Feniks - sjlgs.nl

1e WO
Het verlies van Duitsland.
De 1e Wereldoorlog was een totale oorlog. Een totale oorlog is een oorlog waarin
niet uitsluitend de legers, maar de gehele maatschappij (ook het thuisfront)
meevecht. Dit maakt ook burgerdoelwitten een legitiem doelwit.
Tijd van wereldoorlogen.
1900-1950
9.1 De Eerste Wereldoorlog.
Belangrijke gebeurtenissen in het voorlaatste oorlogsjaar, 1917.
1917: In Rusland breekt een revolutie uit (zie par. 9.3).
In 1918 stopt Rusland met de oorlog en sluit het een
vredesverdrag met Duitsland en Oostenrijk-Hongarije
(verdrag van Brest-Litovsk).
Duitsland kan extra troepen gaan inzetten in Frankrijk.
Tijd van wereldoorlogen.
1900-1950
9.1 De Eerste Wereldoorlog.
Belangrijke gebeurtenissen in het voorlaatste oorlogsjaar, 1917.
1917: De Verenigde Staten verklaren Duitsland de oorlog.
Achtergronden:
•
•
•
Duitse onderzeeërs hadden Amerikaanse schepen aangevallen
vrees dat de geallieerden hun leningen van Amerikaanse banken niet meer zouden
kunnen terugbetalen
‘to make the world safe for democracy’ (president Wilson)
Directe aanleiding:
•
het Zimmermanntelegram. De Duitse minister van buitenlandse zaken
Zimmermann stuurde een telegram naar de ambassadeur in Mexico, met het
verzoek om Mexico over te halen deel te nemen aan de Eerste Wereldoorlog
aan de kant van Duitsland.
Tijd van wereldoorlogen.
1900-1950
Het Zimmermanntelegram
9.1 De Eerste Wereldoorlog.
Belangrijke gebeurtenissen in het laatste oorlogsjaar 1918.
• De versterking aan de zijde van de Geallieerden met een miljoen
gemotiveerde Amerikaanse soldaten luidde het einde van de oorlog in.
• In Duitsland breken opstanden uit:
• hongersnood vanwege Britse blokkade
• het thuisfront heeft weinig vertrouwen meer in een goede afloop
Einde van de Oorlog.
•
•
•
In november 1918 breken er daarom in Duitsland opstanden uit. Het begint
met een muiterij op een aantal slagschepen en slaat snel over naar Berlijn
(Novemberrevolutie).
De keizer wordt gedwongen af te treden en vlucht naar Nederland.
Op 9 november wordt de republiek uitgeroepen en op 11 november 1918
tekenen de Duitsers in een treinwagon te Compiègne een verklaring waarin ze
de nederlaag erkennen.
Hieruit ontstond later de zogenaamde dolkstootlegende die inhield dat de Eerste
Wereldoorlog niet op het slagveld verloren was, maar door revolutionairen die het
land met hun Novemberrevolutie hadden ondermijnd en een (linkse) burgerlijke
regering aan de macht hadden gebracht die het bevel gaf om de strijd te staken.
Later gebruikte o.a. Hitler dit verhaal om de verantwoordelijkheid van de
militairen voor de Duitse nederlaag af te wentelen. De schuld werd in de
schoenen geschoven van socialisten, communisten en joden.
De keizer wordt gedwongen af te treden en vlucht naar Nederland.
Huis Doorn en keizer Wilhelm II-beeld
Tijd van wereldoorlogen.
1900-1950
9.1 De Eerste Wereldoorlog.
Onderzoeksvraag: Wat waren de oorzaken van de 1e Wereldoorlog en wat maakte deze
oorlog uniek in de geschiedenis tot dan toe?
Kenmerkende aspecten:
* Het voeren van twee wereldoorlogen.
* verwoestingen op niet eerder vertoonde schaal door massavernietigingswapens
en de betrokkenheid van de burgerbevolking bij oorlogvoering.