Kruis het juiste antwoord aan. De tekst gaat ov

BLOK 4

Lees de tekst nog niet.
Maak eerst vraag 1.

1
Met onze tien cijfers kun je alle getallen maken die je maar wilt. En met die
Lees alleen de dikgedrukte regels.
Hoe denk je dat de tekst verder gaat?
Kruis het juiste antwoord aan.
getallen weer telefoonnummers, kassabonnen, huisnummers of bijvoorbeeld
De tekst gaat over chimpansees die hebben leren rekenen.
wedstrijduitslagen. Stel je voor als we die getallen niet zouden hebben …
De tekst gaat over het uit je hoofd leren van telefoonnummers.
In het Braziliaanse Amazonegebied leven de Pirahã-indianen. Een klein volk van
De tekst gaat over het enige volk op aarde dat niet kan tellen.
ongeveer driehonderd personen dat van de jacht en de visserij leeft. Stel dat de ene
De tekst gaat over de hoeveelheid getallen die er bestaan.
visser twee vissen vangt en de andere tien. Zegt de ene visser dan tegen de andere:
‘Jij hebt er acht meer gevangen.’?
Nee dus! Volgens hoogleraar Everett bevat de taal van de Pirahã-indianen geen
getallen. Als enige volk ter wereld kunnen ze namelijk niet tellen. Dus bovenstaande

2
vissers vangen ‘tamelijk weinig’ en ‘ietsje meer’. Een getal is abstract: je kunt het niet
zien of voelen. In de Pirahã-cultuur mag je alleen praten over dingen die je zelf hebt
Lees de rest van de tekst.
‘Als enige volk ter wereld kunnen ze namelijk niet tellen.’
Waarnaar verwijst: ze?
Kruis het juiste antwoord aan.
gezien, gehoord of gevoeld. Dus de concrete dingen. En als je het alleen maar over
concrete dingen hebt, komen verzonnen verhalen ook niet voor. Ook praten ze niet
over de verre toekomst. Wel over wat ze straks gaan doen. Zoals in simpele zinnetjes
hoogleraar Everett
de Pirahã-indianen
bovenstaande vissers
de taal
als: ‘Ik ga straks de rivier op en een vis vangen’.
Al eeuwen doet men onderzoek naar de werking van taal. Ook hoogleraar Everett wil
graag de Pirahã-taal verder onderzoeken. Al pratende kun je denken. En al denkende
3
Wist je het al of is het nieuw?
Zet een kruisje in het juiste hokje.
praat je. Is denken dan lastiger voor dit volk omdat ze minder woorden kennen? Er is
wist ik al
nog heel veel onderzoek nodig om daar achter te komen. Dat kun je wel op je vingers
is nieuw
Met tien cijfers kun je elk getal maken dat
je wilt.
natellen.
Peter Giesen. Bewerking van artikel in de Volkskrant, 20-08-2005
De Pirahã-indianen is een volk in Brazilië.
Er bestaat een volk dat geen getallen kent.
De werking van taal wordt onderzocht.
De Pirahã-indianen leven van de jacht en
de visserij.
GRIP op lezen, Filosofische mixles groep 6 • blok 4 © Malmberg ’s-Hertogenbosch 1
BLOK 4
4
Wat is: abstract?
Zoek het op in de tekst en schrijf op.
Geef twee voorbeelden van iets dat je abstract noemt.
7
‘Er is nog heel veel onderzoek nodig om daar achter te komen.’
Waarnaar verwijst: daar? Schrijf je antwoord op.
8
Stel: je maakt een samenvatting van de tekst.
Onderstreep de vijf woorden waarmee je dat het best kunt doen.
Amazonegebied | abstract | visserij | Pirahã-indianen | concreet | 5
Lees de zinnen.
In welke volgorde gebeurt het?
Schrijf de letters in het pijlenschema.
A Iemand onderzoekt de taal van dit indianenvolk.
B Iemand ontdekt in Brazilië het volk van de Pirahã-indianen.
C Everett wil weten of denken daardoor voor hen lastiger is.
D Men komt erachter dat dit volk alleen concrete woorden kent.

6

9
Onderstreep het juiste woord en maak de zin af.
Als je wilt weten waar Everett onderzoek naar wil doen, is het slim
om globaal | precies te lezen, omdat

Onderstreep het juiste woord en maak de zin af.
Pirahã-indianen vertellen elkaar voor het slapen gaan wel | geen
sprookjes, omdat
eeuwen | geen cijfers en getallen | vingers natellen | taal | denken
extra
10 Bij de Pirahã-indianen mag je alleen praten over concrete dingen.
Dus verzonnen verhalen worden er niet verteld.
Denk je dan dat dit volk fantasie heeft?
Schrijf je gedachten over die vraag kort op.
GRIP op lezen, Filosofische mixles groep 6 • blok 4 © Malmberg ’s-Hertogenbosch 2
BLOK 4

Lees de tekst nog niet.
Maak eerst vraag 1.

1
Met onze tien cijfers kun je alle getallen maken die je maar wilt. En met die
Lees alleen de dikgedrukte regels.
Hoe denk je dat de tekst verder gaat?
Kruis het juiste antwoord aan.
getallen weer telefoonnummers, kassabonnen, huisnummers of bijvoorbeeld
De tekst gaat over chimpansees die hebben leren rekenen.
wedstrijduitslagen. Stel je voor als we die getallen niet zouden hebben …
De tekst gaat over het uit je hoofd leren van telefoonnummers.
In het Braziliaanse Amazonegebied leven de Pirahã-indianen. Een klein volk van
■ De tekst gaat over het enige volk op aarde dat niet kan tellen.
ongeveer driehonderd personen dat van de jacht en de visserij leeft. Stel dat de ene
De tekst gaat over de hoeveelheid getallen die er bestaan.
visser twee vissen vangt en de andere tien. Zegt de ene visser dan tegen de andere:
‘Jij hebt er acht meer gevangen.’?
Nee dus! Volgens hoogleraar Everett bevat de taal van de Pirahã-indianen geen
getallen. Als enige volk ter wereld kunnen ze namelijk niet tellen. Dus bovenstaande

2
vissers vangen ‘tamelijk weinig’ en ‘ietsje meer’. Een getal is abstract: je kunt het niet
zien of voelen. In de Pirahã-cultuur mag je alleen praten over dingen die je zelf hebt
Lees de rest van de tekst.
‘Als enige volk ter wereld kunnen ze namelijk niet tellen.’
Waarnaar verwijst: ze?
Kruis het juiste antwoord aan.
gezien, gehoord of gevoeld. Dus de concrete dingen. En als je het alleen maar over
hoogleraar Everett
concrete dingen hebt, komen verzonnen verhalen ook niet voor. Ook praten ze niet
bovenstaande vissers
over de verre toekomst. Wel over wat ze straks gaan doen. Zoals in simpele zinnetjes
■ de Pirahã-indianen
de taal
als: ‘Ik ga straks de rivier op en een vis vangen’.
Al eeuwen doet men onderzoek naar de werking van taal. Ook hoogleraar Everett wil
graag de Pirahã-taal verder onderzoeken. Al pratende kun je denken. En al denkende
3
Wist je het al of is het nieuw?
Zet een kruisje in het juiste hokje.
praat je. Is denken dan lastiger voor dit volk omdat ze minder woorden kennen? Er is
wist ik al
nog heel veel onderzoek nodig om daar achter te komen. Dat kun je wel op je vingers
is nieuw
Met tien cijfers kun je elk getal maken dat
je wilt.
natellen.
Peter Giesen. Bewerking van artikel in de Volkskrant, 20-08-2005
De Pirahã-indianen is een volk in Brazilië.
Er bestaat een volk dat geen getallen kent.
De werking van taal wordt onderzocht.
De Pirahã-indianen leven van de jacht en
de visserij.
GRIP op lezen, Filosofische mixles groep 6 • blok 4 © Malmberg ’s-Hertogenbosch 1
BLOK 4
4
Wat is: abstract?
Zoek het op in de tekst en schrijf op.
7
Abstract is als je het niet kan
zien of voelen.
Of denken lastiger is als je
bepaalde woorden niet kent.
Bijvoorbeeld:
Geef twee voorbeelden van iets dat je abstract noemt.
Bijvoorbeeld:
angst, een gedachte, liefde
‘Er is nog heel veel onderzoek nodig om daar achter te komen.’
Waarnaar verwijst: daar? Schrijf je antwoord op.
Bijvoorbeeld:
8
Stel: je maakt een samenvatting van de tekst.
Onderstreep de vijf woorden waarmee je dat het best kunt doen.
Amazonegebied | abstract | visserij | Pirahã-indianen | concreet | 5
Lees de zinnen.
In welke volgorde gebeurt het?
Schrijf de letters in het pijlenschema.
A Iemand onderzoekt de taal van dit indianenvolk.
B Iemand ontdekt in Brazilië het volk van de Pirahã-indianen.
C Everett wil weten of denken daardoor voor hen lastiger is.
D Men komt erachter dat dit volk alleen concrete woorden kent.
B  A
6

D

C
Onderstreep het juiste woord en maak de zin af.
Pirahã-indianen vertellen elkaar voor het slapen gaan wel | geen
dit volk alleen over concrete dingen praat. Geen verzonnen verhalen. sprookjes, omdat bijvoorbeeld:
eeuwen | geen cijfers en getallen | vingers natellen | taal | denken
9
Onderstreep het juiste woord en maak de zin af.
Als je wilt weten waar Everett onderzoek naar wil doen, is het slim
je er dan
achter komt dat hij alles wil weten over taal
en denken bij de Pirahã-indianen. om globaal | precies te lezen, omdat bijvoorbeeld:
extra
10 Bij de Pirahã-indianen mag je alleen praten over concrete dingen.
Dus verzonnen verhalen worden er niet verteld.
Denk je dan dat dit volk fantasie heeft?
Schrijf je gedachten over die vraag kort op.
Ja, dat denk ik wel. Alleen
gebruiken ze die fantasie voor andere
dingen. Bijvoorbeeld voor de visvangst.
Bijvoorbeeld:
GRIP op lezen, Filosofische mixles groep 6 • blok 4 © Malmberg ’s-Hertogenbosch 2