang en aanbod goederen en
diensten (2004): lobby verzekeringen!
 Nu: richtlijn zwangerschaps- en moederschapsverlof:
momenteel 14 weken – toekomst 20 weken? 100% loon? 2
weken vaderschapverlof?
 Rol sociale partners, maar ook vrouwenorganisaties,
gezinsbonden
Europa ook een zaak van verenigingen!
Gelijke kansen
 Verbod op discriminatie (1999): non-discriminatie in arbeid,
beroep en opleiding o.b.v. godsdienst, overtuiging, handicap,
leeftijd, seksuele geaardheid + non-discriminatie ras en
etnische herkomst(2000)
 Nu: non-discriminatie o.b.v. godsdienst, overtuiging,
handicap, leeftijd, seksuele geaardheid buiten arbeidsmarkt:



voorstel Europese Commissie (2008): sociale bescherming,
onderwijs, goederen en diensten
Europees parlement: consultatie april 2009, nu instemming
Raad: beperken tot huisvesting en financiële diensten
(december 2010 – volgende juni 2011!) – unanimiteit!
 Rol organisaties ouderen, handicap, holebi, migranten…
Europees burgerinitiatief European Disability Forum
Europa: ook een zaak van verenigingen!
Armoede
 Europa 2020 strategie: slimme, duurzame en




inclusieve groei: werk, innovatie, klimaat, onderwijs,
armoede
1 van 5 kerndoelstellingen: - 20 miljoen mensen in
armoede
Geïntegreerde richtsnoeren n°10: sociale integratie
bevorderen en armoede bestrijden
Nationale hervormingsprogramma’s
Mogelijk landenspecifieke aanbevelingen EC
Europa: ook een zaak van verenigingen!
Armoede
 Europees Platform tegen armoede: 5 actiegebieden
1.
2.
3.
4.
5.
Maatregelen gehele beleidsspectrum: werk, sociale
bescherming en diensten, onderwijs en jeugd, migratie en
integratie, non-discriminatie, sectorbeleid, extern beleid…
Doeltreffende EU-financiering: bijdrage EU-fondsen aan
Europa 2020
Sociale innovatie: fondsen, onderzoeksnetwerk, info en
communicatie
Partnerschap en sociale economie: nationale, regionale en
lokale overheden, sociale partners, NGO’s, mensen in
armoede; sociale economie versus markt, MVO.
Coördinatie lidstaten: integratie sociale OMC in Europa
2020
Europa: ook een zaak van verenigingen!
Armoede
 Europees platform: jaarlijkse conventie van alle
stakeholders op internationale dag uitbanning armoede
in oktober
 PROGRESS zal regelmatige uitwisselingen en
partnerschappen ondersteunen
 EAPN:





NGO’s en mensen in armoede betrekken
Sociale OMC mét nationale actieplannen
Actieve insluiting: waardig inkomen, kwaliteitsvolle
diensten, toegang tot kwaliteitsvol werk
Sociale innovatie (ESF) OK maar behoud succesvolle
maatregelen
Sociale impact van crisis monitoren
Europese financiering sociaal beleid: ook voor
verenigingen
 Europees Sociaal Fonds: 75 miljard EUR (2007-2013) aan
nationale, regionale en lokale initiatieven
België: 1 miljard EUR: VDAB, OCMW’s, opleidingsinstellingen,
maar ook NGO’s zoals de Loods, Educar, Job & Co, de Sleutel…
 Eurobarometer november 2010: slechts 42% heeft al gehoord
van ESF – slechts 10% weet wat ESF doet
 Nieuwe programmeringsperiode (2013-2020): aansluiting op
Europa 2020, eenvoudiger toegang plaatselijke partnerschappen
en NGO’s
 Progress: Europese sociale agenda ondersteunen inzake werk,
arbeidsomstandigheden, discriminatie, sociale integratie
743,25 miljoen EUR (2007-2013) jaarlijkse survey 2010 nu
lopend
Europese microfinancieringsfaciliteit 500 mio EUR/10j
Europa: ook een zaak van verenigingen!
Milieu
 Klimaatverandering: Kyoto-protocol, Cancun:
reductie van broeikasgassen (-20% 2020),
emissiequota, Europese CO2-markt, 20%
hernieuwbare energie, + 20% energie-efficiëntie
 Europese wetgeving broeikasgassen wagens (2009):
max 130gr/km – max 95gr/km 2020; %
geproduceerde wagens/producent – poolen
 Europese wetgeving biobrandstoffen (2010): - 35%
CO2 – niet in natuurgebieden
Europa: ook een zaak van verenigingen!
Milieu
 Verdrag Aarhus (1998):



Toegang publiek tot milieu-informatie door overheid
Inspraak bevolking
Toegang tot rechter
• Milieu-effectrapporten (herziene richtlijn 2003):


Verplicht voor gevaarlijke industriële vestigingen,
kerncentrales, transportinfrastructuur, mijnen, dammen,
kippen- en varkenskwekerijen…
Info aan beslissende beleidsmakers, milieu-autoriteiten,
publiek, andere lidstaten indien grensoverschrijdend
• Lopende consultaties: implementatie Aarhus, Life+,
Natura 2000
Europese financiering milieu
 Life+: 2 miljard EUR (2007-2013)
 Natuur en biodiversiteit
 Milieubeleid en bestuur
 Informatie en communicatie
België sinds 1992: 139 projecten waarvan 84 milieuinnovatie, 54 natuurbehoud, 1 info en communicatie –
totaal 299 miljoen EUR, waarvan 117 miljoen EUR van
EU
Europa: ook een zaak van verenigingen!
Consumenten
 Etikettering van levensmiddelen: ingrediënten,
houdbaarheid, netto-hoeveelheid, allergenen…
 Chocolade-richtlijn 2000: labeling % cacao, andere
vetten (max 5%), ander substanties (max 40%) –
chocolade-producenten, consumentenorganisaties,
ontwikkelingsorganisaties!
 GGO’s: richtlijn traceerbaarheid 2001 –
burgerinitiatief Greenpeace: verbod
 Recente consultaties: alternatieve methoden testen
cosmetica (niet op dieren), collectieve actie
Europa: ook zaak van verenigingen!
Vluchtelingen
 Verdrag Lissabon: sterke uitbreiding domeinen
codecisie met Europees Parlement en
gekwalificeerde meerderheid Raad inzake justitie,
vrijheid en veiligheid
 Stockholm programma (2010-2014):




Gemeenschappelijk asielbeleid tegen 2012:
behandeling aanvragen, opvang, bescherming,
kwetsbare groepen, integratie (nu minimumnormen)
Terugkeerbeleid (richtlijn 2008 – detentiecentra –
niet-begeleide minderjarigen)
Arbeidsmigratie
Integratie en rechten van migranten
Europa: ook een zaak van verenigingen!
Interne markt: dienstenrichtlijn
 Europese Commissie voorstel 2004:
 vrijmaking van dienstenmarkt door versoepelen vrijheid van
vestiging (screenen en afschaffen van voorwaarden, vergunningen…)
en bevorderen vrij verkeer van diensten (oorsprongslandprincipe)
 Niet alleen commerciële diensten maar ook gezondheidszorg,
ouderenzorg, opleiding, arbeidsbemiddeling, media onderworpen
aan markt
 Oorsprongslandprincipe zorgt voor sociale en ecologische dumping
 Sterke mobilisatie van vakbonden, mutualiteiten, NGO’s uit sociale
sector: hoorzittingen, betogingen, lobbywerk bij Europees
parlement en Raad
 Dienstenrichtlijn Europees parlement en Raad 2006:
 Gezondheidszorg en sociale diensten (huisvesting, kinderen, famileis,
personen in nood) uitgesloten
 Oorsprongslandprincipe sterk bijgestuurd
Europees lobbywerk: transparant?
 Europees transparantie-initiatief: who is who? Welke
algemene en specifieke belangengroepen willen het
besluitvormingsproces van de EU beïnvloeden en hoeveel geld
hebben zij daarvoor?
 Niet: juridische processen, sociale dialoog, op verzoek van
Europese Commissie
 Vrijwillig register van belangenvertegenwoordigers:
momenteel 3609 groepen:




Professionele consultancy + advocaten
In-house lobbyisten, bedrijven, vakbonden,
beroepsverenigingen
NGO’s en studiecentra
Andere: kerken, verenigingen overheden…
239
1725
1151
495
In realiteit meer dan 15000 lobbyisten. 2/3 uit bedrijfsleven
Europa voor burgers
 Europees agentschap onderwijs, media & cultuur
(EACEA): steun aan CSO-projecten


Niet alleen individuele burgers, ook actieve civiele samenleving
(actie 2): projecten van lokale, regionale, nationale
organisaties in Europees verband – evenementen, publicaties
– projecten max 1 jaar
Prioritaire thema’s: toekomst Europa, participatie en
democratie, interculturele dialoog, welzijn van mensen in
Europa, impact EU-beleid op samenleving
● EY vrijwilligers 2011: ondersteunt 1 à 2 projecten van
maatschappelijk middenveld op terrein
vrijwilligerswerk – oproep gesloten november 2010
Laat uw stem horen inEuropa!
 Website « Uw stem in Europa »:
http://ec.europa.eu/yourvoice
Dank voor uw aandacht!