Begeleiding van chronisch psychiatrische patiënten (EPA) in de 1e lijn “Het zijn net gewone mensen” Voorstellen Julia Machielsen (POH-GGZ/verpleegkundig specialist GGZ) Ingrid Houtman (Huisarts/Kaderarts GGZ io) Indeling workshop Inleiding chronische patiënt met psychotische stoornis in huisartsenpraktijk Casuistiekbespreking met plenaire terugkoppeling Voorstel zorgplan, take home messages Afsluiting Vanaf 2014 3 echelons GGZ Voorheen: Relatief grote groep chronisch psychiatrische patienten in tweede lijn Onderhoudsbehandeling en terugvalpreventie Huidige situatie Terugstromen van chronisch psychiatrische patient van SGGZ naar GBGGZ en Huisarts/POH-GGZ Patienten met een psychotische kwetsbaarheid. Psychose Hallucinaties en/of Wanen en/of Desorganisatie Hallucinaties Zien Horen Ruiken Voelen Proeven Wanen Betrekkingswaan Paranoide waan Grootheidswaan Nihilistenwaan Religieuze waan Desorganisatie Chaos in Denken Doen Emoties Oorzaken psychose Organisch Drugs Psychiatrische aandoening Psychiatrische aandoening Schizofrenie Bipolaire stoornis Depressie Borderline persoonlijkheidsstoornis Schizotypische persoonlijkheidsstoornis Autisme Spectrum Stoornis Schizofrenie Positieve symptomen Negatieve symptomen Behandeling in specialistische GGZ Medicatie Psycho-educatie Rehabilitatie Coaching en CGT Terugvalpreventie Antipsychotica, klassieke middelen Haloperidol (Haldol) Pimozide (Orap) Penfluridol (Semap) Flupentixol (Fluanxol) Zuclopentixol (Cisordinol) Perfenazide (Trilafon) Antipsychotica,moderne middelen Aripiprazol (Abilify) Olanzapine (Zyprexa) Quetiapine (Seroquel) Risperidon (Risperdal) Clozapine (Leponex) Bijwerkingen klassieke middelen Bewegingsstoornissen Acuut: bewegingsdrang/onrust; spiertrekkingen; parkinsonisme Later optredend: tardieve dyskinesie,vloeiende onwillekeurige bewegingen zonder duidelijk doel Bijwerkingen moderne middelen Cardiovasculair Risico Toename gewicht Verhoging glucosespiegel Verhoging LDL-cholesterol en triglyceriden Verlaging HDL-cholesterol Verhoging bloeddruk Clozapine Meest werkzaam antipsychoticum Extra labcontrole nodig ivm (klein) risico op daling leukocyten. VRAGEN CASUS-bespreking Willem en Cora Wat is belangrijk bij terugverwijzing vanuit SGGZ? Wat zijn de aandachtspunten van begeleiding in de 1e lijn? Welke controles zijn noodzakelijk? Waaruit bestaat samenwerking van HA met poh-ggz? Wie betrek je er evt. nog meer bij? Oorzaken van lichamelijke ziekten bij patiënten met EPA - - Psychische functioneren Leefstijl/gezondheidsgedrag Iatrogeen: bijwerkingen psychofarmaca ! Perspectief HA (Perspectief SGGZ/gezondheidszorg) Voorstel ZORGPLAN (1) (Warme) terugverwijzing vanuit SGGZ Schakelconsult HA en poh-ggz Case manager Zorg op maat Contactpersonen in omgeving Pop up in systeem Voorstel ZORGPLAN (2) Regelmatig, naar behoefte contact met pohggz, zo nodig (overleg met) huisarts. Uitgaand van de mogelijkheden van de patient. Begeleiding en ondersteuning Voorstel ZORGPLAN (3) Jaarlijkse controle bij huisarts/poh-somatiek CVRM / leefstijl Plus: anamnese/ LO/ medicatietrouw en effect/ bijwerkingen medicatie Zn consultatie psychiater Facultatief: MDO.. Ondersteunende gesprekken Gebruik makend van bekende technieken: KOP model PST Psycho-educatie CGT Motiverende gespreksvoering Shared decision making Rekening houden met negatieve symptomen en psychotische restverschijnselen Transparant zijn in taalgebruik Wanen niet bevechten, wel bevragen Tempo aanpassen aan dat van patient Afspraken maken over nakomen afspraken Huisbezoek geeft inzicht Bedenk: Het zijn net gewone mensen! TAKE HOME MESSAGES Begeleiding van EPA vraagt een (deels) nieuwe werkwijze, waarbij de nadruk ligt op de mogelijkheden van de patiënt en diens kwaliteit van leven. Gestructureerde monitoring van somatiek en bijwerkingen van psychofarmaca vraagt samenwerking tussen SGGZ, HA, POH-ggz en POH-somatiek. Om thuis te lezen.. www.gedachtenuitpluizen.nl “Stemmen horen” van Prof.Dr. Iris Sommer (uitgeverij Balans, 2011)