De kantine van - Gezonde Schoolkantine

De kantine van
<naam school>
Inhoud
 Doel van deze bijeenkomst
 Het belang van een gezond aanbod
 Waarom gezond eten op school?
 Plan van aanpak
 Wat kunnen <ouders,jongeren,docenten> doen?
 Het kan echt!
Doel van deze bijeenkomst
We moeten het belang van een gezond aanbod
in de kantine en automaten op deze school
bespreekbaar maken.
Belang van een gezond aanbod
Het moet
Op dit moment is zo’n 14% van de Nederlandse
jongeren te zwaar. Ook steeds
meer kinderen en jongeren zijn veel te zwaar (obees).
Alhoewel meisjes nog altijd vaker (ernstig)
overgewicht hebben dan jongens, wordt dit
verschil steeds kleiner.
Bovendien: pubers in alle maten hebben
essentiële voedingsstoffen hard nodig.
Belang van een gezond aanbod
Het werkt
Op scholen die al een gezonde schoolkantine
hebben, zien jongeren, ouders en docenten het
effect. Het aanbod is gezonder. Jongeren kiezen
bewuster.
Gezonde scholen presteren beter; een gezonde leerling of
student heeft meer kans op goede schoolprestaties en
verzuimt minder.
Gezonder kiezen en meer bewegen zorgen voor
een betere gezondheid, een gezond gewicht,
minder vermoeidheid en minder sombere
gevoelens.
Belang van een gezond aanbod
Het kan
Er zijn veel lekkere producten met relatief weinig
calorieën en veel vezels, vitamines en mineralen.
Van een broodje 30+-kaas, ham of zalm tot fruit,
smoothies en salades.
Voor grote en kleine kantines is er altijd een
aantrekkelijk aanbod te verzinnen.
Veel grote onderwijscateraars en zelfstandige
kantinebeheerders zijn al enthousiast aan de slag.
Belang van een gezond aanbod
Het gaat gebeuren
In 2009 heeft de Tweede Kamer de motie
aangenomen:
‘Alle schoolkantines 100% gezond in 2015’
TIP
Omgaan met “JA MAAR…”?
Alle argumenten op een rij:
www.voedingscentrum.nl/gezondeschoolkantine
Waarom gezond eten op school?
1. Puberleeftijd: cruciaal moment voor interventie
Als jongeren naar de middelbare school gaan
lijken ze vooral meer te gaan snacken.
Een goed moment dus om in te grijpen, omdat
het ongezonde eetgedrag voor een deel nog kan
worden voorkomen.
Ook het MBO biedt mogelijkheden om jongeren
te helpen gezonde keuzes te maken
Waarom gezond eten op school?
2. Gezond eten kan leerprestaties beïnvloeden
Gezonde scholen presteren beter; een gezonde jongere
heeft meer kans op goede schoolprestaties en verzuimt
minder.
Gezonde voeding in de kantine kan hieraan bijdragen.
Waarom gezond eten op school?
3. Ongezond aanbod verleidt tot ongezond eten
Mensen worden in hoge mate beïnvloed door
omgevingsfactoren en zullen eten wat er
aanwezig is.
Jongeren geven aan verleid te worden door het
ongezonde aanbod in de kantine.
Waarom gezond eten op school?
We eten wat er is…
Weekvoorraad van een gezin in Tsjaad
(bron: Hungry Planet, 2005)
Waarom gezond eten op school?
We eten wat er is…
Weekvoorraad van een gezin in Duitsland
(bron: Hungry Planet, 2005)
Waarom gezond eten op school?
4. Jongeren beïnvloeden elkaar …
en dat is een voordeel!
Jongeren kunnen elkaar negatief beïnvloeden. Ze
nemen meer snacks en frisdrank wanneer
vrienden dat ook doen en het gemakkelijk te
krijgen is in de schoolkantine.
Omgekeerd kan het ook!
Zij kunnen elkaar positief beïnvloeden om de
gezonde keuze te maken als de school juist
gezond eten aanbiedt.
Plan van aanpak
In het kort:
1. Samenstellen werkgroep Gezonde Schoolkantine
2. Inventariseren Stand van Zaken  Wat is het aanbod in
een gezonde schoolkantine?
3. Wat kun je zelf doen?
4. Structureel inbedden in beleid (school)
1. Samenstellen werkgroep Gezonde
Schoolkantine
Directie van de school
Beslissingsbevoegd, kan budget vrijmaken, contact
leggen met gemeente, MKB en andere scholen.
Ouders
Willen gezonde kinderen nu en later, uiteindelijk samen
met kinderen verantwoordelijk voor voedingsgewoonten
van de jeugd, voorbeeldfunctie
Kantinebeheerder/ cateraar
Zorgt voor gezond en goed aanbod; tevreden klanten
(=jongere, ouder, directie)
Docenten
Onderwerp gezonde voeding in reguliere lessen
verwerken; voorbeeldfunctie
Scholieren
Fitheid en lekkerder in je vel door goed eten.
Toekomstgericht, inspraak en meebeslissen
Lokale GGD
Begeleidt en adviseert. Heeft een netwerkfunctie tussen
de scholen en gemeente.
2. Gezond aanbod op school
Richtlijnen Gezonde Schoolkantine
 Minimaal 75% basis producten
uit Schijf van Vijf
 Maximaal 25% extra’s
(niet-basis producten)
 Uitzonderingen frisdrank, soep, sauzen en broodbeleg
2. Gezond aanbod op school
 Uitzonderingen
 Frisdrank: ≤ 30 kcal per 100 ml of maximaal 110 kcal/portie
 Light frisdrank, fruitdrank light, sommige ice teas en
sommige sportdranken
 Aspartaam heeft E-nummer,
daarmee is het veilig voor consumptie
 Soepen: ≤ 100 kcal per 100 gr
 Bouillon, verse groentesoep, helderde soep
3. Gezond aanbod op school
 Uitzonderingen
 Sauzen: max 5 gr per broodje/salade (= 1 theelepel)
 Ketchup, sojasaus, sladressing, mosterd, pesto
3. Gezond aanbod op school
 Uitzonderingen
 Broodbeleg: max 15 gr per broodje of dubbele boterham (=
1 eetlepel)
 Eiersalade, sellerysalade, pindakaas, hagelslag, jam
4. Wat kun je zelf doen?
1.
Kijk zelf eens rond.
Voorbeeldvragen aan de schoolleiding:







Wat is het voedingsbeleid van deze school?
Wie bepaalt het aanbod? De school zelf of wordt daarvoor een
cateraar ingehuurd?
Is de kantine de hele dag open of alleen tijdens de pauzes?
Mogen jongeren in de pauzes van het schoolterrein af?
Wat kunnen leerlingen kopen in de schoolkantine en de
automaten?
Zijn dit vooral gezonde of ongezonde producten?
Wordt er ook aandacht besteed aan ‘gezond eten’ in de
lessen? En zo ja, hoe?
2.
De discussie op school aanzwengelen en het belang van
gezonde producten aangeven.
3.
4.
5.
6.
Vraag de schooldirectie om een gezonde schoolkantine, en
een werkgroep om die te bereiken.
Neem deel in de werkgroep! Met schooldirectie, docenten,
jongeren en kantinebeheerder samen het stappenplan
opstellen en uitvoeren.
Het goede voorbeeld geven door zelf gezond te eten en
voldoende te bewegen.
Thuis zorgen voor gezond eten en een gezonde lunch
meegeven
Het kan echt!
Meer info?
 www.voedingscentrum.nl/gezondeschoolkantine
 Programma info
 Materialen
 Inspiratie
 Producten
 Recepten
 Nieuwsbrief
 Twitter