Eerlijk is eerlijk Reclame maken Bedenk in groepjes van drie of vier een reclame van twintig seconden voor volkorenbrood. Denk aan kleurgebruik, tekst en welke emoties je wilt laten overkomen. Presenteer jullie idee aan de rest van de klas. Je kunt ook zelf de reclame spelen. Proeven In de supermarkt waar Erik zijn boodschappen doet, staat een mevrouw bij een reclamestand. Ze laat mensen een nieuw snoepje proeven. Dat is toevallig! Op TV had Erik die middag een programma over de vijf zintuigen gezien. Ze lieten zien dat je neus veel belangrijker is dan je tong. Er werd een proefje gedaan. Iemand kneep zijn neus dicht en stopte een wit snoepje in zijn mond. Met de neus dicht smaakte het alleen maar zoetig. Pas toen hij zijn neus losliet zei hij verbaasd: "Hé, het is kaneel!” Erik krijgt trek in een Mars. Proeven en ruiken Je kunt vier basissmaken proeven. Zoek in een biologieboek de vier basissmaken die je met je tong kunt proeven. Je kunt heel veel geuren ruiken. Zoek in een biologieboek op hoe mensen geuren kunnen ruiken en maak daarvan een tekening met uitleg in je eigen woorden. Leg in je eigen woorden uit hoe het komt dat je met een dichte neus veel minder goed kunt proeven. Het reukslijmvlies bevindt zich achterin de neusholte. Reclame: een schijnwereld Mensen komen op allerlei manieren aan hun mening over voeding, bijvoorbeeld door opvoeding en door informatie van anderen. Je krijgt ook een mening door reclames die je leuk vindt of juist heel erg vindt. In de meeste reclames voor voeding wordt heel weinig over het product zelf gezegd. Meestal laten ze zien welke mensen het product kopen. Dat zijn dan meestal sportieve, slanke en vrolijke mensen. Door de reclame willen ze jou laten denken dat je door het eten of drinken van dat product net zo sportief, slank en vrolijk wordt. Smaken verschillen. Dit hoor je heel vaak en het is waar, wat jij lekker vindt, kan een ander vies vinden. Smaak is echter niet alleen iets van je tong en neus. Ook je ogen zijn hierbij heel belangrijk. Hoe een verpakking er uitziet, maakt veel uit. Is het een leuke, vrolijk verpakking, dan zal je het eerder kopen dan een saaie verpakking. Of je iets saai vindt, wordt weer beïnvloed door de reclame. Een reclame maakt heel vaak een gevoel in mensen los. De schijn van reclame Hier vind je een lijstje met artikelen. Schrijf uit dit lijstje de producten over die jij vaak gebruikt of vaak koopt. • Nike • Coca Cola • Heineken • Balisto • Lila-pauze • Mars • 7-up Vergelijk jouw lijstje met die van je klasgenoten. Wat kun je zeggen als er veel overeenkomsten zijn? En als er weinig overeenkomsten zijn? Kies een reclame uit die jij leuk vindt. Schrijf over deze reclame op welk gevoel je krijgt als je er naar kijkt of aan denkt. Schrijf ook op wat die reclame volgens jou aan de mensen duidelijk wil maken. Je ziet in reclames nooit zieke of oude hulpbehoevende mensen. Waarom niet? Informatie in soorten en maten Een reclame wil iets aan de kijkers duidelijk maken. In elke reclame zit daarom informatie. De hele dag door kom je informatie tegen. Als je dit leest, neem je ook informatie op. Als je iets hoort, is dat ook informatie. En ook voelen geeft informatie. Een blinde krijgt informatie via zijn stok of blindengeleidehond. Er zijn twee soorten informatie: informatie zonder waardeoordeel en informatie met waardeoordeel. Als van een zwembad wordt gezegd dat het 26 °C is, dan is dat zonder waardeoordeel. Het is een feit. We noemen dat objectief. Voor iedereen is dat hetzelfde. Je kunt het meten. Zegt iemand over dat zwembad dat het vies heet is om in te zwemmen, dan is dat een waardeoordeel. Het is een mening. We noemen dat subjectief. Niet iedereen vindt dit. Een ander kan het juist erg lekker vinden. Objectief en subjectief Welke van de volgende beweringen zijn echt objectief? Brood bak je in een gevaarlijk hete oven. Coca Cola is de smerigste cola die er is. Sportieve mensen kopen Camelsigaretten. Dreft is een goed afwasmiddel. In aardbeienyoghurt zit 7% suiker. Aardbeienyoghurt is lekker zoet. Liegen mag niet Een reclame mag geen onwaarheden vertellen. En een reclamemaker wordt soms verplicht om voor het product te waarschuwen. Snoepreclames moeten een tekentje laten zien dat het product slecht kan zijn voor de tanden. Dat gaat met een tandenborsteltje in een van de hoeken van het beeld. Veel mensen denken dat een product met dit borsteltje goed is voor je tanden. Zo’n tekentje komt dus niet altijd goed over. Bij drankreclames moet er vooraf of achteraf een waarschuwingstekst in beeld. Die tekst moet minimaal 3 seconden duidelijk en zonder andere tekst in beeld zijn. Reclames voor tabakswaren kom je helemaal niet op TV tegen, wel op straat. Dit is zo gekomen om de jeugd zo min mogelijk met reclame voor tabak in aanraking te laten komen. Of het helpt? Reclame tegen roken speciaal voor jongeren Waarschuwingstekst Bij een reclame voor bier of wijn zie je aan het begin of het eind een tekst. Deze tekst waarschuwt mensen. Wat staat er in die waarschuwingstekst bij reclame over bier of wijn? De fabrikanten van bier en wijn vonden het niet leuk om die tekst te moeten plaatsen. Kun jij uitleggen waarom? Denk je dat kijkers die waarschuwingstekst echt lezen en er door beïnvloed worden? Wat vind jij van het verbod van reclame voor tabak op TV? Zal het helpen? Wat zal er volgens jou beter helpen: het verbod voor rookreclames op TV of reclame op TV tegen roken? Wie houdt reclamemakers in de gaten? Reclame is voor een bedrijf heel belangrijk. Daar hebben ze veel geld voor over. Een minuut reclame op TV kostte in 1997 tussen de 50.000 en 250.000 euro. De meeste reclames duren daarom maar zo’n twintig seconden. Je kunt begrijpen dat een fabrikant zo veel mogelijk profijt van zijn reclame wil hebben. Dat kan wel eens leiden tot een leugentje. Om misbruik van reclames en onwaarheden te voorkomen, zijn er regels gemaakt waar een reclame aan moet voldoen. Dit heet de reclamecode. Iedereen kan die gratis krijgen. Want iedereen mag klachten indienen over een verkeerde reclame, dus moet je weten wat er wel en niet mag. Zomaar klagen heeft geen zin. Reclamecode Reclames op TV zijn duur. Hoeveel kost een reclame van 20 seconden ongeveer? Verander een reclame die je kent zo dat hij niet meer uitgezonden mag worden. Leg aan je klasgenoten uit waarom die reclame nu niet meer mag. Een reclame maken In deze opdracht ga je zelf een reclame maken. Werkwijze 1 Bedenk eerst de volgende dingen: – welk product kies je? – wat wil je in de reclame vertellen? – welk soort mensen wil je bereiken (leeftijd, beroep, geslacht)? 2 Bedenk ook: – een pakkende titel – plaatje(s) of foto(s) – beeldmerk van het bedrijf (logo) – een korte tekst met de nodige informatie Tips! • • • • • Wek nieuwsgierigheid op van de lezer. Gebruik humor in je advertentie of poster. Vermijd lange stukken tekst. Die worden niet gelezen. Plaatjes of een foto van een mens trekken veel aandacht. Gebruik geen foto’s en tekeningen door elkaar, dat is rommelig. Opdracht Bedenk een product. Dat mag een fantasieproduct zijn. Verzin zelf een verpakking. Je mag die ook zelf maken als je wil. Ontwerp een reclame voor een poster of een advertentie in een tijdschrift.