privaatrecht

De betekenis van de Wet op het
financieel toezicht (Wft) voor het
contractenrecht
Inleiding
• de contractuele verhouding tussen een financiële
onderneming en haar (potentiële) cliёnt van oudsher vooral
door het privaatrecht beheerst
• in de afgelopen twee decennia neemt het bestuursrecht op
dit terrein een enorme vlucht
• het toenemende belang van het Europees recht
Juridische matrix
Europees recht
nationaal
privaatrecht
nationaal
bestuursrecht
Financieel toezichtrecht en contractenrecht:
• ‘vertaling’
van
privaatrechtelijke
normen
in
bestuursrechtelijke normen + bestuursrechtelijke handhaving
door de AFM
- b.v. afd. 4.2.3 Wft ‘Zorgvuldige dienstverlening’
• ‘koppeling’ van privaatrechtelijke normen in het BW aan
bestuursrechtelijke normen + bestuursrechtelijke handhaving
door de AFM
- b.v. art. 517 (1) BW jo. 4:25b Wft
• bestuursrechtelijke handhaving
normen in het BW door de AFM
- b.v. art. 4:25b Wft
van
privaatrechtelijke
Doelstellingen financieel toezichtrecht en
privaatrecht
Financieel toezichtrecht
Privaatrecht
Publiek/privaat belang: bescherming van de consument
• primair het behartigen van
• primair gericht op het
het publieke belang in goed
waarborgen van de
werkende fin. markten
individuele belangen van
een cliënt in het concrete
• regels vanuit het
geval
toezichtperspectief
geschreven en op de
• het publieke belang in goed
grootste gemene deler
werkende financiële markten
toegesneden
slechts indirect gediend
• sancties vooral gericht op
het bestraffen van
ongewenst gedrag en het
voorkomen dat dit optreedt
• sancties vooral gericht op
schadecompensatie
Bestuursrechtelijke normering van de
contractuele verhouding?
• de op de contractuele verhouding van toepassing zijnde
regels buiten het systeem van het privaatrecht
• welke normen werken door in het privaatrecht?
(b.v. doorwerking regels t.a.v. de interne bedrijfsvoering?)
• vaak dubbel publiek-privaat normstelsel voor dezelfde
contractuele verhouding:
- publiekrechtelijke zorglicht beïnvloedt de
privaatrechtelijke zorgplicht, maar niet bepaalt
(effectenlease-uitspraken van de HR (5 juni 2009)
- meer rechtszekerheid?
- volledige harmonisatie in de EU?
Bestuursechtelijke handhaving van de
(semi-)privaatrechtelijke normen?
• dubbele bestuurs-/privaatrechtelijke handhaving van
de normen op het niveau van een individuele
overeenkomst?
- rechtszekerheid?
- volledige harmonisatie in de EU?
• toezicht op de naleving van privaatrechtelijke normen in
concrete gevallen?
- voldoende bescherming van de individuele
consument?
- effectiviteit?
• bestuursrechtelijke sanctionering van de niet-naleving
van de in het privaatrecht ontwikkelde (open) normen
(b.v. art. 4:90 Wft)?
Tot slot
• het bestuursrecht en het contractenrecht op het
gebied van financiële dienstverlening moeten
samenwerken
• naar een grotere
rol van publieke belangen in het
Doelstellingen van het financieel toezichtrecht
privaatrecht
en privaatrecht
• wel het gevaar van de ‘publicisering’ van het
privaatrecht
• hoe moet een juridisch kader voor de financiële
sector met het oog op het evenwichtig borgen van
publieke en private belangen in elkaar zitten?
?
Publiekrecht
Privaatrecht