Het Concept Cultuur [vak; datum] [naam docent] Doelstelling algemeen ■ ■ ■ ■ ■ Begrijpen wat cultuur is Zien hoe cultuur doorwerkt Onderkennen van belang van cultuur Omgaan met cultuurverschillen Inzicht verkrijgen in waardeveranderingen [datum] [vak] 2 Structuur algemeen ■ Definities en begrippen ■ Cultuur op nationaal niveau ■ Waarden ■ Omgaan met cultuurverschillen [datum] [vak] 3 Structuur Vandaag ■ Onderzoek en benaderingen □ culturele antropologie □ Sociologie □ Psychologie □ Bedrijfsleven ■ Paradigma ■ Concept Van Asperen ■ Een gelaagd concept ■ Casus [datum] [vak] 4 Benadering [datum] [vak] 5 Vooroordelen ■ Welke nationaliteit denk je dat de mensen in de foto hebben? [datum] [vak] 6 De Drogreden van Gemiddelden 1 3 1 1 3 3 1 1 3 3 1 3 1 1 3 3 1 1 3 1 [datum] 3 3 [vak] 7 Onderzoek en benaderingen ■ Wat denk je dat cultuur is? ■ ■ ■ ■ ■ ■ Culturele antropologie Sociologie Bedrijfsleven Van Asperen Pinto Thomas and Inkson [datum] [vak] 8 De aap, de banaan en de kooi [datum] [vak] 9 Definities; culturele antropologie ■ Edward Tylor (1871): cultuur … is that complex whole which includes knowledge, beliefs, arts, morals, law, custom and any other capabilities and habits acquired by man as a member of society. [datum] [vak] 10 Definities; culturele antropologie Kroeber and Kluckhohn: culture consists of patterns, explicit and implicit, of and for behaviour acquired and transmitted by symbols, constituting the distinctive achievement of human groups, including their embodiment in artefacts; the essential core of cultuur consists of traditional (i.e., historically derived and selected) ideas and especially their attached values; cultuur systems may, on the one hand, be considered as products of action, on the other, as conditioning elements of future action. [datum] [vak] 11 Definities; sociologie, bedrijfsleven ■ Hofstede: collective programming of the mind ■ Trompenaars / Schein: [how] a group of people solves problems and reconciles dilemmas ■ Vroom: de manier van denken, voelen en doen ■ Mole: zo doen we dat hier! ■ Barker: cultuur als paradigmajungle [datum] [vak] 12 Paradigma Een paradigma is een verzameling regels en procedures (geschreven en ongeschreven) die twee dingen doet: ■ zij definieert grenzen of geeft ze aan; en ■ zij schrijft voor hoe er binnen de grenzen gehandeld moet worden om succesvol te zijn. Barker: Paradigma’s, mentale modellen voor de toekomst, Schiedam: Scriptum Management, p. 22 [datum] [vak] 13 Oefening - opgave Verbind de negen stippen met vier lijnstukken zonder je pen van papier te halen en zo dat de lijn ieder punt maar één keer raakt. [datum] [vak] 14 Oefening - oplossing [datum] [vak] 15 Cultuurconcept omgeving waarden en overtuigingen tijd C denken en voelen groep gedrag [datum] [vak] 16 Van Asperen; Wereldbeelden Monisme ■ één wereldbeeld correct, het mijne [datum] Relativisme Communicatief moreel universalisme ■ een wereld van ■ vele beelden ter gelijke culturen ■ begrip alleen van binnenuit ■ we laten iedereen vrij discussie ■ fundamentele waarden ■ evenwicht tussen afhankelijkheid en autonomie [vak] 17 Van Asperen; Cultuur en Diversiteit Monisme ■ één beschaving ■ andere culturen zijn primitief of achterlijk [datum] Relativisme ■ cultuur bepaalt mensen ■ culturen zijn strikt gescheiden fenomenen ■ culturen zijn gelijk(waardig) [vak] Communicatief moreel universalisme ■ ieder mens is uniek ■ culturele verschijn- selen veranderen door een voortdurend proces van contacten tussen mensen 18 Pinto grof- en fijnmazige structuren structurele scheiding van communicatiecodes en gedragsregels [datum] [vak] 19 Thomas and Inkson; Kennis ■ Niveaus van mentale programmering ■ Kenmerken van cultuur ■ Nationale culturen David C. Thomas, Kerr Inkson: Cultural Intelligence, People Skills for Global Business, San Francisco, 2004; Berrett-Koehler Publishers Inc. [datum] [vak] 20 Niveaus van Mentale Programmering specifiek voor individuen persoonlijkheid specifiek voor groepen universeel [datum] verkregen en geleerd cultuur menselijke aard [vak] geleerd biologisch 21 Thomas and Inkson Kenmerken van cultuur ■ ■ ■ ■ ■ ■ cultuur is gedeeld cultuur is geleerd en blijvend cultuur heeft een sterke invloed op het gedrag cultuur is systematisch en georganiseerd cultuur is voor het grootste deel onzichtbaar cultuur kan fijn- en grofmazig zijn Thomas and Inkson [datum] [vak] 22 Nationale culturen ■ National cultures are particularly important in international business because of the concept of national sovereignty and the need to conduct business affairs within national, legal, and political frameworks. Thomas and Inkson [datum] [vak] 23 Een gelaagd concept 1 Op alle vier niveaus: zoeken naar identiteit en zekerheid [datum] [vak] 24 Je Culturele Rugzak nationaal organisatie team individueel [datum] [vak] 25 Een gelaagd concept 2 geschiedenis cultuur waarden [datum] • • [vak] organisatie vraag naar de dood 26 Aspecten van de Driehoek [datum] [vak] 27