Alvorens ik van wal steek.. Overzicht `De maatschappij wordt een

3/04/2017
2
Alvorens ik van wal steek..
 Blij
verrast!
 Achtergrond
hulpverlening & ‘ervaringskennis’
familieorganisaties & jullie ervaringen geen
platform
 Praatkaffee: vragen/uitwisseling
 +- 45 minuten
 Zonder
Vincent Kattouw
[email protected]
www.familieplatform.be
1
3
Overzicht
 Vermaatschappelijking
 Familieplatform
 Familieperspectief
4
criteria:
 Bejegening
 Informatieverstrekking
 Participatie
 Ondersteuning
 Wat
kan jij doen als familie/kennis/vriend(in) van?
4
‘De maatschappij wordt
een partner in de zorg’
Vermaatschappelijking
 Evolutie
 Van
naar meer gemeenschapsgerichte zorg
aanbodsgestuurde naar vraaggestuurde zorg
 “Wat
werkt voor wie?”
 De
focus verschuift van de instelling naar de
leefwereld/thuisomgeving van de patiënt/cliënt
 Aandacht voor talenten in plaats van beperkingen
 Wat staat daar tegenover?
1
3/04/2017
5
‘De familie wordt een
partner in de zorg’
Het sociale netwerk
Bij bijna 1/3 van de jongeren tussen 15 en 24
jaar is er sprake van psychische problemen
Volwassenen hebben ongeveer 1/4 kans dat
ze in hun leven te kampen krijgt met een
psychisch gezondheidsprobleem
Een veelvoud hiervan is betrokken nl. als
partner, dochter/zoon, ouder, broer/zus,
ander familielid, vriend(in), collega, buur, ..
7
6
‘De familie wordt een
partner in de zorg’
Familieleden
willen meer betrokken
worden
Betrekken van familie in de zorg voor
een beter resultaat van het zorgproces
Niet uit de lucht gegrepen,
wetenschappelijk aangetoond
8
‘Ouder van’ aan het woord
Ypsilon
= Vereniging van familieleden en naasten van mensen
met een verhoogde kwetsbaarheid voor psychose (NL)
Patiënten van wie de familie extra werd begeleid,
verbleven gemiddeld tien maanden minder in
psychiatrische ziekenhuizen dan patiënten die de
standaardzorg zonder familiebegeleiding ontvingen.
https://www.ypsilon.org/
Moeder van 30-jarige dochter belt onlangs naar het
Familieplatform:
“Mijn dochter heeft een bipolaire stoornis &
verslavingsproblematiek. Ik weet niet wat ik moet doen.
Mijn dochter is onlangs opgenomen maar intussen terug
thuis en ik ben niet op de hoogte over wat ik kan doen om
haar te ondersteunen. Ze heeft al enkele auto’s perte
totale gereden en we hebben schrik dat het alleen maar
erger wordt. Wat kunnen wij betekenen als ouder? Ik ben
één keer mee naar de psychiater geweest maar we
geraken er niet uit. Ik ben helemaal niet voorbereid en ze
is terug thuis, ik weet van niets”.
2
3/04/2017
9
10
Wat roept dit bij je op?
Herkenbaar? Het ‘zoveelste’ verhaal?
Is de dame in kwestie geïnformeerd door de zorgverlener?
Voelt ze zich correct behandeld?
 Wordt ze wel ondersteund en door wie?
 Hoe ‘assertief’ moet je zijn?
 Wat kan je verwachten als familielid/kennis/etc. van de
zorginstelling?
 Participatie?



Trialoog
als kernwoord in dit betoog
11
12
Familieplatform GGZ
Ondersteuning Familieplatform in de
praktijk
 Focus
 Sensibilisering:
= familieperspectief verankeren in de zorg
en familiebetrokkenen versterken in hun rol
 ervoor zorgen dat professionele organisaties een
familievriendelijke zorg uitdragen en realiseren
 familie-organisaties ondersteunen
participatie in GGZ-overleg,
studiedagen, signaleringsfunctie nr beleid,
getuigenissen
 Informering en netwerking
 Visie-ontwikkeling
 Pilootprojecten om de inzet van het
familieperspectief te ondersteunen (vb.
bevragingen, buddysysteem uitwerken,…)
 Methodiekontwikkeling (inventariseren,
onderzoeken, verspreiden)
 (Zelf-)evaluatie (vb. checklist familiebeleid)
3
3/04/2017
13
Belangrijk om weten
14
Familieperspectief: wat?
Triade
 Geen
rechtstreekse hulpverlening
 Via
lidorganisaties (familieorganisaties) vb. VVA, ZitStil,
Similes,… nieuwe leden in aantocht
 Klein
team – zeer grote opdracht: samenwerken!
De
centraal
familie
 kan
zowel steun geven aan een familielid met
een psychische nood als zelf steun nodig
hebben
dient
makkelijker toegang te hebben tot
diensten/organisaties binnen de
hulpverlening (letterlijk: bijv. bezoekuren)
moeten kunnen participeren aan de
hulpverlening op verschillende niveaus
15
Familieperspectief: wat?
Mensen zijn relationele wezens:
! Nooit is er geen omgeving !
 Een cliënt moet terugkeren naar zijn
context/familie. Dit is niet mogelijk als de
naasten niet minimaal betrokken worden.
 Je kan een persoon niet los van zijn
context behandelen

16
Familieperspectief: waarom?
Krachten binnen het relationele netwerk:
 Expertise
van familie:
 Kennen de
 Verfijnen
 Relaties
persoon goed
verhaal cliënt
zijn vitaal voor herstel
 Interventies
die zich richten op de familiecontext
leiden tot positieve resultaten (vb. Open Dialogue)
4
3/04/2017
17
Mantelzorg: een plicht?
18
Familieperspectief: Hoe?
 Neen!
 Ondersteuning
nodig wanneer draagkracht en
draaglast uit balans zijn
 Haalbare
combinatie hulpverlening/mantelzorg
 Micro:
ervaringen in de praktijk (vanuit de drie
perspectieven van de triade)
zorgorganisaties (familieraad,…)
 Macro: beleid (visie, financiële en praktische aspecten,
ondersteuningsmogelijkheden)
 Meso:
19
Familieperspectief in zorgorganisaties
4
1.
2.
3.
4.
criteria:
Familiebejegening (‘goede omgang’)
Informatieverstrekking (vb. ouder)
Ondersteuning (vb. ondersteunende gesprekken)
Betrokkenheid/participatie
(vb.familieraad)
20
Betrokkenheid?
Actief
betrekken van familie in
zorgtrajecten / beleid
~ Familieparticipatie:
“inspraak in besluitvorming en actieve deelname
aan een waaier van activiteiten (planning,
evaluatie, hulpverlening, onderzoek, training,
rekrutering etc.) vanuit de ervaringsdeskundigheid
van de persoon, in samenwerking met
professionals. De participatie kan zich zowel op
het individuele als op het collectieve niveau
bevinden.” (Tambuyzer; 2012)
5
3/04/2017
21
Wat kan je als familielid doen?
22
Het buffet: wat werkt?
 Praatkaffee!
 ‘Kleine’

Familievertegenwoordiger worden (Similes) – zie flyer

Getuigenissen brengen, anderen inspireren, ook positieve verhalen

Verenigen in familieorganisaties

Familieraad oprichten (faciliterende zorginstelling)

Assertief zijn en signaleren: je mag best mondig zijn!

Voldoende ademruimte vragen en nemen!

Aansluiten bij Kernteam Familie (Regio NW-Vlaanderen):
ambassadeurs-stem geven- aanspreekpunt
([email protected])
23
dingen: bv. familiehoek, flyer met contactgegevens,
flyer/brochure voor cliënten én familieleden, …
/ sociaal netwerk in kaart brengen
 ‘Crisiskaart’
 InFoP psycho educatie (Similes)
 Familiereferentiepersoon (= aanspreekpunt)
 Familievertegenwoordiging (coaching Similes)
 Familieraad: collectieve belang! (vb. .L.V. Brugge, SintHiëronymus)
 Familie-ervaringswerkers (vb. Mobiel Team Gent)
 Vragenlijst (bv. familietevredenheid)
 Triadekaart (Ypsilon)
 KOPP-werkmap
 Trajectbegeleiding: a.d.h.v. ‘checklist’ familiebeleid evalueren
 Genogram
24
Het buffet: wat werkt? (2)
 Vragenlijst (bv.
familietevredenheid)
 Triadekaart
 KOPP-werkmap
 Trajectbegeleiding:
evalueren
a.d.h.v. ‘checklist’ familiebeleid
Zoektocht naar wat voor wie in welke organisatie het
beste werkt!
Duidelijkheid rond ‘termen’ dringend nodig!
6
3/04/2017
25
Take home messages
26
Dankjewel!
 Vragen/opmerkingen/ideeën:
 Zorginstellingen: begin
‘klein maar fijn’ & kijk over het
muurtje. Het Familieplatform kan je een zet geven.
 Jullie zijn de experten dus warme oproep om
inspirerende getuigenissen te brengen
 Er zijn ook goede en hoopvolle evoluties in de GGZ
 Studiedag Familieplatform najaar: samenbrengen
ervaringsdeskundigen & professionals – website
www.familieplatform.be
[email protected]
Of via de website:
http://www.familieplatform.be
27
7