DE DEELNAME Wij zijn een school die al langer bezig is met een gezondere leefstijl. Wij zijn begonnen met een voorloper van Superfit. En een gezonde geest in een gezond lichaam past werkt alleen als er meer bewogen wordt en gezondere keuzes voor voedsel worden gemaakt. Gezien ons voortraject zijn wij eigenlijk al een paar jaar bezig. Alleen de kantine is echt iets dat nu een jaar of 2 langzaam wordt veranderd. Het project is gedragen door docenten (sportcoördinator, docenten horeca en dienstverlening), een directielid, kantinemedewerkers, leerlingen, GGD, Rotterdamse Gemeentedienst Sport en Recreatie en ouders. 2 UITGANGSPUNTEN Stap voor stap de leerlingen gezonde eetgewoontes bij brengen. Het aanbod wordt daarom stap voor stap aangepast aan de richtlijnen van het Voedingscentrum. Steeds meer Schijf van Vijf producten en steeds minder ongezonde producten. Snoepverkoop afbouwen. Dit was overigens al minimaal. Doelstelling is ook om het ritme ontbijt en warm eten tussen de middag in te voeren. Er is een beleidsplan voor De Gezonde Schoolkantine geformuleerd. Doelstelling is om het aanbod te laten voldoen aan de richtlijnen van het Voedingscentrum, gestart wordt met 75% voorkeur- en middenwegproducten en 25% uitzonderingsproducten in alle groepen. Gaandeweg alleen nog maar Schijf van Vijf groepen, zoals brood, zuivel en fruit. Operationeel verantwoordelijk zijn de kantinemedewerkers. De werkgroep gezonde schoolkantine evalueert regelmatig en brengt waar nodig verbeterpunten aan. 3 HULP Via een zestal werkgroepbijeenkomsten gedurende het jaar heeft de GGD de school stap voor stap begeleid bij de ombuiging van het oude assortiment naar een gezond en gevarieerd assortiment. Gedurende deze periode hebben de kantinemedewerksters steeds meer nieuwe en gezonde producten ingevoerd en de extra producten langzamerhand weggelaten. De GGD heeft een HACCP scan uitgevoerd en de instructies doorgenomen met de kantinemedewerksters zodat nu ook sprake is van veilige voeding. Daarnaast heeft de GGD een leerwerkpleksysteem aan de school aangeboden, waardoor de afdeling horeca en dienstverlening kon gaan samenwerken met de schoolkantine en zodoende leerlingen zelf nu gezonde producten voor de kantine kunnen maken. Ook heeft de GGD postermateriaal en menulijsten met kleurtjes aangeleverd bij de schoolkantine voor de promotie. Tevens heeft zij suggesties gedaan voor gezonde weekaanbiedingen. 4 ACTIES EN VERBETERPUNTEN Op dit moment draait de kantine met inzet van de leskeuken en er worden steeds betere producten bedacht. Er is een belangrijk stimuleringsinstrument bij gekomen. Bij de bewegingslessen (i.s.m. Rotterdamse Gemeentedienst Sport en Recreatie) kunnen de leerlingen punten verdienen met een sportieve (actieve) deelname. Daarnaast kunnen ze ook (bonus) punten verdienen in de kantine door de aankoop van groene en oranje producten uit de Schijf van Vijf. Er zijn per leerjaar 5 prijzen te verdienen, plus een klassenprijs. Hiermee wordt gezond gedrag dus beloond. 5 VERANDERINGEN (1) Er waren geen automaten, maar er werden via de counter wel veel extra producten verkocht. Nu is het aandeel extra nog maar gering, minder dan 25%, terwijl het aandeel basisproducten enorm gegroeid is. Je merkt het ook in de aankoop van de leerlingen, broodjes gezond, (verse) fruitbakjes, broodjes kip kerrie (zelf gemaakt) bruine tosti’s met 30+ kaas worden het meest verkocht. Verder kunnen de leerlingen ontbijt kopen voor aanvang van de lessen. Zij kunnen dan kiezen tussen een bruine bol met beleg of yoghurt met fruit of muesli. 6 VERANDERINGEN (2) Daarnaast is er veel gedaan aan promotie en presentatie van deze gezonde producten, zodat de gezonde keuze ook de gemakkelijkste keuze is. De beloning via het puntenverdiensysteem tijdens de sport en voor de aankoop van goede producten begint te werken. Leerlingen werken zelf mee in deze keuken en zijn verantwoordelijk voor de exploitatie. Ze maken zelf allerlei gezonde belegde broodjes en zijn verantwoordelijk voor het HACCP. Op deze wijze worden alle leerlingen tijdens deze praktische uren direct vertrouwd gemaakt met hoe je gezonde voeding maakt en hoe je ook veilige voeding biedt. Dit is een groot winstpunt voor wat betreft motivatie van de jongeren en daardoor ook gedragsverandering ten aanzien van de eigen leefstijl. 7 REACTIES De reacties van de leerlingen zijn over het algemeen erg positief. Wel moeten wij erop letten dat ze niet zelf andere dingen meenemen. Docenten hebben meer moeite met de veranderingen. Maar zij snoepen/eten niet zo vaak ongezond buiten school als de leerlingen. Voor hen is snoepen meer een traktatie. 8 INBEDDING Het project is opgenomen in het PTA voor bewegingsonderwijs. Verder wordt bij de nieuwbouw direct rekening gehouden met de gezonde kantine. Er is een nieuwe medewerker aangetrokken speciaal voor de gezonde kantine omdat de verkoop en de voorbereidingen zijn toegenomen. De werkplek “gezonde kantine” is een vast onderdeel geworden binnen de sector zorg en welzijn breed. De werkplek “verkoop” in de kantine is een vast onderdeel geworden voor de sector Sport, Dienstverlening en Veiligheid. Er is een andere leverancier gekomen die alle producten dagelijks vers kan leveren. 9 10 11