2.7 wettelijke verplichtingen inzake milieu en andere vergunningen. Bodemattest: doel de verwerver van grond te beschermen tegen bodemverontreiniging. Aanvragen bij OVAM(Openbare Vlaamse Afvalmaatschappij). Bij risicogronden (garages, stookolietanks,…) bodemattest + bodemonderzoek. Zonder bodemattest is verkoop grond nietig. Bouwvergunning: nieuwe/vernieuwde vestigingen moeten stedenbouwkundige vergunning aanvragen bij College van Burgemeester en Schepenen van gemeente waar zij willen bouwen; lichtreclame willen plaatsen; opslagplaats willen aanleggen voor schroot; pand geheel of gedeeltelijk willen afbreken. Milieuvergunning: alle installaties die hinderlijk kunnen zijn voor milieu of mens zijn onderworpen aan 1 milieuvergunning: Vlaams Reglement voor Milieuvergunning (VLAREM). vlarem 1: procedures die hinderlijk bedrijf moet doorlopen om vergunning te krijgen. vlarem 2: milieuvergunningsvoorwaarden opgesomd waaraan bedrijf moet voldoen. bedrijven klasse 3: beperkte formaliteiten tot een eenvoudige meldingsplicht. Per brief melding van vestiging van bedrijf aan college van … Dag na melding kan bedrijf starten. voor klassen 1 en 2: exploitant moet schriftelijk een vergunning aanvragen bij: -bestendige deputatie van provincie waar onderneming uitgebaat wordt. (klasse 1) -college van burgemeester en schepenen van gemeente waarin onderneming geëxploiteerd wordt. (klasse 2) Veiligheidsrapport (VR): Europese Seveso 2-richtlijn-> verplichtingen van toepassing op: - vervoer gevaarlijke stoffen door pijpleidingen - winningindustrieën -militaire inrichtingen -stortplaatsen afval Milieueffectenrapport (MER) vooraf wetenschappelijk onderzoek of dat activiteit gevolgen voor milieu kan hebben. Rapport over milieugevolgen voor mens, dier , plant, water,.. Handelsvergunning: handelsvergunning krijgen voor handelsvestiging als het gaat om: - inplanting nieuwe handelsvestiging - inplanting handelscomplex vergunning voor vestiging met nettoverkoopoppervlakte van meer dan 400m² kan via gemeentebestuur aangevraagd worden. Oppervlakte > 1000m² dan moet socio-economisch comité voor distributie binnen 70dagen advies uitbrengen bij gemeente. Afvalbeheer: VLAREA( Vlaams reglement inzake afvalvoorkoming en afvalbeheer) 1) preventie afvalstoffen 2) recycleren/composteren 3) milieuvriendelijk verwijderen afvalstoffen: verbranding met energierecuperatie afvalstoffenregister: vermelding oorsprong afvalstoffen; hoeveelheid in kg of liter; aard en samenstelling afvalstoffen, met Europese code. Fost plus: onderneming is verpakkingsverantwoordelijk bij verpakking op markt te brengen. Kan je ontkomen door bijdrage betalen aan Fost Plus. Fost Plus bestaat erin de verbruiker te sensibiliseren voor het sorteren en recycleren van huishoudelijk afval en de recyclage te coördineren en financieel te ondersteunen. Voedselveiligheid: HACCP-plan (Hazard analyst critical control points) = bewakingsysteem die ervoor moet zorgen dat standaardnormen in verband met voedselveiligheid worden gerespecteerd. 3 gevaren waarop gecontroleerd wordt: biologisch(bederf), fysisch(metaal, beentjes), chemisch(pesticiden) FAVV: federaal agentschap voor veiligheid van voedselketen. doel: waken over veiligheid voedselketen en kwaliteit van ons voedsel. 4taken : voedselveiligheid, dierenziekten, plantenziekten en dierenwelzijn. Auteursrechten: voor : reclameslogans, pcprogramma’s, krantenartikels, kunst auteur krijgt vermogens- en exploitatierecht(recht op reproductie, verspreiding, verwerking en vertaling) + morele recht en nog enkele bijzonder rechten toegewezen. REPROBEL: vertegenwoordigt uitgever en auteurs voor fotokopiëren. Sabam: société des auteurs belges. Int de rechten die verschuldigd zijn voor de uitvoering van hun werken en verdeelt ze onder de rechthebbenden. 2.8 de wet op de handels praktijken en op de voorlichtingen en de bescherming van de consument Algemene handelspraktijken Er zullen altijd bepaalde handelingen verboden worden. Zoals reclame maken voor dingen die je niet in voorraad hebt, lokkertjes, gratis wedstrijden... deze praktijken zijn door de wet bepaald en komen in de zwarte lijst terecht. De etiket op een verpakking: het moet in de voertaal geschreven worden, en er moet informatie gevonden worden over het product zelf, bv houdbaarheidsdatum. De nieuwe wet op de handdelspraktijken (whpc). De wetgeving op de handelspraktijken steunt op twee principes: De eerlijke concurrentie tussen handelaars waarborgen De voorlichting aan en de bescherming van de consument te verbeteren Doel Prijsaanduiding de totale prijs moet duidelijk en goed leesbaar aangeduid worden in euro. Met alle kosten, btw en overige taksen erbij. Recupel : het inzamelen, sorteren , verwerken en recycleren van afgedankte elektronische en elektrische apparaten (aeea) in België. Om dat te betalen moet de verbruiker bij aankoop van een nieuw AEEA een recupelbijdrage betalen. Hoeveelheidsaanduiding en etikettering er moet een vermelding staan op ieder voedingsproduct met de ingrediënten, houdbaarheids datum, producenten,... Reclame communicatie die direct of indirect tot doel heeft de verkoop van productgen of diensten te bevorderen, ongeacht de plaats of de gebruikte communicatiemiddelen. De verkoper moet een bewijs hebben over de juistheid van de reclameboodschap als tegenhet product een klacht ingediend wordt. Bepaalde handelspraktijken Verkoop met verlies verkopen aan een lagere prijs dan de aankoopprijs is niet toegelaten. Tenzij bij opruiming, uitverkoop of beschadiging. Prijsvermindering het vermelden van de nieuwe prijs naast de oude prijs, die is doorgehaald. De vermelding ‘oude prijs’ en ‘nieuwe prijs’ naast de bedragen Vermelding van het kortingspercentage met de doorschrapte oude prijs en de nieuwe prijs. Uitverkoop Versnelde verkoop van goederen is toegestaan bij: overlijden handelaar, verbouwingen die minstens een maand duren, overname zaak, verhuizing of stopzetting. De uitverkoop mag maximum 5 maanden duren. Verkopen met verlies is hierbij toegestaan KoopjesDe wetgeving is versoepelt: nu mag je met verlies verkopen en meer dan alleen seizoensgbonden producten. De nieuwe wet schaft ook de sperperiode af, behalve voor kleding, schoenen en lederwaren. Gezamelijke aanbiedingen Toegestaan door de wet Waardebonnen = documenten die door een handelaar, producent of invoerder verspreid worden en die de houder ervan de mogelijkheid bieden een voordeel te ontvangen ( in geld). Verkopen gesloten buiten de onderneming van de verkoper Ten huize van de consument Tijdens een door de verkoper georganiseerde excursie Op salons, beurzen en tentoonstelling. voorwaarde : prijs hoger is dan 200 euro Verkoopoverenskomsten buiten de onderneming hebben een minimale schriftelijke overeenkomst nodig (bestelbon) en is er een verzakingsrecht(annulering van de bestellingen, je hebt 7 werkdagen te tijd). In de overkomst moet de naam, product, prijs, betalingswijze,... in staan. Verkoop op afstand Televerkoop: telefonische gesprekken waarin je verplicht bent je identiteit en het commerciele doel van zijn oproep aan het begin van het gesprek moet duidelijk maken. Je hebt een bedenk tijd van 14 werkdagen. Postorderverkoop: de consument koopt per telefoon, per post of op basis van een catalogus. 14 werkdagen bedenktijd. Kopen op internet: e-commerce. Bedenktijd van 14 dagen. Er mag ook een voorschot gevraagd worden. Er moeten wettelijke inlichtingen te vinden zijn over de onderming op de site. Openingstijden Wekelijkse rustdag een rustdag is verplicht en die moet minstens 24 uur onondergebroken zijn. En moet beginnen om 5 uur ’s morgens of om 1 uur ’s middags. De rustdag moet minimum 6 maanden dezelfde blijven, daarna mag hij gewijzigd worden en moet goed zichtbaar zijn voor de klant. Als de rustdag valt op de dag voor een wettelijke feestdag valt, dan mag de handelaar hem overbrengen naar de dag volgend op die wettelijke feestdag. Tijdens de rustdag is de verkoop verboden. Er zijn soms afwijkingen: Door de handelsvorm Door bepaalde omstandigheden of beurzen De vestigingsplaat is een toeristisch gemeente Zondagssluiting alle winkels mogen op zondag open zijn op voorwaarde dat ze 1 dag in de week sluiten en geen personeel tewerkstellen. Op negen koopzondagen per jaar mag wel personeel tewerkgesteld worden. Badplaatsen en toeristisch centra’s vormen uitzonderingen op deze regels. Er kunnen ook eventueel uitwijkingen toe gestaan worden tot 15 dagen per jaar, voor bv solden. Soms kan het nuttig zijn om toch de zondag open te zijn: de klanten zijn de zondag vrij, als je verse producten moet verkopen, als je een extra service wil geven op de concurrentie Openinsuren de wettelijke sluitingstijd op werkdagen is van 20 uur tot 5 uur en voor vrijdagen + voorafgaande dagen van een feestdag van 21 uur tot 5 uur. nachtwinkels: van 7 uur tot 18 uur moeten ze gesluiten zijn. je kan ook een regeling treffen met de gemeente en de uren veranderen. Sommige handelaars zijn hier niet toe verbonden. Zoals horeca, frituren, kampeerterreinen en gespecialiseerde ondernemingen ( benzinestations, bloemenwinkels, ijsverkopers... ) . ook voor hoogdringende prestaties is deze reglementering niet van belang. 2.9 steunmaatregelen voor startende andernemers. Participatiefonds doel: het eigen vermogen van de zelfstandigen en de KMO’s te verstevigen en eveneens werkloosheid te bestrijden. Daarvoor heeft het participatiefonds leningen met gunstige voorwaarden. Hierbij staat het participatiefonds toe dat de onderneming eerst andere schuldeisers mag betalen en dan pas de lening. Plan van jonge zelfstandigen een maatregel om jongeren te stimuleren om zich als zelfstandige te vestigen. Ze voorziet goedkope leningen. Het is bedoelt voor elke werkzoekende jonger dan 30 jaar en die zich voor de eerste maal vestigt als ondernemer. De starter krijgt een lening van 4500 euro. Dit deel van de startlening is renteloos en dient pas het zesde en zevende jaar terugbetaald te worden Starlening lening bedoelt voor de uitkeringsgerechtige volledige werklozen, niet werkende werkzoekende ingeschreven sinds ten miste 3 maanden en geniet van een wachtuitkering of een leefloon. Maximumbedrag: 30 000 euro als je ¼ eigen inbreng is. Starteo, optimeo en business angels leningen bedoeld voor bestaande ondernemers om de uitbreiding van hun onderneming te financiëren. Starteo: voor KMO’s die minder dan 4 jaar actief zijn en bedoelt voor een investeringsproject. Maximaal bedrag van 250 000 euro. Optimeo: voor KMO’s die langer dan 4 jaar actief zijn en die financiëring zoeken voor het uitbreiden van hun zaak. Maximaal bedrag van 250 000 euro Business angels: leningen voor ondernemers die geen toegang krijgen tot het klassieke bankkrediet omdat hun toekomstige activiteiten te vernieuwend of te hoog technologisch zijn. Maximaal bedrag van 125 000 euro. Initio hier kan je tot 50% korting krijgen op de gevraagde lening, en zo kan je toch een lening bij de bank aanvragen want het risico van de lenings is doorh het participatiefonds gewaarborgd. Vrijstelling van belastingsverhoging jongeren die zich voor het eerste maal vestigen in een zelfstandig beroep worden gedurende de eerste drie jaar vrijgesteld van belastingverhoging ingeval zij niet of onvoldoende voorafbetalen. Participatiemaatschappij vlaanderen = PMV = overheidswaarborg. een zelfstandige die niet over voldoende zakelijke waarborgen beschikt , kan dankzij een waarborgregeling van de vlaamse overheid een krediet bekomen voor de investerigen. Kmo-portefeuille een elektronisch betaalmiddel waarmee een onderneming jaarlijks een dienstenpakket kan aankopen met bedoeling het huidig of toekomstig functioneren te verbeteren. Je moet je aanvraag indien op te website van het vlaams gemeenschap. Er zijn 5 verschillende ondernemersbevorderende diensten Opleidingen Advies Technologieverkenning Advies internationaal ondernemen Strategisch advies → bv taalcursus →bv communicatieplan →bv zoeken naar geschikte technologie →bv oprichting buitenlandse vestiging →bv beursintroductie Winwinleningen aanmoedingen van particulieren om geld ter beschikking te stellen van startende ondernemingen. + doc van in de klas 2.10 Kredietverlening Krediet = het ter beschikking stellen van goederen of geldbedragen die pas later betaald of terugbetaald worden. Economisch belang: kan een particulier het hoofd bieden aan bv. Onverwachte uitgaven ; handelaar kan investeren in bv. Machines en dergelijke ; de overheid om bv. Wegen aan te leggen. I = (K x p x t )/ 100 In maanden : i = (K x p x t) / 100 x 12 In dagen: i= (K x p x t) / 100 * 360 (voor handelstransacties) i= (K x p x t) / 100 * 365 (voor privétransacties) Verkoop op termijn = leverancierskrediet = koper en verkoper komen overeen dat betaling van goederen uitgesteld wordt. Koper kan in afwachting van betaling wel al beschikken over de goederen. Verkoop op afbetaling Eerst voorschot 15 %, dan stortingen in ten minste 3 schijven. Bij aan huis afgesloten contracten heeft koper het recht om binnen 14 werkdagen met aangetekende brief een einde te maken aan contract. Verkoopt op afbetaling moet volgende elementen bevatten: prijs bij contant; totale prijs op afbetaling; bedrag van voorschot; aantal, bedrag en regelmaat betalingen. Jaarlijks kostenpercentage 1: (Kredietkost / kredietbedrag) * 100 * (24 maanden / (kredietperiode+1)) Kredietkost = prijs bij afbetaling – contante prijs Kredietbedrag = contante prijs – voorschot Jaarlijks kostenpercentage 2: Jaarlijks kostenpercentage = maandelijks lastenpercentage * 24 * (kredietperiode /( kredietperiode+1)) Krediet op korte termijn Kaskrediet: onder nul gaan op je rekening tot een bepaald bedrag. Hierop zijn er grote intresten. Kasvoorschot: rekeningvoorschot van een vast bedrag op korte termijn met vaste intrest gedurende looptijd. Bepaalde voorwaarden. Krediet op lange termijn Lening op afbetaling: lening terugbetalen, verhoogd met intresten, in minsten 2 periodieke stortingen. 4 verschillende categorieën: autolening; woonlening; kooplening; privélening. Bij eerste drie is een factuur en afleveringsbewijs vereist. Investeringskrediet: financiële instelling helpt bij belangrijke investering van ondernemer. Looptijd lening kan variëren van 5 tot 20jaar Hypothecair krediet: op langere termijn leningen voor aankoop bouwgrond, bouwen huis, … . maandelijkse aflossing bestaande uit gedeelte kapitaal en gedeelte intrest. Meestal ook verplichting om levensverzekering af te sluiten zodat bij overlijden het resterende deel van de lening aan financiële instelling wordt terugbetaald. Financieringshuur: = leasing; betreft huur van roerend goed in combinatie met aankoopoptie. Leasegever koopt bepaald goed en verhuurt dat voor bepaalde tijd aan leasenemer. Op einde huurovereenkomst kan leasenemer kiezen voor voortzetting huur, opzegging of aankoop. Bij leasing is geen waarborg vereist, ook geen voorschot. Opzegging contract is zeer moeilijk. Gevaren bij kredietverlening: Valkuilen die aan basis liggen kredietproblemen: - Slecht bedrijfsbeleid (ongecontroleerd budgetbeheer) Overcreditering (opstapelen kredieten) Foute keuze van kredietvorm (door misleidende reclame) Hoofdstuk 3: welk product ga ik verkopen? 3.1.1 Productkeuze Product = Alles wat in een behoefte kan voorzien. 1 )Indeling consumenten producten a) Op basis levensduur: -gebruiksgoederen (fiets, oven) -verbruiksgoederen (eten, drinken) b) op basis klant: -convenience (regelmatig, weinig plannen, kleine verplaatsing, groenten) -preference (weinig plannen, kleine verplaatsing, merkvoorkeur, choco Nutella) -shopping(niet-regelmatig, veel plannen, uitgebreider winkelen, vergelijken, keuken) speciality (gepland, sterke voorkeur, speciale inspanning, juweel) 2 )indeling industriële producten - Materialen en onderdelen (grondstoffen) Investeringsgoederen (= kapitaalgoederen) (machine, gebouw) Hulpmaterialen en ondersteunende diensten (elektriciteit, internet) Assortiment= Volledige gamma van producten Breedte assortiment: aantal aangeboden producten (aantal soorten) diepte assortiment: volledigheid productgroep lengte assortiment: totaal aantal artikelen Consistent: als verschillende producten verwant zijn wat betreft eindgebruiker 3.1.2 Voorraadbeheer Een voorraad: - Vergt grote opslagruimte Betekent aanzienlijke investering Soms met verouderde goederen Financieel risico Voorraadbepaling: voorraad wordt na vaste periode door telling opgenomen. Er wordt voor elk artikel een basisvoorraad vastgesteld. Volgende factoren belangrijk: juiste hoeveelheden, gewenste kwaliteit, stabiliteit. Voorraadsystemen: je kan voorraad manueel bijhouden of via kassasystemen met automatische voorraadaanpassing. Bij verkoop aan kassa, worden ze automatisch uit voorraad verwijderd. Derving = als genoteerde voorraad groter is dan werkelijke voorraad. Waarden van de voorraad: 3 mogelijkheden om voorraadwaarde te bepalen: 1) Gewogen gemiddelde prijzen = de waarde van de totale voorraad delen door aantal stuks. vb: (100stuks * 4 €, 200stuks * 5€, 150 stuks*3.5€)/(100+200+150) = 4.27777 * eindvoorraad (vb: 250) = 1069,4444 EUR 2) First in, first out (FIFO) = binnengekomen producten eerst verkocht =rekeninghouden met vervaldatum producten. vb: eindvoorraad is 100stuks, verkocht = 350 100stuks *4 € = nog 0 in voorraad ; 200 stuks * 5€ = nog 0 in voorraad ; 50 stuks * 3.5€ = nog 100 in voorraad ; eindvoorraad * 3.5 = 100*3.5 = 350 EUR 3) Last in, first out (LIFO) = laatst binnengekomen producten eerst verkocht. Winkeldochters = producten die langere tijd blijven staan. Vb: eindvoorraad is 100stuks, verkocht = 350 150*3.5 € = nog 0 in voorraad ; 200 stuks *5€ = nog 0 in voorraad ; nog 100 in voorraad van 4€ ; eindvoorraad * 4€ = 100*4 = 400 EUR 3.2 Concurrentiestudie: Concurrentieanalyse: geeft duidelijk beeld van sterke en zwakke punten van het eigen aanbod in vergelijking met dat van concurrenten. Bij enquête afnemen, interessante aspecten: kwaliteit, locatie, levertijd, prijsniveau, inrichting winkel, innovatie. 3.3 leveranciersstudie Prijsaanvraag: informeren naar prijs en verkoopsvoorwaarden. belang koper: potentiële leveranciers te kunnen vergelijken. belang verkoper: klanten werven, eventueel met extra korting. elementen: reden aanvraag / nauwkeurige formulering aanvraag / dankwoord Offerte: verkoper probeert potentiële klant te overtuigen zijn goed/dienst te kopen. Bevat volgende dingen: openingsuren-dagen/naam adres klant/gegevens/eenheids-en totaalprijs/manier en termijn betaling/….. Kwaliteitsaanduiding: staal, monster / herkomst / merk /beschrijving / code Betalingsvoorwaarden: contant / op termijn / onder rembours (bij aflevering goederen) / op afbetaling Leveringsvoorwaarden: franco thuis (leverancier draagt alle kosten) / af magazijn ( klant draagt alle leveringskosten) / FOB( free on board / Cif (cost, insurance and freight) 3.4 Verkoopplaats Keuze vestigingplaats belangrijk: Ligging / is pand geschikt om handel te drijven? / bereikbaarheid / kunnen inschatten bestedingspatroon van je klanten / zijn er rechtstreekse concurrenten? 3.5 Distributiekanalen Handel = weg dat het product aflegt van producent naar consument. Volgens taak: - Verzamelende (collecterende) handel: verzamelt goederen van verschillende producenten Verdelende (distribuerende) handel: verdeelt goederen over verschillende verkooppunten Volgens grootte: - Groothandel: meestal gespecialiseerd in 1 bedrijfstak Kleinhandel (detailhandel) : biedt gamma van producten aan en verkoopt in kleine hoeveelheden Volgens plaats: - Binnenlandse handel: koper en verkoper wonen in zelfde land Buitenlandse handel: koper en verkoper wonen niet in hetzelfde land Verder indeling buitenlandse handel: - Intracommunautaire verwerving: alle aankopen vanuit land van EU - Intracommunautair levering: alle verkopen aan land van EU Uitvoer (export): verkopen aan niet-EU landen Invoer (import): alle aankopen buiten EU Veredelingsverkeer: goederen komen uit buitenland, bewerkt en dan terug naar buitenland. Doorvoer (transitoverkeer): goederen worden vanuit land, via België, zonder bewerken, doorgevoerd naar ander land Distributiekanalen: - Directe levering: van producent naar consument Indirect kort: van producent via groothandelaar naar consument Indirect lang: van producent via groothandel en kleinhandel naar consument Lang kanaal: van producent via importeur, groothandel, kleinhandel naar consument. 3.6 publiciteit en promotie = Alle inspanningen die je onderneemt om via communicatie de houding en het koopgedrag van het publiek te beïnvloeden. Publiciteit = gratis, informatie verspreid over derden (mond-aan-mondreclame) Reclame = kost geld, kan gebruiken van massamedia (verspreiden folders, op tv of radio) Sales-promotie = korte actie om bedrijf in “the picture” the zetten of om bepaald product te promoten (fotowedstrijd, zegeltjes) Persoonlijk contact = gesprek van verkoper tot klant (beurzen) Direct marketing = rechtstreeks contact met zorgvuldig uitgekozen toekomstige klanten om langdurige samenwerking op te bouwen. (telefoongesprek, brief, website)