Duitsland 1871-1945 Hoofdstuk 3 De Eerste Wereldoorlog II 1914-1918 Verloop 1917-1918 ▪ Na 1916 Duitsland steeds meer de macht in handen van radicale militairen (onmacht van regering en onkunde van Wilhelm II): ▪ Hindenburg (held van Oostfront: populair bij het volk) ▪ Ludendorff (held van Luik, wreed en slimme strateeg) Duitsland wordt een militaire dictatuur Duitsland bestreed de geallieerde blokkade met een duikbootoorlog. Die was niet effectief genoeg. Vooral Ludendorff dringt aan op een onbeperkte duikbotenoorlog Hindenburg 1916 tot 1918 Ludendorff (steeds meer invloed aan het eind) 1916 tot 1918 Onbeperkte Duikbotenoorlog ▪ Burgerregering stemde nooit in (Von Tirpitz daarom ontslagen in 1916) ▪ Men wilde geen neutrale landen provoceren ▪ Men had niet genoeg duikboten ▪ In 1917 (januari))komt hij er wel: Militaire regering dwingt het af ▪ Overwinning op land is hopeloos ▪ Duikboot is het beste Duitse wapen ▪ Gevolg is dat de VS een legitieme reden heeft om zich in de oorlog te mengen(april) Einde van de oorlog In november 1917 trekken de Russen zich uit de oorlog terug (na een communistische revolutie) In maart 1918 sluit Rusland een (vernederende) vrede met Duitsland in Brest Litowsk ▪ Ondanks vrede met Rusland steeds meer Geallieerden en minder Duitse soldaten ▪ Voorjaarsoffensief mislukt ondanks grote terreinwinst Dan weten de militairen dat de oorlog niet meer gewonnen kan worden Militairen geven de macht terug aan de burgerregering (willen daarmee gezichtsverlies van het leger voorkomen) olv prins Max von Baden ▪ Die moet met de geallieerden gaan onderhandelen over een wapenstilstand Novemberrevolutie ▪ Steeds meer tekorten in Duitsland zelf: ▪ Voedselrellen en stakingen ▪ Radicaliseringen van de arbeiders (revolutie dreigt ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ te ontstaan) Gedeelte van soldaten en matrozen sluiten zich ook aan bij revolutionairen: in november 1918 muiterij in Kiel Opstanden verspreiden zich en bereiken Berlijn (men eist het aftreden Wilhelm II) Communisten(KPD) en socialisten(SPD) strijden om de macht Ebert (SPD) krijgt die macht in handen Republiek wordt uitgeroepen en Wilhelm II vlucht naar Nederland Wilhelm II naar Nederland Spartakistenopstand ▪ Burgerregering tekent een wapenstilstand (11-11-18) in bos van Compiegne ▪ Spartakistenoproer (jan 1919) : Communisten proberen de macht te grijpen ▪ Ebert (sluit pact met militairen) slaat de opstand neer (leiders Karl Liebknecht en Rosa Luxemburg worden vermoord) Dolkstootlegende ▪ Ludendorff (al afgetreden) verkondigt de dolkstootlegende: niet het leger heeft de oorlog verloren maar door de opstanden thuis is de oorlog verloren. ▪ En de laffe regering heeft een wapenstilstand getekend (Novembermisdadigers)