Woorden hakken in letters en samenvoegen tot een

Beginnende geletterdheid
1. leesleeuw
Hoera we gaan lezen
We creëren een rijke leeromgeving met een aanbod van aantrekkelijke boeken
met prenten en veel om te beleven.
We lezen dagelijks voor om de belangstelling en interesse op te wekken voor
boeken en verhaaltjes.
We stimuleren ook de interesse voor letters en geschreven taal.
Beginnende geletterdheid
groepsplan doelen 4 tot 4,6 jaar
Interesse voor boeken, rijmpjes en letters
Vindt het leuk om voorgelezen te worden.
Verhaalbegrip
Doet alsof hij kan schrijven.
Leest net alsof voor.
( Passief ) deelnemen aan activiteiten met de taalmuur
groepsplan doelen 4,6 tot 5,6 jaar
Interesse voor kijkt en leest actief mee met boekjes
Kan onzinwoorden maken
Toont belangstelling voor letters en stempelen
Weet het verschil tussen schrijven en lezen
Begrijpt de functie van geschreven taal
Verhaalbegrip
Kent de aangeboden letters en kan ze aanwijzen
En het klankgebaar erbij ( tussen 12-16 letters)
Kan woorden nastempelen op basis van het beeld van de letter
groepsplan doelen 5,6 jaar en ouder
leest actief mee met boekjes
interesse voor letters
kan woorden natypen en stempelen
hoort verschillen en overeenkomst in klanken
kent de letters van de eigen naam in anderen woorden
kan 16 letters herkennen en minimaal 10 benoemen
kan woorden lezen
2. letterrups: letter van de week
Op de taalmuur staat de letter van de week en het klankgebaar erbij
Het woord begint met de …………(aud. discriminatie)
welke woorden beginnen met de ………………………..
Bij een letter wordt ook het klankgebaar aan geleerd, zodat er een koppeling is
tussen het visuele beeld van een letter, de klank die erbij hoort en de
beweging. Dit noemen we het klankgebaar. De klankgebaren worden ook
ingezet in groep 3 bij het aanvankelijk leren lezen; strategische lezen.
Iedere week is er een letter op de taalmuur die ook later weer herhaald wordt.
Daarmee corresponderen de letterlaatjes en de letterzakken om daar in de
dingen te doen die beginnen met de letter van de week.
Het gaat om speelsheid en herkennen van de letterklank en het beeld erbij.
Deze activiteit is voor alle kleuters. De jongste kleuters ondergaan het en
daarna wordt het een steeds bewuster spel. Voor groep wordt een basis
gelegd.
Visuele waarnemingen
We spelen met vormen, kleuren, letters en cijfers van allerlei formaten en doen
spelletjes om verschillen waar te nemen en te vergelijken. De verschillen
kunnen we benoemen.
Het zijn speelse momenten met de groep tot aan werkjes op een werkblad of
met ontwikkelingsmateriaal aan tafeltje. Ook kijken we naar filmpjes/
verhaaltjes op het smartbord en praten over wat we gezien hebben. De vragen
zijn gericht op wat er gezien is en hoe je dat kan zien; zoveel mogelijk
benoemen.
We gebruiken schildpad en haas als het om leesvoorwaarden gaat.
3. haastige haas en slome schilpad
het schildpad gaat niet zo snel maar de haas gelukkig wel
eerste woord/letter en laatste woord/ letter (aud. discriminatie)
wat is het eerste woord??
Schildpad is sloom
wat is het laatste woord : hij rent
haastig als een haas
wat is de eerste letter?? schildpad
wat is de laatste letter? haas
Visueel; wijs het begin en het einde
aan ( is makkelijker als auditief)
Maar ook als we een boek lezen ;
waar is het begin van het boekje en
waar is het einde van het boekje.
Schildpad en haas helpen daarbij. Het werkelijke inzicht komt rond 5, 6 jaar en
heeft direct verband met de leesrichting van links naar rechts; dus een van de
leesvoorwaarden.
Visuele waarneming
groepsplan doelen 4 tot 4,6 jaar
Vormen en kleuren herkennen
Zien dat er letters en cijfers zijn
Met verschillend materiaal in aanraking komen
Kijken naar plaatjes en prenten en details aanwijzen
Kijken naar filmpjes en verhaaltjes
Eenvoudige puzzels maken
groepsplan doelen 4,6 tot 5,6 jaar
Vormen en licht en donkere kleuren zijn bekend
Visuele discriminatie
Visuele analyse :ik herken de middenletter bv. oe
Kijken naar plaatjes en prenten en meerdere details aanwijzen
Kan 4 getoonde voorwerpen onthouden
Grote puzzels maken
groepsplan doelen 5,6 jaar en ouder
Verschil tussen letter en cijfer is bekend d
Ziet verschillen tussen plaatjes
Kent de namen van de vormen
Kent veel verschillende kleuren bij de naam
Kan 5 getoonde voorwerpen onthouden
auditieve waarnemingen /luisteren
4. Papa papegaai
praat alles na (aud. geheugen)
zeg maar na ; ik ben rood ; “ik ben rood”
kan jij de woorden nazeggen?
Kan je de zin nazeggen
Kan je de reeks woorden nazeggen
Kan je de reeks cijfers nazeggen
Kan je de reeks onzinwoorden nazeggen
Papa papagaai is een spel dat al vanaf heel jong geoefend kan worden en veel
plezier op kan leveren omdat het heel spannend is en actief.
5. beppie en boppie
Hetzelfde woord herkennen ( aud. geheugen)
Welk woord zeg ik hetzelfde ??
Ik zeg: bal - fles- bal - doel
Welk woord hoor je twee keer??
beppie en boppie worden heel blij als je het weet
Spelenderwijs met beppie en boppie boeit ook de jongere kleuter al.
6.klapper kroko
Lettergrepen klappen (aud. analyse)
kro-ko-dil
Lange woorden en korte woorden met 1 , 2 3 klapjes
Hoeveel klapjes heeft je naam?
Klappen met kroko vinden we allemaal heel erg leuk om te doen ook de
allerjongste kleuters.
7.heksje fleksje het rijmheksje
Rijmen, hokus pokus…(aud.discriminatie)
De heks zwaait met haar bezem steel om mee te doen met het rijmen
Er worden ook boekjes voorgelezen die op rijm zijn gemaakt om de
eindklanken te laten ervaren.
De jongste kleuters vinden het leuk om mee te doen als ze eenmaal snappen
wat je moet horen. Dit doen we op een vaste dag in de week.
Dit zijn auditieve oefeningen maar ook op papier kunnen we rijmwoorden
zoeken. We moeten eerst nadenken wat het woord van een plaatje is en het
andere woord erbij zoeken.
8. Hanna hak en Paula plak
Woorden hakken in letters en samenvoegen tot een woord (aud. synthese)
Hanna doet h-a-k
Paula doet
hak
Het hakken en plakken ( analyse en synthese ) doen we met korte 3
letterwoorden die klankzuiver zijn
We maken ook verhaaltjes met woorden die gehakt en geplakt worden waarbij
een herhaling van een woord komt en de auditieve herinnering ontstaat
bijvoorbeeld een verhaal over r-oo-s die speelt met een
b-a-l
Deze oefeningen zijn het meest effectief met kinderen vanaf 5- 5,5 jaar. Door
jongste kleuters te laten luisteren naar de woordjes die we hakken en plakken
komen ze er al mee in aanraking.
Auditieve waarnemingen en luisteren
groepsplan doelen 4 tot 4,6 jaar
10 minuten kunnen luisteren naar een verhaal en
Ervaren van de taalactiviteiten in de kleine kring zie toelichting taalmuur
Woorden en reeksen woorden nazeggen
Deelname aan woorden klappen
Herkent verschillen in klanken en geluiden
Kan een eenvoudige opdracht uitvoeren
groepsplan doelen 4,6 tot 5,6 jaar
15 minuten actief kunnen luisteren en actief meedoen
Ervaren van de taalactiviteiten in de kleine kring zie toelichting taalmuur
Woorden herhalen en expres fout doen
Versjes auditief leren opzeggen
Hoort eindrijm en verzint mee
Actieve deelname aan woorden klappen
Herkent verschillen in klanken hoog laag en hard zacht
Snel langzaam
Kan een dubbele opdracht uitvoeren
groepsplan doelen 5,6 jaar en ouder
15-20 minuten actief kunnen luisteren en actief meedoen
Kan rijmen
Analyse en synthese van korte woorden
Woordreeksen herhalen en expres fout doen
Versjes auditief leren opzeggen
Hoort eindrijm en verzint mee
Actieve deelname aan woorden klappen
Herkent verschillen in klanken hoog laag en hard zacht en Snel langzaam
Kan een dubbele opdracht uitvoeren
mondelinge taalontwikkeling
9.De kletsmajoor
Praten over het thema bijvoorbeeld aan de hand van een praatplaat of een
voorleesboek. De kletsmajoor praat graag mee. Je kan ook gaan filosoferen en
“wat als” vragen stellen bijvoorbeeld over een boek. Dit kan met alle leeftijden.
bv. bij roodkapje wat als de wolf een lieve wolf zou zijn wat zou er dan
gebeuren?
De kletsmajoor is heel geschikt om mee te helpen met Woowaa de woorden
waakhond om de betekenis van woorden te gaan onderzoeken
Mondelinge taalontwikkeling
groepsplan doelen 4 tot 4,6 jaar
Spontaan praten tijdens het spel bij o.a. de verteltafel en de play-mobil
Spreekt in zinnen van 6 to 9 woorden
Maakt gebruik van meervoudsvormen en verkleinwoorden
Luistert naar de gesprekken
weet de gespreksregels van luisteren , praten en op de beurt wachten
groepsplan doelen 4,6 tot 5,6 jaar
Spontaan praten tijdens het spel bij o.a. de verteltafel en de playmobil
Verstaanbaar zijn
Spreekt in goede zinnen en kan zeggen wat hij denkt ;logische taal met
verbanden
Maakt gebruik van bijvoeglijke naamwoorden/
werkwoorden/
meervoudsvormen
kent en hanteert de gespreksregels
weet antwoorden op vragen en neemt deel aan het gesprek
groepsplan doelen 5,6 jaar en ouder
voert gesprekken, kent en hanteert de gespreksregels
kan mening uiten of kennis delen
geeft antwoord op vragen
woordenschat
10.woowaa de woordenwaakhond
Deze hond helpt ons met de woorden te zoeken en te vinden.
Bij ieder thema zoeken we de woorden die in de beleving van de kinderen een
aanvulling op de woorden schat kunnen betekenen. Zo hebben we zelfstandig
naamwoorden : wat is dat?? Werkwoorden : doe woorden of bijvoeglijke
naamwoorden om iets te versterken. Een lieve waakhond die woowaa.
11. lange slang en korte klaas
Werken met tegenstellingen:
kort- lang
dik – dun etc
de poppen helpen mee om de tegenstellingen te zoeken
Woordenschat
groepsplan doelen 4 tot 4,6 jaar
Woorden benoemen bij de praatplaten en
woorden herkennen in een context van een verhaal /thema
plaatjes van woorden aan kunnen wijzen
spreekt de klanken van de woorden goed uit
gebruikt zinnen van 6-8 woorden die kloppen
groepsplan doelen 4,6 tot 5,6 jaar
Woorden benoemen bij de praatplaten en
woorden herkennen buiten een context en
er een context bij verzinnen ,
gebruikt goed gevormde samengestelde zinnen
groepsplan doelen 5,6 jaar en ouder
Woorden benoemen bij de praatplaten en
woorden herkennen buiten een context en
er een context bij verzinnen
gebruikt goed gevormde samengestelde zinnen