Manifest Betere Geestelijke Gezondheid
advertisement
MANIFEST BETERE GEESTELIJKE GEZONDHEID IN HET BELANG VAN DE MENSEN OM WIE HET GAAT TOEKOMSTIGE GENERATIES ONZE SAMENLEVING ONZE ECONOMIE INHOUDSOPGAVE 04 SAMEN WERKEN AAN BETERE GEESTELIJKE GEZONDHEID 16 TOEGANKELIJKE EN BESCHIKBARE GGZ 10 EEN GOEDE START IS VAN LEVENSBELANG 18 PREVENTIE EN VERBETERING VAN KWALITEIT 12 EXTRA AANDACHT VOOR DE LICHAMELIJKE GEZONDHEID VAN GGZ-PATIËNTEN 20 KANSEN BENUTTEN EN SAMENWERKEN 14 BETERE LEEFOMSTANDIGHEDEN VOOR MENSEN MET PSYCHISCHE AANDOENINGEN 04 SAMEN WERKEN AAN BETERE GEESTELIJKE GEZONDHEID EEN UITDAGING VOOR NEDERLAND DIT MANIFEST IS EEN INITIATIEF VAN 05 MANIFEST BETERE GEESTELIJKE GEZONDHEID Geestelijke gezondheid raakt ons allemaal. Het is het fundament onder ons persoonlijk bestaan. Maar ook een pijler van onze samenleving en een voorwaarde voor onze welvaart. Daarom is het in ieders belang om de geestelijke gezondheid van ons land op een (nog) hoger peil te brengen. Als we hierin slagen, verbetert dat de levens van miljoenen Nederlanders. Dit lukt alleen wanneer we de krachten bundelen, als politieke partijen en landelijke en lokale overheden. Als zorgverzekeraars, zorgaanbieders en zorgverleners. En als scholen, bedrijven, kerken en sportclubs. Waarom dit hard nodig is, leest u in dit manifest. We maken ons hierbij met name hard voor: › het tijdig herkennen en behandelen van psychische problemen onder jongeren; › extra aandacht voor de lichamelijke gezondheid van ggz-patiënten; › betere leefomstandigheden voor mensen met psychische kwetsbaarheid; › toegankelijke en gepaste geestelijke gezondheidszorg; › en effectievere samenwerking op verschillende niveaus. Depressies, psychoses, angstaanvallen… Psychische aandoeningen zijn ingrijpend in het leven van iedereen die er meer te maken krijgt. Bovendien leiden ze tot enorme maatschappelijke kosten. Gelukkig zijn veel psychische aandoeningen goed te behandelen – en met de nodige voorzorg zelfs te voorkomen. Bij behandeling is het uitgangspunt herstel, zowel klinisch, maatschappelijk als persoonlijk herstel. Deelname aan de maatschappij voor iedereen en niet langs de kantlijn staan, dat is wat we willen. Daarbij is het goed om te weten, dat investeren in geestelijke gezondheid loont. Elke euro die we hieraan besteden, levert het viervoudige op. De geestelijke gezondheid in ons land kan en moet beter. Doe mee en maak het verschil! WAAROM NU? hten die niet Psychische klac handeld, tijdig worden be t verergering leiden veelal to atiek. Daardoor van de problem t op herstel af. neemt het zich IN HET BELANG VAN DE MENSEN OM WIE HET GAAT oeningen Psychische aand in hand met gaan vaak hand zondheidslichamelijke ge sen met een problemen. Men oening psychische aand aal zoveel hebben tweem ven aan een kans om te ster . Ze kampen hartaandoening ak met ademviermaal zo va en. En ze lopen halingsproblem hoger risico op een aanzienlijk wicht. (ernstig) overge r, eng en Onvoorspelbaa vooroordelen gevaarlijk… De che patiënover psychiatris kkig en wijdten zijn hardne van de tien verspreid. Acht n psychische mensen met ee eft hierdoor aandoening he inatie en (zelf) last van discrim stigmatisering. WAAROM NU? IN HET BELANG VAN TOEKOMSTIGE GENERATIES Eén op de 20 kinderen tot en met 17 jaar heeft een psychische aandoening. Zij raken vaak achter op school, worden gepest en lopen een grote kans in een neerwaartse spiraal terecht te komen. Bijna alle ernstige psychiatrische aandoeningen ontstaan in de puberteit en adolescentie. Dit vraagt een extra focus op jongeren om beginnende klachten tijdig te behandelen en erger te voorkomen. De prognoses voor kinderen met onbehandelde psychische problematiek zijn ronduit slecht. Zij krijgen minder kansen, zijn later vaker werkloos, komen eerder in contact met Justitie, en lopen een verhoogd risico op suïcide of een gewelddadige dood. WAAROM NU? IN HET BELANG VAN ONZE SAMENLEVING organisaties De politie, ggzwcorporaties en woningbou alarmerende signaleren een de aantal verwar t stijging van he ijgen niet de mensen. Zij kr teuning die zorg en onders en. Met als zij nodig hebb , sheid, overlast gevolg: dakloo c. et d , onveilighei crisisopnames gemiddeld vijf Per dag plegen rd. In 2014 ging mensen zelfmoo wie ensen – onder het om 1835 m jongeren. 55 kinderen en e deel van de ot Bij het overgr ehandelde) suïcides is (onb lematiek een ob psychische pr rzaak. belangrijke oo n de 100.000 Bij een derde va der erfgevallen on vermijdbare st d an m het om ie de 75 jaar gaat ng. ni oe sche aand met een psychi WAAROM NU? IN HET BELANG VAN ONZE ECONOMIE Mensen met een goede mentale conditie presteren beter op hun werk, zijn innovatiever, verdienen gemiddeld meer en zijn ook fysiek gezonder. Het economische belang van goede geestelijke gezondheid is daarom evident. Alleen al voor Nederland kan de opbrengst hiervan oplopen tot bijna 20 miljard euro per jaar. Met het voorkomen van stress, burn-out en depressie kunnen miljoenen aan ziektekosten worden uitgespaard. Want één op de drie ziekmeldingen heeft met deze klachten te maken. Onder dertigers zijn psychische klachten zelfs de belangrijkste reden voor ziekteverzuim. Acht van de tien mensen met een ernstige psychiatrische aandoening staan werkloos aan de kant. Zij leven van een uitkering, terwijl zij hun kwaliteiten graag willen inzetten in een gewone, betaalde baan. 10 EEN GOEDE START IS VAN LEVENSBELANG Zorg dat in 2020 alle Voorzie Centra voor Verwerk het thema Investeer blijvend in vrouwen tijdens en Jeugd en Gezin en geestelijke gezondheid deskundigheidsbevorde- na hun zwangerschap consultatiebureaus van in de opleidingen van ring van medewerkers toegang hebben tot specialistische kennis, leerkrachten, docenten van sociale wijkteams en goede geestelijke zodat zij signalen die en schoolartsen. huisartsenpraktijken om gezondheidszorg. wijzen op een psychische Zo weten zij beter hoe psychische aandoeningen aandoeningen tijdig zij dit thema kunnen te herkennen. kunnen oppakken en bespreken met jongeren bespreekbaar maken – en meewerken aan het met ouders. tegengaan van stigma’s. 11 MANIFEST BETERE GEESTELIJKE GEZONDHEID In ons land kampen zo’n 175.000 kinderen uitstek de kans om te signaleren met welke en jongeren met een psychische aandoening. kinderen het niet goed gaat, welke leerlingen Daarnaast is een grote groep jeugdigen gedragsproblemen vertonen en welke psychisch extra kwetsbaar vanwege kinderen vanwege psychische kwetsbaarheid verwaarlozing, mishandeling of misbruik. achterop raken. Als scholen deze rol pakken, Dankzij de inzet van Jeugdhulp kunnen zij hebben deze jongeren een grotere kans tijdig toch zo gezond en veilig mogelijk opgroeien de hulp te krijgen die zij nodig hebben. – en zich ontwikkelen tot zelfstandige, Hiermee kan veel ellende worden voorkomen: actieve volwassenen die kunnen meedoen in van schooluitval, depressie en werkloosheid, de samenleving. De gemeenten hebben met tot suïcide en criminaliteit. Dit alles geldt de Jeugdwet een belangrijke rol gekregen eens temeer voor het speciaal onderwijs, bij het organiseren van zowel lichte zorg waar relatief veel kinderen zitten met een en preventie als specialistische Jeugdhulp verhoogde psychische kwetsbaarheid. Om dichtbij jongeren. scholen hiertoe in staat te stellen, moeten we SUPPORT AAN JONGE MOEDERS ze faciliteren. Bijvoorbeeld bij het verwerken van het thema geestelijke gezondheid in Soms is meteen vanaf van de geboorte al het curriculum. Of bij het bijscholen van specialistische hulp nodig. Bijvoorbeeld leerkrachten, docenten en schoolartsen, bij aanstaande moeders die tijdens de zodat zij verontrustende signalen beter leren zwangerschap depressieve klachten krijgen, herkennen en weten wat ze in dat geval die de maanden na de geboorte aanhouden moeten doen. – één op de zeven zwangere vrouwen bevalling kampen met posttraumatische BEWEZEN EFFECTIEVE PROGRAMMA’S stress – jaarlijks overkomt dit nog eens 2000 Tenslotte is het belangrijk meer bewezen vrouwen. Als zulke psychische problemen effectieve opvoed- of behandelprogramma’s niet tijdig worden opgemerkt, heeft dit vaak voor kinderen met psychische problemen in een nadelige invloed op de ontwikkeling te zetten. De behandeling van een kind met van de baby. Het is van belang dat er wordt angstklachten kost zo’n E 1200. Het spreekt gekeken naar de mentale conditie van voor zich dat de kosten van niet behandelde aanstaande en jonge moeders. Het is daarom angstklachten op termijn vele malen hoger goed als consultatiebureaus en Centra voor uitvallen. Kortom, het gebruik van beproefde Jeugd en Gezin oog hebben voor psychische interventies loont, net als het investeren aandoeningen bij deze doelgroep. in verder onderzoek en het implementeren overkomt dit. Of bij moeders die na de KANSEN VOOR SCHOLEN Bij opgroeiende kinderen hebben scholen een belangrijke verantwoordelijkheid voor de geestelijke gezondheid van hun leerlingen. Zij kunnen die bevorderen door hen te stimuleren alles uit zichzelf te halen – en samen met gemeenten te wijzen op de risico’s van uitgaansdrugs en teveel drinken. Tegelijkertijd hebben scholen bij van wetenschappelijk onderbouwde opvoed­ programma’s. 12 EXTRA AANDACHT VOOR DE LICHAMELIJKE GEZONDHEID VAN GGZ-PATIËNTEN Zet eenvoudige Maak nog beter Regelmatig eropuit maar doeltreffende inzichtelijk hoeveel met een enthousiaste leefstijlinterventies en mensen met een wandelgroep. Met een anti-rook programma’s psychische aandoening begeleider of buddy in, die speciaal gericht er jaarlijks vroegtijdig eenmaal per week zijn op mensen met overlijden. En formuleer naar yoga of fitness. ernstige psychische concrete ambities Of samen met mensen problematiek. Maak om de basiszorg wat uit de buurt groenten gebruik van de dit betreft ingrijpend verbouwen in een succes­volle praktijk­ te verbeteren in de volkstuin. Veel gezonde voorbeelden komende vijf jaar. activiteiten hoeven niet die er op dit gebied al veel te kosten. Ze vragen zijn. En benoem hierbij vooral om nieuwe concrete doelstellingen. initiatieven en creatieve samenwerkingsvormen. 13 MANIFEST BETERE GEESTELIJKE GEZONDHEID Mensen met ernstige psychische problemen kampen vaak met een bijzonder slechte lichamelijke conditie. De cijfers spreken voor zich. Zij lopen tweemaal zoveel risico op diabetes. Zij kampen twee tot driemaal vaker met hoge bloeddruk. Zij lopen driemaal meer risico om te sterven aan een hartafwijking. En zij hebben – als er sprake is van schizo­ frenie – tienmaal zoveel kans te overlijden aan een ademhalingsstoornis. Uiteindelijk hebben zij hierdoor een twintig jaar kortere levensverwachting. GEZONDE(RE) LEEFSTIJLKEUZES Dat veel ggz-patiënten kampen met chronische lichamelijke gezondheids­ problemen heeft deels te maken met de bijwerkingen van hun medicatie. Daarnaast spelen ook leefstijlfactoren een grote rol: weinig beweging, veel roken en eenzijdige voeding. En juist hieraan zouden we veel meer kunnen doen. Bijvoorbeeld door deze patiënten intensief te ondersteunen bij het stoppen met roken en het maken van gezonde(re) leefstijlkeuzes. Of door de mensen die antipsychotica gebruiken te stimuleren om hun gewicht regelmatig te laten controleren. Zowel behandelaren, als patiënten, als naasten die betrokken zijn bij behandelingen, kunnen hier meer aandacht aan besteden. IN BEWEGING Met uiterst eenvoudige en goedkope oplossingen is vaak grote gezondheidswinst te boeken. Veel gezonde activiteiten hoeven niet veel te kosten. Ze vragen vooral om nieuwe initiatieven en creatieve samen­ werkingsvormen. Doen dus, deze basiszorg! Zo worden mensen met een psychische aandoening extra gestimuleerd om letterlijk in beweging te komen. En dat komt niet alleen ten goede aan hun fysieke en mentale conditie. Vaak leidt dit ook tot nieuwe sociale contacten en vriendschappen. Dubbel winst! 14 BETERE LEEFOMSTANDIGHEDEN VOOR MENSEN MET PSYCHISCHE AANDOENINGEN Bied geïntegreerde Maak het aantrekkelijker Zorg voor voldoende Blijf het werk van de gezondheids- en voor werkgevers op dit woningen en bescherm- stichting Samen Sterk werkgelegenheids­ terrein maatschappelijk de woonomgevingen, zonder Stigma financieel ondersteuning aan verantwoord te onder­ waar mensen met een ondersteunen. mensen met een nemen; en maak speciale psychische aandoening psychische aandoening, loketten waar zij terecht zo normaal en zelfstan- zodat zij meedoen en kunnen met hun vragen dig mogelijk kunnen meetellen. over het in dienst nemen leven. En regel daarbij van mensen met een voldoende ondersteuning psychische aandoening. om onnodige overlast te voorkomen. 15 MANIFEST BETERE GEESTELIJKE GEZONDHEID Geen eerlijke kansen op werk. Met de nek Verder bestaan er volop mogelijkheden voor aangekeken worden. Tegen een onzichtbare lokale gezondheidsorganisaties en UWV- muur van onuitgesproken vooroordelen kantoren om geïntegreerde ondersteuning te aanlopen. Acht van de tien mensen met een bieden op het gebied van gezondheid, zorg en psychische aandoening ervaren dagelijks werk. Laten we hiermee het verschil maken wat het betekent om gediscrimineerd of voor alle mensen met psychische problemen, gestigmatiseerd te worden. Dit beperkt hen die nu ongewild zonder baan aan de kant bij het aangaan van relaties en het vinden staan. van werk. Hierdoor hebben zij vaak geen vaste partner, terwijl ze die wel graag zouden EEN GEWOON THUIS willen. En vaak is hun sociale netwerk klein, Naast een gewone baan is ook een zo normaal waardoor zij weinig sociale steun krijgen. mogelijk thuis van groot belang voor het Stigma’s, maar ook zelfstigma’s, kunnen zo herstel en welzijn van mensen met een leiden tot sociale uitsluiting, eenzaamheid, psychische aandoening. Net als ieder ander wanhoop – en in het uiterste geval suïcide. wonen zij liefst zo zelfstandig mogelijk WERELD ZONDER ‘ETIKETTEN’ – maar waar nodig natuurlijk wel met aanvullende begeleiding of bescherming. De stichting Samen Sterk zonder Stigma zet Om dit mogelijk te maken, moet die zich in voor een wereld zonder ‘etiketten’, ondersteuning goed geregeld zijn. En er waarin psychische problemen bespreekbaar dienen voldoende woningen beschikbaar zijn – zonder angst om voor gek verklaard te blijven voor deze mensen. Een belangrijk te worden. Want juist die angst vormt vaak aandachtspunt, gezien de huidige druk op een belemmering om hulp te zoeken. Het is de woningmarkt. dus essentieel om het taboe rond psychische aandoeningen te doorbreken. Dat vergroot de mogelijkheden om preventief (verergering van) ziekten te voorkomen en op tijd passende hulp te bieden. De kennis en kunde van Samen Sterk zonder Stigma zijn daarbij zeer waardevol. WERKEN IS MEEDOEN En verder? Allereerst inzetten op betaald werk! Dat helpt enorm bij het herstel van een psychische aandoening. Logisch, want zo doe en tel je weer mee, sta je in contact met anderen en heb je een zinvolle invulling van je dag. Er bestaan beproefde, kosteneffectieve programma’s waarmee mensen met psychische problemen werk kunnen vinden. Met behulp van deze programma’s kunnen bedrijven en instellingen hun maatschappelijke verantwoordelijkheid in de praktijk waar maken. 16 TOEGANKELIJKE EN BESCHIKBARE GGZ ? Voorkom financiële Investeer in deskundig­ Investeer in goede Investeer in een drempels voor zorg heid over ggz in samenwerking en programma om de voor mensen met een wijkteams, zodat elk door- en terugverwijs- maximale wachttijden psychische aandoening. team direct of indirect mogelijkheden tussen voor geestelijke beschikt over de huisartsen, wijkteams en gezondheidszorg te benodigde ggz-expertise. ggz-aanbieders, zodat beperken en deze te zij snel kunnen schakelen uniformeren en te en meer passende zorg registreren. kunnen bieden. 17 MANIFEST BETERE GEESTELIJKE GEZONDHEID Geestelijke gezondheidszorg (ggz) moet voor vraag hoe zij het beste kunnen omgaan met iedereen toegankelijk zijn, ongeacht iemands psychische problematiek, zodat een gespan- portemonnee. In het huidige stelsel staat nen situatie niet onnodig escaleert. Ook hier die toegankelijkheid echter onder druk door is samenwerking met een ggz-aanbieder dus eigen bijdragen en een hoog eigen risico. van groot belang. Hierdoor ervaren sommigen een drempel Goede geestelijke gezondheid van Nederland BETERE ZORG, VEILIGER SAMENLEVING is gebaat bij laagdrempelige toegang, zonder De ggz heeft een belangrijke rol bij het voor- eigen bijdragen of wachttijden en soepele komen en het tijdig signaleren van psychische door- en terugverwijsmogelijkheden. problemen. Aansluiting tussen preventie, om hulp te zoeken of in behandeling te gaan. VOLDOENDE VERWIJSMOGELIJK­ HEDEN VOOR HUISARTSEN Bij het toegankelijk houden van de ggz is een reguliere ggz en forensische zorg is essentieel voor veiligheid voor zowel patiënten als de maatschappij. belangrijke rol weggelegd voor huisartsen. WACHTLIJSTEN VERKORTEN Zij hebben een centrale rol in de opvang, Als een verwijzing naar een andere behande- begeleiding en behandeling van veel voor­ laar nodig is, dan moet de vervolgbehandeling komende psychische problematiek. In de huis- snel kunnen starten. Wachttijden zouden er artsenpraktijk wordt samen met elke patiënt niet moeten zijn, of op zijn minst aanvaard- een eerste inschatting gemaakt van de baar moeten zijn. Als vuistregel zouden we benodigde en meest passende zorg. Hierbij ervan uit moeten gaan dat de wachttijd voor moet de huisarts kunnen rekenen op vol­ een ggz-behandeling nooit langer is dan voor doende, tijdig beschikbare verwijsmogelijk- de behandeling noodzakelijk is. Bijvoorbeeld heden en kunnen terugvallen op snel ge­ bij een crisis moet er acute zorg beschikbaar leverde specialistische kennis over psychische zijn. Bovendien moeten mensen die psychisch stoornissen. Constructieve samenwerking kwetsbaar voor 100% kunnen rekenen op met aanbieders van generalistische basis-ggz ‘afspraak is afspraak’. of specialistische ggz in de buurt is hierbij essentieel. MEER GGZ-EXPERTISE VOOR SOCIALE WIJKTEAMS HOOGWAARDIGE 24/7-CRISISZORG Iedereen in ons land die psychisch vastloopt (dus ook kinderen en jongeren) heeft recht op acute hoogwaardige crisiszorg: 24 uur per In steeds meer plaatsen vormen sociale wijk- dag, 7 dagen per week. Hiervoor moeten teams het eerste aanspreekpunt voor burgers dus voldoende veilige plekken beschikbaar die het niet lukt om op eigen kracht oplos- blijven, waar mensen in geestelijke nood singen te vinden voor problemen. Vaak zijn overdag en ‘s nachts deskundige hulp dit mensen bij wie de problemen (waaronder kunnen krijgen. Hierbij is samenwerking psychische problemen) zich opstapelen. Om tussen crisisdiensten met de huisartsen­- hen goed te kunnen helpen, hebben sociale zorg tijdens avond-, nacht- en weekenduren wijkteams behoefte aan een teamlid met essentieel. ggz-expertise of – als dat niet mogelijk is – een korte lijn met een ggz-expert bij wie ze snel advies kunnen inwinnen. Bijvoorbeeld over de 18 PREVENTIE EN VERBETERING VAN KWALITEIT HIC Start grootschalig Zet het bevolkingsonder- Investeer in onderzoek Investeer in uitbreiding met een Nederlandse zoek naar de psychische naar en implementatie van het aantal High versie van Mental Health gezondheid van de van instrumenten Intensive Care Units. First Aid. Nederlanders (NEMISIS voor preventie en II) voort – en breidt dit vroegsignalering. uit met onderzoek naar jeugdigen, jongeren en ouderen. 19 MANIFEST BETERE GEESTELIJKE GEZONDHEID Een psychische aandoening kan iedereen soort onderzoek en in het toepassen van de overkomen. Daarom is het van belang dat wetenschappelijke kennis in de praktijk. veel meer mensen weten aan welke signalen Dat is goed besteed geld, want zo kunnen zij beginnende psychische problemen de beperkte middelen voor preventie, of een verslaving kunnen herkennen behandeling, nazorg en herstel optimaal en bespreekbaar maken. Bijvoorbeeld worden ingezet. politieagenten, brandweerlieden, verpleeg­ kundigen, leraren, leidinggevenden en MINDER SEPAREREN vrijwilligers bij sportclubs. Om (basis)kennis Wetenschappelijk onderzoek is onmisbaar over psychische problemen te verspreiden voor toekomstige kwaliteitsslagen in de wordt in andere landen inmiddels succesvol ggz. Die blijven hard nodig, bijvoorbeeld gebruik gemaakt van Mental Health First om het aantal separaties verder terug te Aid. Hiermee wordt een breed scala aan dringen. Met behulp van nieuwe methoden maatschappelijke sleutelfiguren getraind kan de zorg zo worden vormgegeven, dat in het tijdig signaleren van psychische niemand in psychische nood in afzondering aandoeningen. Ook in ons land wordt hier hoeft te worden gehouden. Separatie is een nu voorzichtig mee gestart. Het is zinnig dit noodoplossing, die alleen in het uiterste breder beschikbaar te stellen, want hoe eerder geval mag worden ingezet. Mede dankzij het psychische problemen worden onderkend invoeren van nieuwe behandelinterventies, en behandeld, hoe groter de kans op blijvend zoals de invoering van High Intensive Care herstel. Daarnaast helpt deze training bij Units, is het aantal isoleerruimtes in de ggz het bespreekbaar maken van psychische de afgelopen jaren sterk teruggedrongen. stoornissen en dus bij het terugdringen van En dit kan nog verder worden uitgebreid. stigma. UITGEBREIDER BEVOLKINGSONDERZOEK SUÏCIDE VOORKOMEN Het aantal suïcides in Nederland moet flink omlaag. Daarvoor is het belangrijk dat we Goed beleid voor het verbeteren van de investeren in goede behandeling en preventie. geestelijke gezondheid in ons land vraagt Daarmee kunnen we het leed van veel mensen wetenschappelijke onderbouwing en voorkomen en verminderen. De telefonische cijfermateriaal. In Nederland voert het en online hulp van 113Online, voor mensen Trimbos-instituut hiervoor grootschalig die zelfmoordgedachten hebben en voor hun bevolkingsonderzoek uit onder Nederlanders naasten, is hiervoor van groot belang. tussen de 18 en 65 jaar (NEMESIS II). Het is belangrijk om dit onderzoek verder uit te breiden met epidemiologisch onderzoek onder kinderen, jongeren en ouderen. Dit onderzoek kan bovendien worden gekoppeld aan CBS-cijfers, zodat duidelijk wordt welke specifieke regionale zorgvragen er zijn – en welk behandelaanbod hier tegenover moet staan. Vanwege het enorme economische belang van een geestelijke gezonde bevolking is het goed om extra te investeren in dit 20 KANSEN BENUTTEN EN SAMENWERKEN Stel de mens en de Maak de zorg drempelvrij Bepaal voor elke Onderzoek innovatieve professional centraal en toegankelijk voor mensen ingrijpende verandering mogelijkheden om maak de financiering met een psychische in wet- en regelgeving gezondheidszorg en patiëntvolgend, zodat aandoening, en maak wat de gevolgen zullen sociale ondersteuning en professionals over de werk van een landelijke zijn voor de geestelijke huisvesting geïntegreerd grenzen van systemen preventieaanpak rond en lichamelijke te financieren. kunnen samenwerken alcohol en drugs. gezondheid van mensen om voor hun patiënt en neem deze gevolgen het beste resultaat te en de kosten en bereiken. opbrengsten expliciet mee in de afweging. 21 MANIFEST BETERE GEESTELIJKE GEZONDHEID Mensen met ernstige psychische ook in de financiering, wordt samenwerking aandoeningen kampen vaak met problemen door hulpverleners beloond en krijgt iemand op meerdere terreinen. Die stapeling van nog eerder de juiste zorg op het juiste problemen maakt de hulp en ondersteuning moment. vaak complex. Zelf maken zij echter vaak geen scherp onderscheid tussen diverse problemen. ZOVEEL KANSEN… Begrijpelijk, want die problemen hebben vaak Aan het begin van dit document las u al dat direct met elkaar te maken en grijpen op tal geestelijke gezondheid in het belang van ons van manieren op elkaar in. allemaal is. De cijfers zijn niet mals: zo’n DURF EN FOCUS 3,4 miljoen Nederlanders krijgen te maken met depressie, ongeveer 1,1 miljoen Bij het samenwerken aan herstel, stelt juist dit Nederlanders hebben een angststoornis en gegeven de betrokken hulp- en zorgverleners ruim 2 miljoen mensen kampen met een voor de uitdaging om vanuit hun eigen verslaving. Goede, toegankelijke ggz en expertise over bestaande grenzen, domeinen, verslavingszorg levert onze samenleving disciplines en schotten heen met elkaar te jaarlijks 20 miljard euro op door minder zoeken naar passende oplossingen. Dat vergt ziekteverzuim, lagere zorgkosten in andere creativiteit, durf en doorzettingsvermogen. domeinen en minder overlast op straat. Dat vereist samenwerking met nieuwe, soms En iedere Nederlander kan daar in zijn eigen nog onbekende partners. En dat vraagt vooral omgeving iets concreets aan bijdragen. een duidelijke focus op de doelen die mensen Als familielid, als goede buur, als collega zelf aangeven om hun leven meer voluit te of vriend, als werkgever of leidinggevende, kunnen leven. Want dat is uiteindelijk het als bestuurder, politicus of beleidsmaker. doel van het werken aan genezing en herstel Kijk om u heen – en u ziet onmiddellijk in de ggz: die voorwaarden scheppen die welke kansen er voor u liggen om vanaf nodig zijn om het leven weer in de volle vandaag voor iemand het verschil te maken. breedte aan te kunnen gaan, en dat liefst Doet u mee? samen met familie en vrienden. AANSLUITENDE FINANCIERING Bij het werken aan herstel hebben behandelaren en patiënten te maken met ingewikkelde financiering. Die is verdeeld over verschillende systemen. Op zich hoeft dat geen probleem te zijn, zolang deze systemen maar goed op elkaar aansluiten en er ook bij financiers de bereidheid bestaat om over hun eigen grenzen heen te kijken en samen te werken om de oplossingen te vinden die nodig zijn. De hulpvraag van mensen met psychische problemen en het vertrouwen in de professionaliteit van hulpverleners moet hierbij leidend zijn. Wanneer de zorg voor iemand centraal staat, 22 COLOFON COÖRDINATIE GGZ Nederland TEKSTREDACTIE Wybo Vons – Tekst & Video VORMGEVING Case Communicatie DRUKWERK Modderkolk Grafische Projecten
