Spreekwoorden en uitdrukkingen

Differentiatiemateriaal havo/vwo TaalpuntNL, HV 3 eerste editie, hoofdstuk 4
Spreekwoorden en uitdrukkingen
Differentiatiemateriaal
Hoofdstuk 4
Spreekwoorden en uitdrukkingen
Malapropismen
Ik lust er wel soep van! Deze uitdrukking begrijp je direct, ondanks het feit dat er een
verkeerd woord is gebruikt. De uitdrukking luidt namelijk: ergens wel pap van lusten.
Doordat de fout beperkt is tot één woord, dat bovendien verband houdt met het goede
woord, valt die fout niet zo op. Het kan zelfs lastig zijn om op het goede woord te komen!
Het gebruik van een onjuist woord heet een malapropisme (van het Franse ‘mal à
propos’ = ongepast). Vaak heeft dit verkeerde gebruik een onbedoeld komisch effect.
Voorbeelden:
‘Ik ben Gronings verkouden.’ (bedoeld is: ‘chronisch’)
‘Zij vindt de flamingo een prachtige dans.’ (bedoeld is: de ‘flamenco’)
Opdracht 11
In elk van de volgende uitdrukkingen komt een fout voor.
A
Noteer de juiste uitdrukking.
B
Welke uitdrukking kun je maken met het verkeerd
gebruikte woord?
Voorbeeld:
Ik ben vandaag met mijn slechte been uit bed gestapt.
A
met zijn verkeerde been uit bed stappen
B
een slecht humeur hebben
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Na die avond werd mijn zus door haar vriendinnen met de rug aangekeken.
Je moet wel zoete koekjes bakken om iets van haar gedaan te krijgen.
Die opmerking viel bij hem in het verkeerde keelgat.
Bij de prijsuitreiking is Carla helaas naast de boot gevallen.
Een ogenblikje geduld alstublieft, ik heb ook maar twee paar handen!
Mijn kleine broertje is verwend: hij wordt altijd op zijn wenkbrauwen bediend.
Enkele onderwerpen liggen mij zeer nauw aan het hart.
Op het festival scoorde de harmonievereniging hoge ogen.
Helaas, nu heb ik alweer naast het net gevist!
Na de uitbarsting van de docent kon je in de klas een speld in een hooiberg horen
vallen.
16