Richtlijnen voor de opmaak en bijsturing van boordtabellen Kader Vanuit het managementteam zoeken wij voortdurend naar systemen en instrumenten om de dagelijkse werking van het OCMW te kunnen volgen en te kunnen sturen. Eén van deze instrumenten is het gebruik van boordtabellen. Definitie Een boordtabel is een regelmatig (periodiek) en beknopt rapport over elementen die essentieel zijn voor het aansturen en opvolgen van het OCMW als organisatie. Je kunt dit best vergelijken met het instrumentenbord van je auto: al die metertjes en wijzertjes vertellen je of je auto in orde is of niet en hoe je aan het rijden bent. Als chauffeur is het logisch dat je regelmatig (vaak zelfs onbewust) naar deze meters en wijzers kijkt. Als managementteam is dit net zo. Een indicator is de meetbare eenheid van een boordtabel. Bv. aantal personen dat een steun toegekend kreeg in het kader van het steunbarema “elektriciteit”, of nog, het aantal uren hulp dat geboden werd, … Doelstelling Boordtabellen informeren het managementteam over een reeks elementen van de organisatie zodat het managementteam gegronde beslissingen kan nemen. Een boordtabel streeft volgende deeldoelstellingen na: - zij vertaalt de strategie naar kwalitatieve en kwantitatieve eenheden doorheen de ganse organisatie - zij signaleert vroegtijdig domeinen waar het fout dreigt te gaan - zij is een eenduidige en gemeenschappelijke basis voor discussie - zij is een basis voor de trimesteriële rapportering - zij draagt bij tot het streven naar kwaliteitszorg. Kenmerken Boordtabellen worden ontworpen volgens het SMART-principe. - Specifiek: zorg dat de indicator eenduidig vastgelegd is. Omschrijf/definieer de indicator zodat er geen discussie is over de interpretatie van wat gemeten wordt. - Meetbaar: maak de indicator meetbaar, druk de indicator uit in een getal zodat exact geweten is hoe groot de waarde is. - Aanvaardbaar/Afgesproken: de bedoeling is dat het vastleggen van de indicatoren gedragen kan worden door iedereen die erbij betrokken is. - Relevant/Realistisch: dit is slechts van toepassing van zodra de doelstellingen effectief geformuleerd worden. In eerste instantie worden de boordtabellen slechts gebruikt als “barometer”, met andere woorden: meten om te weten. - Tijdsgebonden: definieer op welk tijdstip of tijdsverloop de indicator betrekking heeft. De eerste dag van de maand is niet hetzelfde als de eerste werkdag van de maand. In een latere fase kan de tijdslijn aangeven wanneer bepaalde doelstellingen moeten gehaald worden. Graduele opbouw De implementatie van boordtabellen dateert van 2007. De doelstelling is om het geheel van boordtabellen gradueel te ontwikkelen. We zijn gestart met relatief eenvoudige tabellen die met een minimum aan bijkomende prestaties toch een schat aan eenduidige informatie bezorgen. Deze tabellen kunnen later ook ontwikkeld worden voor de complexere materies waaronder de formulering van doelstellingen en de opvolging van het realiseren ervan. Evaluatie en bijsturing Periodiek worden de tabellen geëvalueerd en bijgestuurd waar gewenst. Desgevallend worden bestaande tabellen geschrapt of worden nieuwe tabellen ontworpen. Volgende vragen kunnen daarbij helpen: - zijn er relevante indicatoren waarvoor we geen boordtabel hebben ? - zijn de huidige boordtabellen nog zinvol ? - in welke mate zijn de indicatoren zinvol ? - ontbreken bepaalde indicatoren in bestaande boordtabellen ? - zijn de indicatoren goed omschreven ? - is de vormgeving van de boordtabellen goed ? - in welke mate is er nood aan vergelijkende gegevens tussen verschillende jaren ? - in welke mate is het zinvol om “totalen” te voorzien in boordtabellen ? - in welke mate moet de richtlijn voor de opmaak en bijsturing van boordtabellen geactualiseerd worden ? Werkwijze: - er wordt een map “evaluatie” aangemaakt waarin een kopie van elke actieve boordtabel wordt geplaatst - in elke boordtabel in deze map “evaluatie” wordt een tabblad “opmerkingen” ingevoegd - de medewerker die de boordtabel invult, maakt een eerste evaluatie. Hij noteert de opmerkingen in de boordtabel onder het tabblad “opmerkingen” - het diensthoofd beoordeelt en vult desgevallend aan - het MAT trekt conclusies met betrekking tot het behoud of de aanpassing van de boordtabel Timing: - het MAT organiseert jaarlijks een evaluatie - volgende fasen moeten doorlopen worden: o eerste evaluatie door medewerker (timing) o beoordeling door diensthoofd (timing) o conclusies MAT(timing) o aanpassing boordtabellen timing) o validatie aangepaste boordtabellen door MAT (timing) Welke boordtabellen ? Anno juni 2015 gebruiken wij volgende boordtabellen: Meterstanden aardgas Arbeidsongevallen per beleidsveld Betalingsverbintenissen Meterstanden elektriciteit Facturatie bejaardenwoningen Facturatie buitenschoolse kinderopvang Facturatie gezinszorg Facturatie jachtrecht Facturatie pacht Facturatie poetsdienst Facturatie verhuur gronden Financiële steunen Invulling personeelskader Personeelsbudgetten Leefloon per leeftijd en categorie Leefloon uitgaven versus subsidies Lokale opvanginitiatieven Mantelzorgpremie Onderbreking beroepsloopbaan per beleidsveld Opgevangen kinderen per opvangmoment Opgevangen kinderen per school Steun equivalent leefloon uitgaven versus subsidies Stookoliepremies Tewerkstelling artikel 60§7 Meterstanden water Ziekteverzuim individueel Meterstanden zonnepanelen buitenschoolse kinderopvang Ravot Aan welke criteria moeten boordtabellen voldoen ? Er werd binnen het managementteam afgesproken dat boordtabellen moeten voldoen aan inhoudelijke en vormelijke criteria. Inhoudelijk Duidelijke naamgeving bestand Boordtabel bevat minimaal 2 tabs (‘jaar’ + ‘toelichting’) Tab ‘toelichting’ omvat verduidelijking indicatoren Tab ‘toelichting’ beschrijft op welk tijdstip de gevraagde gegevens worden geregistreerd Tab ‘toelichting’ omvat naam van persoon die registreert Vormgeving Titel in koptekst (beginnen met hoofdletter, onderstreept, arial, 12, vet) Indien mogelijk afdruk op 1 pagina Horizontale as: periode (kleine letters, vet) Verticale as: indicator (kleine letters, vet, verticaal gecentreerd) Blokkeren titels Opmaak cellen (uitgezonderd assen): arial, 10 Rijhoogte: 20 Validatie Het managementteam valideert nieuwe boordtabellen of wijzigingen van bestaande boordtabellen. Na validatie worden de boordtabellen opgeslagen op volgende locatie: 1.5.8.Boordtabellen. Nico Weyns 1 juni 2015